Morgenbladet

Avisa blei grunnlagd i 1819 av teologen Niels Wulfsberg som ein bladlapp utan meiningar og blei i 1821 overteken av boktrykkjar Rasmus Hviid. Deretter var Morgenbladet eigd av familien de Besche fram til 1902, då eit Høgre-dominert aksjeselskap flytta bladet til «Morgenblad-gården» ved sidan av Stortinget. Frå 1831 gjorde politikar og forretningsmann Adolf Bredo Stabell Morgenbladet til ei avis. Etter å ha vore eit liberalt opposisjonsorgan var avisa uavhengig konservativ etter 1848.

Under Stabell sin etterfølgjar i 1857, redaktør Christian G. Friele, var Morgenbladet i 1860- og 1870-åra den leiande og viktigaste avisa i landet, som hovudorgan for regjeringa, embetsmennene, prestane og dei finare grosserarane. Avisa hadde, slik Gerhard Gran skreiv i 1916, ei terroriserande maktstilling, med «troende kulsviere, fanatiske tilhængere og forbitrede hadere». Friele gjorde med andre ord Morgenbladet både frykta og respektert, og fylte avisa med så mykje politikk under dei opprivande politiske oppgjera i 1880-åra, at bladet blei akterutsegla om nyhender.

Då Friele gjekk av i 1893, arbeidde den nye redaktøren Nils Vogt for at Morgenbladet skulle halde på posisjonen som leiande nasjonal avis i sluttfasen før oppløysinga av unionen. Han fekk nye eigarar til å satse på avisa, men lukkast ikkje. Det gjorde heller ikkje den markante politikaren C.J. Hambro, som var redaktør mellom 1913 og 1920.

Etter å ha provosert okkupasjonsmakta under andre verdskrigen blei Morgenbladet stoppa i 1943 og redaktørane vart arresterte. I 1945 heldt utgivinga fram, men trass i eineståande støtte i opinionen makta ikkje avisa å skaffe balanse i rekneskapane. Avisa måtte haldast i live med redningsaksjonar. Då Oslo Høgre for siste gong bidrog i 1975, braut Morgenbladet med sine siste prinsipp, då dei søkte og fekk statsstøtte.

Morgenbladet gjekk konkurs i 1983, og buet blei overteke av organisasjonen Libertas, som eigde avisa til 1987. Avisa er seinare gjenoppliva fleire gonger som vekeavis under skiftande eigarskap.

Avisa blei i 1987 overtatt av forretningsmannen Hroar Hansen og var ein kort periode (1987–1988) ei uavhengig nyheits- og kommentaravis med Hans Geelmuyden som redaktør. Avisa fekk tabloidformat og begynte i denne tida med søndagsutgåver. Frå 1988 fekk avisa ei ny redaksjonell leiing og definerte seg som ei liberalistisk avis som politisk nærma seg Framstegspartiet.

Hroar Hansen selde avisa i 1993 til IT-gründeren Truls Lie. Morgenbladet blei etablert som ei uavhengig kultur- og kommentaravis, og avisa kom etter kvart ein gong i veka. Formatet blei etter ei tid endra til fullformat. I denne tida fekk avisa ein liberal-radikal og intellektuell profil.

Frå 2003 kom Institusjonen Fritt Ord inn som majoritetseigar, saman med Dagsavisen og Forlagskonsult. Med Alf van der Hagen som ny redaktør blei avisa igjen lagt om til tabloidformat. Morgenbladet utvikla seg etter tusenårsskiftet til å bli ei av dei leiande kultur- og debattavisene i landet, med stigande opplagstal. Avisa står særleg sterkt i det akademiske Noreg.

Frå 2013 kom NHST Media Group inn som dominerande eigar. 2. juni 2020 kjøpte Mentor Medier, som frå før eigde mellom anna Vårt Land og Dagsavisen, NHST sin aksjepost, og blei dermed ny hovudeigar.