Saltar ao contido

Daguestán

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaDaguestán
Дагъистан Республика (av)
Республика Дагестан (ru) Editar o valor en Wikidata
Imaxe

HimnoHimno de Daguestán (2016) Editar o valor en Wikidata

Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 42°59′02″N 47°30′18″L / 42.9839, 47.505
EstadoRusia Editar o valor en Wikidata
CapitalMahackala (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación3.232.224 (2024) Editar o valor en Wikidata (64,26 hab./km²)
Lingua oficiallingua rusa
Lingua agul
Lingua avar
Lingua azarí
Lingua chechena
Língua dargínica (pt) Traducir
Língua kumyk (pt) Traducir
Lingua lak
Lingua lezguia
Língua nogai (pt) Traducir
Lingua rutul
Lingua tabasaran
Língua tsakhur (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie50.300 km² Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación1991 Editar o valor en Wikidata
Organización política
• Presidente da República Editar o valor en WikidataSergey Melikov (2021–) Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoPeople's Assembly of the Republic of Dagestan (en) Traducir , (Escano: 90) Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Prefixo telefónico872 Editar o valor en Wikidata
ISO 3166-2RU-DA Editar o valor en Wikidata
Identificador OKTMO82000000 Editar o valor en Wikidata
Identificador OKATO82 Editar o valor en Wikidata

Sitio webe-dag.ru Editar o valor en Wikidata
Facebook: pravitelstvo05 Twitter: Pravitelstvo_RD Instagram: pravitelstvo_rd VK: pravitelstvo_rd Editar o valor en Wikidata

A República do Daguestán[1][2] (en ruso: Республика Дагестан) é unha república da Federación Rusa. É a máis grande república de Rusia no norte do Cáucaso, en superficie e poboación.

Xeografía

[editar | editar a fonte]

A república está situada na cordilleira do Cáucaso Norte. É a parte máis ao sur de Rusia.

Limita ao norte con Kalmukia, ao sur con Acerbaixán, ao leste co mar Caspio, ao oeste con Chechenia e ao noroeste co Krai de Estavropol. O seu punto máis alto é o monte Bazardyuzi (4.466 m). A distancia máxima de norte a sur son 400 km, e de leste a oeste 200 km.

Hai máis de 1.800 ríos, destacando o Sulak, o Samur e mailo Terek Rubas. As costas do Daguestán exténdense sobre máis de 400 km ao longo do mar Caspio.

A maior parte do territorio da república é montañoso, coas grandes montañas caucásicas cubrindo o sur. O maior cumio é o pico de Bazardyuzi, de 4.466 m.

Recursos naturais

[editar | editar a fonte]

O solo do Daguestán é rico en petróleo, gas natural, carbón e outros.

O clima é caloroso e seco no verán, mais os invernos son fríos nas rexións montañosas. A temperatura media en xaneiro é de 2 °C, e en xullo de 30 °C. As precipitacións anuais medias son de 200 mm/m² nas chairas do norte e de 800 nas zonas montañas.

Demografía

[editar | editar a fonte]

O terreo montañoso dificulta as viaxes e comunicacións, o Daguestán ten unha diversidade étnica pouco común. Contrariamente ás outras partes da Rusia, a poboación do Daguestán medra, principalmente pola inmigración.

No ano 2002 tiña 2 576 531 habitantes. 1 102 577 (42,8 %) vivían en zonas urbanas, e 1 473 954 (57,2 %) en zonas rurais. 1 242 437 (48,2 %) eran homes e 1 334 094 (51,8 %) mulleres. A idade media era de 25,2 anos (25,1 nas zonas urbanas e 25,2 no rural; 24 anos os homes e 26,3 as mulleres). Había 570.036 fogares.

Grupos étnicos

[editar | editar a fonte]

No Daguestán conviven máis dunha ducia de grupos étnicos:

  • Pobos Daguestanís: 80 %; comprenden:
    • Pobos do grupo lingüístico Daguestání:
    • Kumyks — máis de 200.000
    • laks — aproximadamente 140.000
    • Nogays — aproximadamente 35.000
  • Azarís: 4.% aproximadamente 85.000
  • rusos: 4 %, aproximadamente 85.000
  • Chechenos: 3 %, aproximadamente 85.000
  • Outros: 8 %:

Atópanse tamén pequenos grupos coma os Balkares (que viven principalmente en Kabardino-Balkaria), ou os Xinukhs, uns 200, membros dunha familia complexa de Caucasianos autóctonos — uns 40 grupos, comprendendo pobos pouco coñecidos coma os Akhwakhs, moitos deles concéntranse no Daguestán. A destacar tamén os laks que inmigraron despois dunha deportación na época soviética, e os Hunzibs ou pobo Khunzal que viven soamente en catro asentamentos do interior.

A lingua franca no Daguestán é o ruso, mais fálanse máis de trinta linguas.

O Daguestán converteuse nunha república da Federación de Rusia no 1991.

En 1999 un grupo de fundamentalistas musulmáns vindo de Chechenia, baixo o comando de Khamil Basaiev, así como apoios locais, lanzan unha insurrección no Daguestán. Iso provoca a decisión rusa de invadir Chechenia ese ano.

O célebre xefe musulmán Imam Khamil era un natural do Daguestán de etnia ávara.

Política

[editar | editar a fonte]

O xefe do goberno no Daguestán é o presidente. En 2004 o presidente era Magomadali Magomadovich Magomadov.

Economía

[editar | editar a fonte]

En 2000, o economía do Daguestán estaba baseada na agricultura (35 %), industria (24 %) e construción (26 %). O transporte e as comunicacións supuñan o 5 %. O comerzo e servizos o 9 %.

As industrias importantes inclúen a transformación dos produtos alimentarios, a produción de electricidade, a extracción do petróleo, a fabricación de maquinas e a química. As exportacións principais do Daguestán son o petróleo e mailos carburantes. Os produtos agrícolas importantes inclúen o peixe do mar Caspio, o viño e os licores, e varias frutas.

O Daguestán é a república menos urbanizada do Cáucaso.

Relixión

[editar | editar a fonte]

A maior parte da poboación do Daguestán é musulmá. Como na maior parte do Cáucaso, o islam nativo do Daguestán é da rama sufista desde hai séculos. Nestes últimos anos téñense notado tensións entre as escolas sufistas locais e os misioneiros wahabitas chegados á rexión.

  1. Benigno Fernández Salgado, ed. (2004). Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1304. ISBN 9788482887524. Daguestán 
  2. Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 110. ISBN 84-8158-266-2. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]