2000
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 2000 (MM per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye saturdio che Gregoriala kalendario. Ol esas la 1000ma e lasta yaro di la 2ma yarmilo e la 100ma e lasta yaro di la 20ma yarcento. Ol ank esis l'unesma yaro di la yari 2000a. UNESKO deklaris ol la "yaro di la kulturo di paco".
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 3ma di januaro - En cielo videsas multa centi stelo-flugi kande aerolito-grupo kolizionas kontre Teral atmosfero.
- 12ma di oktobro - Eventas la centesma flugo per Spaco-paromo Discovery.
- "Y2K" ne efektigis katastrofi predicita.
- 11ma di junio - Japoniana boxisto Takanori Hatakeyama divenas mondala championo dil WBA
- 1ma di decembro - En London eventas konkurso pri la Belino dil mondo. Priyanka Chopra, de India, selektesas.
- 1ma di januaro - En Suedia, l'eklezio e la stato separesas.
- 4ma di januaro - En Åsta, Norvegia, du treni kolizionas. Ol esas la maxim severa treno-acidento en la historio di Norvegia: 19 homi mortas e 68 vundesas.
- 14ma di januaro - Tribunalo di UN judicias kin Kroati-Bosniani e kondamnas li a 25-yar enkarcerigo pro mortigo di cent Mohamedani en 1993.
- 6ma di februaro - En Finlando, Tarja Halonen divenas l'unesma muliero elektita prezidanto.
- 1ma di marto - Finlando adoptas nova konstituco.
- 26ma di marto - En Rusia, Vladimir Putin elektesas prezidanto.
- 1ma di julio - Ponto Øresund, liganta Kobehavn en Dania e Malmö en Suedia, inauguresas.[1]
- 25ma di julio - En Paris, aviono Concorde falas pos levo, e produktas 109 morti ennave e 5 plusa sur la lando.
- 12ma di agosto - Rusa submara navo "Kursk" sinkas pos explozo che maro di Barentz. Omna 118 kruani mortos, di qui 23 kelka dii pose, pro manko di oxo.[2]
- septembro - En Yugoslavia eventas prezidantal elekto, ma Slobodan Milosevic ne agnoskas la rezultajo.
- 5ma di oktobro - Eventas granda demonstro avan Yugoslaviana parlamento en Belgrad, qua igos la prezidanto Slobodan Milosevic renuncar la sequanta dio. Vojislav Kostunica sucedos ilu.[3]
- 1ma di novembro - Serbia e Montenegro membreskas Unionita Nacioni.
- 11ma di novembro - En Austria, Kaprun, 155 treno-voyajeri mortas dum fairo en tunelo.[4]
- 6ma di februaro - Duesma milito en Chechenia: Rusi kaptas Grozni, chef-urbo di Chechenia.
- 18ma di marto - En Taiwan elektesas Chen Shui-bian kom prezidanto.
- 1ma di aprilo - En Japonia, chefministro Keizo Obuchi havas paroxismo e falas en komato.
- 5ma di aprilo - Yoshiro Mori divenas chefministro di Japonia.
- 25ma di mayo - Israel retretas ek Libano pos 22-yara okupo.
- 28ma di septembro - Opozistaro-chefo Ariel Sharon vizitas Templo-monto en Ierusalem kun armizita gardistaro. To efektigos la revolto dil al-Aqsa.
- 12ma di oktobro - En Aden, Yemen, Usana militonavo destruktesas kande batelo kun explozivi kolizionas kontre ol. L'explozo ocidas 17 soldati e vundas 39.
- 16ma di novembro - Bill Clinton vizitas Vietnam kom unesma prezidanto di Usa.
- 30ma di decembro - En Filipini, Manila, explozo-serio mortigas 22 homi.
- 30ma di januaro - Falo di aviono Airbus A310 de Kenya Airways poka minuti pos flugeskar de Abidjan, Ivora Rivo, produktas 169 morti.
- 3ma di aprilo - Microsoft judiciesas kulpinto pri misuzo di monopola stando.
- 2ma di julio - En Mexikia Vicente Fox vinkas prezidantal elekto kom kandidato dil opozantaro.
- 7ma di novembro - En Usa ne-klareso dum prezidantal elekto. Fine George W. Bush vinkas vice-prezidanto Al Gore quankam il obtenis min multa voti.
- 27ma di novembro - En Kanada Jean Chrétien elektesas chefministro.
- 17ma di novembro - Parlamento di Peru revokas prezidanto Alberto Fujimori pro korupto-suspekto. Ilu fugabis a Japonia.
- 5ma di septembro - Tuvalu divenas membro dil Unionita Nacioni.
- 15ma di septembro - En Sydney, Australia, komencas la 27ma Olimpiala Ludi.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1ma di januaro - Emily Seibold, Germana tenisistino
- 12ma di januaro - Jansaya Äbdimälik, Kazakstanana shakoludistino
- 20ma di januaro - Selemon Barega, Etiopian atleto
- 24ma di februaro - Alen Avidzba, Rusa tenisistulo
- 23ma di marto - Anton Borodachyov, Rusa skermistulo
- 23ma di marto - Kirill Borodachyov, Rusa skermistulo
- 26ma di marto - Jibek Qulambayeva, Kazakstanana tenisistino
- 26ma di marto - Nina Derwael, Belga gimnastikistino
- 12ma di aprilo - Émeline Dartron, Franca tenisistino
- 24ma di aprilo - Yulia Hatowka, Bielorusa tenisistino
- 10ma di mayo - Aneta Laboutková, Cheka tenisistino
- 10ma di mayo - Alice Robbe, Franca tenisistino
- 22ma di mayo - Aneta Kučmová, Cheka tenisistino
- 23ma di mayo - Ellie Douglas, Usana tenisistino
- 25ma di mayo - Claire Liu, Usana tenisistino
- 31ma di mayo - Natalya Kapitonova, Rusa gimnastikistino
- 1ma di junio - Jaroslav Brož, Cheka hokeisto
- 26ma di junio - Ann Li, Usana tenisistino
- 17ma di julio - Erjan Tokotayev, Kirgiziana futbalistulo
- 28ma di julio - Kathleen Kanev, Germana tenisistino
- 31ma di julio - Emily Welker, Germana tenisistino
- 2ma di agosto - Varvara Grachyova, Rusa tenisistino
- 6ma di agosto - Franziska Sziedat, Germana tenisistino
- 17ma di agosto - Lil Pump, Usana kantisto
- 29ma di agosto - Nikita Afanasyev, Rusa shakoludistulo
- 12ma di septembro - Vladislav Milnikov, Rusa skermistulo
- 29ma di septembro - Sofya Lansere, Rusa tenisistino
- 1ma di oktobro - Neele Marie Nickel, German aktorino
- 11ma di oktobro - Neele Marie Nickel, Germana aktorino
- 17ma di oktobro - Karolína Vlčková, Cheka tenisistino
- 24ma di oktobro - Jhilmar Lora, Peruana futbalisto
- 20ma di novembro - Anjelika Isayeva, Rusa tenisistino
- 29ma di novembro - Alexandr Shevchenko, Rusa tenisistulo
- 11ma di decembro - Petr Čajka, Cheka hokeisto
- 13ma di decembro - Grigori Klimentyev, Rusa gimnastikistulo
- 15ma di decembro - Dalayna Hewitt, Usana tenisistino
- 22ma di decembro - Joshua Bassett, Usan aktoro
- 31ma di decembro - Alycia Parks, Usana tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 2ma di januaro - Patrick O'Brian, Britaniana skriptisto (n. 1914)
- 4ma di januaro - Spiros Markezinis, prezidanto di Grekia (n. 1909)
- 19ma di januaro - Bettino Craxi, chefministro di Italia (n. 1934)
- 5ma di februaro - Göran Tunström, Sueda skriptisto (n. 1937)
- 8ma di februaro - Ion Gheorghe Maurer, prezidanto e chefministro di Rumania (n. 1902)
- 10ma di februaro - Jim Varney, Usana cinem-aktoro (n. 1949)
- 11ma di februaro - Roger Vadim, Franca filmifisto (n. 1928)
- 12ma di februaro - Charles M. Schulz, Usana desegnisto di "Peanuts" (n. 1922)
- 19ma di februaro - Friedensreich Regentag Dunkelbunt Hundertwasser, Austriana piktisto, skultisto ed arkitekto (n. 1928)
- 23ma di februaro - Ofra Haza, Israelana kantistino (n. 1957)
- 23ma di februaro - Stanley Matthews, Angla futbalisto (n. 1915)
- 30ma di marto - Rudolf Kirchschläger, prezidanto di Austria (n. 1916)
- 6ma di aprilo - Habib Bourguiba, prezidanto di Tunizia (n. 1903)[5]
- 6ma di aprilo - Mohammadali Fardin, Iranan aktoro e filmifisto (n. 1931)
- 16ma di aprilo - Hisamuddin Alam Shah, rejulo di Malaizia (n. 1920)
- 16ma di aprilo - Policarpo Paz García, prezidanto di Honduras (n. 1932)
- 27ma di aprilo - Vicki Sue Robinson, Usana kantistino (n. 1954)
- 29ma di aprilo - Phạm Văn Ðồng, chefministro di Vietnam (n. 1906)
- 30ma di aprilo - Poul Hartling, chefministro di Dania (n. 1914)
- 6ma di mayo - Lojze Spacal, Sloveniana piktisto (n. 1907)
- 8ma di mayo - Hubert Maga, prezidanto di Benin (n. 1916)
- 14ma di mayo - Keizo Obuchi, chefministro di Japonia (n. 1937)
- 19ma di mayo - Yevgeni Hrunov, Sovietiana kosmonauto (n. 1933)
- 20ma di mayo - Jean Pierre Rampal, Franca flutisto (n. 1922)
- 21ma di mayo - Barbara Cartland, Britaniana skriptisto (n. 1901)
- 24ma di mayo - Oleg Nikolayevich Yefremov, Rusa cinem- e teatr-aktoro (n. 1927)
- 31ma di mayo - Tito Puente, Usana muzikistulo (n. 1923)
- 3ma di junio - Merton Miller, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1923)
- 10ma di junio - Hafez al-Assad, prezidanto di Siria (n. 1930)
- 19ma di junio - Noboru Takeshita, chefministro di Japonia (n. 1924)
- 27ma di junio - Pierre Pflimlin, chefministro di Francia (n. 1907)
- 1ma di julio - Walter Matthau, Usan aktoro (n. 1920)
- 21ma di julio - Vladimir Bagirov, Azera shakoludisto (n. 1936)
- 29ma di julio - Vittorio Gassman, Italian aktoro e filmifisto (n. 1922)
- 5ma di agosto - Alec Guinness, Britanian aktoro e skriptisto (La ponto di rivero Kwai) (n. 1914)
- 9ma di agosto - John Harsanyi, Hungara ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1920)
- 21ma di agosto - Daniel Lisulo, chefministro di Zambia (n. 1930)
- 22ma di agosto - Abülfaz Elçibay, prezidanto di Azerbaijan (n. 1938)
- 25ma di agosto - Carl Barks, Usana desegnisto (n. 1901)
- 26ma di agosto - Lynden Pindling, chefministro di Bahama (n. 1930)
- 16ma di septembro - Georgi Gongadze, Ukrainana jurnalisto, mortigita (n. 1969)
- 20ma di septembro - German Titov, unesma homo en kosmo plu longa kam 24 hori (n. 1935)
- 25ma di septembro - R. S. Thomas, Walsana poeto (n. 1913)
- 28ma di septembro - Pierre Trudeau, chefministro di Kanada (n. 1919)
- 28ma di septembro - Pote Sarasin, chefministro di Tailando (n. 1905)
- 3ma di oktobro - Benjamin Orr, basisto (The Cars) (n. 1947)
- 4ma di oktobro - Michael Smith, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1932)
- 10ma di oktobro - Sirimavo Bandaranaike, chefa ministro di Sri Lanka (n. 1916)
- 11ma di oktobro - Donald Dewar, Skota politikisto (n. 1937)
- 15ma di oktobro - Konrad Emil Bloch, Germana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1912)
- 27ma di oktobro - Walter Berry, Austriana baso-baritono (n. 1929)
- 28ma di oktobro - Lída Baarová, Cheka aktorino (n. 1914)
- 10ma di novembro - Adamantios Andrutsopulos, chefministro di Grekia (n. 1919)
- 10ma di novembro - Jacques Chaban-Delmas, chefministro di Francia (n. 1915)
- 17ma di novembro - Louis Néel, Franca fizikisto, Nobel-laureato (n. 1904)
- 19ma di novembro - George Cosmas Adyebo, chefa ministro di Uganda (n. 1947)
- 20ma di novembro - Kalle Päätalo, Finlandana skriptisto (n. 1919)
- 22ma di novembro - Emil Zátopek, Cheka sportisto (n. 1922)
- 30ma di novembro - Ansumane Mané, militisto e chefo di stato di Guinea-Bisau (n. 1940)
- 6ma di decembro - Werner Klemperer, Germana cinem-aktoro[6] (n. 1920)
- 11ma di decembro - Johannes Virolainen, Finlandana politikisto, ex-chefministro (n. 1914)
- 12ma di decembro - Libertad Lamarque, Arjentinan aktorino (n. 1908)
- 18ma di decembro - Kirsty MacColl, Britaniana kantistino e kompozistino (n. 1959)
- 23ma di decembro - Victor Borge, Dana pianisto e humuristo (n. 1909)
- 25ma di decembro - Willard Van Orman Quine, Usana filozofo e logikisto (n. 1908)
- 31ma di decembro - Binyamin Ze'ev Kahane, rabino Israelana (n. 1966)
- Jamcin Davaajav, Mongoliana luktisto (n. 1952)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Jares Alfioraw, Herbert Kroemer, Jack Kilby
- Kemio: Alan J. Heeger, Alan MacDiarmid, Hideki Shirakawa
- Fiziologio o Medicino: Arvid Carlsson, Paul Greengard, Eric R. Kandel
- Literaturo: Gao Xingjian
- Paco: Kim Dae-jung
- Ekonomiko: James Heckman, Daniel McFadden
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Øresundsbroen indviet - Publikigita da Ritzau. Dato di publikigo: 1ma di julio 2000. Idiomo: Dana.
- ↑ 'None of Us Can Get Out' Kursk Sailor Wrote - Publikigita da The New York Times. Dato di publikigo: 27ma di oktobro 2010. URL vidita ye 30ma di decembro 2017.
- ↑ 2000: Protesters storm Yugoslav parliament - Publikigita da BBC. URL vidita ye 20ma di septembro 2016.
- ↑ The Tunnel Blaze in Kaprun, Austria - Publikigita da Chrismart. URL vidita ye 12ma di novembro 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ Habib Bourguiba|President of Tunisia - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.
- ↑ "Werner Klemperer, Klink in 'Hogan's Heroes,' Dies at 80" - Autoro: Weinraub, Bernard. Publikigita da The New York Times. Dato di publikigo: 8ma di decembro 2000.