2000
Olgoldâshäämi
2000 (MM) lâi kárgámihe, mii gregoriaanlâš kalender mield aalgij lávurduv já nuuvâi pasepeeivi. Tot lâi nube ihetuhháát já 1900-lovo majemuš ihe sehe 2000-ihelove vuossâmuš ihe.
Tábáhtusah
[mute | mute käldee]Uđđâivemáánu
[mute | mute käldee]- uđđâivemáánu 1. peeivi – Kuáccámist já Ulvilast šoddii kaavpugeh.
Kuovâmáánu
[mute | mute käldee]- kuovâmáánu 5. peeivi – Tuula-Liina Varis vuoitij Runeberg-palhâšume kirjestis Maan päällä paikka yksi on.[1]
- kuovâmáánu 6. peeivi – Tarja Halonen väljejui Suomâ täsivääldi presidentin 51 % jienâin.
Njuhčâmáánu
[mute | mute käldee]- njuhčâmáánu 1. peeivi – Tarja Halonen algâttij president virgeest.
- njuhčâmáánu 1. peeivi – Suomâ vuáđulaahâ (731/1999) poođij vuáimán.
- njuhčâmáánu 26. peeivi – Vladimir Putin väljejui Ruošâ presidentin.
Vyesimáánu
[mute | mute käldee]- vyesimáánu 13. peeivi – Euroviisuh uárnejuvvojii Tukholmast. Kišto vuoitij Tanska ovdâsteijee Olsen Brothers pittáin Fly on the Wings of Love.
Skammâmáánu
[mute | mute käldee]- skammâmáánu 27. peeivi – Jean Chrétien väljejui uđđâsist Kanada uáiviministerin.
Juovlâmáánu
[mute | mute käldee]- juovlâmáánu 4. peeivi – Syemmilâš kirječällee Johanna Sinisalo finnij Finlandia-palhâšume vuosâroomaanstis Ennen päivänlaskua ei voi.
Nobel-palhâšumeh
[mute | mute käldee]- Fyysiik – Zhores Alferov, Herbert Kroemer já Jack St. Clair Kilby[2]
- Kemia – Alan J. Heeger, Alan MacDiarmid já Hideki Shirakawa[3]
- Kirjálâšvuotâ – Gao Xingjian[4]
- Ráávhu – Kim Dae Jung[5]
- Talhâstieđâ – Arvid Carlsson, Paul Greengard já Eric Kandel[6]
Čuákánkiäsuh jieškote-uvlágán suorgijn
[mute | mute käldee]Šoddâmeh
[mute | mute käldee]- kuovâmáánu 4. peeivi – Arttu Korkeasalo, syemmilâš ryevdipállu-uigâdeijee
- porgemáánu 17. peeivi – Lil Pump, ovtâstumstaatâlâš ráppájeijee já laavlârähtee
- roovvâdmáánu 31. peeivi – Willow Smith, ovtâstumstaatâlâš čaittâleijee já lávloo
- skammâmáánu 20. peeivi – Kiia Nousiainen, syemmilâš jieŋâskiärruspellee
- skammâmáánu 20. peeivi – Connie Talbot, brittilâš lávloo
- juovlâmáánu 26. peeivi – Isac Elliot, syemmilâš poplávloo
Jämimeh
[mute | mute käldee]- uđđâivemáánu 6. peeivi – Don Martin, ovtâstumstaatâlâš ráiđukovesárgoo (MAD-lostâ) (š. 1931)
- uđđâivemáánu 19. peeivi – Hedy Lamarr, nuorttâriijkâlâš čaittâleijee já utkee (š. 1914)
- syeinimáánu 24. peeivi – Ahmad Shamlou, iranlâš tihtâčällee (š. 1925)
- porgemáánu 22. peeivi – Əbülfəz Elçibəy, azerbaidžanlâš politikkár já Azerbaidžan täsivääldi 2. president iivij 1992–1993 (š. 1938)
- skammâmáánu 17. peeivi – Louis Néel, ive 1970 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim ranskalâš fysikkár já akateemikkár (š. 1904)[7]
- skammâmáánu 20. peeivi – Kalle Päätalo, syemmilâš kirječällee (š. 1919)
Kalender
[mute | mute käldee]Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást 2000.
Käldeeh
[mute | mute käldee]
- ↑ 1,0 1,1 Stenbäck, Irma. Tuula-Liina Varis sai Runeberg-palkinnon. Helsingin Sanomat. 6.2.2000. Čujottum 10.2.2021 (suomâkielân)
- ↑ 2,0 2,1 The Nobel Prize in Physics 2000. The Nobel Prize. Čujottum 17.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 3,0 3,1 The Nobel Prize in Chemistry 2000. The Nobel Prize. Čujottum 17.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 4,0 4,1 The Nobel Prize in Literature 2000. The Nobel Prize. Čujottum 17.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 5,0 5,1 The Nobel Peace Prize 2000. The Nobel Prize. Čujottum 17.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 6,0 6,1 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2000. The Nobel Prize. Čujottum 17.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Louis Néel nobelprize.org. Čujottum 27.10.2022. (eŋgâlâskielân)