Ева

Ева
Пол	жанчына
Муж	Адам
Дзеці	Каін, Авель, Сіф, Азура[d], Awan[d] і Aclima[d]
У іншых культурах	Eve in Islam[d] і Мітахандрыяльная Ева
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ева (іўр.: ‏חַוָּה‏, іўр. вым.: Хава — літ. «якая дае жыццё», греч. Εὔα) — у аўраамічных рэлігіях — прамаці ўсіх людзей, першая жанчына, жонка Адама, створаная з яго рэбры, маці Каіна, Авеля і Сіфа.

Паводле біблейскай міфалогіі, жонка Адама, створаная ў раі з яго рабра богам. У іудзейскай, хрысціянскай і мусульманскай міфалогіі яна разглядаецца як крыніца жыцця, як пачынальніца ўсяго чалавечага роду. За тое, што Ева першая парушыла забарону бога і паспытала плод з дрэва пазнання дабра і зла, а потым і спакусіла на гэта Адама, бог пракляў іх абодвух, выгнаў з раю, а іх грэх перанёс на ўсё чалавецтва як пажыццёвае пакаранне (першародны грэх).

Этымалогія

Традыцыйная этымалогія ўзводзіць імя Ева (Хава) да яўрэйскага хай «жыццё». Сучасныя даследчыкі мяркуюць сувязь з фінікійскім хвт і арамейскім Хевъя, які значыць «змяя» (або змеяпадобная багіня).

Стварэнне Евы

Стварэнне Евы, сярэднявечны рукапіс.

У Кнізе Быцця ўтрымліваюцца два паралельных аповяду аб Стварэнні свету і чалавека:

• Первый рассказ: 1:1 — 2:3;
• Второй рассказ: 2:4 — 3:24.

Паводле першага варыянту (Быц. 1: 26-29), прабацькі чалавецтва — мужчына і жанчына — створаны «па вобразу Божаму» (Быц. 1:27) у канцы шостага дня тварэння, і ім дадзена панаваць над усёй зямлёй і жывымі істотамі (побыт. 01:27).

Паводле другога, (Быц. 2: 7-25; 3: 1-24), Бог вылепіў чалавека (Адам) з «праху зямнога» (Адама), удыхнуў жыццё ў яго ноздры і змясціў яго ў Сад Эдэмскі (Быц. 2: 7). Пазней Бог усыпіў Адама, узяў адно з яго рэбраў і стварыў з яго першую жанчыну — Еву, якая стала жонкаю для першага чалавека (Быц. 2: 21-22). «І былі абодва голыя, Адам і жонка ягоная, і не саромеліся».

Літаратура

• Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. 139. — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.
• Ева // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.