Harare
Harare
Salisbury | |
|---|---|
 | |
| Nadimak: sunčani grad | |
| Koordinate: 17°51′S 31°1′E / 17.850°S 31.017°E | |
| Država |  Zimbabve
|
| Provincija | Harare |
| Salisbury | 1890. |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Muchadeyi Masunda |
| Površina | |
| - Ukupna | 559 km²[1] |
| Visina | 1490[1] |
| Stanovništvo (2002.) | |
| - Grad | 1,435.784[2] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+2) |
| Karta | |
  Harare Harare na karti Zimbabvea | |
Harare (do 1982. znan kao Salisbury)[1] je glavni i najveći grad afričke države Zimbabve. Grad ima 1,435.784 stanovnika.[2]
Harare leži na sjeveru zemlje, na plodnoj visoravni prosječne nadmorske visine 1490 metara[1], 538 km udaljen od Indijskog oceana i luke Beira i 1 043 km od Johannesburga. Metropolitanski grad Harare prostire se na površini od 559 km² sa brojnim satelitskim gradovima (Warren Park, Borrowdale, Mount Pleasant, Marlborough, Tynwald , Avondale) od kojih je najveći Highfield na istoku, i rezidencijalnim zonama kao što je Highlands na zapadu i industrijskim predgrađima Southerton, Graniteside i Workington na jugu.[1]
Harare je osnovan kao vojnička utvrda 1890. dobrovoljačke plaćeničke vojske Pioneer Column, koju je organizirao Cecil Rhodes i njegova Britanska južnoafrička kompanija da zauzmu i anektiraju Mashonaland (danas regija na sjeveru Zimbabvea). Oni su je nazvali Salisbury u počast tadašnjem britanskom premijeru, lordu Salisburyju.[1]
Salisbury je dobio status općine 1897., njegov pravi uzlet počeo je 1899. kad je do grada došla željeznička pruga, kojom je povezan sa mozambičkom lukom Beira.[1] Odtad je postao centar rudarstva i trgovine tog dijela zemlje i glavni grad britanske kolonije Južna Rodezija (1923. - 1953.).[1]
Status grada dobio je 1935. nakon tog se počeo ubrzano industrijalizirati za vrijeme i nakon Drugog svjetskog rata tad se i pojačao priliv stanovništva.[1] Jedno kraće vrijeme 1953.-1963. bio je glavni grad Federacije Rodezija i Njasa, a nakon tog samoproglašene nezavisne Republike Rodezije od 1965. do 1979.
Nakon proglašenja nezavisnosti zemlje - 1980. promjenjeno mu je ime u Harare 18. aprila 1982., na drugu godišnjicu nezavisnosti Zimbabvea. Inspiracija za to ime bio je legendarni poglavica plemena Šona, Neharave, koji je imao nadimak Harare, što je značilo budni tj. koji nikad ne spava, jer se za njega pričalo da se nikad nije dao iznenaditi u svojoj utvrdi na brdu Kopje (danas rekreaciona zona u centru grada).
Harare je bio grad domaćin nekoliko značajnih međunarodnih skupova, poput 8. Konferencije šefova država i vlada nesvrstanih zemalja (6. septembar 1986.)[3], Sastanka šefova vlada Commonwealtha 1991.[4] i 8. Svjetskog kongresa crkava 1998.[5]
Za konferenciju nesvrstanih izgrađena je posebna dvorana, i brojni prateći objekti koje je gradio beogradski Energjoprojekt na čelu konzorcija više tadašnjih jugoslavenskih poduzeća, to je bio jedan od posljednjih velikih poslova koje su radila jugoslavenska poduzeća po Africi.
Harare je moderan grad, izgrađen sa pravilnim ortogonalnim rasporedom ulica, širokih avenija sa drvoredima i višekatnim građevinama uz njih. Njegove atrakcije su anglikanska i rimokatolička katedrala, holandska reformirana crkva, Biblioteka i muzej kraljice Viktorije, Palača državnog arhiva i Nacionalna galerija Rodezije.[1]
Harare je trgovački i financijski centar zemlje, poznat kao glavni otkupni centar za virginia duhan koji ima svjetsku reputaciju, ali i za pamuk, kukuruz, citruse i ostale poljoprivredne proizvode bogate okolice. Pored grada nalaze se rudnici zlata pa se trguje i njime. Harare ima solidno razvijenu industriju, tekstila, čelika, kemijskih i prehrambenih proizvoda.[1]
Grad je središte željezničkog, cestovnog i avionskog transporta, međunarodni aerodrom (IATA kod: HRE, ICAO kod: FVHA) leži 15 km južno od centra grada.[1]
U Harareu postoje brojne osnovne i srednje škole i Nacionalni univerzitet Zimbabve sa deset fakulteta, osnovan 1952., uz pomoć londonskog univerziteta.[1]
Harare ima ugodnu ekvatora suptropsku gorsku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa prosječnom temperaturom od 17.95 °C, koja je iznenađujuće niska za trope, ali je to zbog nadmorske visine na kojoj leži.[6]
Grad ima tri klimatske sezone: vruću kišnu od novembra do marta/aprila; suhu i hladnu od maja do augusta (koja odgovara zimi u južnim krajevima) i vruću suhu sezonu u septembru/oktobru. Prosječne dnevne temperature u najhladnijem julu su od 7 °C do 20 °C, a u najtoplijem oktobru od 13 °C do 28 °C. U januaru, kad je sredina ljeta je od 15.5 °C do 25 °C.[6]
| Klimatološki medijani za Harare | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 26 | 26 | 26 | 26 | 23 | 21 | 21 | 23 | 26 | 28 | 27 | 26 | 25 |
| Srednji minimum (°C) | 16 | 16 | 14 | 13 | 9 | 7 | 7 | 8 | 12 | 14 | 16 | 16 | 12 |
| Precipitacija (mm) | 196 | 178 | 117 | 28 | 13 | 3 | 0 | 3 | 5 | 28 | 97 | 163 | 831 |
| Izvor: [6] | |||||||||||||
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 „Harare” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 29. 01. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 „Zimbabwe: Regions & Towns” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 29. 1. 2012.
- ↑ „The Non-Aligned Movement” (engleski). Egypt State Information Service. Pristupljeno 29. 1. 2012.[mrtav link]
- ↑ List of previous CHOGMS
- ↑ World Council of Churches
- ↑ 6,0 6,1 6,2 „Average Conditions Harare”. BBC Weather. Pristupljeno 29. 1. 2012.
