Harare
| Harare | ||
| ||
| Kelk imaji pri Harare. | ||
|
| |
| Standardo | Blazono | |
| Lando: |  Zimbabwe
| |
Informo:
| ||
| Latitudo: | 17°51'50" S | |
| Longitudo: | 31°01'47" E | |
| Altitudo: | 1490 m | |
| Surfaco: | 940 km² | |
| Habitanti: | 2 123 132 (2012) | |
| Horala zono: | UTC+2 | |
| Urbestro: | Jacob Mafume (CCC) | |
Mapo:
| ||
.svg)
| ||
Oficala retosituo:
| ||
| hararecity.co.zw | ||
Harare (til 1982 Salisbury[1]) esas la chef-urbo e maxim populoza urbo di Zimbabwe. Segun la demografiala kontado di 2012, ol havis 2 123 132 habitanti[2]. Lua tota surfaco esas 940 km².
L'urbo fondesis en 1890, e lua nomo homajas lora chefministro Britaniana, Lord Salisbury. Ol konservis la nomo Salisbury til 1982, kande ol recevis lua nuna nomo. Ol duras esar la centro komercala, guvernala, financala, industriala, edukala e sanesala di la lando. Tamen, dum recenta yari l'urbo konfrontabas ekonomiala trubli. En aprilo 2022, la nova sideyo dil parlamento di Zimbabwe inauguresis en Mount Hampden, do Zimbabwe nun havas du chef-urbi.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]
L'urbo fondesis ye la 12ma di septembro 1890 da koloniigeri organizita da Cecil Rhodes. Li nomizis ol Fort Salisbury, plu tarde nur Salisbury, homaje Britaniana chefministro Robert Arthur Talbot Gascoyne-Cecil, Markezo de Salisbury. Lor, l'areo en qua la urbo fondesis ne esis bone drenita, e komence l'urbo kreskis vers la sinistra latero di ravino ube nun jacas la choseo Julius Nyerere.
Salisbury esis chef-urbo dil gubernio di la kolonio "Sudala Rhodezia" depos 1923, e chef-urbo di la "federuro Rhodezia-Nyasaland" de 1953 til 1963. En 1965, blanka politikisto Ian Smith deklaris Rhodezia nedependanta de Unionita Rejio, ed en 1970 la lando proklamesis republiko. Dum ca periodo, Salisbury duris esar la chef-urbo di la lando, e pose kande komencis paco-procedo, ol esis chef-urbo di kurte-vivinta stato "Rhodezia-Zimbabwe". En 1980, la nedependo di la regiono, ja nomizita Zimbabwe, agnoskesis internacione.
Lua nomo Salisbury chanjesis a Harare en 1982, du yari pos l'oficala nedependo. Komence, existis ondo di optmismo pos la nedependo, e facesis signifikiva koloki en eduko e saneso-sistemo. Konfidanta mez-klaso aparis, e multa entraprezi, exemple telekomuniko-kompanio Econet Global, instalis su en la urbo. L'arkitekturo dil urbo modernigesis, exemple kun la konstrukto di komercala centro Eastgate Centre e di la 28-etaja sideyo dil banko New Reserve Bank Tower.
Tamen, en 1992 l'ekonomio komencis dekadar, e la respondo guvernala esis l'adopto di neoliberala reformi. Bankal agadi e koloko en agrokultivo augmentis, samatempe kam la quanto di industriala employi diminutis. La disto ekonomiala inter povri e richi augmentis, e diversa industrii, exemple texaro, klozis lia pordi pro konkurenco di importacita produkturi.
Dum la yari 2000a, Harare afektesis serioze da politikal ed ekonomiala krizi qui ank afektis tota Zimbabwe, nome pos la kontestita elekti prezidantala di 2002, e la parlamental elekti di 2005. Lora municipala konsilistaro remplasesis pro alegi di "nekompetenteso", tamen publika servadi, exemple la removo di eskombri e reparado di stradi rapide plumaleskis. En 2005, per tale nomizita "operaco Murambatsvina", la guvernerio demolisis dometachi e povra quarteri en Harare ed en altra urbi, afektanta direte 700 mil personi en tota la lando, segun kalkuli dal Unionita Nacioni. Segun la guvernerio, to facesis por eliminar nelegala okupo di abandonita domi e la konstrukto di domi kontre la normi, tamen denuncesis ke la vera intenco dil operaco esis punisar la povri por lia suporto a politikala movado Movement for Democratic Change, qua opozis l'administrado di Robert Mugabe.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Names (Alteration) Act Chapter 10:14 -
- ↑ "2012 Population Census National Report" - Publikigita da ZIMSTAT. URL vidita ye 22ma di junio 2023. Idiomo: Angla.