İçeriğe atla

Rotary International

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uluslararası Rotary
Rotary International
KurucuPaul P. Harris
Kuruluş yeriChicago, ABD
TürKar amacı gütmeyen kuruluş
Yasal statüHizmet derneği
Meslek unvanı
Rotaryen
MerkezEvanston, Illinois
Konum
Hizmet bölgesiTüm dünya
HizmetlerDünya barışını geliştirmek için ihtiyaç sahiplerine hizmet etmek
Üyeler1,4 milyon
LiderJohn Hewko (CEO)
Resmî sitehttps://www.rotary.org/

Rotary International, dünyanın en büyük hizmet kuruluşlarından biridir. Rotary'nin misyonu, web sitesinde de belirtildiği gibi, "başkalarına hizmet sunmak, dürüstlüğü teşvik etmek ve iş dünyasının, profesyonellerin ve toplum liderlerinin dostluğu yoluyla dünya anlayışını, iyi niyeti ve barışı ilerletmektir".[1][2] Siyasi ve dini olmayan bir organizasyondur.[3] Üyelik başvuru veya davet yoluyla yapılır ve çeşitli sosyal faktörlere dayanır. Dünya çapında 46.000'den[4] fazla üye kulüp vardır ve bunlar Rotaryen olarak bilinen 1,4 milyon kişinin üyeliğinden oluşmaktadır.[1]

Logo ve kelime kökeni

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk kulüp, üç avukat arkadaş tarafından kuruldu. Her hafta dönüşümlü olarak arkadaşlardan birisinin ofisinde toplantı yapmaya başladılar. Bu sebeple, örgütün adını, İngilizce "rotate" fiil kökünden (Türkçe: döndürmek) esinlenerek Rotary adını koydular. Daha sonra hem dönüşümü tasvir etmek hem de çalışmayı vurgulamak için dönen bir çark logo olarak seçilmiştir.[5][6][7]

Amaç ve Öncelikler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Barış ve Anlaşmazlıkların Çözümü
  • Hastalıkların Önlenmesi ve Tedavisi
  • Temiz Su ve Hijyen
  • Anne ve Çocuk Sağlığı
  • Temel Eğitim ve Okuryazarlık
  • Ekonomik ve Toplumsal Kalkınma
  • Çevreyi Koruma ve Destekleme

olarak sayılabilir.[8]

Türkiye'de Rotary

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de Rotary kurulması hakkında, 1950 ve 1952 yılları arasında gazeteci Falih Rıfkı Atay, gazeteci Ahmet Emin Yalman, Prof. Şükrü Esmer tarafından girişimlerde bulunulmuş ancak bu girişimler başarılı olmamıştır.

1952 yılı içinde Oğuzhan Koraltan tarafından başlatılan ikinci girişimle Nail Avunduk ve Doç. Dr. Mukbil Özyörük’ün kurucu üye olduğu Ankara Rotary Kulübü 24 Mart 1954 tarihinde kurulmuştur. İlk kulüp başkanı Şahap Birgi’dir.

23 Mart 1955 yılı içinde Charter alan Ankara Rotary Kulübü, Uluslararası Rotary kayıtlarında Türkiye’nin ilk Rotary Kulübü’dür.

Bugün Türkiye'de 3 bölgede, 230 Rotary Kulübü ve 5.996 Rotaryen bulunmaktadır.[9]

Rotary logosu
Rotary logosu

İlk Rotary Kulübü, avukat Paul P. Harris'in 23 Şubat 1905'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Chicago şehir merkezinde, Harris'in arkadaşı Gustave Loehr'un[10] Dearborn Caddesi'ndeki Unity Binası'ndaki ofisinde üç iş arkadaşını bir araya getirmesiyle kuruldu.[11] Üyeler Rotary (İngilizce: rotate kökünden) adını seçtiler, çünkü haftalık kulüp toplantılarını birbirlerinin ofislerinde dönüşümlü olarak yapıyorlardı, ancak bir yıl içinde Chicago kulübü o kadar büyüdü ki, artık yaygın olan düzenli bir toplantı yeri uygulamasını benimsemek gerekli hale geldi.

Sonraki dört Rotary Kulübü, San Francisco'dan[12] başlayarak,  ardından Oakland, Seattle[13] ve Los Angeles'tan[14] başlayarak Amerika Birleşik Devletleri'nin batısındaki şehirlerde kuruldu. Amerika'daki Ulusal Rotary Kulüpleri Birliği 1910'da kuruldu.[15][16] 3 Kasım 1910'da, Winnipeg, Manitoba, Kanada'da bir Rotary kulübü toplanmaya başladı ve bu, Rotary'nin uluslararası bir organizasyon olarak başlangıcını göstermektedir.[17] 22 Şubat 1911'de Dublin Rotary Kulübü'nün ilk toplantısı İrlanda'nın Dublin kentinde yapıldı.[18] Bu, Kuzey Amerika dışında kurulan ilk kulüptür. Nisan 1912'de Rotary, Winnipeg kulübünü kiralayarak Amerika Birleşik Devletleri dışında Amerikan tarzı bir hizmet kulübünün ilk kuruluşunu işaret etti.[12][19] Amerika Birleşik Devletleri dışında bir kulübün eklenmesini yansıtmak amacıyla, isim 1912'de Uluslararası Rotary Kulüpleri Birliği olarak değiştirilmiştir.[20]

Rotary üye ülkeler
Rotary üye ülkeler (mavi), 2017

Ağustos 1912'de Londra Rotary Kulübü, Kuzey Amerika dışında kabul edilen ilk Rotary kulübü olarak dernekler tüzüğünü oluşturdu. Daha sonra İrlanda'daki Dublin kulübünün Londra kulübünden önce organize edildiği öğrenildi, ancak Dublin kulübü, Londra kulübü kiralanana kadar tüzüğünü alamadı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya'daki Rotary'nin sayısı 9'dan 22'ye çıktı[21] ve diğer ülkelerdeki diğer ilk kulüpler arasında 1916'da Küba'da, 1919'da Filipinler'de ve 1920'de Hindistan'da kulüpler kuruldu.

1922 yılında adı Uluslararası Rotary olarak değiştirildi.[19] 1923'ten 1928'e kadar, Rotary'nin ofisi ve genel merkezi, E 20 Caddesindeki Atwell binasında bulunuyordu.[22] Aynı dönemde, Atwell Printing and Binding Company tarafından aylık "The Rotarian" dergisi bodrum katında basıldı.[23] 1925'e gelindiğinde Rotary, 20.000'den fazla üyesi olan 200 kulübe ulaşmıştı.[24] O günlerde, Asya'da Japonya ile Çin arasında genişleyen bir savaş hali ve Japonya ile ABD arasında bir savaş beklentisi vardı. Bu sorunların çözümüne yardımcı olma umuduyla, önde gelen Japon uluslararası devlet adamlarından Prens Tokugawa Iesato, 1930 yılında Chicago'da düzenlenen Rotary'nin 25. Yıldönümü Konvansiyonunda Onursal Açılış Konuşmacısı olarak seçildi.[25] Prens Tokugawa, 30 yıl boyunca Japonya'nın kongrenin üst meclisi olan Ulusal Diyet'in başkanlığını yürüttü. Tokugawa demokratik ilkeleri ve uluslararası iyi niyeti teşvik etti. Ancak 1940'taki ölümünden sonra Japon militanlar Japonya'yı İkinci Dünya Savaşı'nda Mihver Güçlerine katılmaya ikna ettiler.

II.Dünya Savaşı dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Arnavutluk'ta basılmış "Rotary'nin 100.yılı" hatıra pulu
Arnavutluk'ta basılmış "Rotary'nin 100.yılı" hatıra pulu

İspanya'daki Rotary Kulüpleri, İspanya İç Savaşı'nın başlamasından kısa bir süre sonra faaliyetlerini durdurdu.[26]

Avrupa genelinde kulüpler aşağıdaki tarihlerde kapatıldı:[26]

  • Hollanda (1923)[27]
  • Belçika (1923)
  • Finlandiya (1926)
  • Avusturya (1938)
  • İtalya (1939)[28]
  • Çekoslovakya (1940)
  • Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Yugoslavya ve Lüksemburg (1941)
  • Macaristan (1941/1942)

Uluslararası Rotary, BM'nin kurulduğu 1945'ten bu yana BM ile birlikte çalışıyordu. O dönemde Rotary 65 ülkede faaliyet gösteriyordu. İki örgüt barışı teşvik etme konusunda ortak ideallere sahipti. Rotary, 1946-47'de BM'de danışmanlık statüsü aldı.[29]

Üçüncü Reich döneminde, Rotary Kulüpleri, Yahudilerle bağlantılı gizli topluluklar olarak Masonluk ile birlikte gruplandırıldı ve Nazi yetkililerinin bunlara katılması yasaklandı. Temyizlerin ardından Temmuz 1933'te bu durum tersine döndü, ancak kulüp tüm Yahudilerin üyeliğini yasaklamak zorunda kaldı. Bu, Yahudi olmayan birçok kişinin dayanışma içinde istifa etmesine yol açtı. Üyeler hayatta kalabilmek için hükûmet yetkililerini ve üst düzey iş adamlarını davet ederek Nazi liderliğine bağlılıklarını göstermeye çalıştılar. Bunlar arasında, Auschwitz-Birkenau gibi ölüm kamplarında kullanılmak üzere Zyklon B sağlayan Degesch'in işletme müdürü Hermann Schlosser de vardı. 1945 yılından sonra Rotary kulübü, Hans Globke ve Wolfgang A. Wick gibi üyelerin başkan olarak atanmasını engelleyerek hasarı kontrol altına almaya çalıştı.[30]

Savaş sonrası dönem

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rotary kurucusu Paul Harris
Rotary kurucusu Paul P. Harris'in büstü

Doğu Avrupa'daki ve komünist ülkelerdeki Rotary kulüpleri 1945-46'da dağıtıldı, ancak diğer birçok ülkede yeni Rotary kulüpleri kuruldu ve Afrika ve Asya'daki ulusal bağımsızlık hareketleri sırasında yeni ulusların zaten Rotary kulüpleri vardı.

11 Ocak 1951'de Vatikan gazetesi, L'Osservatore Romano tarafından yayınlanan "Kutsal Makam Kutsal Cemaati kararnamesi", Katolik din adamlarının Rotary kulüplerine üyeliği kabul etmesini yasakladı.[31][32][33] 27 Ocak 1951'de, Kutsal Makam'ın ikinci bir kararnamesi, meslekten olmayanların üyeliğe karşı uyarısının bazı ülkelerde uygulandığını, ancak ABD'de geçerli olmadığını belirtti.[34]

Roma Katolik Kilisesi ile ilişkiler Paul VI ve John Paul II tarafından yeniden geliştirildi.[35]

Rusya'da ve eski Sovyet uydu ülkelerindeki topluluk grupları üzerindeki hükûmet kontrolü gevşetildikten sonra, Rotaryenler kulüp organizatörleri olarak memnuniyetle karşılandı ve 1990'da Moskova kulübünden başlayarak bu ülkelerde kulüpler kuruldu.[36]

1985 yılında Rotary, dünyadaki tüm çocukları çocuk felcine karşı aşılamak amacıyla PolioPlus programını başlattı. 2011 yılı itibarıyla Rotary bu amaca 900 milyon ABD dolarından fazla katkıda bulunmuştur.[37]

2006 yılı itibarıyla, Rotary'nin 200 ülke ve coğrafi bölgede 36.000'den fazla kulüpte, 1,4 milyonun üzerinde üyesi bulunmakta olup, bu da onu şube bazında en yaygın olan ve Uluslararası Lions Kulüpleri'nden sonra üyelik açısından en büyük ikinci hizmet kulübü haline getirmektedir.[38]  Rotaryenlerin sayısı son yıllarda biraz azaldı: 2002 ile 2006 yılları arasında üye sayısı 1.245.000'den 1.223.000'e çıktı. Kuzey Amerika 450.000, Asya 300.000, Avrupa 250.000, Latin Amerika 100.000, Okyanusya 100.000 ve Afrika 30.000 üyeye sahiptir.[13]

Organizasyon yapısı ve yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rotary, hizmet programlarını yürütmek amacıyla kulüp, bölge ve uluslararası düzeyde yapılanmıştır. Rotaryenler kendi kulüplerinin üyeleridir. Kulüpler, merkezi Evanston, Illinois'de bulunan küresel Rotary International (RI) organizasyonu tarafından kiralanmaktadır. İdari amaçlar doğrultusunda, dünya çapında 46.000'den fazla kulüp 529 bölgeye ve bölgeler de 34 bölgeye ayrılmıştır.[39]

Rotary kulüpleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rotary konferansı, 2018
Rotary konferansı, 2018

Rotary Kulüpleri, Rotary faaliyetinin temel birimidir ve her kulüp kendi üyeliğini belirler. Kulüpler başlangıçta şehir, belediye veya kasaba başına tek bir kulüple sınırlıydı, ancak Uluslararası Rotary, mümkün olduğunca büyük şehirlerde bir veya daha fazla ek kulüp kurulmasını teşvik etti. Çoğu kulüp haftalık olarak, genellikle hafta içi bir yemek saatinde, düzenli bir yerde toplanır; Rotaryenler kulüp işlerini tartışabilir ve konuk konuşmacılardan bilgi alabilirler. Her kulüp ayrıca kendi yerel topluluğu içinde çeşitli hizmet projeleri yürütür ve yerel bölgedeki diğer kulüpleri içeren özel projelere ve bazen de başka bir ülkedeki "kardeş kulüp" ile özel bir projeye katılır. Çoğu kulüp en az üç ayda bir, bazı durumlarda ise daha sık sosyal etkinlikler düzenler.[40]

Her kulüp kendi başkanını ve yöneticilerini aktif üyeleri arasından bir yıllık süre için seçer. Kulüpler, standart tüzük ve Uluslararası Rotary'nin tüzüğü ve tüzüğü çerçevesinde önemli ölçüde özerkliğe sahiptir. Kulübün yönetim organı, kulüp başkanı (Yönetim Kurulu başkanı olarak görev yapar), gelecek dönem başkanı, kulüp sekreteri, kulüp saymanı ve birkaç Kulüp Yönetim Kurulu üyesinden oluşan Kulüp Yönetim Kurulu'dur (bazen Kulüp Konseyi olarak da adlandırılır). bir önceki başkan ve Seçilmiş Başkan. Başkan genellikle direktörleri, kulüp hizmeti, mesleki hizmet, toplum hizmeti, gençlik hizmeti ve uluslararası hizmetten sorumlu olanlar dahil olmak üzere büyük kulüp komitelerinin başkanı olarak atar.[40]

Rotaryenler dünyanın her yerindeki herhangi bir Rotary kulübünün haftalık toplantılarına katılabilirler.[40]

Rotaract kulüpleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rotaract üyelik belgesi
Rotaract üyelik belgesi

Rotaract: Topluluk ve uluslararası hizmet yoluyla harekete geçen, liderlik becerilerini öğrenen ve mesleki gelişime katılan genç yetişkinlerden (üniversite çağındaki ve genç profesyonellerden) oluşan bir organizasyondur. Rotaract kulüpleri topluluk veya üniversite temellidir. "Rotaract", "Rotary in Action" anlamına gelir ve sloganı "Kişisel Gelişim – Hizmet Yoluyla Kardeşlik"tir.

Rotaract, Uluslararası Rotary'nin bir programı olarak başladı ve ilk kulübü 1968 yılında Charlotte, Kuzey Carolina'da bulunan Charlotte North Rotary Kulübü  tarafından kuruldu.[41]

2019 yılında Rotaract, Uluslararası Rotary'nin bir programı olmaktan çıkıp Uluslararası Rotary'nin üyelik türü haline geldi ve statüsünü Rotary kulüplerine benzeyecek şekilde yükseltti. 1 Temmuz 2020'den itibaren Rotaract kulüpleri kendi başlarına var olabilecekleri gibi, Rotary ve/veya Rotaract kulüpleri tarafından da desteklenebilirler. Bu onları gerçek "hizmet ortakları" ve Rotary ailesinin kilit üyeleri haline getiriyor.  Bir Rotaract kulübü, (tüzüğüne uygun olarak) üyelerinin onayını almak kaydıyla üst yaş sınırları belirleyebilir, ancak bunu zorunlu kılmamalıdır.[42]

Bölge yapılanması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası Rotary'nin bir görevlisi olan ve UR yönetim kurulunu bu alanda temsil eden bir Bölge Guvernörü (DG), ilgili Rotary bölgesini yönetir. Her Genel Müdürlük, kendi bölgesindeki kulüpler tarafından aday gösterilir ve her yıl düzenlenen yıllık UR Bölge Konferansında toplanan tüm kulüpler tarafından seçilir. Genel Müdürlük, bölgedeki Rotary faaliyetlerinin ve çok kulüplü projelerin yönetimine yardımcı olmak üzere bölgedeki Rotaryenler arasından Guvernör Yardımcılarını (AG'ler) atar. AG'ler, Bölge genelinde iletişim akışının daha sorunsuz olmasını sağlamak için Genel Müdürlük ile kulüpler arasında irtibat görevi görür.[43]

GM'nin görevleri gereği, UR Başkanı'nın o yılki mesajını ve temasını yaymak amacıyla GM olarak çalıştıkları yıl boyunca Bölgelerindeki her kulübü en az bir kez ziyaret etmeleri gerekir. Genel Kurullara, kendi yetki alanları altında olacak belirli kulüpler atanır ve bu kulüplerin, söz konusu kulüplere yaptıkları resmi kulüp ziyaretlerinde Genel Müdürlüğe eşlik etmeleri gerekir.

Uluslararası Rotary

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rotary Centennial Park'ta amblemi
Rotary Centennial Park'ta amblemi

Uluslararası Rotary, uluslararası başkan, gelecek dönem başkanı, genel sekreter ve 17 bölge yöneticisinden oluşan bir yönetim kurulu tarafından yönetilir. Her başkanın aday gösterilmesi ve seçilmesi, başkanın göreve gelmesinden önceki bir ila üç yıllık süre içinde gerçekleştirilir ve Rotary bölgeleri arasındaki coğrafi denge ve bölge guvernörü ve yönetim kurulu üyesi olarak önceki hizmetler dahil olmak üzere gerekliliklere dayanır. Uluslararası kurul üç ayda bir toplanarak politikalar oluşturur ve genel yönetim organlarına, UR Konvansiyonu'na ve UR Yasama Konseyi'ne önerilerde bulunur.[44]

Rotary International, Filipinler
Rotary International, Filipinler

Rotary, tüzüklerine göre kendisini partizan olmayan, mezhepçi olmayan bir organizasyon olarak tanımlamaktadır. Üyelik "iyi karakter, dürüstlük ve liderlik sergileyen; iş, meslek, meslek ve/veya topluluk içinde iyi bir itibara sahip olan yetişkin kişilere" açıktır.[45]

Üyelik hakkında bilgi almak için bir Rotary kulübüyle iletişime geçilebilir ve bir kişinin bir Rotary kulübüne ancak davet edildiği takdirde katılabilmesi geleneksel bir yöntemdir; Davetsiz katılma olanağı bulunmaktadır ancak kulübe uygun uyumun sağlanabilmesi için toplantıya katılmanız tavsiye edilir.[4]

Rotary International başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Richard D.King (2001–02)
  • Bhichai Rattakul (2002–03)
  • Jonathan B. Majiyagbe (2003–04)
  • Glenn E. Estess, Sr. (2004–05)
  • Carl-Wilhelm Stenhammar (2005–06)
  • William Boyd (2006–07)
  • Wilfrid J. Wilkinson (2007–08)
  • Dong Kurn Lee (2008–09)
  • John Kenny (2009–10)
  • Ray Klinginsmith'in (2010–11)
  • Kalyan Banerjee (2011–12)
  • Sakuji Tanaka (2012–13)
  • Ron D. Burton (2013–14)
  • Gary CK Huang (2014–15)
  • KR Ravindran (2015–16)
  • John F.Germ (2016–17)
  • Ian HS Riseley (2017–18)
  • Barry Rassin (2018–19)
  • Mark Daniel Maloney (2019–20)
  • Holger Knaack (2020–21)
  • Şehar Mehta (2021–22)
  • Jennifer E. Jones (2022–23)
  • Gordon McInally (2023–24)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Who We Are". www.rotary.org (İngilizce). 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  2. ^ "Rotary Türkiye hakkında, Türkiye Rotary Bölge Federasyonları hakkında". Rotary Türkiye. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  3. ^ Olivo, Antonio (10 Nisan 2023). "In changing times, Rotary Clubs wrestle over prayer". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 3 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  4. ^ a b "Join". www.rotary.org (İngilizce). 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  5. ^ "Logos and graphics". brandcenter.rotary.org (İngilizce). 11 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  6. ^ "Rotary Logo Dizayn". www.hareketegecenler.com. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  7. ^ "Rotary'nin hikâyesini anlat: ses ve görsel kimlik esasları" (PDF). Rotary Türkiye. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  8. ^ "Önceliklerimiz". Rotary Türkiye. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  9. ^ "Türkiye'de Rotary - İstanbul Rotary". www.istanbulrotary.org. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  10. ^ "Resume Builders". resumebuilders.org. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  11. ^ De Grazia, Victoria (2005). Irresistible empire : America's advance through twentieth-century Europe. Internet Archive. Cambridge, Mass. : Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01672-9. 
  12. ^ a b "Contents". Revue Forestière Française (SP): Fr.], ISSN 0035. 2014. doi:10.4267/2042/56256. ISSN 1951-6827. 
  13. ^ a b "Our History". 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  14. ^ "Rotary Los Angeles - Our History". Rotary Los Angeles. 10 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  15. ^ International, District 5950 Rotary (Mayıs 2009). Rotary International: Almost a Century 1910-2007 (İngilizce). AuthorHouse. ISBN 978-1-4389-0584-6. 
  16. ^ Proceedings: Twenty-Eighth Annual Convention of Rotary International (İngilizce). Rotary International. 
  17. ^ "RI: About Rotary". web.archive.org. 16 Ağustos 2001. 16 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  18. ^ Walsh, S. Padraig; Treadwell, Harry (1979). The first Rotarian: the life and times of Paul Percy Harris, founder of Rotary. Shoreham [Eng.]: Scan Books. ISBN 978-0-906360-02-6. 
  19. ^ a b Wikle, Thomas A. (Haziran 1999). "International Expansion of the American‐Style Service Club". Journal of American Culture (İngilizce). 22 (2): 45-52. doi:10.1111/j.1542-734X.1999.2202_45.x. ISSN 0191-1813. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  20. ^ "Rotary's Timeline Expanding Our Reach". www.rotary.org (İngilizce). 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  21. ^ "WW I". web.archive.org. 1 Aralık 2008. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  22. ^ "History: A Home for Headquarters". www.rotary.org (İngilizce). 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  23. ^ "Rotary Arşivleri". my.rotary.org. 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  24. ^ Downer, Rosemarie T. (Mart 2009). The Self-Scarred Church (İngilizce). Xulon Press. ISBN 978-1-60791-473-0. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  25. ^ The Art of Peace: an illustrated biography on Prince Tokugawa. Katz, Stan (İngilizce). Horizon Productions. 2019. 
  26. ^ a b "WW II Onset". web.archive.org. 7 Haziran 2008. 7 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  27. ^ International, Rotary (Mart 1996). The Rotarian (İngilizce). Rotary International. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  28. ^ Maria Teresa Antonia Morelli (2021). "«Al di sopra delle nazioni e dei partiti». Rotary italiano e regime fascista 1923-1938". Le Carte e la Storia (2): 63-78. doi:10.1411/102910. ISSN 1123-5624. 
  29. ^ "Rotary | University of Oregon-UNESCO Crossings Institute". web.archive.org. 5 Mart 2016. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  30. ^ Wiesen, S. J. (1 Mart 2009). "Service Above Self? Rotary Clubs, National Socialism, and Transnational Memory in the 1960s and 1970s". Holocaust and Genocide Studies (İngilizce). 23 (1): 1-25. doi:10.1093/hgs/dcp017. ISSN 8756-6583. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  31. ^ "12 Jan 1951 - Holy Office Issues Ban On Rotary - Trove". web.archive.org. 15 Mayıs 2024. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  32. ^ "Vatican Instructs Catholic Clergy To Quit Rotary, Cautions Laymen; VATICAN DECREES ROTARY CLUB CURB Text of Decree Up to Individual to Decide Rotary Head Defends Clubs Memphis Priest Defends Clubs Bishop Sees Removal of Ban - The New York Times". web.archive.org. 8 Ağustos 2022. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  33. ^ "VATICAN BROADENS BAR AGAINST CLUBS; Official Implies That Decree on Rotary Also Affects Groups Like Lions and Kiwanis Held Valid Everywhere Club Leaders Voice Surprise - The New York Times". web.archive.org. 15 Mayıs 2024. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  34. ^ "VATICAN PUTS LIMIT ON ITS ROTARY BAN; Warning Against Membership by Laymen Applies in Some Countries but Not in U.S. Substance of Interpretation Changed into a Prohibition - The New York Times". web.archive.org. 15 Mayıs 2024. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  35. ^ "To members of Rotary International (June 14, 1979) | John Paul II". www.vatican.va. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  36. ^ "Rotary in Russia". Reno Centennial Sunset Rotary. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  37. ^ "Rotary's role in the fight against polio". Global Citizen (İngilizce). 25 Mart 2013. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  38. ^ Charles, Jeffrey A. (1993). Service clubs in American society: Rotary, Kiwanis, and Lions. Urbana: Univ. of Illinois Press. ISBN 978-0-252-02015-5. 
  39. ^ "Our Structure". www.rotary.org (İngilizce). 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  40. ^ a b c "Rotary Clubs". www.rotary.org (İngilizce). 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  41. ^ "The Birthplace of Rotaract". charlottenorthrotary (İngilizce). 8 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  42. ^ "Rotaract, Interact, and RYLA | Rotary". web.archive.org. 15 Haziran 2015. 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  43. ^ "Governor". my.rotary.org. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  44. ^ "Rotary Club Solan". rotarysolan.org. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  45. ^ "Governance Documents". my.rotary.org. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024.