İçeriğe atla

Ingenuity

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ingenuity
Mars 2020 görevinin bir parçası
"Ingenuity", Mars'ta konuşlandırılmasının üçüncü günü olan 6 Nisan 2021'de Wright Brothers Field'da
TipDünya dışı otonom İHA helikopter
Seri no.IGY (sivil uçak tescili)
SahibiNASA
ÜreticiJet İtki Laboratuvarı
Özellikler
Boyutlar121 cm × 49 cm (48 in × 19 in)
Boş ağırlık1,8 kilogram (4,0 lb)[1]
İletişimPerseverance üzerindeki baz istasyonu ile ZigBee aktarıcısı
Güç6 Fotovoltaik şarjlı Sony VTC-4 Li iyon piller; tipik motor giriş gücü: 350 watt[2]
Cihazlar
Tarihçe
Konuşlanma
İlk uçuş
  • 19 Nisan 2021, 07:34 UTC
Son uçuş
  • 18 Ocak 2024
Uçuş sayısı72
Uçuş süresi2 saat 8 dakika 55 saniye, toplam
Kat edilen mesafe
  • Yatay: Mars'ta 17,242 km (10,714 mi)
  • Dikey: maks. 24 m (79 ft)
  • Maksimum sürat: 22,4 mph (36,0 km/sa; 19,5 kn)[4]
DurumSürekli rotor kanadı hasarı nedeniyle hizmet dışı bırakıldı[5]
YerJezero krateri, Mars[3]
NASA Mars helikopteri

Ingenuity, (lakabı Ginny), Mars 2020 görevinin bir parçası olarak 2021'den 2024'e kadar Mars'ta faaliyet göstermiş otonom bir NASA helikopteriydi. Helikopter, 18 Şubat 2021'de iniş yapan Perseverance keşif aracının alt kısmında gezegene ulaştı.[6][7] Ingenuity ilk uçuşunu 19 Nisan 2021'de gerçekleştirdi ve bu, herhangi bir hava aracının ilk tahrik motorlu, kontrollü dünya dışı uçuşu oldu.[8][9][10][11][12] Başlangıçta beş uçuş yapması planlanan rotorlu araç beklentileri büyük ölçüde aşarak, rotor hasarı nedeniyle 2024'ün Ocak ayında görevin sona ermesine kadar yaklaşık 3 yıllık bir süre içinde toplam 72 uçuş gerçekleştirdi.[5][13]

Keşif aracı ve helikopter görevlerine 45 km (28 mi) genişliğindeki Jezero kraterinin batı kenarına yakın Octavia E. Butler iniş alanında başladı.[14][15][16] Ingenuity'nin uçuşları, Dünya'daki havanın yalnızca %0,6'sı kadar yoğun olan son derece ince Mars atmosferinde uçuşun mümkün olduğunu gösterdi. Radyo dalgalarının Dünya ile Mars arasında seyahati 5 ila 20 dakika sürdüğü için (gezegenlerin konumlarına bağlı olarak) Ingenuity doğrudan kontrol edilemiyordu.[17] Bunun yerine, Jet İtki Laboratuvarı'ndaki operatörler tarafından planlanan, senaryolaştırılan ve kendisine iletilen manevraları otonom olarak gerçekleştirdi.

Helikopterin 3-5 m (10-16 ft) arasında değişen irtifalarda her biri 90 saniye süren beş uçuş yaparak 30-sol sürecek bir teknoloji gösterisi gerçekleştirmesi amaçlandı.[1][18] Uçuşa elverişliliğini kanıtlamak amacıyla kısa bir gösteri aşamasından sonra JPL, havadan keşif yapmanın Mars ve diğer dünyaların keşfine nasıl yardımcı olabileceğini göstermek üzere tasarlanmış bir dizi uçuşa başladı.[19][20] Bu operasyonel rolde Ingenuity, Perseverance keşif aracı için ilgi çekici alanlar keşfetti.[1][21][22][23] Helikopterin zorlu Mars ortamındaki performansı ve dayanıklılığı beklentileri büyük ölçüde karşıladı. Hava aracı, Mars'taki operasyonlara başladıktan hemen sonra gerekli irtifa ve uçuş süresi özelliklerini aşmıştı. Bu da Ingenuity'nin başlangıçta beklenenden çok daha fazla uçuş gerçekleştirmesine olanak sağladı.[24] Helikopter 18 Ocak 2024'te 72. uçuşu sırasında inişte hasar gördü ve NASA hizmet dışı bırakıldığını duyurdu.[25] Ingenuity, 1.004 günde toplam iki saat, sekiz dakika, 48 saniye uçmuş ve 17 km 'den (11 mi) fazla yol kat etmişti.[26]

Ingenuity, NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından AeroVironment, NASA'nın Ames Araştırma Merkezi ve Langley Araştırma Merkezi ile işbirliği içinde tasarlandı. Ana bileşenlere katkıda bulunan şirketler arasında Lockheed Martin Space, Qualcomm ve SolAero yer aldı.[27]

Aracın Özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. Mars'ın atmosferi Dünya'nın atmosferinden %99 daha az yoğun olduğundan aracın üstündeki peranelerin çok hızlı döndürülmesi ve böylelikle daha kuvvetli bir itiş gücü gerekliydi. Ingenuity adlı bu araçtaki pervaneler dakikada 2300 ila 2900 kez dönebiliyor. (Dünya'daki helikopter pervanelerinin 5 katı hızında)
  2. Pervanelere daha az yük bindirmek için aracın ağırlığı yaklaşık 1.8 kilogram. Pervanelerden her birinin ağırlığı ise sadece 35 gram!
  3. Mars'ın soğuk havası karşısında aracın devrelerine zarar gelmemesi için güneş paneli ile üretilen enerjinin 2/3'ü devrelerin ısıtılması için kullanılmakta. Yani araçtaki enerjinin sadece 1/3'ü uçuş için kullanılıyor.[28]

NASA'nın Bu Araç ile Hedefledikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu araç aslında bir nevi NASA'nın sonraki uçuş projeleri için bir test niteliğindedir. NASA'nın bu araç ile hedeflediği öncelikli şeyler şunlardır:

  1. Ingenuity aracı fırlatılışı ve inişi sağlam bir şekilde atlatmalı.
  2. Mars'ın -90 Celcius'a kadar varan soğuk gecelerini atlatmalı.
  3. Güneş paneliyle kendini şarj etmeli.
  4. Perseverance aracıyla ve Dünya ile iletişim kurabilmeli.
  5. Pervanelerini hareket ettirebilmeli.
  6. Mars'ın yeryüzünden havalanmalı.
  7. Otonom olarak uçabilmeli.
  8. Başarılı olarak inebilmeli.[29][30]

Ayrıca Bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "Ingenuity Mars Helicopter Landing Press Kit" (PDF). NASA. Ocak 2021. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  2. ^ "Mars Helicopter". Mars.nasa.gov. NASA. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Mars Lander Missions". NASA Goddard Institute for Space Studies. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021. 
  4. ^ "NASA Mars Helikopteri Uçuş Günlüğü". 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  5. ^ a b "After Three Years on Mars, NASA's Ingenuity Helicopter Mission Ends". Jet Propulsion Laboratory. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024. 
  6. ^ "NASA's Mars Helicopter: Small, Autonomous Rotorcraft To Fly On Red Planet" 10 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Shubham Sharma, International Business Times, 14 Mayıs 2018
  7. ^ Kamu Malı Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir: "Mars Helicopter a new challenge for flight" (PDF). NASA. July 2018. 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  8. ^ AFP Staff Writers (19 Nisan 2021). "Ingenuity helicopter successfully flew on Mars: NASA". Mars Daily. ScienceDaily. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  9. ^ Hotz, Robert Lee (19 Nisan 2021). "NASA's Mars Helicopter Ingenuity Successfully Makes Historic First Flight". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  10. ^ First Flight of the Ingenuity Mars Helicopter: Live from Mission Control. NASA. 19 Nisan 2021. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021 – YouTube vasıtasıyla. 
  11. ^ Palca, Joe (19 Nisan 2021). "Success! NASA's Ingenuity Makes First Powered Flight On Mars". National Public Radio. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  12. ^ Chang, Kenneth (19 Nisan 2021). "NASA's Mars Helicopter Achieves First Flight on Another World – The experimental Ingenuity vehicle completed the short but historic up-and-down flight on Monday morning". The New York Times. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  13. ^ "Ingenuity spots the shadow of its damaged rotor blade". NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL). 25 Ocak 2024. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2024. 
  14. ^ Mars Rover Perseverance Set To Launch Drone. The Today Show. 24 Mart 2021. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021 – YouTube vasıtasıyla. 
  15. ^ hang, Kenneth (23 Mart 2021). "Get Ready for the First Flight of NASA's Mars Helicopter – The experimental vehicle named Ingenuity traveled to the red planet with the Perseverance rover, which is also preparing for its main science mission". The New York Times. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  16. ^ Johnson, Alana; Hautaluoma, Grey; Agle, DC (23 Mart 2021). "NASA Ingenuity Mars Helicopter Prepares for First Flight". NASA. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  17. ^ "NASA Science – Mars 2020 Mission Communications". Mars.NASA.gov. 14 Şubat 2022. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2022. 
  18. ^ Decision expected soon on adding helicopter to Mars 2020 21 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jeff Fout, SpaceNews 4 Mayıs 2018
  19. ^ Chang, Kenneth (30 Nisan 2021). "NASA's Mars Helicopter Flies Again and Gets a New Mission – Ahead of a successful fourth flight, the agency announced that Ingenuity would continue to fly beyond its original month-long mission". The New York Times. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  20. ^ Strickland, Ashley (30 Nisan 2021). "After fourth successful flight, Mars helicopter gets a new mission". Cnn.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021. 
  21. ^ Chang, Kenneth (23 Haziran 2020). "Mars Is About to Have Its "Wright Brothers Moment" – As part of its next Mars mission, NASA is sending an experimental helicopter to fly through the red planet's thin atmosphere". The New York Times. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  22. ^ Leone, Dan (19 Kasım 2015). "Elachi Touts Helicopter Scout for Mars Sample-Caching Rover". SpaceNews. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2015. 
  23. ^ Kamu Malı Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir: Mars Helicopter Technology Demonstrator 1 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. J. (Bob) Balaram, Timothy Canham, Courtney Duncan, Matt Golombek, Håvard Fjær Grip, Wayne Johnson, Justin Maki, Amelia Quon, Ryan Stern, and David Zhu; American Institute of Aeronautics and Astronautics (AIAA) SciTech Forum Conference 8–12 January 2018 Kissimmee, Florida DOI:10.2514/6.2018-0023
  24. ^ "NASA Extends Ingenuity Helicopter Mission". Mars Exploration Program. NASA. 15 Mart 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2022. 
  25. ^ Chang, Kenneth (25 Ocak 2024). "Ingenuity, the NASA Helicopter Flying Over Mars, Ends Its Mission – The robot flew 72 times, serving as a scouting partner to the Perseverance rover, aiding in the search for evidence that there was once life on the red planet". The New York Times. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  26. ^ "Flight Log". Mars Helicopter Tech Demo. NASA. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  27. ^ "Ingenuity Spots Rover Tracks During Ninth Flight" (İngilizce). NASA. 12 Temmuz 2021. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021. 
  28. ^ "This Helicopter Is Now On Mars!". Veritasium. 10 Ağustos 2019. 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  29. ^ "Perseverance Experimental Technologies". JPL. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021. 
  30. ^ "6 Things to Know About NASA's Ingenuity Mars Helicopter". 17 Haziran 2020. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Ingenuity helicopter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ingenuity&oldid=31789314" sayfasından alınmıştır