İçeriğe atla

Delhi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Delhi
Delhi arması
Arma
ÜlkeHindistan Hindistan
İdare
 • ValiTejendra Khanna
 • Belediye başkanıKanwar Sain
Yüzölçümü
 • Birlik toprağı ve Megakent1484 km²
Rakım239 m
Nüfus
 (2001)
 • Birlik toprağı ve Megakent31.870,000
 • Yoğunluk11463/km²
 • Kent
159 milyon
Zaman dilimiUTC+05.30 (IST)
Resmî site
delhigovt.nic.in

Delhi (Hintçeदिल्ली; Pencapçaਦਿੱਲੀ; Urducaدلی; UFA: [d̪ɪlːiː]; bazen Dilli şeklinde adlandırılır. dinle), 17 milyon nüfus sayısı[1] ile Hindistan'ın en büyük ikinci metropolüdür. Hindistan'ın kuzeyinde yapılan arkeolojik araştırmalara göre Yamuna Nehri'nin kıyısında bulunan Delhi, MÖ 6. yüzyıldan beri yaşanmaktadır.[2]

Orta Çağ'da Delhi birçok Hint imparatorluğunun başkenti idi ve kuzeybatı Hindistan ile Hint-Ganj ovaların arasındaki eski ticaret yollarında bulunan önemli bir şehir idi. Birçok antik ve Orta Çağ abide, arkeolojik alanı ve kalıntının bulunduğu yerdir. 1639'da Babür imparatoru Şah Cihan Delhi'de yeni bir duvarlı kent yaptırdı ve Dehli, 1649 ile 1857 yılları arasında Babür İmparatorluğu'nun başkenti idi.[3][4]

Britanya, 19. yüzyılda Hindistan'ı ele geçirdikten sonra V. George, 1911'de başkentin tekrar Delhi olacağını ilan etmesine kadar başkent Kalküta'ya taşındı. 1920'ler boyunca yeni bir başkent, Yeni Delhi, yapılıyordu. 1947'de Hindistan'ın Britanya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından Yeni Delhi, ülkenin başkenti ve hükûmet koltuğu olarak seçildi.

Ülkenin her dört köşesinden Delhi'ye yapılan göçten dolayı Delhi çok karışık ve kozmopolit bir şehir olmuştur. Şehrin hızlı gelişimi ve kentleşmesi, nüfusun yüksek ortalama geliri ile şehri değiştirdi.[5] Günümüzde Delhi, Hindistan'ın en önemli kültürel, siyasi ve ticarî merkezlerinden biridir.

 Delhi iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 31,0 35,7 41,3 45,3 48,4 47,6 45,7 43,2 40,8 40,7 36,4 30,4 48,4
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 20,4 24,1 29,9 37,1 40,3 39,9 35,9 34,4 34,7 33,4 28,5 22,8 31,8
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 7,3 10,2 15,1 21,4 26,0 27,7 27,0 26,2 24,7 19,5 13,6 8,8 19,0
En düşük sıcaklık (°C) −2,2 −1,6 3,4 8,6 14,6 19,8 17,8 20,2 13,6 9,9 2,1 −1,3 −2,2
Ortalama yağış (mm) 18,4 20,0 13,2 9,1 37,7 82,1 174,4 188,7 105,3 13,7 5,1 6,9 674,5
Kaynak: Hindistan Meteoroloji Enstitüsü[6]


  1. ^ "Hindistan Nüfus Sayımı - Tahmin edilen nüfus". 17 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  3. ^ https://books.google.com/books?id=oa1PAAAAMAAJ&pg=PA621&dq=delhi+capital+1911&client=firefox-a#PPA621,M1 [yalın URL]
  4. ^ https://books.google.com/books?id=ONFPAAAAMAAJ&q=shahjanabad+built&dq=shahjanabad+built&client=firefox-a&pgis=1 [yalın URL]
  5. ^ Dayal, Ravi (Temmuz 2002). "A Kayastha's View". Seminar (web edition), 515. 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. 
  6. ^ "Yeni Delhi İklim Verileri 1981–2010" (PDF). Hindistan Meteoroloji Enstitüsü. Ocak 2015. ss. 553–554. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]