Lompat ke isi

Lisin

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Lisin

Rumus rangka L-lisin
Wasta
Wasta IUPAC
Asam (2S)-2,6-diaminohéksanoat (L-lisin) Asam (2R)-2,6-diaminohéksanoat (D-lisin)
Wasta lian
Lisin, D-lisin, L-lisin, LYS, h-Lys-OH
Pananda
Modél 3D (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.673
KEGG
UNII
Sipat
C6H14N2O2
Massa molar 146190 g·mol−1
1.5 kg/L
Farmakologi
B05XB03 (WHO)
Iwal disebutkeun séjén, data nu dipidangkeun keur matéri dina kaayaan baku (dina 25 °C, 100 kPa).
Rujukan kotak info

Lisin (lambangna Lys atawa K)[2] nyaéta asam α-amino anu mangrupa prékursor rupa-rupa protéin. Ieu asam amino ngandung hiji gugus α-amino (dina wangun nambah-proton −NH3+ dina kaayaan biologis), hiji gugus asam α-karboksilat (dina wangun kurang-proton −COO dina kaayaan biologis), jeung hiji ranté gigir lisil ((CH2)4NH2), digolongkeun kana basa, boga muatan (dina pH pisiologis), asam amino alipatik, dikode ku kodon AAA jeung AAG. Sarua jeung asam amino lianna, α-karbonna Kiralitas sarta bisa jadi énantiomér atawa campuran rasemat atawa duanana. Pikeun ieu artikel, lisin di dieu nujul ka énantiomér anu aktip sacara biologis L-lisin, anu α-karbonna dina konpigurasi S.

Awak manusa teu bisa nyintésis lisin, ku kituna kaasup asam amino ésénsial anu kudu meunang asupan tina dahareun. Dina organisme anu nyintésis lisin, aya dua jalur biosintésis, nyaéta jalur diaminopimelat jeung α-aminoadipat, anu maké énjim jeung substrat anu béda. Katabolisme lisin lumangsung ngaliwatan salasahiji ti sababaraha jalur, ngan anu galib mah jalur sakaropin.

Lisin loba pancénna dina awak manusa, utamana protéinogenesis, numbu silang popipéptida kolagén, nyerep giji mineral ésésial, jeung dina nyieun karnitin anu penting pisan dina métabolisme asam lemak. Lisin boga pancén ogé dina modipikasi histon, ku kituna, mangaruhan épigénom. Gugus ε-amino boga pancén ogé dina beungkeutan hidrogén sarta salaku basa umum dina katalisis. Gugus ε-amonium (NH3+) napel kana karbon kaopat ti α-carbon, anu napel kana gugus karboksil (C=OOH).[3]

Rujukan

[édit | édit sumber]
  1. a b Williams, P. A.; Hughes, C. E.; Harris, K. D. M (2015). "L‐Lysine: Exploiting Powder X‐ray Diffraction to Complete the Set of Crystal Structures of the 20 Directly Encoded Proteinogenic Amino Acids". Angew. Chem. Int. Ed. 54 (13): 3973–3977. doi:10.1002/anie.201411520. PMID 25651303. 
  2. "IUPAC-IUB Joint Commission on Biochemical Nomenclature (JCBN). Nomenclature and symbolism for amino acids and peptides. Recommendations 1983". Biochemical Journal 219 (2): 345–373. 15 April 1984. doi:10.1042/bj2190345. PMC 1153490. PMID 6743224. https://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1153490. 
  3. Lysine. The Biology Project, Department of Biochemistry and Molecular Biophysics, University of Arizona.