Przejdź do zawartości

alkohol

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: Alkoholalkoħol
alkohol (1.1) etylowy
alkohole (1.2)
wymowa:
IPA[alˈkɔxɔl], AS[alkoχol] alkohol?/i; lm alkohole?/i
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) chem. grupa związków chemicznych, pochodnych węglowodoru, w których cząsteczce jeden lub kilka atomów wodoru zastąpiono grupą hydroksylową (-OH); zob. też alkohole w Wikipedii
(1.2) spoż. każdy napój, który zawiera minimum 0,5% alkoholu etylowego; zob. też napój alkoholowy w Wikipedii
(1.3) daw. miałko sproszkowany antymon stosowany przez kobiety do barwienia na czarno głównie powiek[1]
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Nazwy większości alkoholi tworzy się przez dodanie do nazwy źródłowego węglowodoru przyrostka-ol”.
(1.2) Osobom nietrzeźwym alkoholu nie sprzedajemy” – przeczytał i zasępił się.
składnia:
kolokacje:
(1.1) alkohol absolutny • alkohol allilowy / amylowy / butylowy / cetylowy / etylowy / izoamylowy / metylowy / poliwinylowy / salicylowyalkohol skażony
(1.2) alkohol niskoprocentowy / wysokoprocentowypod wpływem alkoholu • przeciwnik / zwolennik alkoholu • konsumpcja / nadużywanie / nadużycie / picie / spożycie / spożywanie / wystrzeganie się alkoholu • lubić / nadużywać / pić / spożywać alkohol • wystrzegać się alkoholu
synonimy:
(1.2) napój alkoholowy, napój wyskokowy, napitek, trunek, drink; pot. procenty
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) związek chemiczny
(1.2) napój
(1.3) kosmetyk
hiponimy:
(1.1) metanol, etanol, butanol, dekanol, heksanol, glikol, falkarinol, farnezol, cykloheksanol, ksylitol
(1.2) piwo, wino, wódka, nalewka, likier, podpiwek, miód pitny, sake, winiak, whisky, koktajl
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholan m, alkoholiza ż, alkoholizm m, alkoholik m, alkoholiczka ż, alkoza ż, alkoholizowanie n, alkoholizacja ż
czas. alkoholizować ndk.
przym. alkoholowy, alkoholiczny
związki frazeologiczne:
etymologia:
niem. Alkohol < arab. ال + كحول (al kuhl) → miałki proch, pył; por. st.franc.alkohol”, hiszp. alcohol, ang.alkohol”. W znaczeniu (1.1) od 1850, w znaczeniu (1.2) jako „duch wina”, „spiritus vini” od 1753, w znaczeniu (1.3) od XVI wieku.[1][2]
uwagi:
zob. też alkohol w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Hasło „alkohol” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „alkohol” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) alkohol[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholemia, alkoholiko, alkoholismo
przym. alkoholdun, alkoholiko
czas. alkoholizatu
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
  1. Gorka Aulestia, Linda White, English-Basque dictionary, University of Nevada Press, 1990, ISBN 0-8741-7156-3, s. 9.
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) chem. spoż. alkohol[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
  1. Amal Mruwat, Bosnisch - Wort für Wort, Reise Know-How Verlag Peter Rump GmbH, Bielefeld 2018, ISBN 978-3-8317-6546-1, s. 114.
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
IPA/ǎlkoxol/
podział przy przenoszeniu wyrazu: al•ko•hol
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholija ż, alkoholizam m, alkoholičar m
przym. alkoholni
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) arab. ال + كحول (al kuhl)
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) chem. alkohol
(1.2) spoż. alkohol
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. alkoholický
rzecz. alkoholik, alkoholismus, alkoholička
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
Dania: [ˈalkoˌhɔl] lub [ˈalkoˌhɔlˀ]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) alkohol
odmiana:
(1.1) (en) alkohol, alkoholen; blm
przykłady:
(1.1) Spritbilisten forsøgte at forklare betjenten, at øl ikke var alkohol.Nietrzeźwy kierowca usiłował wyjaśnić policjantowi, że piwo to nie alkohol.
(1.1) Overdreven indtagelse af ætylalkohol kan forårsage alkoholforgiftning og have andre negative konsekvenser.Nadmierne spożycie alkoholu etylowego może spowodować zatrucie alkoholem i mieć inne negatywne konsekwencje.
składnia:
kolokacje:
(1.1) alkoholfribezalkoholowyætylalkoholalkohol etylowy
synonimy:
(1.1) sprit, spiritus
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholiker w, alkoholist w, alkoholisme w
przym. alkoholisk, alkoholiseret
czas. alkoholisere
związki frazeologiczne:
etymologia:
łac. alcohol < arab. ال + كحول (al kuhl)
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

morfem

(1.1) alkohol, alkoholowy
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
rzecz. alkoholo, alkoholaĵo, alkoholismo, alkoholulo
przym. alkohola, antialkohola, kontraŭalkohola, senalkohola
czas. alkoholigi
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1909 (Unua Oficiala Aldono al Universala Vortaro). Baza Radikaro Oficiala: grupa 8.
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) alkoholikeeldprohibicja
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. alkohoolne
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) alkohol
odmiana:
(1.1) alkohol lp, alkohollen lm
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) chem. alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) air keras
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) alkohol
odmiana:
(1.1) en alkohol, alkoholen, alkoholer, alkoholene
przykłady:
(1.1) Alkohol er helseskadelig.Alkohol szkodzi zdrowiu.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholiker m
przym. alkoholisk
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) chem. alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

alkohol (slovio)

[edytuj]
zapisy w ortografiach alternatywnych:
алкохол
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. alkoholit
rzecz. alkoholnik
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) chem. alkohol[1]
(1.2) spoż. alkohol[1]
odmiana:
(1) wg typu III (męskonieżywotny), wzór 1.
przykłady:
(1.2) Nepíte alkoholu.Nie pijcie alkoholu.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) lieh
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholizmus m, alkoholik m, alkoholička ż, alkoholizácia ż, alkoholizovanie n
czas. alkoholizovať ndk./dk.
przym. alkoholický, alkoholový
przysł. alkoholicky, alkoholovo
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) chem. alkohol
(1.2) spoż. alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholat m, alkoholičarka ż, alkoholik m, alkoholizem m
przym. alkoholen, alkoholičen
czas. alkoholizirati
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) chem. alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) chem. alkohol
(1.2) napoje alkoholowe
odmiana:
(1.1) en alkohol, alkoholen, alkoholer, alkoholerna
(1.2) alkohol, alkoholen; blm
przykłady:
(1.2) Man får köpa alkohol i Sverige när man är tjugo år.W Szwecji można kupować alkohol, kiedy ma się dwadzieścia lat.
składnia:
kolokacje:
(1.1) alkoholrådgivningsbyråbutylalkoholetylalkoholmetylalkohol
synonimy:
(1.2) sprit
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholism, alkoholist
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) alkohol
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) alkoholellenesalkoholfogyasztásalkoholmentesalkoholmérgezésalkoholszondaalkoholtartalomalkoholtilalom
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. alkoholista, alkoholizmus
czas. alkoholizál
przym. alkoholos
związki frazeologiczne:
etymologia:
arab. ال + كحول
uwagi:
źródła: