Stanisław Sienkiewicz (oficer)
Stanisław Sienkiewicz (przed 1934) | |
podpułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
25 sierpnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 września 1939 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego, |
Jednostki |
I Korpus Polski w Rosji, |
Stanowiska |
szef sztabu dywizji, |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Stanisław Sienkiewicz[1] (ur. 25 sierpnia 1895 w Kamionce, zm. 6 września 1939 pod Longinówką) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 sierpnia 1895 roku w Kamionce, w powiecie baranowickim, w rodzinie Józefa Sienkiewicza h. Korczak (zm. 1905) i Seweryny Franciszki z Wyrzykowskich (1873–1940). Miał siostrę i trzech braci, w tym Jerzego Sienkiewicza, historyka sztuki[3]. Ukończył Szkołę Podstawową w Baranowiczach, później kontynuował naukę w polskim Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie, które ukończył w 1915 roku[4][5]. W czasie nauki w gimnazjum związał się z ruchem niepodległościowym, m.in. tajnym skautingiem polskim, działał w tajnej 1. drużynie skautowej (od 1929 1 Warszawska Drużyna Harcerska im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”)[6]. Latem 1913 roku we Lwowie ukończył wojskowy kurs instruktorski w stopniu plutonowego. W 1914 roku, po powrocie do Warszawy, został powołany do wojska rosyjskiego oraz zakwalifikowany do szkoły oficerskiej w Piotrogrodzie, lecz otrzymał odroczenie do czasu uzyskania matury[5]. 1 września 1915 roku rozpoczął służbę wojskową jako kadet Pawłowskiej Szkoły Wojskowej w Piotrogrodzie, którą ukończył w stopniu porucznika[5]. Dostał przydział do Grenadierskiego Pułku Piechoty[5] w Piotrogrodzie, w którym podczas I wojny światowej walczył na ziemiach polskich pod zaborem austriackim. Był kilkakrotnie ranny. Wstąpił do I Korpusu Wschodniego pod dowództwem gen. Dowbór-Muśnickiego. Po rozwiązaniu Korpusu przedostał się na tereny polskie i został przyjęty do Polskiej Siły Zbrojnej, a następnie przydzielony do Sztabu w Modlinie.
Od 1918 roku w Wojsku Polskim[2]. W stopniu kapitana został przydzielony do 34 pułku piechoty jako dowódca I Batalionu, w którym przebył wszystkie operacje wojenne w latach 1918–1920. Uczestniczył w wojnie z bolszewikami. W latach 1922–1924 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[7]. Z dniem 1 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do Biura Ścisłej Rady Wojennej w Warszawie[8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 162. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. Następnie pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[10]. W czasie studiów i pełniąc służbę sztabową pozostawał oficerem nadetatowym 34 pułku piechoty. W listopadzie 1928 roku został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu 30 Dywizji Piechoty w Kobryniu[11]. We wrześniu 1930 roku został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Głównego[12][13]. 27 czerwca 1935 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. 4 lipca 1935 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 69 pułku piechoty w Gnieźnie[15].
W trakcie kampanii wrześniowej był dowódcą 76 pułku piechoty w składzie w składzie 29 Dywizji Piechoty w stopniu podpułkownika. Zginął w walce pod Longinówką, która była częścią bitwy pod Piotrkowem Trybunalskim[2]. Pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[2]. W walkach zginął także mjr Korneliusz Kosiński, dowódca batalionu i autor hymnu 76 Lidzkiego pułku piechoty pt. Narbuttczycy[16]. Polegli zostali pochowani na cmentarzu w Milejowie[2][17][18]. Jego grób symboliczny znajduje się na warszawskim cmentarzu Powązkowskim (kwatera N-3-16)[19].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 133 (za kampanię wrześniową)[20]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[21]
- Krzyż Niepodległości (4 listopada 1933)[22]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[23]
- Order Świętego Jerzego V klasy (Imperium Rosyjskie)
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 1991 roku imię ppłk. Stanisława Sienkiewicza otrzymała Szkoła Podstawowa w Milejowie[24].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W ewidencji wojskowej figurował, jako Stanisław II Sienkiewicz dla odróżnienia od innego oficera Wojska Polskiego noszącego to samo imię i nazwisko.
- ↑ a b c d e A. K. Kunert, Z. Walkowski, Kronika kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Edipresse Polska, Warszawa 2005, ISBN 83-60160-99-6, s. 29.
- ↑ Stanisław Sienkiewicz h. Korczak [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-10-26] .
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1915. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2024-04-20].
- ↑ a b c d Ignacy Śmigielski: Bitwa pod Jabłonką Kościelną 2–4 sierpnia 1920. Michałki: Urząd Gminy Wysokie Mazowieckie, 2020, s. 72. ISBN 978-83-937377-6-5. [dostęp 2024-04-20].
- ↑ Mieczysław Hahn: Historia 1 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarnej Jedynki” 1911–1938, s. 2. archiwumharcerskie.pl. [dostęp 2024-04-20].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 224, 409, 1501.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 103 z 2 października 1924 roku, s. 568.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 123, 176.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 355.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 295.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 27, 421.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 66.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 93.
- ↑ Aleksander Markowski: Zapomniana piosenka, gdzieś pod sercem ukryta.... niedziela.pl. [dostęp 2015-02-07].
- ↑ Cmentarz wojenny żołnierzy poległych we wrześniu 1939 r.. radaopwim.gov.pl. [dostęp 2015-02-07].
- ↑ Milejów. Cmentarz wojenny. rowery.olsztyn.pl. [dostęp 2015-02-07].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: SIENKIEWICZOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-18] .
- ↑ Łukomski G. , Polak B. , Suchcitz A. , Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 373 .
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3121 z 30 czerwca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1175)
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Szkoła Podstawowa im. ppłk. Stanisława Sienkiewicza w Milejowie [online], spmilejow.szkolnastrona.pl [dostęp 2022-10-26] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci i uczniowie szkoły imienia Tadeusza Reytana w Warszawie
- Dowódcy 76 Lidzkiego Pułku Piechoty
- Harcerze 1. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 34 Pułku Piechoty (II RP)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Jerzego (Imperium Rosyjskie)
- Polegli w kampanii wrześniowej (strona polska)
- Polscy skauci
- Szefowie sztabu 30 Poleskiej Dywizja Piechoty
- Uczestnicy bitwy pod Piotrkowem Trybunalskim (1939)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Upamiętnieni symbolicznym grobem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Urodzeni w 1895
- Zastępcy dowódcy 69 Pułku Piechoty (II RP)
- Zmarli w 1939