Przejdź do zawartości

Nancy Pelosi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nancy Pelosi
Ilustracja
Nancy Pelosi (2024)
Pełne imię i nazwisko

Nancy Patricia D’Alesandro Pelosi

Data i miejsce urodzenia

26 marca 1940
Baltimore

Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Okres

od 3 stycznia 2019
do 3 stycznia 2023

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

Paul Ryan (R)

Następca

Kevin McCarthy (R)

Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Okres

od 4 stycznia 2007
do 3 stycznia 2011

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

Dennis Hastert (R)

Następca

John Boehner (R)

Liderka mniejszości Izby Reprezentantów
Okres

od 4 stycznia 2011
do 3 stycznia 2019

Poprzednik

Kevin McCarthy (R)

Następca

Kevin McCarthy (R)

Członkini Izby Reprezentantów z 12. okręgu stanu Kalifornia
Okres

od 3 stycznia 2013

Poprzednik

Jackie Speier (D)

Członkini Izby Reprezentantów z 8. okręgu stanu Kalifornia
Okres

od 3 stycznia 1993
do 3 stycznia 2013

Poprzednik

Ron Dellums (D)

Następca

Paul Cook (D)

Członkini Izby Reprezentantów z 5. okręgu stanu Kalifornia
Okres

od 2 czerwca 1987
do 3 stycznia 1993

Poprzednik

Sala Burton (D)

Następca

Bob Matsui (D)

Faksymile
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem Wielka Wstęga Kwiatów Paulowni Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy

Nancy Patricia D’Alesandro Pelosi (ur. 26 marca 1940 w Baltimore[1]) – amerykańska polityk Partii Demokratycznej pochodzenia włoskiego. Członkini Izby Reprezentantów od 1987.

Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych w latach 2007–2011 i 2019–2023; pierwsza i jak dotąd jedyna kobieta na tym stanowisku[1]. Jako spiker Izby Reprezentantów była druga w kolejności w linii sukcesji prezydenckiej, bezpośrednio po wiceprezydencie Stanów Zjednoczonych[2][3].

Zasiada w Kongresie 17. kadencję. Reprezentuje 12. okręg wyborczy w Kalifornii, który obejmuje ok. 4/5 hrabstwa San Francisco. Wcześniej reprezentowała okręgi 8. i 5. w Kalifornii. Od 2003 przewodniczy Partii Demokratycznej w Izbie Reprezentantów, pełniąc rolę whipa mniejszości (2002–2003) oraz przywódcy mniejszości Partii Demokratycznej w Kongresie w latach 2003–2007 i 2011–2019, kiedy był on kontrolowany przez Partię Republikańską[1].

Była jednym z głównych przeciwników inwazji na Irak w 2003 oraz próby prywatyzacji systemu Social Security przez administrację George’a Busha w 2005[4]. Podczas pierwszej kadencji jako spiker doprowadziła do uchwalenia wielu przełomowych ustaw, m.in.: Patient Protection and Affordable Care Act, Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act, Don’t Ask, Don’t Tell Repeal Act[5] oraz stymulantów ekonomicznych, które miały na celu zmniejszyć wpływ kryzysu finansowego z lat 2007–2009.

Utraciła stanowisko spikera w styczniu 2011, po wyborach do Kongresu USA w 2010, zachowała jednak funkcję przewodniczącej Partii Demokratycznej. Na stanowisko spikera powróciła w styczniu 2019 po wygranych przez demokratów wyborach w 2018[6][7]. Stała się przez to pierwszym spikerem od 1955, który powrócił na swoje stanowisko (poprzednim był Sam Rayburn)[8]. 3 stycznia 2021 została wybrana na kolejną kadencję[9].

24 września 2019 ogłosiła wszczęcie śledztwa w sprawie impeachmentu prezydenta Donalda Trumpa[10][11].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość i pochodzenie

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi urodziła się w Baltimore, w stanie Maryland, w rodzinie o włoskich korzeniach[1]. Była jedyną córką i najmłodszym z siedmiorga dzieci Annunciaty M. „Nancy” D’Alesandro (z domu Lombardi[12]) i Thomasa D’Alesandra Jr.[13] Jej matka urodziła się w Campobasso[12], a rodzina jej ojca pochodziła z okolic Genui, Wenecji i Abruzji[13]. Ojciec Nancy Pelosi, również członek Partii Demokratycznej, służył jako reprezentant stanu Maryland, a gdy córka miała 7 lat, został burmistrzem Baltimore[13][14][15]. Starszy brat Pelosi, Thomas D’Alesandro III, też demokrata, był również burmistrzem Baltimore w latach 1967–1981[16].

Była zaangażowana w życie polityczne już od dzieciństwa – była obecna na wielu wydarzeniach podczas licznych kampanii swojego ojca. Uczestniczyła również w inauguracji 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna F. Kennedy’ego w styczniu 1961[13].

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Ukończyła Institute of Notre Dame, katolicką szkołę średnią dla dziewcząt w Baltimore. W 1962 została absolwentką Trinity Washington University, gdzie uzyskała bakalaureat z politologii[17]. W latach 60. była stażystką w biurze senatora Partii Demokratycznej z Maryland Daniela Brewstera wspólnie z przyszłym przewodniczącym większości w Izbie Reprezentantów – Stenym Hoyerem[18].

Początki kariery

[edytuj | edytuj kod]
Nancy Pelosi na marszu poparcia dla prawa osób LGBT do zawierania małżeństw w Kalifornii w 1987

Po przeprowadzce do San Francisco, Pelosi zaprzyjaźniła się z rodziną Phillipa Burtona, ówczesnego kongresmena z 5. okręgu wyborczego, i rozpoczęła swoją karierę w Partii Demokratycznej. W 1976 została wybrana na członkinię Krajowego Komitetu Partii Demokratycznej jako reprezentantka Kalifornii (zajmowała tę pozycję do 1996). W 1977 została przewodniczącą partii w północnej Kalifornii, a w 1983 rozpoczęła przewodniczenie partii na obszarze całego stanu[19]. W latach 1985–1996 była przewodniczącą komisji odpowiedzialnej za finansowanie kampanii do Senatu Stanów Zjednoczonych[1][20].

Izba Reprezentantów

[edytuj | edytuj kod]

Wybory

[edytuj | edytuj kod]

W 1983 Sala Burton zastąpiła swojego zmarłego męża, kongresmena z 5. okręgu wyborczego w Kalifornii, ale w 1986 zachorowała na raka płuc i zdecydowała nie ubiegać się o reelekcję w wyborach w 1988. Za namową przyjaciół wyznaczyła Nancy Pelosi jako swoją następczynię, co zapewniło Pelosi poparcie sponsorów i przyjaciół rodziny Burtonów[21]. Sala zmarła 1 lutego 1987, niecały miesiąc po rozpoczęciu swojej drugiej kadencji. Pelosi wygrała wybory uzupełniające, najpierw pokonując burmistrza San Francisco, Harry’ego Britta, w walce o nominację Partii Demokratycznej 7 kwietnia 1987, a potem z łatwością pokonując republikankę Harriet Ross 2 czerwca 1987[22][23]. Objęła funkcję kongresmenki 9 czerwca 1987[23].

Nancy Pelosi na oficjalnym zdjęciu po objęciu mandatu w Izbie Reprezentantów, 1993

Nancy Pelosi została wybrana w okręgu, w którym demokraci mają znaczące poparcie. Pelosi wygrała wybory w 1988, a potem kolejne 16 bez trudności, za każdym razem zdobywając ponad 70% głosów. Nie wzięła udziału w żadnej debacie od 1987, kiedy zmierzyła się z Harriet Ross[24]. Pelosi osiągnęła swój najgorszy wynik w 2016, kiedy Preston Picus zdobył 19,1% głosów, a ona sama 70,8%[25].

Od kadencji 2000–2002 wyróżnia się tym, że najbardziej przyczynia się do wkładu w fundusz kampanijny wśród demokratycznych członków Kongresu, częściowo dlatego, że reprezentuje bezpieczny dla demokratów okręg wyborczy i nie potrzebuje dużych funduszy na własną kampanię[26].

Praca w komisjach

[edytuj | edytuj kod]

W Izbie Pelosi była członkinią Komisji ds. Środków oraz Komisji ds. Wywiadu (którego była wiceprzewodniczącą z ramienia Partii Demokratycznej), do czasu jej wyboru na przewodniczącą mniejszości[27]. Pelosi jest członkinią Grupy ds. Państw Bałtyckich (House Baltic Caucus)[28] oraz Italian American Congressional Delegation (IACD)[29].

Funkcje przed objęciem urzędu spikera

[edytuj | edytuj kod]

W 2001 Pelosi została wybrana na whipa mniejszości, zajmowała drugą pozycję w partii, służąc pod liderem mniejszości Dickiem Gephardtem z Missouri. Była pierwszą kobietą w historii, która sprawowała tę funkcję w amerykańskim Kongresie[30].

W 2002 Gephart zrezygnował ze swojego stanowiska, aby wziąć udział w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych w 2004. Pelosi zastąpiła go na stanowisku lidera partii i stała się pierwszą kobietą, która przewodniczyła jednej z dwóch głównych partii w Stanach Zjednoczonych[31].

Spikerka Izby Reprezentantów (2007–2011)

[edytuj | edytuj kod]

Nominacja

[edytuj | edytuj kod]
Prezydent George W. Bush na spotkaniu z desygnowaną na spikerkę Nancy Pelosi oraz z desygnowanym na lidera większości Steny Hoyerem, 9 listopada 2006

Po wyborach w 2006 Partia Demokratyczna przejęła kontrolę nad Kongresem, zdobywając większość miejsc[32]. Powszechnie oczekiwano, że Pelosi zostanie spikerem Izby podczas następnej kadencji (od stycznia 2007)[33][34]. 16 listopada 2006 Partia Demokratyczna jednogłośnie wybrała Pelosi na swoją kandydatkę na to stanowisko[35].

Po zdobyciu nominacji Pelosi wspierała swojego przyjaciela Johna Murthę z Pensylwanii w jego kampanii na stanowisko przewodniczącego większości. Jego głównym przeciwnikiem był Steny Hoyer z Maryland, który był prawą ręką Pelosi od 2003[36]. Hoyer wygrał wybory przeciwko Murthcie 149 do 86[37].

3 stycznia 2007 pokonała Johna Boehnera z Ohio 233 głosami do 202 w wyborach na spikera Izby Reprezentantów[38]. Tego samego dnia została zaprzysiężona na to stanowisko przez Johna Dingella z Michigan, starego przyjaciela i dziekana Izby Reprezentantów (najstarszego członka Izby w danej kadencji)[39][40].

Została pierwszą kobietą[30], pierwszą Kalifornijką[30] i pierwszą osobą z włoskimi korzeniami[30], która objęła stanowisko spikera Izby. Jest też drugim spikerem ze stanu na zachód od Gór Skalistych. Pierwszym był Tom Foley z Waszyngtonu, ostatni demokrata pełniący funkcję spikera przed Nancy Pelosi.

Nancy Pelosi (po prawej) z wiceprezydentem Dickiem Cheneyem za prezydentem George’em W. Bushem podczas State of the Union Address w 2007 jako pierwsza kobieta zasiadająca na podium. Bush zaznaczył to w swojej przemowie słowami: „Dzisiaj mam zaszczyt i przywilej – jako pierwszy prezydent w historii naszego kraju – żeby rozpocząć mowę słowami: Madam Spiker”[41]

W swojej przemowie zaznaczyła historyczne znaczenie bycia pierwszą kobietą na stanowisku spikerki[30][42].

Opinia publiczna

[edytuj | edytuj kod]

Jako spiker została liderką Partii Demokratycznej w Izbie. Zgodnie z tradycją nie brała jednak udziału w debatach nad ustawami i prawie nigdy nie brała udziału w głosowaniach, pomimo posiadania do tego prawa jako członkini Kongresu. Nie była również członkinią żadnej z komisji.

W styczniu 2009 ponownie wybrano ją na spikera[43].

Sondaż CBS News z marca 2010 donosił, że 37% wyborców negatywnie oceniało ją jako spikera, a tylko 11% miało o niej dobrą opinię[44][45].

Jest postrzegana jako kontrowersyjna postać polityczna[45][46][47][48][49].

Ubezpieczenia społeczne
[edytuj | edytuj kod]

Po wygranych wyborach z 2004, prezydent George W. Bush zaproponował reformę ubezpieczeń społecznych, która miała umożliwić pracownikom przekierowanie części ich środków na inwestycje w akcje i obligacje państwowe[50]. Pelosi zdecydowanie sprzeciwiła się temu planowi, a jako lider mniejszości narzuciła członkom Partii Demokratycznej dyscyplinę, doprowadzając do niemal jednogłośnego sprzeciwu wobec propozycji Busha, a następnie porażki proponowanego planu[51][51].

Blokowanie prób impeachmentu przeciwko prezydentowi Bushowi
[edytuj | edytuj kod]

Po reelekcji prezydenta George’a W. Busha w 2004 kilku wpływowych demokratów uważało, że Izba powinna kontynuować postępowanie impeachmentowe przeciwko prezydentowi. Twierdzili, że Bush wprowadził Kongres w błąd w sprawie broni masowego rażenia w Iraku i naruszył swobody obywatelskie Amerykanów, zezwalając na podsłuchiwanie obywateli bez nakazu sądu[52].

W maju 2006, mając na uwadze zbliżające się wybory do kongresu – które dały możliwość demokratom przejęcia kontroli nad Izbą po raz pierwszy od 1994 – Pelosi powiedziała kolegom, że podczas gdy demokraci będą energicznie nadzorować politykę administracyjną Busha, śledztwo w sprawie impeachmentu nie rozpocznie się[52].

Po rozpoczęciu kadencji jako spikerka w styczniu 2007, stanowczo sprzeciwiała się impeachmentowi, pomimo silnego poparcia dla tego postępowania wśród wyborców w jej okręgu wyborczym. W wyborach w listopadzie 2008 Pelosi kandydowała przeciwko bezpartyjnej, antywojennej aktywistce Cindy Sheehan. Jej główną platformą wyborczą była postawa Pelosi w sprawie impeachmentu[53].

„100 godzin” Pelosi
[edytuj | edytuj kod]

Przed wyborami do kongresu w 2006 ogłosiła plan Partii Demokratycznej, która po wygraniu wyborów zobowiązała się do przedstawienia przed kongres wszystkich najważniejszych ustaw w ciągu 100 godzin od zaprzysiężenia nowego kongresu[54][55].

Nazwa planu pochodzi od Nowego Ładu 32. Prezydenta Stanów Zjednoczonych (1933–1945) Franklina D. Roosevelta, który obiecał rozpocząć najważniejsze działania w ciągu pierwszych 100 dni na stanowisku prezydenta USA. Newt Gingrich, który został spikerem w 1995 (jako pierwszy Republikanin od ponad 40 lat) miał podobny plan, który nazwał „Kontraktem dla Ameryki” (Contract with America)[56].

Krajowa Konwencja Partii Demokratycznej w 2008
[edytuj | edytuj kod]
Pelosi i Barack Obama podczas Krajowej Konwencji Partii Demokratycznej w 2008

Nancy Pelosi była przewodniczącą Krajowej Konwencji Partii Demokratycznej w 2008 w Denver w stanie Kolorado[57]. Podczas tej konwencji partyjnym kandydatem na prezydenta w wyborach w 2008 został Barack Obama[58].

Reforma systemu opieki zdrowotnej
[edytuj | edytuj kod]

Pelosi przypisuje się uratowanie sztandarowego projektu Baracka Obamy – Patient Protection and Affordable Care Act (zwanego Obamacare). Po zdobyciu przez Scotta Browna miejsca zmarłego senatora Teda Kennedy’ego w wyborach uzupełniających w Massachusetts w styczniu 2010, Partia Demokratyczna utraciła większość 3/5 w Senacie, co sprawiło, że Partia Republikańska była w stanie zablokować uchwalenie ustawy pomimo braku większości w Senacie. Prezydent Obama zgodził się na kompromis, który oznaczałby znaczne zmniejszenie zasięgu działania ustawy, jednak Nancy Pelosi nakłoniła go do zmiany zdania, drwiąc z republikańskich senatorów[59].

Zaznaczała, że następna szansa na uchwalenie reformy służby zdrowia może szybko się nie powtórzyć (w 2010 Patia Demokratyczna kontrolowała obie izby Kongresu oraz urząd prezydenta w Białym Domu). Po trwającej ponad 2 miesiące kampanii, demokraci wygrali głosowanie w Izbie Reprezentantów stosunkiem głosów 219 do 212. Podpisując ustawę Barack Obama nazwał Pelosi: „Jednym z najlepszych spikerów, jakich kiedykolwiek miała Izba Reprezentantów”[60][61][62].

Liderka mniejszości (2011–2019)

[edytuj | edytuj kod]

112. i 113. kadencja Kongresu

[edytuj | edytuj kod]
Prezydent Barack Obama na spotkaniu z przywódcami Izby Reprezentantów w czerwcu 2011

W wyniku wyborów do Kongresu USA w 2010 Partia Demokratyczna utraciła 63 mandaty, co oznaczało, że kontrolę nad Izbą Reprezentantów uzyskała Partia Republikańska. Pelosi powróciła na stanowisko, które zajmowała przed zostaniem spikerem i ponownie została liderką mniejszości[63]. 14 listopada 2012, po kolejnych przegranych wyborach, Pelosi ogłosiła, że pomimo porażki, dalej będzie kierować Partią Demokratyczną[64].

W listopadzie 2011, tabloid 60 Minutes oskarżył Pelosi o korzystanie z poufnych informacji w celu zdobycia pieniędzy działając na giełdzie. Czasopismo ujawniło, że mąż Pelosi zakupił udziały Visa, gdy ustawa zmniejszająca regulacje dotyczące kart kredytowych była debatowana w Izbie. Pelosi zaprzeczyła doniesieniom i nazwała je „prawicowymi bzdurami”[65][66][67]. Gdy w 2012 uchwalono ustawę STOCK Act (Stop Trading on Congressional Knowledge Act) Pelosi poparła ją i publicznie dziękowała jej autorom (Louise Slaughter i Timowi Walzowi) za „ujawnienie i zamknięcie luki prawnej raz na zawsze”[68][69].

114. i 115. kadencja Kongresu

[edytuj | edytuj kod]

W sierpniu 2016 oznajmiła, że jej prywatne dane kontaktowe zostały opublikowane w internecie w następstwie ataków hakerów na Krajowy Komitet Partii Demokratycznej. Ostrzegała innych członków Izby, żeby nie pozwalali odbierać telefonów, czytać wiadomości i odbierać poczty dzieciom oraz wrażliwym członkom rodziny[70].

Po trzeciej z rzędu porażce wyborczej pod przewodnictwem Nancy Pelosi, Tim Ryan 17 listopada 2016 ogłosił swoją kandydaturę na stanowisko lidera mniejszości[71]. Podczas kampanii wyborczej wewnątrz partii Pelosi oznajmiła, że przekaże więcej władzy młodszemu pokoleniu polityków[72], co pozwoliło jej pokonać Ryana w głosowaniu 30 listopada stosunkiem głosów 134 do 63[73].

Pelosi na spotkaniu z beneficjentami DREAM Act koło Kapitolu Stanów Zjednoczonych we wrześniu 2017

W czerwcu 2017, po przegranych czterech wyborach uzupełniających do Izby, Nancy Pelosi po raz kolejny musiała zmierzyć z opozycją wewnątrz partii[74]. Kathleen Rice (NY), Tim Ryan (OH), Seth Moulton (MA), and Filemon Vela (TX) oraz przewodniczący Congressional Black Caucus Cedric Richmond (LA) wzięli udział w spotkaniu reprezentantów 22 czerwca 2017, którzy planowali odwołanie Pelosi ze stanowiska[75]. Rice nawoływała na antenie CNN International do usunięcia Pelosi ze stanowiska porównując sytuację w partii do zespołów w sportach drużynowych „Jeżeli zespół przegrywa raz po raz, powinno zmienić się trenera”[75]. Podczas konferencji prasowej Pelosi odpowiedziała swoim krytykom, że to od decyzji partii zależy, jak długo będzie pełnić swoje stanowisko, a nie od „narzekań garstki malkontentów”[75]. W swojej przemowie powoływała się też na wieloletnie doświadczenie oraz długość stażu w Izbie[76][77].

W listopadzie 2017 nawoływała do odwołania ze stanowiska Johna Conyersa, który został oskarżony o molestowanie seksualne. Zwołała również pierwsze z serii wielu spotkań poświęconych strategiom reformowania polityk w miejscu pracy w związku ze zwróceniem uwagi publicznej na molestowanie seksualne. Pelosi powiedziała, że Kongres ma „moralny obowiązek wobec odważnych kobiet i mężczyzn, którzy zamierzają wykorzystać ten moment i wykazać się prawdziwym, skutecznym przywództwem w celu stworzenia klimatu szacunku i godności w miejscu pracy”[78].

Pelosi przemawiająca w Departamencie Pracy Stanów Zjednoczonych z okazji Equal Pay Day

W styczniu 2018 wysłała list do ówczesnego spikera Izby Reprezentantów Paula Ryana, w którym oskarżyła republikanów o tuszowanie przestępstw popełnionych w czasie kampanii prezydenta Trumpa. Powoływała się na wprowadzane w ostatniej chwili zmiany w informacji dotyczącej głosowania, które uznała za niebezpieczne i naruszające zasady Izby, mówiąc „Patia Republikańska poparła partyzanckie wysiłki w celu wypaczenia danych wywiadowczych i zdyskredytowania amerykańskiego wywiadu i organów ścigania”[79]. Wystąpiła również z żądaniem odwołania przewodniczącego Komisji Wywiadu Izby Reprezentantów Devina Nunesa[80]. W lutym 2018 Pelosi ustanowiła rekord na najdłuższą przemowę w Izbie, gdy spędziła ponad 8 godzin opowiadając historię beneficjentów DREAM Act, którym groziła deportacja z powodu cięć budżetowych proponowanych przez administrację Donalda Trumpa[81][82].

Gdy w maju 2018 nie zaproszono żadnego członka Partii Demokratycznej na briefing[83] Departamentu Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych[84], Pelosi wraz z liderem mniejszości w Senacie Charlesem Schumerem napisała list do zastępcy prokuratora generalnego Stanów Zjednoczonych Roda Rosensteina i dyrektora FBI Christophera A. Wraya, wzywając ich do uwzględnienia Partii Demokratycznej we wszelkich spotkaniach dotyczących dochodzenia w sprawie rosyjskich ingerencji podczas wyborów prezydenckich w 2016[85].

W sierpniu 2018 wezwała Duncana Huntera do rezygnacji ze swojego mandatu, po tym jak dowiedziono, że wydał nielegalnie ponad 250 tysięcy dolarów przeznaczonych na kampanię wyborczą[86].

Druga kadencja jako spiker (2019–2023)

[edytuj | edytuj kod]

W wyborach w 2018 Partia Demokratyczna odzyskała większość w Izbie Reprezentantów, zdobywając dodatkowe 41 mandatów. 28 listopada demokraci nominowali Nancy Pelosi jako swoją kandydatkę na spikera Izby[87]. Została zaprzysiężona na to stanowisko 3 stycznia 2019 w dniu rozpoczęcia 116. kadencji Kongresu[88].

Kryzys budżetowy rządu federalnego (zima 2018/2019)

[edytuj | edytuj kod]
Donald Trump na spotkaniu z Pelosi i Chuckiem Schumerem 11 grudnia 2018. Trump powiedział „wezmę odpowiedzialność za sparaliżowanie rządu”

Na początku 116. kadencji Kongresu Pelosi nazwała komentarze Trumpa „braniem Amerykanów jako zakładników”[89], gdy groził brakiem zgody na uchwalenie budżetu federalnego, jeżeli zabraknie w nim funduszy na budowę muru na granicy z Meksykiem. Ogłosiła też, że nie zaprosi Donalda Trumpa na coroczne orędzie o stanie państwa, jeżeli rząd pozostanie zamknięty, a budżet nie uchwalony[90][91].

Po kilku sondażach pokazujących, że jego popularność gwałtownie spada z powodu zamknięcia rządu, 25 stycznia Trump podpisał rezolucję podjętą przez Kongres i Senat, otwierając rząd federalny bez żadnych ustępstw z ich strony, co oznaczało brak funduszy na mur graniczny[92]. Analitycy i komentatorzy powszechnie nazywali to wydarzenie „najbardziej upokarzającą farsą jego prezydentury”[93][94]. Zapytana o przyczynę swojego zwycięstwa Pelosi powiedziała: „Nie jednoczę naszej partii; nasze wartości jednoczą nas. Jestem pewna, że tak samo jest w Senacie. Faktem jest, że nasza różnorodność jest naszą siłą. Nasza jedność jest naszą potęgą i tego być może prezydent nie docenił”[95].

Od 2021 roku

[edytuj | edytuj kod]

W wyniku wyborów w 2020 roku Partia Demokratyczna zachowała większość w Izbie, jednakże jej przewaga znacząco stopniała. 3 stycznia 2021 roku Pelosi została ponownie wybrana na przewodniczącą Izby[9]. 3 stycznia 2023 zakończyła pełnienie funkcji[96].

Poglądy polityczne

[edytuj | edytuj kod]

Swobody obywatelskie i prawa człowieka

[edytuj | edytuj kod]
Pelosi i Keith Ellison podczas jego zaprzysiężenia z użyciem Koranu Thomasa Jeffersona, 2007
Pelosi i Aung San Suu Kyi, prodemokratyczna liderka Mjanmy podczas ceremonii wręczenia Złotego Medalu Kongresu w 2012

American Civil Liberties Union przyznała Pelosi ocenę 93% za obronę swobód obywatelskich podczas jej kariery politycznej[97]. W 2001 zagłosowała za USA Patriot Act, jednak w 2005 nie poparła ponownej autoryzacji niektórych jego zapisów[98]. Zagłosowała przeciwko poprawce do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, która miała zakazać palenia flagi USA[99], a także przeciwko poprawce, która miała zakazać małżeństw homoseksualnych[100].

Imigracja

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi głosowała przeciwko Secure Fence Act of 2006[101].

W czerwcu 2018 Pelosi odwiedziła placówkę, w której przetrzymywane były dzieci nielegalnych imigrantów po oddzieleniu ich od rodziców. Podczas konferencji prasowej wezwała do odwołania ze stanowiska Kirstjen Nielsen sekretarz ds. bezpieczeństwa krajowego Stanów Zjednoczonych, odpowiedzialnej za zarządzanie placówkami[102].

W lipcu Pelosi określiła kontrowersyjną ustawę imigracyjną autorstwa reprezentantów z Partii Republikańskiej jako „umowę z diabłem” i zapowiedziała rozmowę z ówczesnym spikerem Izby Paulem Ryanem na temat kolejnych ustaw dotyczących imigracji[103].

Prawa osób LGBT

[edytuj | edytuj kod]
Pelosi podczas San Francisco Pride Festival w 2013

Pelosi jest sojuszniczką osób LGBT. W 1996, 2004 i 2006 głosowała przeciwko poprawkom do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, dotyczącym zdefiniowania małżeństwa jako związku między kobietą i mężczyzną[104][105][106][107]. Gdy w 2008 Sąd Najwyższy Stanu Kalifornia uznał ustawę zakazującą związków homoseksualnych za niekonstytucyjną, Pelosi ogłosiła to jako „historyczną decyzję”[108]. Była cichą przeciwniczką California Proposition 8, poprawki Konstytucji Stanu Kalifornia, która zmieniła konstytucję, definiując związek małżeński jako związek kobiety i mężczyzny[108]. W 2013 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych uznał Propozycję 8 za niezgodną z Konstytucją Stanów Zjednoczonych, a przez to nieważną[109].

W 2006 grupa interesu Human Rights Campaign przyznała Pelosi ocenę 100% za obronę praw osób LGBT[110]. W 2012 Pelosi stwierdziła, że jej stanowisko w sprawie praw osób LGBT, takich jak małżeństwa osób tej samej płci, wynika z jej wiary katolickiej; stawia ją także w sprzeczności z doktryną katolicką, która definiuje małżeństwo jako związek między jednym mężczyzną i jedną kobietą. Powiedziała[111]:

„Moja religia zmusza mnie – i za to ją uwielbiam – do przeciwdziałania jakiejkolwiek dyskryminacji w naszym kraju i uważam zakaz małżeństw homoseksualnych za formę dyskryminacji. Myślę, że jest to niekonstytucyjne”

Pelosi wspiera Equality Act, ustawę, która zakazuje dyskryminację w miejscu pracy ze względu na orientację seksualną. W 2019 w Izbie Reprezentantów opowiedziała się przeciwko administracji Donalda Trumpa, która zakazała osobom transseksualnym służyć w Armii Stanów Zjednoczonych[5].

Legalizacja marihuany

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi otwarcie opowiada się za reformą praw dotyczących marihuany, jednak NORML (National Organization for the Reform of Marijuana Laws) w swoim raporcie zaznacza, że ani ona, ani inni członkowie jej partii przez lata nie zrobili nic, aby taką reformę przeprowadzić[112]. Nancy Pelosi głosowała za legalizacją medycznej marihuany[113].

Pelosi przemawiająca przeciwko „Rozporządzeniu wykonawczemu 13769” autorstwa prezydenta Donalda Trumpa

Nancy Pelosi jest sojuszniczką programu szpiegowskiego Prism, zapoczątkowanego przez prezydenta Busha po zamachach z 11 września 2001 i rozbudowanego przez Baracka Obamę podczas jego kadencji[114].

Usuwanie pomników Konfederatów

[edytuj | edytuj kod]

Jako spiker Izby, Nancy Pelosi usunęła pomnik Roberta E. Lee z National Statuary Hall do krypt w Kapitolu Stanów Zjednoczonych[115]. Na miejscu wcześniej zajmowanym przez pomnik stanęła rzeźba Rosy Parks[115]. W czerwcu 2017 Pelosi poparła usunięcie pomników Konfederatów z terenów Kapitolu[116].

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Polityka fiskalna

[edytuj | edytuj kod]

W 1995 Pelosi głosowała przeciwko poprawce do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, która miała zakazać uchwalania budżetu z deficytem budżetowym. Poprawka zdobyła wymaganą liczbę głosów w Izbie (300 do 132), ale nie została zaakceptowana przez Senat, gdzie zabrakło 2 głosów (65 do 35) do osiągnięcia wymaganej większości kwalifikowanej 2/3 (67)[117].

Pelosi podczas Tax March w San Francisco w kwietniu 2017

Pelosi jako spiker Izby w ramach swojego planu „100 godzin” zaproponowała Fair Minimum Wage Act of 2007, który podnosił płacę minimalną na terenie Stanów Zjednoczonych oraz ich terytoriów[118]. Pelosi była przeciwniczką reformy systemu opieki społecznej zaproponowanej przez prezydenta Busha, a także wielu reform uchwalonych przez administrację Billa Clintona[119][120]. Sprzeciwiała się także reformie podatkowej podpisanej przez prezydenta Trumpa w grudniu 2017. Nazwała ją „apokalipsą” oraz „najgorszą ustawą w historii Stanów Zjednoczonych”[121][122][123].

Infrastruktura

[edytuj | edytuj kod]

W listopadzie 2018 Pelosi oświadczyła, że rozmawiała z prezydentem Donaldem Trumpem na temat rozwoju infrastruktury. Wspomniała o potencjalnych dwustronnych inicjatywach legislacyjnych, które stworzyłyby dobrze płatne miejsca pracy, a także wygenerowałyby wzrost gospodarczy w rozwijanych regionach[124]. 1 maja 2019 Pelosi i Chuck Schumer spotkali się z prezydentem Trumpem na temat finansowania projektów infrastrukturalnych z budżetu federalnego[125]. Pod koniec maja nastąpiło kolejne spotkanie w celu omówienia zbliżającego się planu infrastrukturalnego o wartości 2 miliardów dolarów. Zostało jednak przerwane, gdy prezydent Trump opuścił spotkanie po zaledwie kilku minutach[126].

Pomoc humanitarna w wyniku katastrof

[edytuj | edytuj kod]

W sierpniu 2018 Pelosi wezwała administrację Trumpa do podjęcia działań w celu zwalczania zagrożenia kryzysem klimatycznym, który powoduje, że sezon pożarów w Kalifornii jest z roku na rok coraz dłuższy, droższy i bardziej destrukcyjny[127].

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

W 1999 Pelosi głosowała przeciwko wystawianiu Dekalogu w budynkach użyteczności publicznej, w tym w szkołach[128]. Pelosi popierała ustawę No Child Left Behind[129], która wprowadziła testy w celu śledzenia postępów uczniów i zwiększyła wydatki publiczne na edukację[130][131].

Środowisko

[edytuj | edytuj kod]
Nancy Pelosi na gali wręczenia Nagrody Goldmanów – uznawanej za ekologicznego Nobla[132]

W 2019 Pelosi powiedziała, że zmiany klimatu są „egzystencjalnym zagrożeniem naszych czasów” i wezwała do działań mających na celu ograniczenie zmian klimatycznych[133].

Pelosi jest sojuszniczką rozwoju nowych technologii, które zmniejszają zależność USA od zagranicznej ropy naftowej[134]. Pelosi podczas swojej kariery wspierała programy zwiększające środki na badania nad odnawialną energią. Głosowała także przeciwko ustawie, która pozwoliłaby na poszukiwanie oraz wydobywanie ropy i gazu w Arctic National Wildlife Refuge[135][136]. Pelosi była odpowiedzialna za zablokowanie wysiłków Partii Republikańskiej, mających na celu uzyskanie pozwolenia na odwierty na obszarach chronionych i terenach arktycznych[137].

Opieka zdrowotna

[edytuj | edytuj kod]

Affordable Care Act

[edytuj | edytuj kod]
Reakcja prezydenta Obamy i pracowników Białego Domu na zatwierdzenie ustawy ACA przez Izbę Reprezentantów 21 marca 2010
Prezydent Barack Obama podpisujący ustawę Affordable Care Act

Spiker Pelosi odegrała kluczową rolę w uchwaleniu Patient Protection and Affordable Care Act w 2010. Pelosi była kluczową postacią w przekonaniu prezydenta Baracka Obamy do kontynuowania działań na rzecz reformy systemu opieki zdrowotnej[59]. Prezydent Obama planował kompromis z Partią Republikańską, gdy Scott Brown w styczniu 2010 wygrał wybory uzupełniające do Senatu rozpisane po śmierci Teda Kennedy’ego w stanie Massachusetts[60]. Porażka demokratów, a w rezultacie utrata większości 3/5 w Senacie, była przez wielu postrzegana jako potencjalna śmierć dla reformy systemu opieki zdrowotnej. Pelosi doprowadziła do uchwalenia ustawy w Izbie Reprezentantów, przyjętej stosunkiem głosów 219 do 215 przy jednym głosie wstrzymującym się. Po głosowaniu była chwalona przez media z obu stron politycznego spektrum, przez media liberalne za uchwalenie ustawy, a przez media konserwatywne za polityczny geniusz[61][138][139].

Pelosi wielokrotnie głosowała za zwiększonym finansowaniem Medicare oraz Medicaid[140]. Nie poparła ona planu Berniego Sandersa, mającego na celu wprowadzenie składkowego systemu ochrony zdrowia, wzorowanego na europejskim systemie państwa opiekuńczego[141][142].

10 marca 2017 Pelosi oświadczyła, że demokraci będą nadal walczyć z republikańskimi staraniami o uchylenie Obamacare. Wezwała również Partię Republikańską do podjęcia starań przez obie partie do znalezienia kompromisu[143]. We wrześniu Pelosi wysłała list do członków Partii Demokratycznej, wychwalając senatora Johna McCaina, który ogłosił sprzeciw wobec republikańskich zamiarów obalenia ustawy[144].

Aborcja

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi głosowała przeciwko Partial-Birth Abortion Ban Act. Była również przeciwniczką wcześniejszych prób uchwalenia podobnych zakazów oraz głosowała przeciwko kryminalizacji niektórych sytuacji, w których kobieta byłaby transportowana poza własny stan w celu podjęcia się zabiegowi aborcji[145]. Głosowała za zniesieniem zakazu dokonywania aborcji przez kobiety znajdujące się na terenach baz wojskowych poza granicami kraju. Pelosi głosowała również za ustawą 1998 Abortion Funding Amendment, która pozwoliłaby na wykorzystanie funduszów samorządu (m.in. hrabstw) na promowanie działań związanych z aborcją[145].

W 2008 została skrytykowana przez arcybiskupa Donalda Wuerla za to, że była „niepoprawna” w komentarzach, które wypowiedziała publicznie na spotkaniu prasowym dotyczącym nauczania Kościoła na temat aborcji i tego kiedy zaczyna się życie człowieka[146]. W oświadczeniu arcybiskupa zacytowano Pelosi, która stwierdziła, „że kościół nie był w stanie podać definicji momentu rozpoczęcia się życia człowieka”. Podczas wywiadu Pelosi powiedziała: „W historii Kościoła to [co stanowi moment poczęcia] jest kwestią kontrowersyjną”[146]. W lutym 2009 Pelosi spotkała się z arcybiskupem George’em Niederauerem z San Francisco oraz z papieżem Benedyktem XVI w sprawie wyjaśnienia kontrowersji[147].

Antykoncepcja

[edytuj | edytuj kod]

W wywiadzie dla ABC News przeprowadzonym przez George’a Stephanopoulosa 25 stycznia 2009 Pelosi powiedziała, że usługi związane z planowaniem rodziny (w tym antykoncepcja) zmniejszają koszty dla rodzin, stanów oraz rządu federalnego[148].

Bezpieczeństwo

[edytuj | edytuj kod]

Posiadanie broni

[edytuj | edytuj kod]
Nancy Pelosi podczas marszu End Gun Violence, 27 września 2019

Pelosi opowiada się za zwiększoną kontrolą potencjalnych właścicieli broni, a także za zakazem sprzedaży i używania broni szturmowej. W lutym 2013 wezwała do odważnych posunięć[149] w zakresie kontroli broni, które przedstawiła była członkini Izby i ofiara masowej strzelaniny Gabrielle Giffords[149][150]. W 2012 uzyskała ocenę 0% od Gun Owners of America i 7% od National Rifle Association of America za jej stanowisko w sprawie dostępu do broni[151].

W lutym 2018, po strzelaninie w Stoneman Douglas High School, Pelosi powiedziała, że republikanie kulący się ze strachu za lobbystami National Rifle Association of America to „atak na cały nasz kraj”, a ofiary „płacą cenę za ich bezczynność”. Poprosiła spikera Izby Ryana i republikanów o podjęcie działań poprzez rozważenie przepisów rozszerzających kontrolę osób chcących nabyć broń. Pelosi opowiedziała się również za utworzeniem specjalnej komisji ds. przemocy z użyciem broni palnej, a po odmowie wytknęła, że republikanie utworzyli wcześniej komisje śledcze dotyczące Planned Parenthood i ataku na Bengazi podczas wojny domowej w Libii[152].

W listopadzie 2018, po strzelaninie w Thousand Oaks, Pelosi wydała oświadczenie, w którym stwierdziła, że „Amerykanie zasługują na działania, mające na celu zakończenie codziennej epidemii przemocy z bronią, która kradnie życie naszym dzieciom” i zobowiązała się, że kontrola obrotu bronią będzie priorytetem dla Partii Demokratycznej po uzyskaniu większości w Izbie Reprezentantów[150][153].

Pobór wojskowy

[edytuj | edytuj kod]
Prezydent George W. Bush i spiker Nancy Pelosi w towarzystwie członków 332. Grupy Myśliwskiej, 2007

Pelosi sprzeciwiła się planom kongresmena z Nowego Jorku, Charlesa Rangera, który ogłosił plan przywrócenia poboru wojskowego na terenie Stanów Zjednoczonych i ich terytoriów[154].

Wykorzystanie samolotów rządowych

[edytuj | edytuj kod]

W marcu 2009 New York Post napisał, że konserwatywna grupa Judicial Watch dotarła do e-maili wysłanych przez personel Pelosi, który poprosił, aby Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) dostarczyły samoloty Boeing 757 do wykorzystania przez Pelosi do podróży finansowanych przez podatników[155][156][157]. Pelosi odpowiedziała, że procedury dotyczące podróży zostały zainicjowane przez administrację prezydenta Busha z uwagi na obawy związane z bezpieczeństwem po zamachach 11 września (Pelosi jako spiker była druga w sukcesji prezydenckiej)[157]. Szef ochrony Izby Reprezentantów również wnioskował o większe samoloty z wydłużonym zasięgiem lotu pozwalające na pokonywanie dłuższych dystansów bez potrzeby dokonywania międzylądowań[157][158]. Pentagon potwierdził, że Pelosi nie używała samolotu nadmiernie[158].

Prezydentura Donalda Trumpa

[edytuj | edytuj kod]
Prezydent elekt Donald Trump z Nancy Pelosi w dniu inauguracji Donalda Trumpa na prezydenta, 20 stycznia 2017

Podczas konferencji prasowej w dniu 9 czerwca 2017, kiedy reporter zapytał ją o tweety Trumpa w odpowiedzi na zeznania byłego szefa FBI, Jamesa Comeya, przed senacką Komisją ds. Wywiadu, Pelosi powiedziała, że nikt w Białym Domu nie wydaje się wystarczająco odważny, aby powiedzieć prezydentowi, że jego tweety były poniżej godności prezydentury i mówiła, że martwi się o jego kondycję psychiczną[159]. W listopadzie 2017 zapytana o to, czy demokraci rozpoczną procedurę impeachmentu przeciwko Trumpowi w przypadku, gdy zdobędą większość mandatów w wyborach w 2018, Pelosi powiedziała, że nie będzie to jeden z ich priorytetów legislacyjnych, ale że można rozważyć tę opcję, jeśli wiarygodne dowody pojawią się podczas trwającego dochodzenia w sprawie rosyjskiej ingerencji w wybory w 2016[160].

W styczniu 2018 Pelosi odniosła się do orędzia o stanie państwa, wygłoszonego przez Trumpa. Określiła je jako „spektakl pozbawiony jakichkolwiek poważnych pomysłów politycznych, z którymi obie strony politycznego spektrum mogłyby współpracować”. Zakwestionowała również odmowę prezydenta w sprawie wprowadzenia sankcji przeciwko Rosji po tym, jak ponad 500 członków Kongresu zagłosowało za ich przyjęciem[161].

W lutym, po tym jak Trump zablokował wydanie oświadczenia demokratycznych członków Komisji ds. Wywiadu Izby, Pelosi powiedziała, że akt ten był „oszałamiająco bezczelną próbą ukrycia prawdy o związkach Trumpa z Rosją przed narodem amerykańskim” oraz „niebezpiecznym i desperackim schematem zachowań prezydenta, który pokazał, że ma coś do ukrycia”[162].

W marcu Pelosi stwierdziła, że „bardziej martwi ją polityka prezydenta, która podważa bezpieczeństwo finansowe amerykańskich rodzin pracujących”, niż erotyczny skandal Donalda Trumpa z gwiazdą porno Stormy Daniels. Pelosi zauważyła, że skandal uwypuklił podwójne standardy republikanów w kwestiach dotyczących wartości rodzinnych i oczekiwań dotyczących zachowań prezydenckich. Partia Republikańska zignorowała skandal, ale według Pelosi, gdyby taka sytuacja zdarzyła się pomiędzy gwiazdą porno a członkiem Partii Demokratycznej, „Republikanie nie zostawiliby na nim suchej nitki”[163].

W kwietniu prezydent Trump zastosował prawo łaski wobec „Scootera” Libby’ego. Pelosi opublikowała pismo, w którym odniosła się do ułaskawiania: „Wysyła niepokojący sygnał do sojuszników prezydenta, że nieprzestrzeganie prawa zostanie nagrodzone”[164]. Stwierdziła również, że sytuacja, w której uprawia się poplecznictwo, a kłamiący pod przysięgą otrzymują prawo łaski „zagraża uczciwości specjalnego dochodzenia i naszej demokracji”[164].

15 sierpnia, po tym, jak Trump odwołał dyrektora CIA, Johna Brennana, Pelosi stwierdziła, że posunięcie to było „oszałamiającym nadużyciem władzy i żałosną próbą uciszenia krytyków” oraz próbą odwrócenia uwagi przez Trumpa od innych problemów jego administracji[165]. Pelosi i Charles Schumer spotkali się z Donaldem Trumpem i Mikiem Pence’em w grudniu 2018, aby omówić zmiany, które należy wprowadzić, gdy demokraci przejmą władzę w Izbie Reprezentantów w styczniu 2019[166].

W styczniu 2019 Nancy Pelosi pochwaliła decyzję Donalda Trumpa, który poparł lidera opozycji i przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego Juana Guaidó w walce o władzę podczas kryzysu prezydenckiego w Wenezueli[167].

Pelosi i Debbie Wasserman Schultz na wiecu poparcia dla decyzji Donalda Trumpa, który wsparł lidera opozycji Juana Guaidó podczas kryzysu konstytucjonalnego w Wenezueli

Po wyborach w listopadzie 2018 demokraci przejęli kontrolę w Izbie Reprezentantów, a Pelosi odzyskała stanowisko spikera[88]. Już w pierwszych tygodniach po zaprzysiężeniu nowego Kongresu wiele komisji rozpoczęło śledztwa mające na celu wyjaśnienie działań Donalda Trumpa i członków jego gabinetu[168]. W kwietniu 2019 Donald Trump powiedział, że nie podejmie współpracy i zakazał członkom swojej administracji zeznawać przed komisjami oraz dzielić się z nimi jakimikolwiek dokumentami[169].

7 maja 2019 Biały Dom interweniował w sprawie przesłuchania Dona McGahna, informując komisje Izby, że wszelkie wezwania członków administracji były kierowane bezpośrednio do prawników pracujących w administracji prezydenta. Pelosi wezwała demokratów do „skupienia się raczej na ustalaniu faktów, niż na perspektywie jakiegokolwiek impeachmentu”[170][171]. Interwencję administracji Donalda Trumpa skomentowała „Trump namawia nas, by go oskarżyć”[172][173].

22 maja 2019, gdy administracja Trumpa nadal ignorowała wezwania sądowe, odmawiała wydania dokumentów oraz zachęcała lub nakazywała obecnym i byłym urzędnikom, by nie zeznawali w Kongresie, Pelosi wraz z członkami Partii Demokratycznej oświadczyła: „Uważamy, że prezydent Stanów Zjednoczonych jest zaangażowany w ukrywanie prawdy”[174]. Po zapoznaniu się z oświadczeniem Pelosi, Trump wyszedł ze spotkania z Chuckiem Schumerem, podczas którego były omawiane inwestycje w infrastrukturę wynoszące ponad 2 miliardy dolarów[126]. Rzecznik prezydenta skomentował, że Donald Trump nie będzie współpracował z demokratami dopóki nie zaprzestaną oni prowadzenia dochodzeń w sprawie jego działań[126][175]. Pelosi odpowiedziała oskarżeniem Donalda Trumpa o poplecznictwo[175].

5 czerwca 2019, podczas spotkania prezydium Partii Demokratycznej Pelosi oświadczyła, że nie chce rozpoczynać procedury impeachmentu, a zamiast tego woli zobaczyć Donalda Trumpa w więzieniu. Wiele źródeł potwierdziło, że preferowana przez demokratów strategia to pokonanie Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w 2020, w wyniku czego straciłby on immunitet i niezależna już od niego prokuratura i prokurator generalny Stanów Zjednoczonych mogliby zająć się śledztwami rozpoczętymi przez komisje Izby[176].

Nancy Pelosi podczas spotkania z Marszałek Sejmu Elżbietą Witek w marcu 2020 roku

24 września 2019 Nancy Pelosi ogłosiła wszczęcie postępowania w sprawie impeachmentu Donalda Trumpa[10][11].

Sprawy zagraniczne

[edytuj | edytuj kod]
Pelosi z premierem Chińskiej Republiki Ludowej Wen Jiabao podczas spotkania w Pekinie w 2009
Pelosi na konferencji prasowej z uczestnikami protestów w Hongkongu w 2019

W marcu 2008, po spotkaniu z Dalajlamą, Pelosi skrytykowała Chińską Republikę Ludową za metody wygaszenia protestów Tybetańczyków i wezwała „ludzi kochających wolność” na całym świecie do potępienia Chin. Powiedziała: „Sytuacja w Tybecie stanowi wyzwanie dla sumienia świata”, zwracając się do tłumu tysięcy Tybetańczyków w Dharamsali w Indiach[177].

W październiku 2008 Pelosi poparła „śmiałą decyzję” Parlamentu Europejskiego w sprawie przyznania Nagrody im. Sacharowa „Za wolność myśli” chińskiemu dysydentowi i działaczowi na rzecz praw człowieka, Hu Jia. Oświadczenie Pelosi brzmiało: „Wzywam rząd chiński do natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia Hu Jia z więzienia oraz do poszanowania podstawowych wolności wszystkich ludzi w Chinach”[178].

W maju 2009 Pelosi przewodniczyła delegacji Kongresu Stanów Zjednoczonych do Pekinu. Podczas wizyty spotkała się z premierem Chińskiej Republiki Ludowej, Wen Jiabao. Wraz z delegacją uczestniczyła w sesji Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych w Wielkiej Hali Ludowej[179].

Zanim administracja Trumpa podjęła konkretne środki przeciwko Chinom pod koniec marca 2018, Pelosi i inni przywódcy demokratyczni wywarli nacisk na Donaldzie Trumpie, aby bardziej skoncentrował się na Chinach. Pelosi wezwała Trumpa do zajęcia zdecydowanego stanowiska w sprawie nieuczciwych barier rynkowych w Chinach oraz do zwrócenia uwagi na chińskie władze wymagające od amerykańskich firm rezygnacji z praw do własności intelektualnej[180][181].

We wrześniu 2019 Pelosi spotkała się z uczestnikiem protestów w Hongkongu, Joshuą Wongiem, w Kapitolu Stanów Zjednoczonych, w Waszyngtonie. Chińskie media państwowe skrytykowały Pelosi za „wspieranie i legitymizowanie radykalnych aktywistów”[182].

Kolumbia

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi publicznie skrytykowała prezydenta Kolumbii Álvaro Uribe podczas jego wizyty w Stanach Zjednoczonych w maju 2007. Pelosi po spotkaniu z nim wydała oświadczenie, w którym stwierdziła, że ona i inni członkowie Kongresu „wyrazili rosnące zaniepokojenie poważnymi zarzutami” powiązań między członkami kolumbijskiej administracji a grupami paramilitarnymi w Kolumbii[183]. Pelosi sprzeciwiała się również umowie o wolnym handlu między Kolumbią i Stanami Zjednoczonymi[184].

Sekretarz stanu John Kerry rozmawiający z Pelosi na Estadio Latinoamericano w Hawanie

W 2008 Pelosi powiedziała: „Od lat sprzeciwiam się amerykańskiemu embargu na towary kubańskie. Nie sądzę, żeby się powiodło. Myślę, że musimy pozwolić na podróże między obu krajami i mieć więcej wymiany oraz kontaktów międzyludzkich z Kubą”[185]. W 2015 Pelosi wsparła działania Baracka Obamy mające na celu ocieplenie stosunków między Stanami Zjednoczonymi i Kubą. Razem z Barackiem Obamą i Johnem Kerrym odwiedziła Hawanę w 2016[186].

Pierwsza wojna w Zatoce Perskiej

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi była przeciwna I wojnie w Zatoce Perskiej[120][187][188].

John Kerry, John McCain i Nancy Pelosi na spotkaniu z nowym królem Arabii SaudyjskiejSalmanem ibn Abd al-Aziz Al Su’udem

W wywiadzie z 15 lutego 2007 Pelosi zauważyła, że Bush konsekwentnie popiera dyplomatyczne rozwiązanie różnic z Iranem „i wierzy mu na słowo”. Jednocześnie powiedziała: „Wierzę, że Kongres powinien się jednak domagać i jasno powiedzieć, że nie ma możliwości, żeby jakikolwiek prezydent, mógł udać się do Iranu”[189].

W dniu 12 stycznia 2007 Walter B. Jones z Karoliny Północnej wprowadził projekt ustawy[190], która wymaga, aby – w sytuacji braku konieczności natychmiastowego reagowania na zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego, spowodowanego atakiem lub wyraźnie zbliżającym się atakiem Iranu na Stany Zjednoczone lub ich siły zbrojne – prezydent był zobligowany do konsultowania się z Kongresem i uzyskania specjalnego upoważnienia przed rozpoczęciem jakiegokolwiek użycia siły wojskowej przeciwko Iranowi[191]. Pelosi sprzeciwiała się ustawie i usunęła projekt z agendy Izby 13 marca 2007[192].

W lipcu 2015 Pelosi powiedziała, że jest przekonana, że prezydentowi Obamie uda się zebrać wystarczające poparcie, żeby uchwalić porozumienie nuklearne z Iranem (JCPOA). Przygotowaną przez Partię Demokratyczną ustawę nazwała „arcydziełem dyplomatycznym”[193].

W 2016 Pelosi argumentowała przeciwko przyjęciu dwóch ustaw, które – gdyby zostały uchwalone – zablokowałyby dostęp Iranu do dolara i nałożyłyby sankcje za jego program rakiet balistycznych. W liście do członków Izby Reprezentantów napisała: „Bez względu na to, czy poparliście JCPOA, wszyscy zgadzamy się, że Iran nie może posiadać broni nuklearnej. W tym momencie JCPOA jest najlepszym sposobem na osiągnięcie tego kluczowego celu”[194].

W maju 2018, po ogłoszeniu przez Donalda Trumpa planów wycofania się z JCPOA, Pelosi skomentowała, że Donald Trump porzuca amerykańskie wartości oraz osłabia pozycję Stanów Zjednoczonych jako lidera Wolnego Świata[195].

Wojna w Iraku

[edytuj | edytuj kod]
Pelosi wraz z żołnierzami stacjonującymi w bazie Al Udeid Air Base w Katarze, 2010

W 2002 Pelosi sprzeciwiła się rezolucji zezwalającej prezydentowi Bushowi na użycie siły wojskowej przeciwko Irakowi[4][196]. Wyjaśniając swój sprzeciw wobec rezolucji, Pelosi zauważyła, że dyrektor Central Inteligence Agency, George Tenet, powiedział Kongresowi, że prawdopodobieństwo, że Saddam Hussein rozpocznie atak na USA przy użyciu broni masowego rażenia, jest niskie. „Chodzi o Konstytucję”, powiedziała Pelosi. „Chodzi o to, by Kongres potwierdził swoje prawo do wypowiedzenia wojny, gdy jesteśmy w pełni świadomi wyzwań, jakie stoją przed nami. Chodzi o poszanowanie Organizacji Narodów Zjednoczonych i wybranie podejścia do sprawy, które jest najbezpieczniejsze dla naszych żołnierzy”[197]. Pomimo sprzeciwu Pelosi i Partii Demokratycznej, Kongres uchwalił rezolucję upoważniającą prezydenta Busha do użycia sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych przeciwko Irakowi[197].

Chociaż Pelosi głosowała przeciwko wojnie w Iraku, wielokrotnie głosowała za kontynuowaniem wsparcia finansowego dla operacji po jej rozpoczęciu. Spowodowało to protesty działaczy antywojennych w San Francisco. Politolog Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, Bruce Cain, zauważył, że ta decyzja może kosztować ją stanowisko liderki mniejszości[198], co jednak nie stało się[199].

Korea Północna

[edytuj | edytuj kod]

Nancy Pelosi jest jednym z niewielu członków Kongresu, którzy odwiedzili Koreę Północną. Wyraziła swoje zastrzeżenia wobec reżimu oraz zaniepokojenie wywołane zbrojeniem się tego państwa. Wyraziła również zaniepokojenie problemami związanymi z głodem i opresjami władz wobec ludności Korei Północnej[200][201].

W sierpniu 2017 Pelosi skrytykowała Donalda Trumpa, który w odpowiedzi na testy rakietowe przeprowadzone przez Koreę Północną powiedział, że: „Korea spotka się ogniem i furią, jakich świat jeszcze nie widział”. Pelosi stwierdziła, że te komentarze były „lekkomyślne, podburzające i wykazujące poważny brak uznania dla powagi sytuacji nuklearnej w Korei Północnej. Jego [Donalda Trumpa] wymachiwanie szabelką i impulsywna retoryka podważyły naszą wiarygodność na arenie międzynarodowej”[202].

W listopadzie 2017 Pentagon rozesłał do parlamentarzystów list informujący, że inwazja lądowa i zniszczenie broni atomowej Korei Północnej, to jedyny sposób na zneutralizowanie groźby nuklearnej, której sprawcą jest Korea Północna. Pelosi odpowiedziała, że ma zastrzeżenia co do tego rozwiązania i wezwała sekretarza obrony do „wykorzystania wszystkich innych opcji”[203].

Po wizycie Donalda Trumpa w Korei Północnej w czerwcu 2018, Pelosi w swoim oświadczeniu stwierdziła m.in.: „W pośpiechu, aby osiągnąć porozumienie, prezydent Trump podniósł Koreę Północną do poziomu Stanów Zjednoczonych, zachowując status reżimu”[204].

Pelosi na spotkaniu z prezydentem Rosji Dmitrijem Miedwiediewem i ministrem spraw zagranicznych Siergiejem Ławrowem, czerwiec 2010

W grudniu 2017 Pelosi napisała list do Paula Ryana, opowiadając się za kontynuowaniem dochodzenia Izby Reprezentantów w sprawie rosyjskiej ingerencji w wybory w 2016, uzasadniając, że Amerykanie zasłużyli na „kompleksowe i uczciwe dochodzenie w sprawie rosyjskiego ataku na demokrację”, a także na „demokrację i bezpieczeństwo narodowe Ameryki, które jest na szali”. Pelosi przytoczyła potrzebę „pełnego zbadania ataku Rosji na nasze systemy wyborcze, aby zapobiec przyszłym ingerencjom w proces demokratyczny”[205].

Po opublikowaniu raportu Partii Republikańskiej dotyczącego nadużyć ze strony Departamentu Sprawiedliwości w lutym 2018, Pelosi oskarżyła Trumpa o bratanie się z prezydentem Rosji Władimirem Putinem kosztem bezpieczeństwa narodowego[206]. W lipcu 2018 Pelosi zasugerowała, że: „Donald Trump jest szantażowany przez Rosję, gdyż jest to jedyne wyjaśnienie jego tchórzliwego zachowania[207]”. Powiedziała również, że Władimir Putin nie byłby mile widziany w Kongresie podczas swojej wizyty w Waszyngtonie. Wezwała spikera Izby, Paula Ryana, by „wyjaśnił, że nie ma – i nigdy nie będzie – zaproszenia dla bandytów takich jak Putin, aby przemawiali przed Kongresem Stanów Zjednoczonych”[208].

Syria i Libia

[edytuj | edytuj kod]

Pelosi popierała ustawę Syria Accountability Act i Iran Freedom and Support Act. W przemówieniu podczas corocznej konferencji American Israel Public Affairs Committee (AIPAC) Pelosi powiedziała, że „zbyt długo przywódcy obu partii nie zrobili wystarczająco dużo”, aby wywrzeć presję na Rosję i Chiny, które dostarczają Iranowi informacje technologiczne na broni i rakiet nuklearnych[209].

Pelosi poparła dowodzoną przez NATO interwencję wojskową w Libii w 2011[210]. Opowiadała się także za uzbrojeniem partyzantów w Syrii (operacja: Timber Sycamore)[211].

W styczniu 2019 Pelosi skrytykowała zapowiedziane przez Donalda Trumpa wycofanie wojsk z Syrii i Afganistanu. Decyzję Trumpa nazwała „świątecznym prezentem dla Władimira Putina[212]. W liście do członków Partii Demokratycznej w październiku 2019 Pelosi ogłosiła, że obie partie potępiają prezydenta Trumpa oraz wycofanie przez niego wojsk z północnej Syrii. Według Pelosi „ta decyzja wysyła niebezpieczny komunikat do Iranu i Rosji, a także do naszych sojuszników, że Stany Zjednoczone nie są już zaufanym partnerem militarnym”[213].

Turcja

[edytuj | edytuj kod]

W połowie października 2007 Komisja Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów przyjęła rezolucję oficjalnie uznającą zabójstwa Ormian przez Turków osmańskich w 1915. Pelosi ogłosiła poddanie tej rezolucji pod głosowanie całej Izby[214]. Projekt rezolucji spotkał się z krytyką ze strony prezydenta Busha i ze strony Turcji, a premier Turcji Recep Tayyip Erdoğan powiedział, że przyjęcie rezolucji zagroziłoby stosunkom amerykańsko-tureckim[215]. W wyniku spadku poparcia publicznego dla rezolucji autorzy wycofali się z prób uchwalenia jej, a Pelosi zgodziła się odłożyć sprawę na bok[216].

Rezolucja oficjalnie uznająca ludobójstwo została przyjęta podczas 2. kadencji Pelosi jako spikera 10 października 2019. Izba uchwaliła ją stosunkiem głosów 405 do 11[217].

Historia wyborcza

[edytuj | edytuj kod]
Rada Miasta San Francisco nazwała ulicę w Golden Gate Park imieniem Nancy Pelosi w podziękowaniu za jej służbę i reprezentowanie interesów miasta
Sala Burton, którą w 1987 na stanowisku zastąpiła Nancy Pelosi
Wybory Partia Okręg / urząd Wynik
Uzupełniające w 1987 Partia Demokratyczna 5. okręg wyborczy w Kalifornii T 46 428 (63,3%)[218]
1988 T 133 530 (76,4%)[219]
1990 T 120 633 (77,2%)[220]
1992 8. okręg wyborczy w Kalifornii T 191 906 (82,5%)[221]
1994 T 137 642 (81,8%)[222]
1996 T 175 216 (84,3%)[223]
1998 T 148 027 (85,8%)[224]
2000 T 181 847 (84,5%)[225]
2002 T 127 684 (79,6%)[226]
Spikerskie w 2003 Spiker Izby Reprezentantów N 201 – 228[227]
2004 8. okręg wyborczy w Kalifornii T 224 017 (83,1%)[228]
Spikerskie w 2005 Spiker Izby Reprezentantów N 199 – 226[229]
2006 8. okręg wyborczy w Kalifornii T 148 435 (80,4%)[230]
Spikerskie w 2007 Spiker Izby Reprezentantów T 233 – 202[231]
2008 8. okręg wyborczy w Kalifornii T 204 996 (71,9%)[232]
Spikerskie w 2009 Spiker Izby Reprezentantów T 255 – 174[233]
2010 8. okręg wyborczy w Kalifornii T 167 957 (80,1%)[234]
Spikerskie w 2011 Spiker Izby Reprezentantów N 173 – 241[235]
2012 12. okręg wyborczy w Kalifornii T 253 709 (85,1%)[236]
Spikerskie w 2013 Spiker Izby Reprezentantów N 192 – 220[237]
2014 12. okręg wyborczy w Kalifornii T 160 067 (83,3%)[238]
Spikerskie w styczniu 2015 Spiker Izby Reprezentantów N 164 – 216[239]
Spikerskie w październiku 2015 N 184 – 236[240]
2016 12. okręg wyborczy w Kalifornii T 274 035 (80,9%)
Spikerskie w 2017 Spiker Izby Reprezentantów N 189 – 239[241]
2018 12. okręg wyborczy w Kalifornii T 275 292 (86,8%)
Spikerskie w 2019 Spiker Izby Reprezentantów T 220 – 192[242]

Jedynymi trudnymi do wygrania wyborami dla Pelosi były wybory uzupełniające, w wyniku których zastąpiła Salę Burton po jej śmierci w lutym 1987[21]. W prawyborach Partii Demokratycznej, Pelosi nieznacznie w głosowaniu pokonała burmistrza San Francisco, Harry’ego Britta, uważanego wówczas za bardziej „postępowego” kandydata, stosunkiem 36% do 32%[243][244]. W starciu z republikańską kandydatką Harriet Ross, Pelosi otrzymała ponad 2 razy więcej głosów od swojej przeciwniczki. Od tego czasu Pelosi cieszy się ogromnym poparciem w swoim okręgu, a każde wybory wygrywała znaczącą przewagą, za każdym razem zdobywając bardzo wysokie wyniki. Tylko dwukrotnie uzyskała wynik poniżej 75% głosów[245].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Nancy Pelosi poznała swojego przyszłego męża Paula Franka Pelosi na Uniwersytecie Georgetown[246]. Pobrali się w Baltimore 7 września 1963[247]. Po ślubie para przeprowadziła się do Nowego Jorku, a później do San Francisco, gdzie brat Paula był członkiem Rady Miasta[248].

Nancy i Paul Pelosi mają pięcioro dzieci: Nancy Corinne, Christine, Jacqueline, Paula i Alexandrę, a także dziewięcioro wnucząt[249]. Alexandra jest dziennikarką znaną ze swojego reportażu z kampanii prezydenckiej z 2000, który zekranizowała pod tytułem Journeys with George[250]. W 2007 Christine opublikowała książkę pt. Campaign Boot Camp: Basic Training for Future Leaders[251].

Rodzina Pelosi mieszka w Pacific Heights na przedmieściach San Francisco[252][253].

W październiku 2022 Paul Pelosi został pobity przez mężczyznę, który włamał się do domu Pelosich. Mężczyzna uzbrojony w młotek miał krzyczeć „Gdzie jest Nancy?”. Paul został przewieziony do szpitala, gdzie wykazano rozległe obrzęki i siniaki powstałe wskutek ataku[254], przeszedł także operację czaszki[255]. Nancy przebywała wtedy w Waszyngtonie. Aresztowanym na miejscu ataku sprawcą był 43-letni mieszkaniec San Francisco David DePape. Według informacji policji atak był zamierzony, a napastnik miał planować związać Paula do czasu, aż Nancy wróci do domu[255].

Majątek

[edytuj | edytuj kod]

Jest jednym z najbogatszych członków Kongresu Stanów Zjednoczonych[256]. Center for Responsive Politics (CRP) oszacował w 2009 wartość majątku Pelosi i jej męża na ponad 58 milionów dolarów co uplasowało ją na 13. miejscu wśród najbogatszych członków Kongresu[257]. W 2014 jej majątek przekroczył 100 milionów dolarów, a ona awansowała na 8. pozycję w rankingu[258].

Roll Call donosił, że zarobki Pelosi są związane z dużymi inwestycjami jej męża w akcje, w tym Apple, Disney, Comcast i Facebook. Roll Call poinformował, że wartość majątku małżeństwa Pelosi składa się w części (13,46 mln USD) w inwestycje w nieruchomości, w tym w winnicę w St. Helena w Napa Valley oraz nieruchomości komercyjne w San Francisco[259].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Książki

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Vincent. Bzdek, Woman of the house. The rise of Nancy Pelosi, wyd. 1st ed, New York: Palgrave Macmillan, 2008, ISBN 978-0-230-61087-3, OCLC 632016817 [dostęp 2019-11-18].
  2. 3 U.S. Code § 19 – Vacancy in offices of both President and Vice President; officers eligible to act [online], LII / Legal Information Institute [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-26] (ang.).
  3. Sheryl Gay Stolberg, Nancy Pelosi, Icon of Female Power, Will Reclaim Role as Speaker and Seal a Place in History, „The New York Times”, 2 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-13] (ang.).
  4. a b https://web.archive.org/web/20040115043607/https://clerk.house.gov/evs/2002/roll455.xml
  5. a b House Debate on the Equality Act | C-SPAN.org [online], c-span.org [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-04] (ang.).
  6. TJ Cox beats Republican Rep. David Valadao to give Democrats gain of 40 House seats, seven in California [online], Los Angeles Times, 28 listopada 2018 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-28] (ang.).
  7. Pelosi re-elected as House speaker as 116th Congress opens [online], The Mercury News, 3 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-08] (ang.).
  8. Tonya Riley, Democrats are now officially back in power [online], Mother Jones [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-17] (ang.).
  9. a b „Znana negocjatorka” ponownie na czele Izby Reprezentantów. Pierwsze posiedzenie Kongresu USA [online], TVN24, 4 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-06] (pol.).
  10. a b Nicholas Fandos, Nancy Pelosi Announces Formal Impeachment Inquiry of Trump, „The New York Times”, 24 września 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-24] (ang.).
  11. a b David Remnick, Nancy Pelosi: An Extremely Stable Genius, 27 września 2019, ISSN 0028-792X [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-25] (ang.).
  12. a b Baltimore, The Gavel Goes Back to Nancy D’Alesandro Pelosi of Little Italy [online], Baltimore magazine, 4 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-13] (ang.).
  13. a b c d Nancy Pelosi Doesn’t Care What You Think of Her [online], Time [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-10] (ang.).
  14. Article: Pelosi's aim for center may steer pundits wrong. | AccessMyLibrary - Promoting library advocacy [online], accessmylibrary.com [dostęp 2024-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-03].
  15. Baltimore City History of Mayors – Thomas J. D’Alesandro III [online], msa.maryland.gov [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-14].
  16. Washington Post Race Relations Poll, March 1988: Washington, DC, „ICPSR Data Holdings”, 1990, DOI10.3886/icpsr09063.v1 [dostęp 2019-11-10].
  17. New York Times New York City Poll #1, October 2001, „ICPSR Data Holdings”, 2002, DOI10.3886/icpsr03373.v3 [dostęp 2019-11-10].
  18. Jonathan Weisman, Lois Romano, Pelosi Splits Democrats With Push For Murtha, „Washington Post”, 16 listopada 2006 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] (ang.).
  19. Chris McGreal, Nancy Pelosi: is this the most powerful woman in US history?, „The Guardian”, 26 marca 2010, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-03] (ang.).
  20. C.N.N. Library, Nancy Pelosi Fast Facts [online], CNN [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-15].
  21. a b John Nichols, Is This the New Face of the Democratic Party?, 27 lipca 2001, ISSN 0027-8378 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-09] (ang.).
  22. Ap, Democrat Elected in San Francisco, „The New York Times”, 3 czerwca 1987, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-08] (ang.).
  23. a b It began in Baltimore: The life and times of Nancy Pelosi [online], web.archive.org, 29 kwietnia 2011 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2011-04-29].
  24. Edward Epstein, Chronicle Washington Bureau, CAMPAIGN 2006: Eighth Congressional District / 3 challengers fight for Pelosi seat / Only in S.F. would minority leader be criticized as too moderate [online], SFGate, 20 października 2006 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-26].
  25. Nancy Pelosi [online], Ballotpedia [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-08] (ang.).
  26. Nancy Pelosi. [online], web.archive.org, 27 marca 2015 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-27].
  27. Pelosi to be first woman to lead Congress – USATODAY.com [online], usatoday30.usatoday.com [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-27].
  28. House Baltic Caucus [online], House Baltic Caucus [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-27].
  29. Italian American Congressional Delegation | The National Italian American Foundation [online] [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-17] (ang.).
  30. a b c d e Eilperin, Juliet (October 11, 2001). „Democrats Pick Pelosi as House Whip; Top Rank Ever for Woman in Congress”. The Washington Post. Washington, D.C.
  31. About [online], Speaker Nancy Pelosi, 3 grudnia 2012 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-07] (ang.).
  32. Bob Benenson, Pelosi Officially Elected Speaker of the U.S. House – New York Times [online], archive.nytimes.com [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-29].
  33. A.B.C. News, Pelosi to Make History as First Woman Speaker of the House [online], ABC News [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  34. Juliet Eilperin, Nancy Pelosi Set to Be First Female Speaker, „Washington Post”, 8 listopada 2006 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-29] (ang.).
  35. Carl Hulse, Pelosi Rebuffed Over Her Choice for Majority Leader, „The New York Times”, 17 listopada 2006, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-17] (ang.).
  36. FOXNews.com – Hoyer Wins House Majority Leader Race, Giving Pelosi First Setback – Politics | Republican Party | Democratic Party | Political Spectrum [online], web.archive.org, 19 listopada 2006 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2006-11-19].
  37. Corrected – Democrats defy Pelosi, elect Hoyer House leader [online], The Star Online, 17 listopada 2006 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-14] (ang.).
  38. Pelosi becomes first woman House speaker – CNN.com [online], web.archive.org, 6 stycznia 2007 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2007-01-06].
  39. Oath of Office | US House of Representatives: History, Art & Archives [online], history.house.gov [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-09] (ang.).
  40. William Branigin, Pelosi Sworn in as First Woman Speaker of the House, „The Washington Post”, 4 stycznia 2007, ISSN 0190-8286 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-22] (ang.).
  41. President Bush Delivers State of the Union Address [online], web.archive.org, 7 maja 2013 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-07].
  42. Text of Nancy Pelosi’s speech [online], SFGate, 4 stycznia 2007 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-30].
  43. Congressional Record, Proceedings and Debates of the 111th Congress, First Session [online], 6 stycznia 2009 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-02] (ang.).
  44. Poll: Low Favorability Ratings For Pelosi, Reid [online], cbsnews.com [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-25] (ang.).
  45. a b Congressional Favorability Ratings – Rasmussen Reports® [online], rasmussenreports.com [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-26].
  46. Tim Dickinson, Tim Dickinson, Nancy Pelosi: ‘They Come After Me Because I’m Effective’ [online], Rolling Stone, 8 lipca 2018 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-31] (ang.).
  47. Heather Caygle, Gabriel Debenedetti, GOP turns to familiar foil amid Trump woes: Pelosi [online], Politico [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-15] (ang.).
  48. Craig Gilbert, Exclusive: Nancy Pelosi targeted in more than a third of GOP House commercials [online], USA Today [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-04] (ang.).
  49. List of Democrats opposing Pelosi [online], NBC News [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-30] (ang.).
  50. Marc S, w, Washington Bureau Chief, Bush claims mandate, sets 2nd-term goals / ‘I earned capital in this campaign, political capital, and now I intend to spend it’ [online], SFGate, 5 listopada 2004 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-30].
  51. a b Perry Bacon jr., Don’t Mess with Nancy Pelosi, „Time”, 27 sierpnia 2006, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-13] (ang.).
  52. a b Democrats Won’t Try To Impeach President [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-24].
  53. Sheehan Considers Challenge to Pelosi [online], Oklahoman.com, 8 lipca 2007 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  54. Pelosi Says She Would Drain GOP ‘Swamp’ [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-19].
  55. Rep Nancy Pelosi, One Hundred Hours [online], HuffPost, 7 listopada 2006 [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-28] (ang.).
  56. Congressional Leaders Call on President to Reject Flawed Iraq Troop Surge [online], Speaker Nancy Pelosi, 5 stycznia 2007 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  57. Democrats Announce 2008 Convention Chairs [online], web.archive.org, 20 lutego 2008 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2008-02-20].
  58. Transcript: Barack Obama’s Acceptance Speech [online], NPR.org [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-04] (ang.).
  59. a b Vince Bzdek, Why it took a woman to fix health care [online], The Washington Post. Washington, DC., 28 marca 2010 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15].
  60. a b Health Care Overhaul Boosts Pelosi’s Clout [online], NPR.org [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-25] (ang.).
  61. a b Sheryl Gay Stolberg, Jeff Zeleny, Carl Hulse, Health Vote Caps a Journey Back From the Brink, „The New York Times”, 20 marca 2010, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-26] (ang.).
  62. Glenn Thrush, Carrie Budoff Brown, Pelosi steeled W.H. for health push [online], Politico [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-17] (ang.).
  63. Pelosi Staves off Leadership Challenge, Elected Minority Leader, Boehner to Be House Speaker [online], PBS NewsHour, 17 listopada 2010 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-11] (ang.).
  64. The millions of reasons Nancy Pelosi decided to stay – The Washington Post [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-12] (ang.).
  65. Latest News Stories from Canada and Around the World | MSN News [online], msn.com [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-11].
  66. By the CNN Wire Staff, Pelosi fires back at ‘60 Minutes’ report on ‘soft corruption’ – CNNPolitics [online], CNN [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-07].
  67. Carolyn Lochhead, Pelosi aide calls ‘60 Minutes’ report a ‘smear’ [online], SFGate, 15 listopada 2011 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06].
  68. Pelosi Statement on Senate Passage of STOCK Act [online], Congresswoman Nancy Pelosi, 2 lutego 2012 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-13] (ang.).
  69. Pelosi Statement on Senate Passage of the STOCK Act | Democratic Leader Nancy Pelosi [online], web.archive.org, 1 marca 2013 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-01].
  70. Erin Kelly, Pelosi bombarded with ‘obscene and sick’ calls, texts after cyber attack [online], USA Today [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-13] (ang.).
  71. Manu Raju and Deirdre Walsh CNN, Rep. Tim Ryan announces challenge to Pelosi [online], CNN [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-12].
  72. https://web.archive.org/web/20190404073050/https://www.usnews.com/news/politics/articles/2016-11-22/pelosi-promises-greater-role-for-junior-democrats
  73. Nancy Pelosi beats back challenge, is chosen as House Democratic leader, „The Washington Post”, 30 listopada 2016 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-30] (ang.).
  74. Deirdre Walsh, CNN Senior Congressional Producer, Democrats meet privately to mull ousting Pelosi [online], CNN [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-11].
  75. a b c Eugene Scott CNN, Dem rep on Pelosi: ‘It’s time for people to know when to go’ [online], CNN [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-06].
  76. After Wave of Her Fellow Dems Call for Her Head, Pelosi Just Unleashed a Whopper of an Answer to Them... [online], Washington Free Beacon, 22 czerwca 2017 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-18] (ang.).
  77. Pelosi: 'So you want me to sing my praises?' – The Washington Post [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-06] (ang.).
  78. Elana Schor, Rachael Bade, Pelosi convenes sexual harassment reform meeting [online], Politico [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  79. Elana Schor, Kyle Cheney, Schumer, Pelosi ask Ryan to demote Nunes over memo [online], Politico [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  80. Kyle Balluck, Pelosi calls on Ryan to oust Nunes over ‘bogus’ memo [online], TheHill, 1 lutego 2018 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-10] (ang.).
  81. Daniella Diaz and Deirdre Walsh CNN, Pelosi marathon speech on DACA sets record [online], CNN [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-20].
  82. Nicole Gaudiano, Nancy Pelosi told DREAMer stories for more than 8 hours on the House floor [online], USA Today [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-22] (ang.).
  83. Briefing – Porady językowe [online], Obcy język polski, 21 listopada 2017 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-01] (pol.).
  84. White House bars Dems from Nunes meeting on probe [online], Detroit News [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-13] (ang.).
  85. Cristiano Lima, Schumer, Pelosi: Include us in FBI informant briefing [online], Politico [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  86. Michael Burke, Pelosi calls for Hunter to resign [online], TheHill, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-28] (ang.).
  87. Ted Johnson, Ted Johnson, Democrats Nominate Nancy Pelosi as Next Speaker, but 32 Members Vote No [online], Variety, 28 listopada 2018 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-21] (ang.).
  88. a b Democrats Elect Nancy Pelosi Speaker of the House [online], Fortune [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-02] (ang.).
  89. Sheryl Gay Stolberg, Republicans Push Trump Immigration Plan, Seeking to Corner Democrats on Shutdown, „The New York Times”, 20 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-13] (ang.).
  90. Nancy Pelosi, [This afternoon...], [w:] @SpeakerPelosi [online], Twitter, 23 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-10] (ang.).
  91. Trump: No State of the Union during shutdown after being disinvited by Pelosi [online], CNN [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-29] (ang.).
  92. Analysis by Chris Cillizza, CNN Editor-at-large, Donald Trump caved. And now the government is going to re-open. [online], CNN [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-23].
  93. Ezra Klein, The vindication of Nancy Pelosi [online], Vox, 25 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-17] (ang.).
  94. Analysis by Chris Cillizza, CNN Editor-at-large, How Nancy Pelosi broke Donald Trump [online], CNN [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-15].
  95. Congressional Democratic Leaders on Deal to Reopen Government | C-SPAN.org [online], c-span.org [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  96. The Pelosi Era Comes to a Close. nytimes.com, 3 stycznia 2022. [dostęp 2023-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  97. American Civil Liberties Union [online], web.archive.org, 29 września 2007 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-29].
  98. Press Release :: Congresswoman Nancy Pelosi, California, 8th District [online], web.archive.org, 30 lipca 2007 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2007-07-30].
  99. https://web.archive.org/web/20101026141802/https://clerk.house.gov/evs/2005/roll296.xml
  100. Final Vote Results for Roll Call 378 [online], 18 lipca 2006 [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-29] (ang.).
  101. Key Votes by Nancy Pelosi – U.S. Congress Votes Database – The Washington Post [online], web.archive.org, 30 maja 2016 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-30].
  102. Brett Samuels, Pelosi visits detention facility, says DHS secretary should resign [online], TheHill, 18 czerwca 2018 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-17] (ang.).
  103. Tristan Lejeune, Pelosi: GOP immigration bill is 'a compromise with the devil’ [online], TheHill, 21 czerwca 2018 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-13] (ang.).
  104. https://www.webcitation.org/6Aqvv6xhZ?url=https://clerk.house.gov/evs/1996/roll316.xml.
  105. Nancy Pelosi on Civil Rights [online], ontheissues.org [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-13].
  106. Mark Simon, Carla Marinucci, Top state Dems criticize S.F. mayor / TIGHTROPE: Politicians try not to anger voters -- 50% of Californians oppose same-sex unions, „Chronicle Political Writers”, 20 lutego 2004 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-03] (ang.).
  107. 12 times Nancy Pelosi was there for LGBT community [online], Washington Blade: Gay News, Politics, LGBT Rights, 10 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-18] (ang.).
  108. a b Press Release :: Congresswoman Nancy Pelosi, California, 8th District [online], web.archive.org, 2 sierpnia 2008 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2008-08-02].
  109. John Schwartz, Guide to the Supreme Court Decision on Proposition 8. [online], nytimes.com [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-12] (ang.).
  110. Measuring Support for Equality in the 109th Congress [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2010-11-15] (ang.).
  111. Katherine Weber, Nancy Pelosi’s Religion ‘Compels’ Her to Support Same-Sex Marriage [online], The Christian Post, 14 maja 2012 [dostęp 2019-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-09] (ang.).
  112. Speaker Pelosi, we’ve BEEN “in touch” about marijuana – will you do something NOW? | NORML’s Daily Audio Stash [online], web.archive.org, 1 lutego 2009 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-01].
  113. Pelosi Talks Medical Marijuana // Current [online], web.archive.org, 1 lutego 2009 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-01].
  114. Timothy B. Lee, House overwhelmingly votes to rein in the NSA [online], Vox, 20 czerwca 2014 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-17] (ang.).
  115. a b Jennifer Steinhauer, Search for Confederate Symbols Finds Them Aplenty in Washington, „The New York Times”, 25 czerwca 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-12] (ang.).
  116. Eugene Scott CNN, Booker wants Confederate statues gone from Hill [online], CNN [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-10].
  117. Project Vote Smart – Representative Pelosi on Balanced Budget Proposed Constitutional Amendment [online], web.archive.org, 25 października 2006 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-25].
  118. David E. Bonior, H.R.325 – 106th Congress (1999–2000): Fair Minimum Wage Act of 1999 [online], congress.gov, 24 lutego 1999 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-22].
  119. Opinion & Reviews – Wall Street Journal [online], opinionjournal.com [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-26].
  120. a b Left-handed compliment, „The Economic Times”, 16 sierpnia 2010 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15].
  121. Tristan Lejeune, Pelosi denounces GOP tax reform as ‘armageddon’ [online], TheHill, 4 grudnia 2017 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-01] (ang.).
  122. David Weigel closeDavid WeigelNational reporter covering politicsEmailEmailBioBioFollowFollow, To sell tax cuts during State of the Union, GOP group attacks Pelosi [online], Washington Post [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-16] (ang.).
  123. Trump says tax bill led to bonuses for 3 million workers [online], @politifact [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-17] (ang.).
  124. Chris Mills Rodrigo, Pelosi touts bipartisan potential of infrastructure [online], TheHill, 7 listopada 2018 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-12] (ang.).
  125. Condé Nast, Hail Satan: It Looks Like Infrastructure Week Is Coming Early This Year [online], Vanity Fair [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  126. a b c Trump torpedoes meeting with Democrats, blasts Pelosi’s ‘cover-up’ accusation, „Reuters”, 22 maja 2019 [dostęp 2019-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-22] (ang.).
  127. Jesse Byrnes, Pelosi urges Trump to expand disaster relief for California wildfires [online], TheHill, 7 sierpnia 2018 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-08] (ang.).
  128. Guns and Schools – Democrats; The Votes for Gun Control, „The New York Times”, 19 czerwca 1999, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-02] (ang.).
  129. H.R. 1 (107th): No Child Left Behind Act of 2001 -- House Vote #497 -- Dec 13, 2001 [online], GovTrack.us [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-15] (ang.).
  130. No Child Left Behind – The New Rules | Testing Our Schools | Frontline | PBS [online], pbs.org [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-04].
  131. Project Vote Smart – Representative Pelosi – Voting Record [online], web.archive.org, 4 grudnia 2006 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-12-04].
  132. Goldman Prize Winners meet Speaker of the House Nancy Pelosi in Washington, DC [online], Goldman Environmental Foundation, 22 kwietnia 2010 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-22] (ang.).
  133. Anthony Adragna, Zack Colman, 'The existential threat of our time’: Pelosi elevates climate change on Day One [online], Politico [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  134. Project Vote Smart – Representative Pelosi – Voting Record [online], web.archive.org, 4 grudnia 2006 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-12-04].
  135. Project Vote Smart – Representative Pelosi on Arctic National Wildlife Refuge Drilling Amendment [online], web.archive.org, 25 października 2006 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-25].
  136. Pelosi: Drilling in Arctic Refuge Is Not the Way to Energy Independence [online], Congresswoman Nancy Pelosi, 25 maja 2006 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  137. Zachary Coile, Chronicle Washington Bureau, Pelosi blocks offshore drilling vote GOP wants [online], SFGate, 1 sierpnia 2008 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-23].
  138. Nancy Pelosi Heckled – Sarah Palin Promises November Vote – National Ledger [online], web.archive.org, 25 marca 2010 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2010-03-25].
  139. Peter Beinart, The Nancy Pelosi Problem [online], The Atlantic, 16 marca 2018 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
  140. Project Vote Smart – Representative Pelosi – Voting Record [online], web.archive.org, 4 grudnia 2006 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-12-04].
  141. Health Secretary Price resigns amid building scandal over charter travel spending [online], Los Angeles Times [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-13] (ang.).
  142. Seung Min Kim, Pelosi not endorsing Sanders’ single-payer bill [online], Politico [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-15] (ang.).
  143. Erin Kelly, Pelosi says Democrats willing to deal on health care fixes if GOP reaches out [online], USA Today [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-15] (ang.).
  144. Max Greenwood, Pelosi: Democrats will 'put a stake in the heart’ of ObamaCare repeal after McCain opposition [online], TheHill, 22 września 2017 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30] (ang.).
  145. a b Project Vote Smart – Representative Pelosi – Voting Record [online], web.archive.org, 3 stycznia 2008 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2008-01-03].
  146. a b TheHill.com – Washington archbishop rips Pelosi on abortion [online], web.archive.org, 1 kwietnia 2009 [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-01].
  147. Pelosi Statement Following Meeting With Pope Benedict XVI [online], Speaker Nancy Pelosi, 18 lutego 2009 [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-04] (ang.).
  148. ‘This Week’ Transcript: Nancy Pelosi [online], abcnews.go.com [dostęp 2019-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-15].
  149. a b Pelosi calls for ‘boldest possible’ gun legislation [online], Los Angeles Times, 7 lutego 2013 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-05] (ang.).
  150. a b Here Are the Victims of the Thousand Oaks Shooting [online], RELEVANT Magazine, 9 listopada 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-18] (ang.).
  151. The Voter’s Self Defense System [online], Vote Smart [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2006-12-09].
  152. Jesse Byrnes, Pelosi: Gun victims 'paying the price for our inaction’ [online], TheHill, 15 lutego 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-24] (ang.).
  153. John Bowden, Pelosi: Americans ‘deserve real action’ on gun control after California shooting [online], TheHill, 8 listopada 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-21] (ang.).
  154. Pelosi says no to draft legislation – CNN.com [online], cnn.com [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  155. Inside the Ring [online], The Washington Times [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-08] (ang.).
  156. Geoff Earle, Revealed: Pelosi’s ‘Air Rage’ [online], New York Post, 11 marca 2009 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-04] (ang.).
  157. a b c Sajid Farooq, Nancy Pelosi Doesn’t Fly Coach [online], NBC4 Washington [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-03] (ang.).
  158. a b Pentagon mum on Pelosi flights – First Read – msnbc.com [online], web.archive.org, 15 marca 2009 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-15].
  159. Erin Kelly, Nancy Pelosi: Trump ‘needs sleep’ and she’s ‘worried’ about his fitness [online], USA Today [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-22] (ang.).
  160. Cristiano Lima, Pelosi: Impeaching Trump 'not someplace that I think we should go’ [online], Politico [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  161. Josh Delk, Pelosi: Trump’s ‘performance’ devoid of ‘serious policy ideas’ [online], TheHill, 31 stycznia 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30] (ang.).
  162. Max Greenwood, Pelosi: Trump 'has something to hide’ [online], TheHill, 9 lutego 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30] (ang.).
  163. Ian Swanson, Pelosi: Focus on Trump’s agenda, not Stormy Daniels [online], TheHill, 8 marca 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30] (ang.).
  164. a b Josh Delk, Pelosi: Libby pardon shows that 'obstructing justice will be rewarded’ by Trump [online], TheHill, 13 kwietnia 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30] (ang.).
  165. Justin Wise, Pelosi: Trump revoking Brennan’s clearance a 'pathetic attempt to silence Critics’ [online], TheHill, 15 sierpnia 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-16] (ang.).
  166. ‘This has spiraled downward’: Democrats introduce Trump to divided government – The Washington Post [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-09] (ang.).
  167. Suzanne Lynch Washington Correspondent, Venezuelan crisis deepens as Trump backs opposition [online], The Irish Times [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-20] (ang.).
  168. Nicholas Fandos, With Sweeping Document Request, Democrats Launch Broad Trump Corruption Inquiry, „The New York Times”, 4 marca 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-04] (ang.).
  169. Trump vows stonewall of ‘all’ House subpoenas, setting up fight over powers – The Boston Globe [online], BostonGlobe.com [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-23] (ang.).
  170. Rew Desiderio, Kyle Cheney, Don McGahn won’t comply with House Democrats’ subpoena [online], Politico [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  171. Laurie Kellman, Democrats subpoena former White House Counsel Don McGahn, but downplay Trump impeachment talk [online], chicagotribune.com [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-14].
  172. Nicholas Fandos i inni, Justice Dept. Threatens House Democrats Over Contempt in Barr Battle, „The New York Times”, 7 maja 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-02] (ang.).
  173. Pelosi Issues Impeachment Warning as White House Escalates Fight [online], Fortune [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-04] (ang.).
  174. Trump hits back at Democratic ‘cover-up’ claims [online], 22 maja 2019 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-19] (ang.).
  175. a b Peter Baker, Katie Rogers, Emily Cochrane, Trump, Angered by ‘Phony’ Inquiries, Blows Up Meeting With Pelosi and Schumer, „The New York Times”, 22 maja 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-23] (ang.).
  176. Heather Caygle, Pelosi tells Dems she wants to see Trump ‘in prison’ [online], Politico [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  177. Pelosi calls on nations to protest China’s hold on Tibet – CNN.com [online], web.archive.org, 11 grudnia 2008 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-11].
  178. Pelosi Statement on Chinese Human Rights Activist Hu Jia Receiving Sakharov Prize for Freedom of Thought [online], Speaker Nancy Pelosi, 24 października 2008 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  179. Austin Ramzy, Pelosi Avoids Human Rights on China Visit, „Time”, 27 maja 2009, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-21] (ang.).
  180. Ian Schwartz, Pelosi: You Can Almost Hear Leadership Of Chinese Government Laughing At Trump [online], realclearpolitics.com, 9 listopada 2017 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-07].
  181. Democrats target Trump on trade, „The Washington Post [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-27] (ang.).
  182. China accuses Pelosi of „interference” as battle rages to control narrative on Hong Kong [online], cbsnews.com [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-15] (ang.).
  183. Colombian President Defends His Government [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-17].
  184. Speaker Nancy Pelosi | News Room | Press Releases [online], web.archive.org, 12 października 2007 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-12].
  185. Raúl Castro pushes change for Cubans – CNN.com [online], cnn.com [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-29].
  186. In Havana, Pelosi delegation promotes Obama’s Cuba thaw – The Washington Post [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-15] (ang.).
  187. Internet Archive, Hidden casualties. Environmental, health, and political consequences of the Persian Gulf War, San Francisco, CA: ARC/Arms Control Research Center ; Berkeley, Calif.: North Atlantic Books, 1994 [dostęp 2019-11-18].
  188. Saul. Bloom, Hidden casualties. Environmental, health, and political consequences of the Persian Gulf War, San Francisco, CA: ARC/Arms Control Research Center, 1994, ISBN 1-55643-163-5, OCLC 28494683 [dostęp 2019-11-18].
  189. FOXNews.com – House Passes Resolution Opposing Bush’s Plan to Send More Troops to Iraq – Politics | Republican Party | Democratic Party | Political Spectrum [online], web.archive.org, 8 października 2009 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-08].
  190. Congress.gov | Library of Congress [online], congress.gov [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-29].
  191. Jones Introduces Resolution Requiring Congressional Approval Prior To Use Of Military Force Against Iran | Congressman Walter Jones [online], house.gov [dostęp 2024-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-20] (ang.).
  192. Sheryl Gay Stolberg, Opposition undercuts troops, Cheney says of spending bill, „The New York Times”, 13 marca 2007, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-04] (ang.).
  193. Susan Davis, Pelosi says Iran deal ‘a diplomatic masterpiece’ [online], USA Today [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-13] (ang.).
  194. Cristina Marcos, House votes to toughen Iran sanctions [online], TheHill, 14 lipca 2016 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  195. Max Greenwood, Dems hammer Trump over withdrawal from Iran deal [online], TheHill, 8 maja 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-27] (ang.).
  196. Pelosi: Unilateral Use of Force Will Be Harmful to the War on Terrorism [online], web.archive.org, 2 listopada 2006 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2006-11-02].
  197. a b Alison Mitchell, Carl Hulse, House Passes Iraq Resolution With 296 to 133 Vote, „The New York Times”, 10 października 2002, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  198. Erin McCormick, Chronicle Staff Writer, San Francisco / Anti-war activists take Pelosi to task / Minority leader negotiates with lawmakers to her right [online], SFGate, 15 stycznia 2006 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-19].
  199. California politics updates: The rush to push back against Trump’s offshore drilling directive [online], Los Angeles Times [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-16] (ang.).
  200. House Minority Leader Weekly Briefing | C-SPAN.org [online], c-span.org [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-25] (ang.).
  201. Newsroom [online], The Office of Majority Leader Steny Hoyer [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-23] (ang.).
  202. Top Democrats Knock Trump for ‘Fire and Fury’ Threat Against North Korea [online], Washington Examiner, 9 sierpnia 2017 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-27] (ang.).
  203. Eli Watkins CNN, Pelosi: Must ‘exhaust’ diplomatic options on North Korea [online], CNN [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-04].
  204. Julia Manchester, Dems rip Trump concessions, ‘embarrassing’ rhetoric with Kim [online], TheHill, 12 czerwca 2018 [dostęp 2019-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-19] (ang.).
  205. Julia Manchester, Pelosi demands GOP continue Russia probe [online], TheHill, 22 grudnia 2017 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-22] (ang.).
  206. Geoffrey Rowland, Pelosi: Nunes memo is a ’bouquet’ for Putin [online], TheHill, 2 lutego 2018 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-12] (ang.).
  207. Tristan Lejeune, Pelosi: 'The Russians have something on the president’ [online], TheHill, 16 lipca 2018 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-13] (ang.).
  208. Jesse Byrnes, Pelosi: ‘Thug’ Putin not welcome in Congress [online], TheHill, 21 lipca 2018 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-09] (ang.).
  209. Nancy Pelosi: Israel, don’t fear Dems in Congress [online], Jedi’ot Acharonot, 28 października 2006 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-27] (ang.).
  210. Carolyn Lochhead, Nancy Pelosi stands by Obama on Libya [online], Politics Blog, 23 marca 2011 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-24] (ang.).
  211. Conor Friedersdorf, Who to Blame If Arming the Syrian Rebels Goes Wrong [online], The Atlantic, 18 września 2014 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-12] (ang.).
  212. Joshua Keating, Are Democrats Hypocrites for Criticizing Trump’s Troop Withdrawals? [online], Slate Magazine, 21 grudnia 2018 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-01] (ang.).
  213. Jesse Byrnes, Pelosi accuses Trump of deserting Kurds in 'foolish attempt to appease an authoritarian strongman’ [online], TheHill, 8 października 2019 [dostęp 2019-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-19] (ang.).
  214. VOA News – US House Speaker: Armenian Genocide Measure Will Go Forward [online], web.archive.org, 13 października 2007 [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-13].
  215. Turkey’s PM says U.S. relations in danger, „Reuters”, 12 października 2007 [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-04] (ang.).
  216. Vote on Armenian ‘genocide’ resolution put off – CNN.com [online], edition.cnn.com [dostęp 2019-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-04].
  217. House Passes Resolution Recognizing Armenian Genocide – The New York Times [online], nytimes.com [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-30] (ang.).
  218. Our Campaigns – CA District 5 – Special Election Race – Apr 07, 1987 [online], ourcampaigns.com [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-30].
  219. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election, 8 listopada 1988 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-20].
  220. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election [online], 6 listopada 1990 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-21].
  221. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election [online], 3 listopada 1992 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-23].
  222. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election [online], 8 listopada 1994 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-25].
  223. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election [online], 5 listopada 1996 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-25].
  224. Office of the Clerk of the United States House of Representatives, Statistics of the Congressional Election [online], 3 listopada 1998 [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-23].
  225. Wayback Machine [online], web.archive.org, 24 marca 2009 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-24].
  226. Wayback Machine [online], web.archive.org, 11 listopada 2010 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2010-11-11].
  227. 149 Cong. Rec. H2–3 (2003) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-15].
  228. Wayback Machine [online], web.archive.org, 25 marca 2009 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-25].
  229. 151 Cong. Rec. 37 (2005) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06].
  230. Wayback Machine [online], web.archive.org, 15 listopada 2012 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-15].
  231. 153 Cong. Rec. 2 (2007) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-03].
  232. Statement of Vote [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-31].
  233. 155 Cong. Rec. 3 (2009) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-02].
  234. Wayback Machine [online], web.archive.org, 20 maja 2011 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-20].
  235. 157 Cong. Rec. 75 (2011) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-02].
  236. Wayback Machine [online], web.archive.org, 19 października 2013 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-19].
  237. 159 Cong. Rec. 21 (2013) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-02].
  238. General Election – Statement of Vote – November 4, 2014 | California Secretary of State [online], sos.ca.gov [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-16].
  239. 161 Cong. Rec. 29 (2015) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-02].
  240. 161 Cong. Rec. H7337–38 (2015) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-12].
  241. 163 Cong. Rec. H3–4 (2017) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-12].
  242. 165 Cong. Rec. H2–4 (2019) [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-12].
  243. Robert Lindsey, Special To the New York Times, House Race in West Goes to Runoff, „The New York Times”, 9 kwietnia 1987, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-05] (ang.).
  244. „Nancy Pelosi Wins House Seat”. The Washington Post. June 3, 1987.
  245. World Journals, Database of Academic Research Journals, Electoral history of Nancy Pelosi | World Journals, Database of Academic Research Journals | Read eBooks online [online], worldjournal.org [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15].
  246. Pelosi: Remarks at Georgetown University School of Foreign Commencement [online], web.archive.org, 4 sierpnia 2008 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2008-08-04].
  247. Margaret McManus, Baltimore-bred lawmaker lives, breathes politics [online], baltimoresun.com [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-28] (ang.).
  248. Board of Supervisors [online], web.archive.org, 14 listopada 2008 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2008-11-14].
  249. [Speaker Nancy Pelosi...], [w:] @ABCPolitics [online], Twitter, 11 stycznia 2019 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  250. Journeys with George. [dostęp 2019-11-12].
  251. Sam Whiting, Christine Pelosi’s boot camp trains future politicians to avoid the campaign minefield [online], SFGate, 3 lutego 2008 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15].
  252. Fact check: Is This a Wall Around Nancy Pelosi’s Home? [online], Snopes.com [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  253. Jesse McKinley, Home in San Francisco, Pelosi Gets the Crawford Treatment, „The New York Times”, 13 marca 2007, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-11] (ang.).
  254. Mąż spiker Izby Reprezentantów „brutalnie zaatakowany” we własnym domu. Napastnik krzyczał: „Gdzie jest Nancy?” [online], TVN24 [dostęp 2022-10-29] (pol.).
  255. a b Atak na męża Nancy Pelosi. Ujawniono tożsamość napastnika. Pisał o sfałszowanych wyborach i QAnon [online], gazetapl [dostęp 2022-10-29] (pol.).
  256. Walt Hickey, The 15 Richest Members Of Congress [online], Business Insider [dostęp 2019-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-29].
  257. The Center for Responsive Politics 1300 L. St NW, Suite 200 Washington, DC 20005 telelphone857-0044, Top Net Worth – 2009 – Personal Finances [online], OpenSecrets [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-24] (ang.).
  258. Net Worth, 2014 | OpenSecrets [online], web.archive.org, 10 lutego 2017 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-10].
  259. Roll Call – Covering Capitol Hill Since 1955 [online], rollcall.com [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-12] (ang.).
  260. The White House, President Biden Announces Recipients of the Presidential Medal of Freedom [online], The White House, 3 maja 2024 [dostęp 2024-05-08] (ang.).
  261. World’s Most Powerful Women [online], Forbes [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-20] (ang.).
  262. Angela Merkel [online], Forbes [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  263. #35 Nancy Pelosi – Forbes.com [online], forbes.com [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-22].
  264. Adam Gabbatt, Lady Gaga tops Nancy Pelosi in Forbes list of world’s most powerful women, „The Guardian”, 7 października 2010, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  265. Anonymous, Walters Honors Pelosi as ‘Most Fascinating’ Person of 2006–12/13/2006 [online], Media Research Center, 13 grudnia 2006 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-05] (ang.).
  266. Pelosi, Nancy [online], National Women’s Hall of Fame [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03] (ang.).
  267. Jeanette DeForge, Nancy Pelosi addressed Mount Holyoke graduates: Praises the young for social activism [online], masslive, 20 maja 2018 [dostęp 2019-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-15] (ang.).
  268. Pelosi to give commencement address at Mount Holyoke [online] [dostęp 2019-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-03].
  269. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №734/2022

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]