1712
Wygląd
Rządzący państwami w 1712
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 5 kwietnia – początek obrad sejmu warszawskiego. Posłowie zajęli się przygotowaniem propozycji dla poselstw mających udać się do Rosji i Turcji.
- 3 października – rozpoczęcie synodu ewangelicznego w Toruniu.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 29 stycznia – wojna o sukcesję hiszpańską: rozpoczął się kongres pokojowy w Utrechcie.
- 30 lutego – w Szwecji przestał obowiązywać kalendarz szwedzki. W celu jego zsynchronizowania z kalendarzem juliańskim wprowadzono drugi dzień przestępny.
- 7 kwietnia – rewolta niewolników w Nowym Jorku.
- 7 czerwca – Pennsylvania Assembly zakazało importu niewolników do stanu Pensylwania.
- 4 lipca – w Nowym Jorku stracono 12 niewolników za wzniecenie powstania, w którym zginęło 9 białych.
- 20 lipca – bitwa pod Sins.
- 24 lipca – wojna o sukcesję hiszpańską: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriacko-holenderskimi w bitwie pod Denain.
- 25 lipca – zwycięstwo szwajcarskich protestantów nad katolikami w II bitwie pod Villmergen.
- 7 sierpnia – wojna o sukcesję hiszpańską: początek oblężenia Douai.
- 11 sierpnia – pokój w Aarau zakończył wojnę między Bernem i Zurychem a pięcioma kantonami wiejskimi.
- 28 sierpnia – Piotr I Wielki przeniósł stolicę z Moskwy do Petersburga, nowo powstałego miasta nad Newą. Moskwa pozostała centralnym ośrodkiem imperium.
- 8 września – wojna o sukcesję hiszpańską: kapitulacja Douai.
- 20 grudnia – III wojna północna: zwycięstwo Szwedów nad wojskami duńsko-saskimi w bitwie pod Gadebusch.
- Epidemia ospy we Francji.
- Wielka Brytania – uchwalenie opłaty stemplowej - stamp act.
- Wielka Brytania – ustanowienie podatku na mydło (soap tax) jako na „arystokratyczny zbytek”.
- Holenderskie miasto Utrecht wygnało biednych Żydów, pozostawiając bogatych.
- Generał Magnus Stenbock wylądował na terenie dzisiejszego polskiego Pomorza Zachodniego. Próba kontrataku szwedzkiego.
- Austria 1712-1715 – próby stworzenia regimentu węgierskiego pod dowództwem austriackim.
- 1712-1714 Gottfried Wilhelm Leibniz przebywa na wiedeńskim dworze.
- Rosjanie wkroczyli do Finlandii.
- Petersburg stolicą Rosji.
- Piotr Wielki otrzymał Bursztynową Komnatę od króla Prus.
- Piotr Wielki poślubił oficjalnie Katarzynę (prywatna ceremonia odbyła się prawdopodobnie w 1707 r.), przyszłą carycę Katarzynę I.
- Meksyk – skazana (przez inkwizycję) Maria de Ortiz Espejo, za głoszenie absurdalnej tezy, że trzęsienia ziemi mogą pomóc zajść w ciążę.
- bitwa morska przy przylądku Arkona pomiędzy Danią a Szwecją
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 24 stycznia – Fryderyk II Wielki, król Prus (zm. 1786)
- 28 stycznia - Udalryk Krzysztof Radziwiłł, książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, pisarz wielki litewski, generał major kawalerrii, koniuszy litewski, poeta, prozaik, tłumacz, mówca, erudyta (zm. 1770)
- 23 kwietnia – Devasahayam Pillai, hinduski męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1752)
- 28 czerwca – Jean-Jacques Rousseau, francuski pisarz i filozof czołowy myśliciel oświecenia (zm. 1778)
- 2 sierpnia – Andrzej Abel Alricy, francuski ksiądz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1792)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 12 lutego – Maria Adelajda Sabaudzka, księżniczka Sardynii, księżna Burgundii i delfina Francji (ur. 1685)
- 18 lutego – Ludwik Burbon, książę Burgundii i delfin Francji (ur. 1682)
- 8 marca – Ludwik Burbon, książę Bretanii i delfin Francji (ur. 1707)
- 25 marca – Johan Diderik Grüner, duński dyplomata i polityk (ur. 1661)
- 12 lipca – Richard Cromwell, protektor Anglii, Szkocji i Irlandii (ur. 1626)
- 14 września – Giovanni Cassini, astronom włoski (ur. 1625)
- Data dzienna nieznana:
- Joan van Akerlaken – regent miasta Hoorn (ur. 1672)
- Wojciech Dąmbski – kasztelan sierpecki (ur. 1650)
- Vincenzo Durazzo – polityk genueński (ur. 1635)
- Adam Gruszczyński – sędzia kapturowy poznański, senator (ur. 1670)
- Adam Władysław Jaruntowski – kasztelan sanocki, sędzia grodzki sanocki i stolnik sanocki (ur. ?)
- Pierre Rouillé de Marbeuf – francuski dyplomata (ur. 1657)
- Yusuf Nabi – turecki poeta (ur. 1642)
- Jakub Ossoliński – chorąży mielnicki, starosta drohicki (ur. ?)
- Ağa Yusuf Pasza – turecki polityk i wojskowy (ur. ?)
- Jan Chryzostom Pieniążek – marszałek sejmu w Warszawie (ur. ok. 1630)
- August Ferdinand von Pflugk – saski polityk, pierwszy minister Augusta II (ur. 1662)
- Ernst Stuven – niemiecki malarz barokowy (ur. ok. 1657)
- Petrus Valkenier – holenderski prawnik, pisarz i dyplomata (ur. 1641)
- Achacjusz Filliborn – poeta, śpiewak (ur. 1640)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 4 lutego
- Ostatki: 9 lutego
- Popielec: 10 lutego
- Niedziela Palmowa: 20 marca
- Wielki Czwartek: 24 marca
- Wielki Piątek: 25 marca
- Wielka Sobota: 26 marca
- Wielkanoc: 27 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 28 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 5 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 15 maja
- Boże Ciało: 26 maja