Ans 1410
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]1410-1411 : represa de la guèrra entre Polonha-Lituània e l'Òrdre Teutonic amb una desfacha importanta dei Teutonics a la batalha de Grunwald. L'Òrdre perdiguèt plusors miliers d'òmes e mai d'un oficier important, compres lo Grand Mèstre Ulrich von Jungingen. Polonha-Lituània aprofichèt aqueu succès per venir la poissança principala de la region au tractat de Torun signat l'an seguent.
1413-1414 : en Etiopia, abdicacion dau negus Dawit Ièr au profiech de son fiu Tewodros Ièr (1413-1414) qu'aguèt un rèine brèu car moriguèt tre l'annada seguenta. Yeshaq Ièr venguèt finalament negus e deguèt faciar una ataca generala deis estats musulmans d'Africa Orientala.
1415 : batalha d'Azincourt entre Francés e Anglés. La cavalariá pesuca francesa i foguèt tornarmai anientada, çò que permetèt ais Anglés e ai Borgonhés d'estendre son influéncia en França.
1415 : en Africa Orientala, conquista dau pòrt de Zeila per leis Etiopians (→ 1424).
1417 : en Mesoamerica, mòrt dau tlatoani Huitzilihuitl. Durant son rèine, capitèt de desvolopar Tenochtitlan e de demenir lei tributs pagats au rèi d'Azcapotzalco. Son fiu Chimalpopoca li succediguèt
Cultura
[modificar | Modificar lo còdi]Sciéncias e tecnicas
[modificar | Modificar lo còdi]1418 : mòrt dau matematician egipcian Ahmad al-Qalqashandi, autor de l'enciclopèdia Subh al-a 'sha que conteniá un trabalh sus la criptografia considerat coma important per sei contemporanèus. Dins aquò, aquela òbra es perduda e desconeguda a l'ora d'ara.
Decès
[modificar | Modificar lo còdi]- Ahmad al-Qalqashandi, sabent arabe.
- Dawit Ièr, negus d'Etiopia.
- Huitzilihuitl, tlatoani astèc.
- Tewodros Ièr, negus d'Etiopia.
- Ulrich von Jungingen, Grand Mèstre de l'Òrdre Teutonic.
Liames intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr) Sylvain Gouguenheim, Tannenberg : 15 juillet 1410, Tallandier (2012).