Naar inhoud springen

Oudenaarde

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Oudenaarde
Stad in België Vlag van België
Stadhuis Oudenaarde
Oudenaarde (België)
Oudenaarde
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Arrondissement Oudenaarde
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
68,92 km² (2022)
69,28%
13,59%
17,13%
Coördinaten 50° 51' NB, 3° 36' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
32.702 (01/01/2024)
49,58%
50,42%
474,5 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
18,19%
59,85%
21,95%
Buitenlanders 7,11% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester John Adam
(Open Vld)
Bestuur Open Vld, Groen, NV-A
Zetels
Iedereen9700!
Open Vld
Groen
N-VA
Vlaams Belang
31
10
8
6
5
2
Economie
Gemiddeld inkomen 22.272 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 5,15% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
9700
Deelgemeente
Oudenaarde
Bevere
Edelare
Eine
Ename
Heurne
Leupegem
Mater
Melden
Mullem
Nederename
Volkegem
Welden
Zonenummer 055
NIS-code 45035
Politiezone Vlaamse Ardennen
Hulpverlenings­zone Vlaamse Ardennen
Website www.oudenaarde.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Oudenaarde
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Oudenaarde (Frans: Audenarde) is een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De stad ligt 30 km ten zuiden van Gent en telt ruim 32.000 inwoners, die Oudenaardenaren of Oudenaardisten[1] worden genoemd. Eertijds was de stad in heel Europa bekend om haar wandtapijtenproductie, een nijverheid die haar bloeiperiode meemaakte in de zestiende eeuw, maar nog bleef voortduren tot in de achttiende eeuw. Vandaag wordt de stad weleens de parel van de Vlaamse Ardennen genoemd.

Oudenaarde op de Deventer-kaart (rond 1558)
Verovering van Oudenaarde door Farnese, 6 juli 1582
Oudenaarde op de Ferraris-kaart (rond 1775)

Oudenaarde is gesticht aan de linkeroever van de Schelde, die lange tijd de grens vormde tussen Frankrijk en het Heilige Roomse Rijk. In het jaar 1030 gelastte graaf Boudewijn IV van Vlaanderen er een burcht te bouwen. De toren van Oudenaarde (turris Aldenardensis) moest dienstdoen als tegenhanger van de vestiging die de Duitse keizer aan de overzijde van de rivier in Ename had laten bouwen. In de dertiende eeuw werd de donjon vervangen door een groter kasteel.

Graaf Filips van de Elzas gaf de stad in 1189 een stadskeure. Langzaamaan ontstonden twee stedelijke vestingen; Oudenaarde op de linker- en Pamele op de rechteroever van de Schelde. Pas in 1558 versmolten beide stadskernen. Oudenaarde verloor zijn versterkingen na de Slag bij Bouvines in 1214 en werd ingenomen door Gent in 1383.

De stad is ook de geschiedenis ingegaan als geboorteplaats van Margaretha van Parma. Keizer Karel V verwekte in Oudenaarde een kind bij weversdochter Johanna van der Gheynst. Hun kind zou van 1559 tot 1567 als landvoogdes over de Nederlanden regeren.

Nieuwe tijden

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1555 trad keizer Karel af als heer der Nederlanden. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Filips II. Onder diens regime viel de Oudenaardse wandtapijtenindustrie nagenoeg stil. Dat was in die tijd de belangrijkste bron van inkomsten voor Oudenaarde en bijgevolg waren er in 1556 meer dan achtduizend werklozen in de stad. Met de komst van Alva emigreerden talloze stedelingen naar de Noordelijke Nederlanden. Die toestand duurde voort totdat Alexander Farnese de stad Oudenaarde op 6 juli 1582[2] innam. Inmiddels was de Oudenaardse bevolking echter gehalveerd.

In 1658 en in 1667 vielen de Fransen Oudenaarde binnen. Daarop werd in 1668 de vrede van Aken gesloten. De stad werd daarbij aan Frankrijk toegewezen. In het najaar van 1674 werd Oudenaarde drie dagen lang vanaf de Kerselareberg onder vuur genomen door het Franse leger. In het voorjaar van 1683 organiseerden de Fransen opnieuw terreurbombardementen op Oudenaarde. Drie vierde van de stad werd toen in puin gelegd en Oudenaarde zou jaren nodig hebben om deze klap te boven te komen.

Oudenaarde in de eerste helft van de 17e eeuw (afbeelding uit Flandria Illustrata - 1641)

Op 11 juli 1708 waren Oudenaarde en omgeving het toneel van een belangrijke veldslag in de Spaanse Successieoorlog. Tijdens de slag bij Oudenaarde versloegen de Engelsen en de Nederlanders het Franse leger. De Engelsen stonden bij deze veldslag onder leiding van de hertog van Marlborough, die tevens de troepen van prins Eugenius van Savoye en maarschalk Hendrik van Nassau-Ouwerkerk aanvoerde. De Fransen werden geleid door Lodewijk, hertog van Bourgondië.

Op 11 mei 1745 vielen de Fransen Oudenaarde opnieuw binnen tijdens de slag bij Fontenoy. De Oostenrijkers, Engelsen en Nederlanders leden toen een nederlaag tegen de Fransen, die door Maurits van Saksen werden aangevoerd.

Nieuwste tijden

[bewerken | brontekst bewerken]

In de Eerste Wereldoorlog werd tijdens de slag aan de Schelde van 1 november 1918 onder meer de Sint-Walburgakerk zwaar beschadigd. Daarnaast werden ook de kerken van Bevere, Eine en Heurne bij deze slag vernield. Nadat de geallieerden zich in november 1918 hadden gehergroepeerd werd Oudenaarde door de Duitsers aangevallen met gifgassen. Ze maakten daarbij veel burgerslachtoffers.

Opgravingen aan De Ham

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Oudenaarde opnieuw beschoten. De beschadigingen waren toen beperkt. Niettemin duurde het tot het jaar 1949 voordat ook die schade volledig hersteld was.

Tot in de negentiende eeuw werd de stad door stadswallen omringd. In de twintigste eeuw werd de binnenstad opengebroken. Op het stadsplein werden enkele oude gevelhuisjes gesloopt. Daardoor ontstond de brede doorgang naar de markt. Pas in 2006 werd het „gat in de markt” opnieuw gedicht.

Vroeger kronkelde nog een zijtak van de Schelde door het centrum van de stad. In de jaren vijftig werd die echter goeddeels gedempt. Tot vandaag zijn er nog resten van te zien achter de stadsbibliotheek en in het stadspark.

De Oudenaardse bril

Op het Oudenaardse wapenschild staat een afbeelding van een bril. Volgens een zestiende-eeuwse legende zou keizer Karel V hebben opgedragen om die bril er te zetten, omdat de stadswachter de keizer niet had zien aankomen. De stadswachter, die de geschiedenis zou ingaan als Hanske de Krijger, maar die volgens Charles De Coster Thyl Ulenspiegel was, zou toen in slaap zijn gevallen, omdat hij te veel had gedronken.

In werkelijkheid is het embleem in het wapenschild geen bril maar een gestileerde letter A van Audenaerde.

Naast de stad Oudenaarde zelf behoren ook de deelgemeenten; Bevere, Edelare, Eine, Ename, Heurne, Leupegem, Mater, Melden, Mullem, Nederename, Volkegem en Welden tot de fusiegemeente Oudenaarde. Verder is ook het landelijke gedeelte van de vroegere gemeente Ooike nu een onderdeel van de stad. De dorpskern van Ooike is weliswaar bij de gemeente Wortegem-Petegem gevoegd. Eine, Bevere, Ename, Nederename, Edelare, Leupegem en Volkegem werden al in de fusie van 1964 met Oudenaarde samengevoegd. Heurne, Mater, Melden en Welden volgden in 1971. Ten slotte werden in 1977 ook Mullem en een deel van Ooike met de stad gefuseerd.

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS code
1 Oudenaarde 2,58 6.450 2.497 45035A0
2 Nederename 2,91 2.600 894 45035A1
3 Ename 2,21 3.127 1.413 45035A2
4 Volkegem 2,76 1.260 457 45035A3
5 Edelare 1,88 1.200 640 45035A4
6 Leupegem 2,84 2.003 706 45035A5
7 Bevere 6,31 3.769 597 45035A6
8 Eine 8,96 5.139 574 45035A7
9 Heurne 3,84 850 221 45035B
10 Welden 6,27 1.262 201 45035C
11 Mater 13,54 2.228 165 45035D
12 Melden 9,53 957 100 45035E
13 Mullem 3,24 686 212 45035F

Demografische evolutie voor de fusie

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1961=volkstellingen op 31 decemberr

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[3] Evolutie: 1992=index 100
1992 27.102 100,0
1993 27.237 100,5
1994 27.306 100,8
1995 27.397 101,1
1996 27.314 100,8
1997 27.456 101,3
1998 27.452 101,3
1999 27.560 101,7
2000 27.788 102,5
2001 28.028 103,4
2002 28.089 103,6
2003 28.041 103,5
2004 28.070 103,6
2005 28.299 104,4
2006 28.517 105,2
2007 28.820 106,3
2008 29.052 107,2
2009 29.351 108,3
2010 29.702 109,6
2011 29.967 110,6
2012 30.248 111,6
2013 30.412 112,2
2014 30.641 113,1
2015 30.788 113,6
2016 30.990 114,3
2017 30.972 114,3
2018 31.132 114,9
2019 31.393 115,8
2020 31.612 116,6
2021 31.650 116,8
2022 31.866 117,6
2023 32.482 119,9
2024 32.702 120,7

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
Het belvedère aan het Kezelfort op de Edelare.
Stadhuis (1525-1536)
Sint-Walburgakerk (1150-1620)
Begijnhof
Boudewijnstoren en huis van Margaretha van Parma
Straatzicht Tacambaroplein
Promotie voor de Ronde van Vlaanderen.
Vleeshuis, nu Stadsbibliotheek

Oudenaarde is in de eerste plaats befaamd om zijn stadhuis, dat bekendstaat als schoolvoorbeeld van Brabantse laatgotiek. Het stadhuis en de belendende lakenhal werden opgetrokken tussen 1525 en 1536 door de Brusselse bouwmeester Hendrik van Pede. Als bouwsteen diende Balegemse steen, maar bij recente restauratie zijn de sculpturen op de torens vervangen door replica’s in een Noord-Franse steen, die beter bestand zou zijn tegen luchtvervuiling door zure regen. Op de spits van het stadhuis staat een bronzen beeld van de plaatselijke volksheld Hanske de Krijger. Binnenin het gebouw is tegenwoordig een museum ondergebracht, waar wandtapijten en zilverwerk worden tentoongesteld.

De gotische Sint-Walburgakerk werd herbouwd rond het jaar 1150 nadat een eerdere kerk in 1126 deels verwoest werd bij een brand. Aan de oorspronkelijke kerk herinnert thans alleen nog het koor in Scheldegotiek, dat van de ramp gespaard bleef. Omstreeks 1620 bouwde meester Simon de Pape een barokke kapconstructie aan de gotische torenspits. De kooromgang werd uit Doornikse zandsteen vervaardigd, terwijl voor de recentere delen ook Balegemse steen werd gebruikt. De kerk is rijk aan beeldhouwwerken, schilderijen en verdures.

Tegenover de Sint-Walburgakerk ligt de stadsbibliotheek. Dit classicistische bouwwerk dateert uit de achttiende eeuw en wordt soms het „het Vleeshuis,” genoemd, omdat de Oudenaardse slagersgilde er eertijds haar onderkomen had. Het Vleeshuis werd gebouwd ter vervanging van een oudere overdekte vleesmarkt uit de veertiende eeuw.

Verderop aan de rechteroever van de Schelde staat de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Pamele, die tussen 1234 en 1300 werd opgetrokken door Arnulf van Binche. Het bouwwerk geldt als typevoorbeeld van Scheldegotiek; exemplarisch zijn onder meer de nog zeer romaans aandoende vensters en kooromgang, terwijl de zuilengalerij boven het middenschip al duidelijk gotische kenmerken vertoont. Zeer kunstig zijn ook de hoektorentjes van deze dertiende-eeuwse kerk.

Verder telt de stad acht bruggen over de Schelde (inclusief twee spoorwegbruggen en een voor voetgangers en fietsers). De meest opmerkelijke daarvan is de Ohiobrug tussen Eine en Nederename. Ze werd gebouwd in opdracht van de Amerikaanse staat Ohio als compensatie voor de oorspronkelijke brug, die verwoest werd tijdens de Eerste Wereldoorlog. Aan weerszijden van het bouwsel staan twee gebeeldhouwde bizons. Daarnaast herinnert in de binnenstad ook een herdenkingszuil voor gevallen Amerikaanse infanteriesoldaten nog aan de Eerste Wereldoorlog. Het monument van Tacámbaro werd dan weer opgericht ter nagedachtenis aan Oudenaardse strijders die sneuvelden tijdens de Franse interventie in Mexico.

Andere bezienswaardigheden zijn onder meer de Boudewijnstoren en huis van Margaretha van Parma, het middeleeuwse begijnhof van Oudenaarde, de abdij van Maagdendale, het Bisschopskwartier, het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal, het Huis de Lalaing, het neoclassicistische Kasteel Liedts, Villa Louisa en het spoorwegstation in belle-époquestijl.

In het gehucht Kerselare bevindt zich een bedevaartsoord met de Onze-Lieve-Vrouw van Kerselarekapel.

Archeologische site

[bewerken | brontekst bewerken]

In de deelgemeente Ename hebben archeologen de grondvesten ontdekt van een elfde-eeuwse burcht, een handelsnederzetting en een benedictijnenabdij. De Schelde was in de middeleeuwen de grens tussen Frankrijk en het Heilige Roomse Rijk en keizer Otto III had te Ename een vestiging aangelegd als bastion tegen het Franse Rijk. In 1504 werd de vestiging vernietigd en bij Vlaanderen ingelijfd. Op de oude stad Ename werd toen een klooster gebouwd. Ook bij de restauratie van de nabijgelegen Sint-Laurentiuskerk zijn reeds opzienbarende vondsten gedaan, zoals een persoonlijke loge van de Duitse keizer.

Werelderfgoed

[bewerken | brontekst bewerken]

In Oudenaarde zijn er meer dan honderd beschermde monumenten. Een daarvan staat op de werelderfgoedlijst van de UNESCO, namelijk het stadhuis als een van de belforten in België en Frankrijk. Het Begijnhof is niet in de lijst opgenomen als een van de Vlaamse begijnhoven.

De allereerste klokkentoren met een handbespeelbare beiaard (uit 1510) bevond zich in het stadhuis van Oudenaarde. De huidige beiaard bevindt zich in de toren van de Sint-Walburgakerk.

Bedevaartsoord

[bewerken | brontekst bewerken]

In de Oudenaardse deelgemeente Edelare ligt het bedevaartsoord Kerselare ter ere van Onze-Lieve-Vrouw. Van oudsher beheert de parochie Pamele dit bedevaartsoord. Sinds 1953 wordt er jaarlijks op Hemelvaartsdag een autowijding gehouden en is er een kermis waar gedroogde wijting en de plaatselijke snoep (lekkies) worden verkocht.

Natuurgebieden

[bewerken | brontekst bewerken]

Oudenaarde telt vijf natuurgebieden die beheerd worden door Natuurpunt.

  • Het bos t'Ename is de grootste van de vier. Het ligt op grondgebied van de deelgemeentes Ename, Mater en Volkegem. Je vindt er twee bewegwijzerde wandelpaden. het Mariette Tielemanspad (5,5 km) en het Aardgas Natuurpad (6,2 km).
  • Op de grens van de Oudenaardse deelgemeentes Heurne met Eine vinden we de Heurnemeersen. Dit gebied is goed te overzien van langs het jaagpad. Ook lopen er enkele wandelpaden langs de binnenkant van enkele meanders.
  • Op de grens met Wortegem-Petegem vinden we de Langemeersen terug. Dit gebied is enkel toegankelijk met gids, maar het kan wel overschouwd worden van op de dijk langsheen de Schelde, het fietspad langs de industriezone De Coupure en van op de Meersstraat in Petegem-aan-de-Schelde.
  • De Rooigemsebeekvallei strekt zich uit langs de vallei van de Rooigem(se)beek op het grondgebied van de Oudenaardse deelgemeente Mullem. Door het gebied heen loopt de bewegwijzerde wandelroute 'Rooigemsebeek' (5,5 of 12,3 km). Ze start op het dorpsplein van Mullem.
  • Het Volkegembos in Volkegem
  • De Maarkebeekvallei ligt ook deels in Oudenaarde.

Verder liggen in Oudenaarde ook nog:

Fragment uit de Gazet van Oudenaarde uit het jaar 1855. Bewaard in de Universiteitsbibliotheek Gent.[4]

Oudenaarde is bekend om zijn bruine bieren. Plaatselijke bieren en/of brouwerijen zijn onder meer Cnudde, Ename, Felix, Liefmans en Roman. Hoewel de meeste Oudenaardse brouwerijen tegenwoordig door grotere concerns zijn overgenomen, wordt het bier nog steeds in Oudenaarde gebrouwen.

  • Adriaen Brouwerbierfeesten (laatste weekeinde van juni)
  • De Aloud vermaarde koddige Fietel in Eine (4e zondag van september)
  • Feeste t’Ename (10 augustus)
  • Provinciale Fokveedag (laatste vrijdag van februari)
  • Sint-Amelbergafeest in Mater (10 juli)
  • Valiezekoers in Mullem (15 augustus)

Oudenaarde had vroeger haar eigen krant, namelijk de Gazette van Audenaerde. Ze werd gepubliceerd in Oudenaarde zelf, door Van Peteghem-Ronsse.

Atletiek

Oudenaarde beschikt over een atletiekpiste. De atletiekpiste is gelegen in het Burgemeester Thienpontstadion en is 400 m lang.

Oudenaarde beschikt ook over een eigen atletiekclub, KASV Oudenaarde.

Badminton

Badmintonnen in Oudenaarde kan in het sportcentrum Recrean. De badmintonclub van Oudenaarde is VLA-bad.

Baseball

Base- & softballclub The Frogs beoefetn zijn sport op het baseballveld aan de Rodelos.

Basketbal

De basketbalvereniging in Oudenaarde is BBC Haantjes Oudenaarde.

Duiken

De duikvereniging in Oudenaarde is Atlantic Diving Club Oudenaarde (afgekort ADC)

Golf

Golf & Country Club Oudenaarde beschikt onder andere over twee 18-holes golfbanen en vier oefenholes.

Rugby

Rugbyclub Rhinos Rugby Oudenaarde promoveerde in het seizoen van 2018-2019 naar eerste nationale.

Skaten

De stad beschikt over een skatepark dat in 2023 volledig vernieuwd en uitgebreid werd. Hiervoor werd een bedrag van 450.000 euro vrijgemaakt.[5]

Tafeltennis

De Oudenaardse tafeltennisploeg is TTC Meteor en wordt uitgeoefend in sportcentrum Recrean.

Triatlon

De Triatlon van Vlaanderen vindt jaarlijks plaats in Oudenaarde.

Veldrijden

De Koppenbergcross vindt jaarlijks plaats in Melden.

Voetbal

Voetbalclub KSV Oudenaarde speelt in de nationale reeksen.

Daarnaast telt Oudenaarde ook nog kleinere voetbalclubs die in lagere reeksen spelen: Sparta Bevere, KWIK Eine, Racing Mater en VV Volkegem.

Wakeboarden en waterski

The Outsider Cablepark is een recreatiecentrum in Oudenaarde dat wakeboarden, kneeboarden en waterski aanbiedt.

Wielrennen

De Ronde van Vlaanderen komt sinds 2012 elk jaar in Oudenaarde aan, maar ook andere wielerklassiekers rijden door de stad. Dit omdat in de omgeving veel bekende hellingen en kasseistroken liggen. Denk maar aan de Holleweg, Kerkgate, Jagerij, Ruiterstraat, Katteberg, Wolvenberg, ...

Oudenaarde heeft een museum dat gewijd is aan de Ronde van Vlaanderen en aan de wielersport in het algemeen (Centrum Ronde van Vlaanderen).

Onder meer de beroemde Koppenberg ligt in de Oudenaardse deelgemeente Melden.

Zwemmen

Sportoase Zwem.com is het stedelijk zwembad van Oudenaarde. Ozeka is de Oudenaardse zwemclub.

Voormalig spoorwegstation

Oudenaarde ligt op het kruispunt van de N8 tussen Kortrijk en Brussel en de N60 tussen Gent en Ronse. De stad beschikt over twee spoorwegstations. Het hoofdstation ligt op grondgebied van de deelgemeente Bevere en daarnaast is er nog een kleiner station in de deelgemeente Eine. Bovendien ligt Oudenaarde aan de Schelde, die de stad verbindt met de havens van Antwerpen, Gent en Terneuzen.

Op Oudenaards grondgebied bevinden zich enkele industrieterreinen, waar verschillende internationale bedrijven gevestigd zijn. Die zijn van groot belang voor de werkgelegenheid in de regio. Daarnaast telt Oudenaarde ook enkele honderden midden- en kleinbedrijven. De stad is van oudsher bekend om haar textielnijverheid, zoals de textielfabriek Saffre Frères. Die industrie houdt stand tot vandaag.

Tegenwoordig is ook toerisme een belangrijke bron van inkomsten voor Oudenaarde. De stad verlaat zichzelf daarbij graag op haar rijk cultureel erfgoed en haar landelijke omgeving in de Vlaamse Ardennen. Oudenaarde beroemt zich erop de tweede cultuurstad van de provincie te zijn. Na Gent beschikt Oudenaarde immers over de meeste historische gebouwen in Oost-Vlaanderen.

De stad Oudenaarde ligt in het kieskanton Oudenaarde in het provinciedistrict Oudenaarde, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.

Oudenaarde Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Oudenaarde Oudenaarde
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Oost-Vlaanderen Aalst-Oudenaarde Oudenaarde Oudenaarde Oudenaarde
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Burgemeester Partij Termijn
Edouard Liefmans Liberaal 1831 - 1844
Henri Liefmans Liberaal 1844 - 1851
Victor Liefmans Liberaal 1851 - 1877
Auguste Devos Katholiek 1877 - 1880
Paul Raepsaet Katholiek 1890 - 1918
Robert Doutreligne Katholiek 1918 - 1921
Léon Thienpont Katholiek 1921 - 1951
Maurice Santens CVP 1951 - 1968
Joseph Thienpont CVP 1968 - 1983
Jan Verroken CVP 1983 - 1988
Lieven Santens CVP 1989 - 2000
Marnic De Meulemeester Open VLD 2001 - 2024
John Adam Open VLD 2024 - heden

Zuid-Oost-Vlaanderen is een streek waar de Open VLD traditioneel een grote aanhang heeft. Ook in Oudenaarde levert die partij tegenwoordig de burgemeester. Op dit ogenblik sinds het jaar 2000 is dat Marnic De Meulemeester. Toch was de CVP er voor het jaar 2000 lange tijd de grootste partij. Zo haalde de partij er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 nog 41,7 procent van de stemmen. De liberale PVV haalde bij die verkiezingen 37,4 procent. Zoals op veel plaatsen in Vlaanderen daalde het stemmenaantal van de christendemocraten geleidelijk aan, maar pas in 2000 toen de liberalen ook elders in Vlaanderen een grote doorbraak meemaakten, werd de VLD de grootste partij van Oudenaarde. Bij die verkiezingen haalde de VLD 37,4 procent, terwijl de CVP toen zakte naar 27 procent. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 bleef de VLD de grootste partij met 36,5 procent van de stemmen. Hoewel de christendemocraten elders in Vlaanderen bij die verkiezing veel vooruitgang boekten, zakte het stemmenaantal van de CD&V in Oudenaarde verder weg naar 25 procent. De socialistische partij doet het in Oudenaarde doorgaans minder goed. Bij de verkiezingen van 1976 scoorde de SP er slechts 16,5 procent van de stemmen. Onder de naam Samen steeg het stemmenaantal van de socialisten naar 24,5 procent bij de verkiezingen van 2000, maar in 2006 zakte de partij terug naar 20 procent. De partij Vlaams Blok haalde in 2000 nog 5,7 procent van de stemmen, terwijl haar opvolger Vlaams Belang naar 8,8 procent opklom in 2006. Het stemmenaantal van de Vlaamse groenen steeg van 5,4 procent in 2000 naar 7,6 procent in 2006.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

[bewerken | brontekst bewerken]
Partij of kartel 10-10-1976[6] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[7] 14-10-2012[8] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 29 % 29 % 29 % 29 % 29 % 29 % 31 % 31 % 31
PVV1/ VLD2/ Open Vld3 32,881 10 36,421 11 31,081 10 29,392 8 37,422 12 36,532 12 39,983 14 34,83 13 24,23 8
4XOK1/ OK2/ SamenC - - 14,871 4 11,032 4 24,45C 8 19,98C 6 - - -
SP1/ SamenC/ sp.a2/ Iedereen 9700!D 16,711 5 18,331 5 17,561 5 21,221 7 9,962 2 7,62 2 29,3D 10
CVP1/ CVP-VUA/ CD&V-N-VAB/ CD&V2/ Iedereen 9700!D 41,671 13 36,841 12 33,711 10 33,82A 10 27,02A 8 25,01B 8 23,112 8 19,72 6
VU1/ CVP-VUA/ CD&V-N-VAB/ N-VA2 6,321 1 - - 13,062 4 11,62 3 16,52 5
Agalev1/ Groen2/ Meer dan Groen3 - - 2,791 0 3,471 0 5,431 0 7,632 1 10,372 3 19,52 6 20,43 6
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 - - - - 5,681 1 8,842 2 3,522 0 6,82 1 9,62 2
DA - 8,42 1 - - - - - - -
Anderen(*) 2,42 0 - - 1,08 0 - 2,02 0 - - -
Totaal stemmen 19817 20023 20182 20215 20870 21781 22395 23076 16094
Opkomst % 96,13 94,38 94,38 95,71 93,62 94,6 64,4
Blanco en ongeldig % 2,06 3,39 3,85 4,64 3,75 3,84 3,81 3,8 1,5
Zetelverdeling gemeenteraad 2018-2024
6
2
13
6
3
1
13 
De 31 zetels zijn als volgt verdeeld:

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1976: SA (2,42%) / 1994: AOV (0,62%), PVDA (0,46%) / 2006: Waarom Ik Niet (1,59%), VIVANT (0,43%)

In de stad bevindt zich het ziekenhuis AZ Oudenaarde.

Oudenaarde is de hoofdplaats van een gerechtelijk arrondissement Oudenaarde en heeft een eigen gerechtsgebouw en gevangenis. De huidige procureur van het parket van Oudenaarde is Geert Merchiers.

Het Oudenaards is een Oost-Vlaams dialect. In de buurt van Oudenaarde loopt een isoglosse tussen de „zuiver” Oost-Vlaamse dialecten en de overgangsdialecten tussen Oost- en West-Vlaams. Het hoeft dan ook weinig betoog dat Oudenaards dichter bij het West-Vlaams staat dan bijvoorbeeld het Gents. Zoals in de meeste Oost-Vlaamse dialecten is ook de invloed van het Frans bijzonder groot.

Typerend voor het Oudenaards zijn onder meer de verkleinwoorden op -ie, zoals in bientjie (beentje), kiekie (kip) of petie (vent). De dialectsprekers gebruiken de uitgang -ie ook als augmentatief of 'vergrootwoord' (zoals Brabanders 'de Jan' en West-Vlamingen 'Berten' gebruiken): Dierkie, Geertie, Wiemie, Jotie. Zo is de voornaam in de artiestennaam van de Oudenaardse dichter Jotie T’Hooft in wezen zo'n 'vergrootwoord'. De Brakelse auteur Isidoor Teirlinck (1851-1934) tekende veel van de Oudenaardse dialectwoordenschat op in zijn Zuid-Oostvlaandersch Idioticon (1908-1924).

Bekende Oudenaardisten

[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende ereburgers

[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn verschillende familienamen die verwijzen naar de stad Oudenaarde. Hieronder staan ze gerangschikt naar het aantal dragers ervan in België in het jaar 1998[9]

familienaam Aantal naamdragers naam komt meeste voor in
Van Audenaerde 291 provincie Oost-Vlaanderen, vooral rond Gent
Audenaerde 163 in en rond de steden Gent en Antwerpen
Vanaudenaerde 140 provincie West-Vlaanderen, vooral rond Brugge
Van Den Audenaerde 61 in en rond de stad Antwerpen
Vandenaudenaerde 1 in de stad Brussel
TOTAAL 656 in de provincies West- en Oost-Vlaanderen, en geconcentreerd rond Brugge, Gent en Antwerpen
  • Bijnamen van de Oudenaardenaren zijn: buuneklakkers, bonenknagers, brillendragers.[10]

Nabijgelegen kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

Petegem-aan-de-Schelde, Leupegem, Edelare, Bevere, Eine

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Oudenaarde van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.