Isotopen van kobalt

Het chemisch element kobalt (Co), met een atoommassa van 58,93 u, bezit één stabiele isotoop: kobalt-59. De overige 28 radio-isotopen zijn onstabiel en hebben een relatief korte halveringstijd (de meeste minder dan een seconde). Isotopen met een massa lager dan die van de stabiele isotoop vervallen hoofdzakelijk naar ijzer, terwijl de isotopen met een grotere massa vervallen naar nikkel.

De kortstlevende isotoop van kobalt is kobalt-49, met een halfwaardetijd van minder dan 35 nanoseconden. De langstlevende is kobalt-60, met een halfwaardetijd van bijna 5,3 jaar.

Kobalt-57

De isotoop kobalt-57 is een radioactieve isotoop die in de geneeskunde en biochemie wordt gebruikt om de vitamine cobalamine (vitamine B₁₂) isotopisch te labelen. Dit wordt verder gebruikt bij de Schillingtest om te kijken of een patiënt vitamine B₁₂ kan opnemen. Kobalt-57 bezit een halveringstijd van 271,7 dagen en vervalt dan via elektronenvangst tot de stabiele isotoop ijzer-57 (⁵⁷Fe).

Kobalt-60

De isotoop kobalt-60 is een radioactieve isotoop die aangewend wordt in de radiotherapie. Het produceert twee gammastralen met energieën van 1,17 MeV en 1,33 MeV. De kobalt-60-bron is 2 centimeter in diameter en heeft de neiging om fijne stofdeeltjes te produceren, hetgeen nefast is voor de patiënten. De bron is ongeveer vijf jaar bruikbaar, omdat na die tijd de helft van het nuclide is vervallen. Toch is kobalt-60 dan nog steeds zeer radioactief.

Naast de geneeskundige toepassingen wordt de isotoop ook gebruikt in de industrie als algemene bron van gammastralen. Dit kan eenvoudigweg door de isotoop bloot te stellen aan een neutronenbron. Bovendien is de hoeveelheid en de intensiteit van de straling perfect gekend, zodat de bron relatief veilig is om mee te werken. Kobalt-60 wordt onder meer gebruikt om medische instrumenten en voeding te steriliseren, dichtheidsmetingen te verrichten en röntgenfoto's te nemen.

Kobalt-60 vervalt voor 100% via β⁻-verval tot de stabiele isotoop nikkel-60 (⁶⁰Ni):

$\mathrm {^{60}_{27}Co\ \longrightarrow \ _{28}^{60}Ni\ +\ e^{-}\ +\ \gamma }$

Overzicht

Nuclide	Z (p)	N (n)	Isotopische massa (u)	Halveringstijd	Radioactief verval	VP	Kernspin	Isotopische verhouding (molfractie)	Natuurlijk voorkomen (molfractie)
	Excitatie-energie
47Co	27	20	47,01149(54)				7/2−
48Co	27	21	48,00176(43)		p	47Fe	6+
49Co	27	22	48,98972(28)	< 35 ns	p (> 99,9%)	48Fe	7/2−
					β+ (< 0,1%)	49Fe
50Co	27	23	49,98154(18)	44(4) ms	β+, p (54%)	49Mn	(6+)
					β+ (46%)	50Fe
51Co	27	24	50,97072(16)	60 ms	β+	51Fe	7/2−
52Co	27	25	51,96359(7)	115(23) ms	β+	52Fe	(6+)
52mCo	380(100) keV			104(11) ms	β+	52Fe	2+
					IT	52Co
53Co	27	26	52,954219(19)	242(8) ms	β+	53Fe	7/2−
53mCo	3197(29) keV			247(12) ms	β+ (98,5%)	53Fe	(19/2−)
					p (1,5%)	52Fe
54Co	27	27	53,9484596(8)	193,28(7) ms	β+	54Fe	0+
54mCo	197,4(5) keV			1,48(2) min	β+	54Fe	7+
55Co	27	28	54,9419990(8)	17,53(3) uur	β+	55Fe	7/2−
56Co	27	29	55,9398393(23)	77,233(27) dagen	β+	56Fe	4+
57Co	27	30	56,9362914(8)	271,74(6) dagen	EV	57Fe	7/2−
58Co	27	31	57,9357528(13)	70,86(6) dagen	β+	58Fe	2+
58m1Co	24,95(6) keV			9,04(11) uur	IT	58Co	5+
58m2Co	53,15(7) keV			10,4(3) µs			4+
59Co	27	32	58,9331950(7)	stabiel			7/2−	1,0000
60Co	27	33	59,9338171(7)	5,2713(8) jaar	β−	60Ni	5+
60mCo	58,59(1) keV			10,467(6) min	IT (99,76%)	60Co	2+
					β− (0,24%)	60Ni
61Co	27	34	60,9324758(10)	1,650(5) uur	β−	61Ni	7/2−
62Co	27	35	61,934051(21)	1,50(4) min	β−	62Ni	2+
62mCo	22(5) keV			13,91(5) min	β− (99%)	62Ni	5+
					IT (1%)	62Co
63Co	27	36	62,933612(21)	26,9(4) s	β−	63Ni	7/2−
64Co	27	37	63,935810(21)	0,30(3) s	β−	64Ni	1+
65Co	27	38	64,936478(14)	1,20(6) s	β−	65Ni	7/2−
66Co	27	39	65,93976(27)	0,18(1) s	β−	66Ni	(3+)
66m1Co	175(3) keV			1,21(1) µs			(5+)
66m2Co	642(5) keV			> 100 µs			(8−)
67Co	27	40	66,94089(34)	0,425(20) s	β−	67Ni	(7/2−)
68Co	27	41	67,94487(34)	0,199(21) s	β−	68Ni	(7−)
68mCo	150(150) keV			1,6(3) s			(3+)
69Co	27	42	68,94632(36)	227(13) ms	β− (> 99,9%)	69Ni	7/2−
					β−, n (< 0,1%)	68Ni
70Co	27	43	69,9510(9)	119(6) ms	β− (> 99,9%)	70Ni	(6−)
					β−, n (< 0,1%)	69Ni
70mCo	200(200) keV			500(180) ms			(3+)
71Co	27	44	70,9529(9)	97(2) ms	β− (> 99,9%)	71Ni	7/2−
					β−, n (< 0,1%)	70Ni
72Co	27	45	71,95781(64)	62(3) ms	β− (> 99,9%)	72Ni	(6−, 7−)
					β−, n (< 0,1%)	71Ni
73Co	27	46	72,96024(75)	41(4) ms			7/2−
74Co	27	47	73,96538(86)	50 ms			0+
75Co	27	48	74,96833(86)	40 ms			7/2−

Overzicht van isotopen per element

	1																	18
1	H	2	Periodiek systeem										13	14	15	16	17	He
2	Li	Be	De links verwijzen naar isotopen per element										B	C	N	O	F	Ne
3	Na	Mg	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Al	Si	P	S	Cl	Ar
4	K	Ca	Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
5	Rb	Sr	Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
6	Cs	Ba	↓	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
7	Fr	Ra	↓↓	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og
Lanthaniden			La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu
Actiniden			Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) R.B. Firestone, S.Y. Frank Chu & C.M. Baglin (1999) - Table of Isotopes (online versie van de cd-rom)
• (en) G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot & O. Bersillon (2003) - The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties, Nuclear Physics A, 729, pp. 3-128
• (en) J.R. de Laeter, J.K. Böhlke, P. De Bièvre, H. Hidaka, H.S. Peiser, K.J.R. Rosman & P.D.P. Taylor (2003) - Atomic weights of the elements. Review 2000 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 75 (6), pp. 683–800
• (en) M.E. Wieser (2006) - Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 78 (11), pp. 2051–2066
• (en) David R. Lide (2004) - CRC Handbook of Chemistry and Physics (85th ed.), hoofdstuk 11, CRC Press - ISBN 978-0849304859

---

· ·

Isotopen van kobalt (Co)

⁴⁷Co · ⁴⁸Co · ⁴⁹Co · ⁵⁰Co · ⁵¹Co · ⁵²Co · ^52mCo · ⁵³Co · ^53mCo · ⁵⁴Co · ^54mCo · ⁵⁵Co · ⁵⁶Co · ⁵⁷Co · ⁵⁸Co · ^58m1Co · ^58m2Co · ⁵⁹Co · ⁶⁰Co · ^60mCo · ⁶¹Co · ⁶²Co · ^62mCo · ⁶³Co · ⁶⁴Co · ⁶⁵Co · ⁶⁶Co · ^66m1Co · ^66m2Co · ⁶⁷Co · ⁶⁸Co · ^68mCo · ⁶⁹Co · ⁷⁰Co · ^70mCo · ⁷¹Co · ⁷²Co · ⁷³Co · ⁷⁴Co · ⁷⁵Co · ⁷⁶Co · ⁷⁷Co