Tɔɔnaɣ yɔlʊʊ

Tɔɔnaɣ yɔlʊʊ kɛna wɛtʊ ndʊ tɔɔnasɩ nzɩ ɛyʊ tɔwaa yɔ sɩlɛɛzʊʊ yɔ. Yɔlʊʊ mbʊ pɩlɩɣna ñɩɣtʊ ɖoŋ ñɩndʊ natʊyʊ naŋgɩɣna-sɩ kpɛlɩ kpɛlɩ kɛ ɛyʊ lotu taa. Palɩzʊ tɔɔnasɩ yɔ lʊʊ tɔbʊʊ camɩyɛ kɔyɔ, pɔtɔŋ se pɩkɛna ɖɔnɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ tɔɔnasɩ ndɩ ndɩ tɔɔʊ tɩŋgʊna nɛ sɩpɩsʊ ɛyʊ taa anaɣm ŋgʊ kɩcalʊ tomnaɣ kpeekpe yɔ. Tɔɔnasɩ yɔlʊʊ pʊnɛ pɩlakɩ tɔɔnaɣ yɔlʊʊ ajɔɔla taa,ajɔɔla ana a-taa nɛlɩm kabaɣ. Ɛyʊ tɛ lɛ, ɛlotu taa kɛ tɔɔnaɣ yɔ lʊʊ mbʊ pɩlakɩ pɩtɩŋga ɛlɛ tɛtɛkpɩna tɛ lɛ, pɩwɛ ndɩ. Mbʊ pʊyɔɔ yɔ, tɛtɛ kpɩna naayɛ wɛɛ lɛ, atɔkɩ atɛ lɛ ɑɖaɣnɩ hoowu a-nɔs i taa nɛ atasɩ tɔɔʊ mʊnʊnʊ. Tɔɔnaɣ yɔlʊʊ kɛna ɖɔɖɔ ɛzɩ tɔɔnasɩ keŋgelem keŋgelem naŋgʊ se pɩpɩsɩ mʊnʊnʊ camɩyɛ yɔ.

Pʊcɔ nɛ tɔɔnaɣ keem pɩsɩ anaɣm lɛ, pɩwɛɛ se pɩtɩŋna nʊmɔʊ ŋgʊ payaɣ-kʊ tɔɔnasɩ yɔlʊʊ yɔ. Kacalaɣ tɔɔnaɣ yɔlʊʊ paɣzʊna nɔɔ taa. Peeɖe lɛ, kela yɔtʊʊ yaa kpatʊ yɔbɩ yɔbɩ tɔɔnasɩ nzɩ sɩkaɣ tibu lotiu taa yɔ. Pʊcɔ nɛ tɔɔnasɩ nzɩ sɩtalʊʊ hiluu taa lɛ, ndaɣlɩm lakɩ pɩ-tʊmɩyɛ ɖɔɖɔ. Mbʊ pʊyɔɔ yɔ, ndaatʊ ndʊ tɩtaɣ tɔɔnasɩ lɛ, pɩsɩŋna nɛ sɩtɛzɩ yɔlʊʊ camɩyɛ lotu taa. Lotu taa lɛ, naŋgɩyʊ taa nɛ pɩdʊʊ nakʊyʊ nɛ kisiduu tɔɔnasɩ taa lɛ sɩnaŋgʊʊ camɩyɛ. Lotaa hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ ɖʊʊ i-tɛ ajɔɔla nɛ tɔɔnaɣ yɔ lʊʊ tɛzʊ labʊ ɖeu. Kʊlɔɔʊ tɔʊ kɩ-ajɔɔla wena awɛ kɔtɩɩɩ yɔ kɛ tɔɔnasɩ taa ɖɔɖɔ. Pɩtasɩ ɖɔɖɔ lɛ, ajɔɔla naayɛ wɛ ñɩmɩŋ yaa leleŋ nɛ pɩtɩŋga pisidu nɛ tɔɔnaɣ taa anaɣmna tɩŋga lɩɩ nɛ pɩkaza asuluma wena yɔ, alɛ ñaalɩɩ.

Tɛtɛ kpɩna tɛ lɛ, paayɔɔdʊ tɔɔnasɩ t yɔlʊʊ tɔm mbʊ pʊyɔɔ yɔ, pɩtataana-yɛ. Pɩtɛlɛ, tɩŋ nɩɩyɛ ñɛwɛna pɩtɛ lakasɩ. Tɩŋ nɩɩyɛ sʊʊ lɛɛŋ yaa ɩkpaɣ lɛɛŋ nɛ ɩñɔʊ-ɩ. Tɩŋ ɩnʊ payaɣ-ɩ se nandʊ tɔɔyaa tɩŋ. I-taa kɔyɔ kpɛŋgbɛɛsɩ. Kpɛŋgbɛka sʊʊ tɩŋ ajɔɔla tɩna taa nɛ sɩñɔʊ kaɖɩbɔnɩ nɛ sɩ paɣlʊ pɩyele tɩʊ ñawɩlʊ nɛ kɩwɩlʊ.