Saltar ao contido

Estación das chuvias

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Distribución da precipitación por mes en Cairns, Australia.

A estación das chuvias, tamén coñecida como tempada de chuvias ou estación dos monzóns, é a época do ano en que se produce a maior parte da precipitación media anual dunha rexión. Polo xeral ten unha duración dun ou de varios meses.[1] O termo "estación verde" emprégase ás veces como un eufemismo polos empresarios do turismo.[2] As áreas con estacións chuviosas atópanse dispersas ao longo dos trópicos e subtrópicos principalmente no sueste e no oeste do hemisferio norte.[3]

Segundo a clasificación climática de Köppen, para climas tropicais, un mes de estación chuviosa defínese como un mes onde a precipitación media é de 60 mm ou máis.[4] A diferenza das zonas con climas de sabanas e monzóns, o clima mediterráneo ten invernos húmidos e veráns secos. En cambio, as selvas tropicais non teñen estacións secas ou húmidas, xa que a precipitación se distribúe por igual durante todo o ano.[5] Algunhas zonas con estacións de chuvias pronunciadas sofren unha rotura na precipitación á metade da tempada cando, a mediados da estación cálida, a zona de converxencia intertropical ou vaguada monzónica móvese cara ao polo máis próximo.[6]

O tempo tropical está dominado polo movemento do cinto de chuvias tropicais, que oscila do trópico do norte ao do sur no transcurso do ano. O cinto de chuvias tropicais atópase no hemisferio sur, entre outubro e marzo. E, durante este período, o trópico do sur experimenta unha estación chuviosa, onde a chuvia é o común. Tipicamente, a xornada iníciase calorosa e asollada, cunha subida da humidade durante o día e culminando en copiosas tormentas e chuvias torrenciais ao atardecer ou ao anoitecer. De abril a setembro, o cinto de chuvias pasa ao hemisferio norte, e entón este trópico do norte experimenta a súa estación chuviosa.

O cinto de chuvias alcanza tan ao norte como o trópico de Cáncer e tan ao sur como o trópico de Capricornio. Preto destas latitudes hai unha estación chuviosa e outra seca, anualmente. No ecuador, hai dúas estacións chuviosas e dúas secas, xa que o cinto de chuvias pasa alí dúas veces ao ano, unha ao moverse ao norte e outra ao ir ao sur. Entre os trópicos e o ecuador, as localidades poden experimentar unha curta estación chuviosa e outra longa estación chuviosa. A xeografía local pode tamén modificar substancialmente estes patróns climáticos.

Se a tempada de chuvias se produce durante a estación cálida, o verán, a precipitación cae principalmente durante a tarde e as primeiras horas da noite. A tempada de chuvias adoita ser o momento en que se pode observar unha mellora da calidade do aire e auga doce, así como un crecemento notable da vexetación, culminando en colleitas dos cultivos a finais desta tempada. A precipitación pode causar inundacións, e algúns animais vense obrigados a retirarse a terreos máis altos. Aumenta a erosión e diminúen os nutrientes do chan. A incidencia de malaria aumenta nas zonas en que a tempada de chuvias coincide con temperaturas elevadas. Os animais teñen estratexias de adaptación e de supervivencia para o réxime máis húmido. Con frecuencia, a estación seca anterior conduce á escaseza de alimentos durante a tempada de chuvias, xa que os novos cultivos aínda teñen que madurar.

Característica das chuvias

[editar | editar a fonte]
Tormenta nocturna durante a estación das chuvias en Darwin, Australia

Nas zonas onde a chegada de fortes chuvias se asocian cun cambio do vento, a tempada de chuvias coñécese conoce como monzón.[7] Dado que a precipitación durante a estación chuviosa se debe principalmente ao quecemento diúrno que conduce á actividade de tormentas diúrnas dentro dunha masa de aire húmida preexistente, as precipitacións prodúcense principalmente durante a tarde e as primeiras horas da noite dentro dos réximes climáticos da sabana e do monzón. Isto tamén explica que gran parte da precipitación total diaria caia durante os primeiros minutos do ballón,[6] antes de que as tormentas maduren na súa etapa estratiforme.[8] Aínda que a maioría das rexións ten unha soa tempada de chuvias, as zonas nos trópicos poden experimentar dúas estacións de chuvias dado que a vaguada monzónica, ou zona de converxencia intertropical, pode pasar dúas veces ao ano sobre as rexións situadas nos trópicos. As selvas tropicais, en cambio, teñen un réxime de precipitación equitativo ao longo do ano, e polo tanto non teñen unha tempada de chuvias.[5]

A situación é diferente para as rexións que contan cun réxime climático mediterráneo. No oeste dos Estados Unidos, durante a estación fría a partir de setembro a maio, os ciclóns extratropicais do océano Pacífico móvense cara ao interior na rexión debido á migración cara ao sur da corrente en chorro durante a tempada de frío. Este cambio na corrente en chorro trae gran parte da precipitación anual á rexión,[9] e tamén trae a posibilidade de fortes chuvias e fortes sistemas de baixa presión.[10]

Áreas afectadas

[editar | editar a fonte]

As áreas cun clima das sabanas na África Subsahariana, como Ghana, Burkina Faso,[11][12] Darfur,[13] Eritrea,[14] Etiopía,[15] e Botswana teñen unha tempada de chuvias distinta.[16] Florida e o leste de Texas tamén teñen unha tempada de chuvias que se clasifica como réxime climático das sabanas.[17][18] As rexións monzónicas inclúen o sueste de Asia (incluíndo Indonesia e Filipinas),[19] as seccións septentrionais de Australia do Norte,[20] Polinesia,[21] América Central,[22] o oeste e sur de México,[23] o deserto do suroeste dos Estados Unidos,[9] o sur de Güiana,[24] partes do nordeste do Brasil.[25]

O norte de Güiana experimenta dúas estacións chuviosas: unha na primavera e outra ao comezo do inverno.[24] África occidental coñece dúas estacións de chuvia ao longo da faixa sur, e unha soa na faixa norte.[26] Dentro do réxime do clima mediterráneo, a costa oeste dos Estados Unidos e a costa de Italia, Grecia,[27] e Turquía experimentan unha tempada de chuvias nos meses do inverno.[28] Do mesmo xeito, a tempada de chuvias no deserto de Negev de Israel esténdese de outubro a maio.[29] O deserto de Sonora localízase no límite entre o clima mediterráneo e monzónico e recibe as dúas estacións de chuvias asociadas a cada réxime climático.[30]

Efectos

[editar | editar a fonte]
Monzón na cordilleira de Vindhya, India

Nas zonas tropicais, a chegada do monzón resulta nun descenso das temperaturas altas no día e un aumento das temperaturas baixas durante a noite.[31] Nalgunhas zonas, como Hong Kong, a estación chuviosa caracterízase por fortes chuvias e un vento oceánico que producen unha mellora significativa da calidade do aire.[32] No Brasil, a tempada de chuvias coincide con vientos alisios oceánicos máis febles.[25] Durante a tempada de chuvias o nivel do pH da auga vólvese máis equilibrado pola recarga dos acuíferos locais.[33] A auga tamén se suaviza porque os materiais disoltos na auga aparecen en menor concentración durante a tempada de chuvias.[34] Os regatos ou ramblas, que adoitan estar secos noutras épocas do ano, énchense de escorrentía e nalgúns casos poden chegar a ter unha profundidade de ata tres metros.[35] A lixiviación do solo durante os períodos de fortes chuvias acelera o esgotamento dos nutrientes.[35] A escorrentía excesiva das masas continentais ten un impacto significativo nas áreas oceánicas próximas, que son máis estratificadas, ou menos mixtas, debido ás fortes correntes superficiais producidas polo escorremento de chuvias torrenciais.[36]

Inundacións

[editar | editar a fonte]

As inundacións próducense cando a chuvia é excesiva,[37] o que pode conducir a deslizamentos de terra e fluxos de lodo nas zonas montañosas.[38] Os ríos poden desbordarse e anegar as casas.[39] As inundaciones poden ser exacerbados polos efectos dos incendios forestais que se produciron durante a estación seca anterior, xa que os solos areosos ou compostos de marga poden volverse hidrofóbicos ou repelentes da auga.[40] Hai varias formas en que as organizacións gobernamentais axudan aos seus residentes a lidar coas inundacións da estación chuviosa. Elabóranse mapas dos terreos anegables para identificar as zonas máis propensas ás inundacións.[41] Lévanse a cabo campañas para controlar a erosión, cunha divulgación que se fai mesmo por teléfono e Internet.[42]

Adaptacións

[editar | editar a fonte]
Sabana ecuatorial na rexión oriental do Camerún.

Seres humanos

[editar | editar a fonte]

A tempada de chuvias é o principal período de crecemento da vexetación no réxime climático das sabanas.[43] Non obstante, isto tamén significa que a tempada de chuvias adoita ser unha época con escaseza de alimentos ata que os cultivos acaden a súa plena madureze poden ser recollidas.[44] Isto provoca un cambio no peso estacional dos habitantes de países en desenvolvemento, en que ocorre unha caída de peso durante a tempada de chuvias ata o momento da primeira colleita, cando o peso aumenta novamente.[45] A incidencia de malaria aumenta cando a tempada de chuvias coincide con temperaturas elevadas.[46]

Animais

[editar | editar a fonte]

As vacas paren a comezos da tempada de chuvias.[47] O inicio da tempada de chuvias tamén sinala a partida das bolboretas monarcas de México.[48] As especies de bolboretas tropicais son máis activas durante a estación chuviosa que na estación seca, e teñen marcas esféricas máis longas nas súas ás para protexerse contra depredadores diúrnos.[49] Nos trópicos e nas zonas máis cálidas das rexións subtropicais, a estación chuviosa leva a unha diminución da salinidade nos humedais costeiros, e isto provoca un aumento da aniñación dos crocodilos.[50] Outras especies, como o Anaxyrus californicus, desovan nos meses despois das chuvias estacionais.[51] Os armadillos e as serpes de cascabel buscan terreos máis elevados durante a tempada de chuvias.[52]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Glossary of Meteorology (2009). Rainy season. Arquivado 15 de febreiro de 2009 en Wayback Machine. American Meteorological Society. Consultado o 27 de decembro de 2008
  2. ↑ Costa Rica Guide (2005). When to Travel to Costa Rica. Arquivado 15 de marzo de 2012 en Wayback Machine. ToucanGuides. Consultado o 27 de decembro de 2008
  3. ↑ Michael Pidwirny (2008). CHAPTER 9: Introduction to the Biosphere. PhysicalGeography.net. Consultado o 27 de decembro de 2008
  4. ↑ "Updated world Köppen-Geiger climate classification map" (PDF). 
  5. ↑ 5,0 5,1 Elisabeth M. Benders-Hyde (2003). World Climates. Blue Planet Biomes. Consultado o 27 de decembro de 2008
  6. ↑ 6,0 6,1 J. S. Oguntoyinbo & F. O. Akintola (1983). Rainstorm characteristics affecting water availability for agriculture. IAHS Publication Number 140. Consultado o 27 de decembro de 2008
  7. ↑ Glossary of Meteorology (2009). Monsoon. Arquivado 22 de marzo de 2008 en Wayback Machine. American Meteorological Society. Consultado o 16 de xaneiro de 2009
  8. ↑ Robert A. Houze Jr (1997). Stratiform Precipitation in Regions of Convection: A Meteorological Paradox? Bulletin of the American Meteorological Society, pp. 2179. Consultado o 27 de decembro de 2008
  9. ↑ 9,0 9,1 J. Horel (2006). Normal Monthly Precipitation, Inches. University of Utah. Consultado o 19 de marzo de 2008
  10. ↑ Norman W. Junker (2008). West Coast Cold Season Heavy Rainfall Events. Hydrometeorological Prediction Center. Consultado o 1 de marzo de 2008
  11. ↑ Patrick Laux et al. (2008): Predicting the regional onset of the rainy season in West Africa. International Journal of Climatology, 28 (3), 329-342.
  12. ↑ Patrick Laux et al. (2009): Modelling daily precipitation features in the Volta Basin of West Africa. International Journal of Climatology, 29 (7), 937-954.,
  13. ↑ David Vandervort (2009). Darfur: getting ready for the rainy season. International Committee of the Red Cross. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  14. ↑ Mehari Tesfazgi Mebrhatu, M. Tsubo e Sue Walker (2004). A Statistical Model for Seasonal Rainfall Forecasting over the Highlands of Eritrea. Arquivado 15 de xuño de 2019 en Wayback Machine. New directions for a diverse planet: Proceedings of the 4th International Crop Science Congress. Consultado o 8 de febreiro de 2009
  15. ↑ Alex Wynter (2009). Ethiopia: March rainy season "critical" for southern pastoralists. Thomson Reuters Foundation. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  16. ↑ The Voice (2009). Botswana: Rainy Season Fills Up Dams. allAfrica.com. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  17. ↑ Randy Lascody (2008). The Florida Rain Machine. National Weather Service. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  18. ↑ Stransky, John J. (1 de xaneiro de 1960). "Site Treatments Have Little Effect During Wet Season in Texas". Tree Planters' Notes 10 (2). Consultado o 23 de agosto de 2009. 
  19. ↑ OCHA Partnership for Humanity (2008). OCHA Field Situation Report: Indonesia – Rainy Season 1 December 2008. Arquivado 18 de febreiro de 2009 en Wayback Machine. United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  20. ↑ Burarra Gathering (2006). Burarra Gathering. Arquivado 20 de marzo de 2012 en Wayback Machine. Burarra Gathering. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  21. ↑ Tahiti Sun Travel Network (2007). About Bora Bora Island. Consultado o 6 de febreiro de 2009.
  22. ↑ Joint Typhoon Warning Center (2006). 2.4 Analysis & Forecasting "Thumb Rules" for the Rainy Season. Arquivado 12 de febreiro de 2012 en Wayback Machine. United States Navy. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  23. ↑ Remote Sensing for Migratory Creatures (2002). Phenology and Creature Migration: Dry season and wet season in West Mexico. Arizona Remote Sensing Center. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  24. ↑ 24,0 24,1 Horace Burton (2006). The climate of Guyana. Caribbean Institute for Meteorology and Hydrology. The Outfield, agosto de 2006, pp. 3. Consultado o 8 de febreiro de 2009
  25. ↑ 25,0 25,1 James Brian Elsner (1988). Analysis of Wet Season Rainfall Over the Nordeste of Brazil, South America. University Of Wisconsin-Milwaukee. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  26. ↑ C. H. Mari, G. Cailley, L. Corre, M. Saunois, J. L. Attie, V. Thouret, e A. Stohl (2007). Biomass burning plumes during the AMMA wet season experiment. Atmospheric Chemistry and Physics Discussions, pp. 17342. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  27. ↑ Greek Embassy London (2008). Welcome to Greece Arquivado 20 de febreiro de 2012 en Wayback Machine. Government of Greece. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  28. ↑ D. Bozkurt, O.L. Sen and M. Karaca (2008). Wet season evaluation of RegCM3 performance for Eastern Mediterranean. Arquivado 16 de febreiro de 2012 en Wayback Machine. EGU General Assembly. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  29. ↑ Ron Kahana, Baruch Ziv, Yehouda Enzel, and Uri Dayan (2002). "Synoptic Climatology of Major Floods in the Negev Desert, Israel" (PDF). International Journal of Climatology 22: 869. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 19 de xullo de 2011. 
  30. ↑ Michael J. Plagens (2009). What and Where is the Sonoran Desert? Arizonensis. Consultado o 7 de febreiro de 2009
  31. ↑ Official Web Site of District Sirsa, India (2001). District Sirsa. National Informatice Center. Consultado o 27 de decembro de 2008
  32. ↑ Mei Zheng (2000). The sources and characteristics of atmospheric particulates during the wet and dry seasons in Hong Kong. Arquivado 08 de xaneiro de 2012 en Wayback Machine. University of Rhode Island. Consultado o 27 de decembro de 2008
  33. ↑ S. I. Efe, F. E. Ogban, M. J. Horsfall, E. E. Akporhonor (2005). Seasonal Variations of Physico-chemical Characteristics in Water Resources Quality in Western Niger Delta Region, Nigeria. Journal of Applied Scientific Environmental Management. Consultado o 27 de decembro de 2008
  34. ↑ C. D. Haynes, M. G. Ridpath, M. A. J. Williams (1991). Monsoonal Australia. Taylor & Francis, pp. 90. ISBN 978-90-6191-638-3. Consultado o 27 de decembro de 2008
  35. ↑ 35,0 35,1 United States War Department (1909). Road Notes, Cuba. 1909. United States Department of War. Consultado o 16 de xaneiro de 2009
  36. ↑ K.W. Choi and J.H.W. Lee (2000). Wet Season Tidal Circulation and flushing in Three Fathoms Cove. 4th International Conference on Hydro-Science and Engineering. Consultado o 27 de decembro de 2008
  37. ↑ Overseas Security Advisory Council (2009). Warden Message: Guyana Rainy Season Flood Hazards. Overseas Security Advisory Council. Consultado o 5 de febreiro de 2009
  38. ↑ National Flood Insurance Program (2009). California's Rainy Season. Arquivado 04 de decembro de 2012 en Wayback Machine. Federal Emergency Management Agency. Consultado o 5 de febreiro de 2009
  39. ↑ AFP (2009). Bali Hit By Wet Season Floods. ABC News. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  40. ↑ Jack Ainsworth & Troy Alan Doss. Natural History of Fire & Flood Cycles. California Coastal Commission. Consultado o 5 de febreiro de 2009
  41. ↑ FESA (2007). Flood. Government of Western Australia. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  42. ↑ King County Department of Development and Environmental Services (2009). Erosion and Sediment Control for Construction Sites. Arquivado 13 de maio de 2012 en Wayback Machine. King County, Washington Government. Consultado o 6 de febreiro de 2009.
  43. ↑ Charles Darwin University (2009). Characteristics of tropical savannas. Charles Darwin University. Consultado o 27 de decembro de 2008
  44. ↑ Roberto Frisancho, A. (1993). Human Adaptation and Accommodation. University of Michigan Press, pp. 388. ISBN 978-0-472-09511-7. Consultado o 27 de decembro de 2008
  45. ↑ Marti J. Van Liere, Eric-Alain D. Ategbo, Jan Hoorweg, Adel P. Den Hartog, and Joseph G. A. J. Hautvast. The significance of socio-economic characteristics for adult seasonal body-weight fluctuations: a study in north-western Benin. British Journal of Nutrition: Cambridge University Press, 1994.
  46. ↑ African Centre of Meteorological Application for Development (2008). Ten Day Climate Bulletin: Dekad of 01 to 10 April, 2008. Arquivado 17 de setembro de 2009 en Wayback Machine. ACMAD. Consultado o 8 de febreiro de 2009
  47. ↑ John P. McNamara, J. France, D. E. Beever (2000). Modelling Nutrient Utilization in Farm Animals. CABI, pp. 275. ISBN 978-0-85199-449-9. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  48. ↑ Dr. Lincoln Brower (2005). Precipitation at the Monarch Overwintering Sites in Mexico. Arquivado 06 de outubro de 2012 en Wayback Machine. Journey North. Consultado o 6 de febreiro de 2009
  49. ↑ Paul M. Brakefield and Torben B. Larsen (1983). The evolutionary significance of dry and wet season forms in some tropical butterflies. Biological Journal of the Linnean Society, pp. 1-12. Consultado o 27 de decembro de 2008
  50. ↑ Phil Hall (1989). Crocodiles, Their Ecology, Management, and Conservation. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources Crocodile Specialist Group, pp. 167. Consultado o 27 de decembro de 2008
  51. ↑ San Diego Natural History Museum (2009). Bufo californicus: Arroyo Toad. San Diego Natural History Museum. Consultado o 16 de xnaeiro de 2009
  52. ↑ Linda Deuver (1978). Dry season, wet season. Arquivado 20 de xaneiro de 2009 en Wayback Machine. Audubon Magazine, novembro de 1978, pp. 120-130. Consultado o 6 de febreiro de 2009
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Estación_das_chuvias&oldid=6895944»