Dwight David Eisenhower

Dwight David Eisenhower
	; (1959) Irudi gehiago
; 34. Ameriketako Estatu Batuetako Presidentea
27. Ameriketako Estatu Batuetako Presidente-Hautetsia
; Supreme Allied Commander Europe (en)
Chief of Staff of the United States Army (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	David Dwight Eisenhower
Jaiotza	Denison, 1890eko urriaren 14a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	estatubatuar ingelesa
Heriotza	Walter Reed Army Medical Center (en) eta Washington, 1969ko martxoaren 28a (78 urte)
Hobiratze lekua	Dwight D. Eisenhower Presidential Library, Museum and Boyhood Home (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Aita	David Jacob Eisenhower
Ama	Ida Stover Eisenhower
Ezkontidea(k)	Mamie Eisenhower (1916ko uztailaren 1a - 1969ko martxoaren 28a)
Seme-alabak	ikusi Doud Eisenhower; John Eisenhower;
Haurrideak	ikusi Milton S. Eisenhower; Earl D. Eisenhower; Edgar N. Eisenhower;
Hezkuntza
Heziketa	Abilene High School (en) ; United States Army War College (en) ; Estatu Batuetako Akademia Militarra ; (1911ko ekainaren 14a - 1915eko ekainaren 12a) ; United States Army Command and General Staff College (en) ; (1925 - 1926)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, idazlea, ofizierra, estatu-politikaria, militarra eta army officer (en)
	Parte-hartzailea Hostages Trial (en) ;
Lateralitatea	eskuina
Altuera	180 zentimetro, 179 zentimetro
Jasotako sariak	ikusi Atoms for Peace Award ; Companion of the Liberation ; Grand Cross of the Order of the Oak Crown (1945eko abuztuaren 3a) ; Knight Grand Cross of the Order of the Bath (1943ko ekainaren 12a) ; Grand Cross of the Order of Wissam El Alaouite (1943ko uztailaren 9a) ; Legionnaire of Legion of Merit (1943ko azaroaren 25a) ; Order of Victory (1945eko ekainaren 5a) ; Africa Star (1943ko azaroaren 18a) ; Distinguished Service Medal ; Mexican Border Service Medal (1918ko uztailaren 9a) ; World War I Victory Medal (1919ko apirilaren 9a) ; American Defense Service Medal (1947ko apirilaren 2a) ; European-African-Middle Eastern Campaign Medal (1947ko uztailaren 22a) ; World War II Victory Medal (1947ko apirilaren 2a) ; Army of Occupation Medal (1947ko apirilaren 2a) ; National Defense Service Medal (1953, 1966) ; Order of Aeronautical Merit (1946ko abuztuaren 5a) ; Grand Cross of the Order of the Southern Cross (1946ko abuztuaren 5a) ; Grand cross of the Order of the White Lion (1945eko urriaren 11) ; Order of the Elephant (1945eko abenduaren 19a) ; Grand Cross of the Order of Polonia Restituta (1945eko maiatzaren 18a) ; Order of the Royal House of Chakri (1960ko ekainaren 28a) ; Grand Cordon of the order of Nichan Iftikhar (1943ko maiatzaren 29a) ; Order of Suvorov, 1st class (1944ko otsailaren 19a) ; Croix de guerre (1945eko uztailaren 30a) ; Order of Ismail (1946) ; Horatio Alger Award (1961) ; Golf Mundialaren Ospearen Aretoa ; Hoover Medal (1960) ; Order of the Cross of Grunwald, 1st class (1945eko irailaren 7a) ; Czechoslovak War Cross 1939–1945 (1945eko urriaren 11) ; Knight Commander of the Order of the Bath ; Ohorezko Legioko gurutze handia (1943ko ekainaren 15a) ; Collar of the Supreme Order of the Chrysanthemum ; Knight Grand Cross of the Military Order of Savoy ; Order of Manuel Amador Guerrero (1956ko ekainaren 8a) ; Grand Cordon of the Order of Leopold (1945eko uztailaren 30a) ; honorary doctor of the Hofstra University ; Grand Cross of the Order of the Liberator General San Martin (1950eko maiatzaren 12a) ; Knight Grand Cross in the Order of the Netherlands Lion (1945eko uztailaren 14a) ; Nishan-e-Pakistan (1957ko abenduaren 7a) ; Order of Vasco Núñez de Balboa (1946ko abuztuaren 13a) ; Order of Sikatuna (1960ko ekainaren 16a) ; Order of Propitious Clouds ; Silver Cross of the Virtuti Militari ; Victory Medal ; Order of the Redeemer ; Time Person of the Year (1959) ; honorary citizen of Brussels (1945eko ekainaren 29a) ; Theodore Roosevelt Award (1967) ; honorary doctor of Caen University (1948) ;
Kidetza	American Legion (en) ; Veterans of Foreign Wars (en)
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Ameriketako Estatu Batuetako Armada; Ameriketako Estatu Batuetako Armada
Gradua	General of the Army (en)
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra; Bigarren Mundu Gerra; Koreako Gerra; Gerra Hotza
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Menonita; Jehovaren Lekukoak; Presbiterianismoa
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa

Dwight David "Ike" Eisenhower (Denison, Texas, 1890eko urriaren 14a - Washington, 1969ko martxoaren 28a) estatubatuar militar eta politikaria izan zen. Ameriketako Estatu Batuetako 34. presidentea izan zen 1953–1961 bitartean.

Bizitza

West Pointeko militar eskolan ikasketak egin ondoren, karrera militar azkarra egin zuen. Bigarren Mundu Gerran, Aliatuen lehorreratzeak prestatu zituen Europan 1941ean. 1942an Ipar Afrikako lehorreratzea gidatu zuen. 1943an, Tunisiako eta Siziliako borroken ondoren, Europako oste aliatuen buru izendatu zuten, eta hainbat naziotako armadak koordinatu zituen Normandiako lehorreratzean. 1945eko maiatzaren 9an, alemaniarren kapitulazioa onartu zuen Berlinen. Harry Truman Estatu Batuetako lehendakariak NATO erakundeko buru egin zuen 1950ean.

Alderdi Errepublikano zerrendaburua izan zen 1952ko hauteskundeetan, eta presidentetza lortu zuen. 1953-1960 bitarteko urteetan izan zen presidente, Gerra Hotzaren garaian. Haren agintaldian, Koreako Gerraren bukaera eta Sobiet Batasunarekiko etsaigoa konpondu behar izan zituen (Genevako Konferentzia, 1955ean; Nikita Khrustxeven bisitaldia Estatu Batuetara, 1959an). Arma nuklearrei begira jarri zuen defentsa aurrekontua, eta hasiera eman zion espazioko lasterketari. Barne politikari dagokionez, gizarte segurantzako programa hedatu eta autobideen sarea eraiki zuen.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018/2/6 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Datuak: Q9916
Multimedia: Dwight Eisenhower / Q9916