Αλέξανδρος Σεβήρος
| Αλέξανδρος Σεβήρος | |
|---|---|
 Προτομή του Αλέξανδρου Σεβήρου | |
| Περίοδος | 13 Μαρτίου 222 - 19 Μαρτίου 235 |
| Προκάτοχος | Ηλιογάβαλος |
| Διάδοχος | Μαξιμίνος Θραξ |
| Γέννηση | 1 Οκτωβρίου 208 Άρκα Καισάρεια (στο σημερινό Λίβανο) |
| Θάνατος | 19 Μαρτίου 235 σημερινό Μάιντς, Γερμανία |
| Τόπος ταφής | Μόντε ντελ Γκράνο, Ρώμη |
| Σύζυγος | Σαλλουστία Ορβιάνα |
Πλήρες όνομα | |
Marcus Bassianus Alexianus | |
| Οίκος | Δυναστεία των Σεβήρων |
| Πατέρας | Μάρκος Ιούλιος Γέσιος Μαρκιανός |
| Μητέρα | Ιουλία Αβίτα Μαμαία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Αλέξανδρος Σεβήρος (Marcus Aurelius Severus Alexander[1], 1 Οκτωβρίου 208 – 19 Μαρτίου 235) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 222 έως το 235. Ήταν γιος του Μάρκου Ιουλίου Γεσίου Μαρκιανού. Ο Αλέξανδρος ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της δυναστείας των Σεβήρων. Ανέλαβε τη βασιλεία σε μικρή ηλικία (14 ετών), με αποτέλεσμα την πραγματική εξουσία να την ασκούν στην αρχή η γιαγιά του Ιουλία Μαίσα (γυναικαδελφή του αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου) μέχρι το θάνατό της (226) και μετέπειτα η μητέρα του Ιουλία Αβίτα Μαμαία και ένα συμβούλιο αντιβασιλείας αποτελούμενο από 16 συγκλητικούς. Η καθοδηγούμενη και άτολμη εξουσία του κατέρρευσε το 235, όταν δολοφονήθηκε από τον στρατό στη Γερμανία, σηματοδοτώντας την αρχή ενός εμφύλιου σπαραγμού, που ταλαιπώρησε την αυτοκρατορία για 50 χρόνια[2].
Η ανάρρησή του στον θρόνο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο προηγούμενος αυτοκράτορας Ηλιογάβαλος, εξάδελφος του Αλέξανδρου, υποχρεώθηκε να τον ορίσει ως διάδοχό του κατά τη διάρκεια της βασιλείας του. Το 222 η πραιτωριανή Φρουρά, πιθανότατα παρακινούμενη από την Ιουλία Μαίσα και την Ιουλία Αβίτα Μαμαία, δολοφόνησε τον Ηλιογάβαλο[3], εγκαθιστώντας απρόσκοπτα ως αυτοκράτορα τον Αλέξανδρο Σεβήρο. Η τυπικά ορθή, αλλά ηθικά ανυπόληπτη διαδοχή, δημιούργησε ένα κλίμα έλλειψης εμπιστοσύνης στον λαό και τον στρατό· ως εκ τούτου στη Ρώμη επικράτησε αναρχία και ταραχές. Αποκορύφωμα της τεταμένης κατάστασης ήταν η δολοφονία τού Δομίτιου Ουλπιανού ανώτατου αξιωματούχου της πολιτείας[4] από την πραιτωριανή φρουρά, παρουσία τού ιδίου τού αυτοκράτορα και της μητέρας του.
Η αποτυχία στις μάχες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 231 και 232 ο Πέρσης βασιλιάς Αρδασίρ Α΄ εξαπέλυσε επίθεση κατά της ρωμαϊκής επαρχίας της Μεσοποταμίας. Ο Αλέξανδρος επιχείρησε αντεπίθεση (232), αλλά καταρχάς απέτυχε στην επανάκτηση των εδαφών. Ωστόσο οι Πέρσες, λόγω των μεγάλων απωλειών που υπέστησαν, εξαναγκάστηκαν εκ των πραγμάτων σε οπισθοχώρηση. Ο Αλέξανδρος δεν έχασε την ευκαιρία, αν και η νίκη του ήταν αποτέλεσμα συγκυριών, να επιστρέψει στη Ρώμη ως θριαμβευτής[5]. Στη συνέχεια ο αυτοκράτορας κλήθηκε στον Ρήνο να αντιμετωπίσει το γερμανικό φύλο των Αλαμανών, που είχε εισβάλλει σε ρωμαϊκές περιοχές. Η επιχείρηση ανακατάληψης από τα ρωμαϊκά στρατεύματα διεκόπη σχεδόν αμέσως, όταν ο Αλέξανδρος, κατόπιν συμβουλής της μητέρας του, συνήψε ειρήνη με τους Αλλαμανούς, εξαγοράζοντάς τους. Ο στρατός αγανάκτησε με την ατολμία και δειλία που επέδειξε ο Αλέξανδρος.
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κλίμα έλλειψης εμπιστοσύνης, η καθοδηγούμενη βασιλεία του Αλέξανδρου και η πλήρης αποτυχία του στις μάχες, οδήγησαν τον στρατό να τον δολοφονήσει στη Γερμανία[6] και να ανακηρύξει ως νέο αυτοκράτορα τον Μαξίμινο τον Θράκα[7].
Πρωτογενείς Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δίων Κάσσιος, ιστορία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας
- Herodian, Roman History, Book 6 Αρχειοθετήθηκε 2007-08-20 στο Wayback Machine.
Δευτερογενείς πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμος 53, σελίδα 258 και 259.
- Southern, Pat. The Roman Empire from Severus to Constantine, Routledge, 2001
- Benario, Herbert W., Alexander Severus (A.D. 222–235), De Imperatoribus Romanis (2001)
- Canduci. Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors, publisher : Pier 9, year : 2010, ISBN 978-1-74196-598-8.
- Gibbon. Edward Decline & Fall of the Roman Empire (1888).
Παραπομπές και σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι και αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα αγγλικά:
- Alexander Αρχειοθετήθηκε 2019-06-09 στο Wayback Machine. a site devoted to this emperor
- Severus Alexander on NumisWiki
- Coins of Severus Alexander