Neidio i'r cynnwys

Maenor Deilo

Oddi ar Wicipedia
Maenor Deilo
Mathcwmwd Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSir Gaerfyrddin Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Am y pentref yn Sir Gaerfyrddin, gweler Maenordeilo (pentref).

Cwmwd canoloesol yn gorwedd yn Y Cantref Mawr yn Ystrad Tywi, de-orllewin Cymru, oedd Maenor Deilo (sillafiad amgen: Maenordeilo). Roedd yn rhan o deyrnas Deheubarth ac yn ddiweddarach daeth yn rhan o Sir Gaerfyrddin.

Gorweddai cwmwd Maenor Deilo yn rhan ddeheuol y Cantref Mawr, ar y ffin rhwng y cantref hwnnw â'r Cantref Bychan, i'r de. Ffiniai â chymydau Catheiniog, Caeo a Mallaen yn y Cantref Mawr, a Cwmwd Perfedd ac Is Cennen i'r de yn y Cantref Bychan.

Maenor Deilo oedd lleoliad Castell Dinefwr, sedd frenhinol tywysogion Deheubarth, ar lan ogleddol Afon Tywi. Heb fod ymhell i ffwrdd roedd Llandeilo Fawr, un o ganolfannau eglwysig hynaf a phwysicaf y de, a hawliodd fod yn orffwysfa i weddillion Sant Teilo.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]
Eginyn erthygl sydd uchod am Sir Gaerfyrddin. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato
Baner CymruEicon awrwydr   Eginyn erthygl sydd uchod am hanes Cymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.