Maenor Deilo
Gwedd
Math | cwmwd |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Sir | Sir Gaerfyrddin |
Gwlad | Cymru |
- Am y pentref yn Sir Gaerfyrddin, gweler Maenordeilo (pentref).
Cwmwd canoloesol yn gorwedd yn Y Cantref Mawr yn Ystrad Tywi, de-orllewin Cymru, oedd Maenor Deilo (sillafiad amgen: Maenordeilo). Roedd yn rhan o deyrnas Deheubarth ac yn ddiweddarach daeth yn rhan o Sir Gaerfyrddin.
Gorweddai cwmwd Maenor Deilo yn rhan ddeheuol y Cantref Mawr, ar y ffin rhwng y cantref hwnnw â'r Cantref Bychan, i'r de. Ffiniai â chymydau Catheiniog, Caeo a Mallaen yn y Cantref Mawr, a Cwmwd Perfedd ac Is Cennen i'r de yn y Cantref Bychan.
Maenor Deilo oedd lleoliad Castell Dinefwr, sedd frenhinol tywysogion Deheubarth, ar lan ogleddol Afon Tywi. Heb fod ymhell i ffwrdd roedd Llandeilo Fawr, un o ganolfannau eglwysig hynaf a phwysicaf y de, a hawliodd fod yn orffwysfa i weddillion Sant Teilo.