biz
Brezhoneg
Etimologiezh
- (Anv-kadarn 1) Amprestet digant ar galleg : bise[1], eus ar frankeg °bisa pe ar germaneg °bisjo, « avel-viz »
- (Anv-kadarn 2) Bis er C'hatolikon[2]. Kar d'ar gerioù bys e kerneveureg, bis, bys, bes e kembraeg, da geñveriañ gant ar ger heniwerzhonek biss (« ibil ») : setu e vefe deuet eus ur ger keltiek *bissi-, hep kevatal ebet e lec'h all[3].
Anv-kadarn 1
biz /ˈbiːs/ gourel
- (Douaroniezh/Geografiezh) Unan eus an eizh roud-avel pennañ, etre ar reter hag an norzh (45°).
- Pa veze an avel er reter, pe er biz, e veze klevet mat treñ bras Kastell eus a zu-mañ. — (Visant Seite, Ar Marh Reiz. E bro-leon gwechall, Emgleo Breiz, Ar skol dre lizer, 1985, p. 67.)
Deveradoù
Troidigezhioù
- afrikaans : Noord-Oos (af)
- alamaneg : Nordost (de)
- albaneg : veri-lindje (sq)
- armenieg : հյուսիս արևելյան (hy)
- asameg : উত্তৰপূৰ্ব (*)
- azeri : şimali şərq (az)
- belaruseg : паўночна-ўсходні (be)
- bengaleg : উত্তরপূর্ব (bn)
- bosneg : sjever-istok (bs) , sjeveroistok (bs)
- brezhoneg : biz (br)
- bulgareg : североизток (bg)
- cebuano : amihanang-sidlakang (*)
- daneg : nordøst (da)
- dzongkha : བྱང་ཤར། (dz)
- esperanteg : nordeosto (eo)
- estoneg : kirre (et)
- euskareg : ipar-ekialdea (eu)
- finneg : koillinen (fi)
- galizeg : nordeste (gl)
- galleg : nord-est (fr)
- gresianeg : Βορειοανατολικός (el)
- gujarati : ઉત્તરપૂર્વ (gu)
- hawaieg : manu ko’olau (*)
- hindeg : उत्तरपूर्व (hi)
- hungareg : északkelet (hu)
- ido : nordesto (io)
- ilokano : amianan-daya (*)
- indonezeg : timur laut (id)
- interlingua : nord-est (ia)
- interlingue : nord-ost (ie)
- islandeg : norðaustur (is)
- italianeg : nord-est (it)
- iwerzhoneg : oirthuaisceart (ga)
- japaneg : 北東 (ja) (hokutō), 東北 (ja) (tōhoku)
- javaneg : lor-wétan (jv)
- jorjianeg : ჩრდილო აღმოსავლეთის (ka)
- kanareg : ಉತ್ತರಪೂರ್ವ (kn)
- kembraeg : gogledd ddwyrain (cy)
- koreaneg : 북동 (ko)
- kroateg : sjeveroistočni (hr)
- kurdeg : bakurê rojhilat (ku)
- latveg : ziemeļaustrumu (lv)
- lituaneg : šiaurės rytų (lt)
- makedoneg : североисток (mk)
- malayalam : വടക്ക്-കിഴക്ക് (ml)
- malayseg : timur laut (ms)
- malteg : Grigal (mt)
- marathi : उत्तरपूर्व (mr)
- mongoleg : зүүн хойт (mn)
- nederlandeg : Noord-Oost (nl)
- nepaleg : उत्तर पूर्व (ne)
- norvegeg : nordøst (no)
- novial : nord-este (*)
- okitaneg : Nòrd-Èst (oc)
- poloneg : północny wschód (pl)
- portugaleg : nordeste (pt)
- pundjabi : ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ (pa)
- quechua : chincha anti (qu)
- roumaneg : nord-est (ro)
- rusianeg : северовосток (ru)
- saozneg : north-east (en) , northeast (en)
- serbeg : североисток (sr)
- serb-kroateg : severoistok (sh)
- singhaleg : ඊසාන (si)
- slovakeg : severovýchod (sk)
- sloveneg : severovzhod (sl)
- spagnoleg : nordeste (es)
- svedeg : nordost (sv)
- swahili : kaskazini-mashariki (sw)
- tagalog : hilagang-silangang (tl)
- tamileg : வடகிழக்கு (ta)
- tchekeg : severovýchod (cs)
- telougou : ఈశాన్యం (te)
- thai : ตะวันออกเฉียงเหนือ (th)
- tok pisin : notes (tpi)
- tsolyáni : ghádrimashìqikh (*)
- turkeg : kuzeydoğu (tr)
- ukraineg : північно-східний (uk)
- vietnameg : đông bắc (vi)
- volapük : nolüda-lofüda (vo)
- waloneg : Nôr-Ess (wa) , Hôte-Bijhe (wa)
- xhosa : umNtlampuma (*)
Anv-kadarn 2
biz /ˈbiːs/ gourel (liester : bizied)
- (Korfadurezh) Pep hini eus izili koublet an dorn pe an troad (bizied-troad).
- Yann en deus troc'hed e viz. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 50.)
- Gwalenn vetal a dalvez da ziskouez ur muzul, evel an eur en un horolaj.
- Bizied an horolaj.
Deveradoù
Troioù-lavar
- bezañ evel ma biz em genoù
- bezañ e viz er wask
- bezañ kamm e vizied
- bezañ moan e vizied
- gouzout dreist penn-biz : gouzout dindan eñvor
- kaout bizied moan : bezañ pizh
- kouezhañ e viz en e zorn
- lakaat e viz er wask
- ober biz da unan bennak
- poazhañ e viz
- skaotañ e viz
- An hini a lazh ur c'harlostenn gant e viz en devez bennozh Sant Patris. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 304.)
Troidigezhioù
Ezel koublet an dorn
- afrikaans : vinger (af)
- alamaneg : Finger (de)
- albaneg : gisht (sq) gisht dorashke (sq)
- daneg : finger (da)
- esperanteg : manfingro (eo) , fingro (eo)
- faeroeg : fingur (fo)
- finneg : sormi (fi)
- frizeg : finger (fy)
- galleg : doigt (fr)
- gresianeg : δάκτυλος (el) (dháktilos) , δάκτυλο (el) (dháktilo)
- hensaozneg : finger (ang)
- hungareg : ujj (hu)
- ido : fingro (io)
- islandeg : fingur (is)
- italianeg : dito (it)
- japaneg : 指 (ja) (yubi)
- katalaneg : dit (ca)
- kembraeg : bys (cy)
- kerneveureg : bys (kw)
- kinyarwanda : toki (rw) (urutoki)
- koreaneg : 손가락 (ko) (songarak)
- latin : digitus (la)
- lingala : mosai (ln) , mosapi (ln)
- malayseg : jari (ms)
- mayaeg Yucatán : aal (*) , u yaal a k’ab (*)
- nederlandeg : vinger (nl)
- norvegeg : finger (no)
- papiamento : dede (*)
- perseg : انگشت (fa) (angosht)
- poloneg : palec (pl)
- portugaleg : dedo (pt)
- roumaneg : deget (ro)
- rusianeg : палец (ru) (pálec)
- saozneg : finger (en) , digit (en)
- skoseg : meur (gd)
- slovakeg : prst (sk)
- spagnoleg : dedo (es)
- sranan : finga (*)
- svedeg : finger (sv)
- swahili : kidole cha mkono (sw) , kidole (sw)
- tagalog : dalirì (tl)
- tchekeg : prst (cs)
- tsolyáni : chópekh (*)
- turkeg : parmak (tr)
Biz-troad
- afrikaans : toon (af)
- alamaneg : Zehe (de)
- albaneg : gisht (sq)
- daneg : tå (da)
- esperanteg : fingro (eo) , piedfingro (eo)
- faeroeg : fingur (fo)
- finneg : sormi (fi) , varvas (fi)
- frizeg : finger (fy) , tean (fy)
- galleg : doigt de pied (fr) , orteil (fr)
- gresianeg : δάκτυλος (el) (dháktilos) , δάκτυλο (el) (dháktilo)
- hensaozneg : ta (ang)
- hungareg : ujj (hu)
- ido : fingro (io)
- islandeg : fingur (is) , tá (is)
- italianeg : dito (it)
- japaneg : 指 (ja) (yubi) , 趾 (ja) (ashiyubi)
- katalaneg : dit (ca)
- koreaneg : 발가락 (ko) (balgarak)
- latin : digitus (la)
- lingala : mosapi (ln)
- malayseg : jari (ms)
- mayaeg Yucatán : u yaal a k’ab (*) , aal (*)
- nederlandeg : teen (nl)
- norvegeg : finger (no) , tå (no)
- papiamento : dede (*) , tenchi (*)
- poloneg : palec (pl)
- portugaleg : dedo (pt)
- roumaneg : deget (ro)
- rusianeg : палец (ru) (pálec)
- saozneg : toe (en)
- skoseg : meur (gd)
- slovakeg : prst (sk)
- spagnoleg : dedo (es)
- sranan : finga (*)
- svedeg : tå (sv)
- swahili : kidole (sw)
- tagalog : dalirì (tl)
- tchekeg : prst (cs)
- turkeg : parmak (tr)
Daveoù
Roll an daveoù :