Portal:Mədəniyyət

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Mədəniyyət (latınca lat. cultūra sözündən) — müəyyən bir cəmiyyətə xas olan qaydalar (çox vaxt qeyri-formal), stereotiplər və davranış normaları, yaradıcılıq nəticələri toplusu.

Seçilmiş məqalə

Quruçay və Köndələnçay vadisində qədim mədəniyyət izləri — Quruçay mədəniyyəti

Quruçay və Köndələnçay vadisində ən qədim əkinçilik mədəniyyəti ilə bağlı olan abidələr eneolit dövrünə aiddir. Eneolit – latın-yunan sözlərinin birləşməsindən əmələ gələrək, mis-daş dövrü ("eneus" latın dilində – mis, "litos" yunan dilində – daş) deməkdir. Elmi ədəbiyyatda bəzən bu söz əvəzinə təmiz yunan termini xalkolit ("xalkos" -yunanca mis deməkdir) də işlədilir. Eneolit dövrü daş dövründən sonra başlamışdır. Eramızdan əvvəl V-IV minilliklərdə dünya xalqlarının maddi-istehsalında əsaslı dəyişikliklər baş vermiş, ibtidai insanlar ilk dəfə olaraq metal istehsal etməyi, ondan əmək alətləri düzəltməyi öyrənmişdilər. İnsanın kəşf etdiyi ilk metal mis olmuşdur. Tədqiqatlarla müəyyən edilmişdir ki, bu mühüm kəşf, hər şeydən əvvəl, yeraltı mis ehtiyatları ilə zəngin olan Ön Asiya ölkələri və Qafqazla bağlı idi. Lakin ilk metalın kəşfi ilə daş öz əhəmiyyətini itirməmiş, alət və silah hazırlamaq üçün uzun müddət yenə də əsas xammal rolunu oynamışdı. Əslində eneolit daş dövründən metal dövrünə keçid mərhələsi olmuşdu. Buna görə də eneolit dövrü abidələrindən misdən çox daş alətlərin tapılması qanunauyğun bir haldır. Eneolit dövrünün tarixi əhəmiyyəti ondan ibarət olmuşdu ki, məhz bu dövrdə insanların ictimai həyatında iki böyük dəyişiklik baş vermiş – ilk böyük ictimai əmək bölgüsü yaranmış və ana nəsli ata nəsli ilə əvəz olunmuşdu.

(Davamı...)


Seçilmiş bioqrafiya

Lətif Kərimov 1906-cı ildə Azərbaycanın Qarabağ mahalının Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. Onların nəsli – bütün "Allahverənlər" tayfası toxuduqları qəşəng xalçaları ilə Qarabağ mahalında məşhur olmuşdur.

1912-ci ildə onların ailəsi İranın Məşhəd şəhərinə köçmüşdür. Xalça sənətinə məhəbbəti Lətifi burada Mirzə Ələkbər Hüseynzadənin emalatxanasına gətirib çıxarmışdır. Gənc Lətif Təbriz, Ərdəbil kimi məşhur xalça mərkəzlərini gəzib, hər sənətkardan, hər toxucudan bir təkrarsız ilmə vurmaq, bir naxış salmaq öyrənmişdir.

Şuşa şəhərində "Qarabağxalça" artelində 1928-ci ildə təlimatçı kimi fəaliyyət göstərən Lətif Kərimov, başqa rayonlarda da yerli xalçatoxuma işinin sirlərini öyrənirdi.

Mədəniyyət tarixi

Portal:Mədəniyyət/Mədəniyyət tarixi


Bilirsinizmi ki...

  • İlk insan yaşayış məskənlərindən Azıx mağarası Azərbaycan ərazisində aşkar edilmişdir.


Şablon

Portal:Mədəniyyət/Şablon

Seçilmiş şəkil

Qədim Şərq

 

Azərbaycanda mədəniyyət

Portal:Mədəniyyət/

Yeni məqalələr


Kateqoriyalar

Əlaqəli portallar

Portal:İncəsənət, Portal:Rəssamlıq, Portal:Kino, Portal:Ədəbiyyat


Mədəniyyət Vikixəbərdə  Mədəniyyət Vikisitatda  Mədəniyyət Vikikitabda  Mədəniyyət Vikimənbədə  Mədəniyyət Vikilüğətdə  Mədəniyyət Vikiversitetdə  Mədəniyyət Vikianbarda
Xəbərlər Sitatlar Dərsliklər və təlimat kitabçaları Mətnlər Sözlər Dərs resursları Mediafayllar