Shadow of a Doubt (1943)

Tegenwoordig is het aantal inwoners bijna vertienvoudigd, maar in de vroege jaren '40 was het Californische Santa Rosa een stadje met minder dan 20.000 inwoners. Misdaad kenden ze er voornamelijk uit detectiveromans. Hume Cronyn speelt een komisch nevenpersonage dat fictieve manieren bedenkt om een moord te plegen, zonder een benul te hebben van wat er zich werkelijk onder z'n neus afspeelt.

Wanneer nonkel Charlie (Joseph Cotten) in het stadje aankomt, stijgt een zwarte rookpluim uit de trein op als symbool voor het kwaad dat in het idyllische oord binnendringt. Noirelementen als rook, schaduw en weerspiegelingen worden symbolisch aangewend. Kort voor het einde is er een gesprek tussen de twee hoofdpersonages waarbij nonkel Charlie in de schaduw staat en z'n nichtje in het licht.

Teresa Wright speelt het nichtje dat moeilijk kan geloven dat zo'n ogenschijnlijk brave sul zulke wandaden op z'n geweten kan hebben. Haar zonnige glimlach maakt plaats voor een blik van angst en vertwijfeling. De elfjarige Edna May Wonacott voegt wat humor toe als het zusje dat te intelligent is voor haar leeftijd. Hitchcock zelf heeft een merkwaardige cameo als de treinpassagier met de perfecte speelkaarten.

De regisseur slaagt erin het verhaal met beelden te vertellen. In de vroege achtervolgingsscène onthult de camera dat de voortvluchtige zich op het dak schuilhoudt, zodat de kijker meer weet dan de detectives. Wanneer nonkel Charlie van bovenaan de trap op z'n nichtje neerkijkt, zie je hem denken dat hij haar uit de weg wil ruimen omdat ze te veel weet. Het is een spannende, sfeervolle thriller met gelaagde personages, een gezellige locatie, een dosis humor en een vleugje romantiek.

Een familiedrama met enkele leuke personages, want een echt mysterie kan je deze Hitchcock niet noemen. Het had pas echt gewerkt als je nog veel meer als kijker met de vraag bleef zitten wie er schuldig was. Ten slotte is dat de essentie 'Shadow of a doubt'. We zien één van de personages er in elk geval mee worstelen. Qua script we interessant en enkele boeiende personages. Denk aan die vriendschap van de vader met buurman Herbie hoe ze discussiëren over de ideale moord. Typisch Hitchcock, maar met een flair die zeer hard doet denken aan Wood Allen. Misschien dat de man zijn zwarte/neurotische humor hier vandaan haalde? Ook het kleine zusje is geweldig. Met het telefoongesprek in het begin van de film zat ik meteen in het verhaal. Geweldige scène!

Mooie film dus en zeker één waar Hitchcock trots op mag zijn. Maar het mist wel het mysterieuze om echt boven zijn andere klassiekers uit te stijgen.

Komt te traag op gang en heeft qua spanning weinig te bieden. Het is eerder een oppervlakkig melodrama met enkele kenmerken van een thriller. Cotten doet zijn best om de leegte op te vullen, maar wordt gehinderd door onnodige verhaalelementen die de boel behoorlijk uitrekken. Denk aan de vader en zijn vriend die op nonchalante wijze fantaseren over moord. Ongepaste comic relief die ook in The Lady Vanishes aanwezig was. De politie-inspecteur die zijn liefde verklaart voelt eveneens geforceerd aan. Het enige dat deze film de moeite waard maakt is de interactie tussen de twee Charlies, hetgeen vooral in het laatste halfuur enkele interessante scènes oplevert. De hoogtepunten waren wat mij betreft de 'restaurant scène' waarbij ze hun kaarten op tafel leggen, alsook het POV shot aan de eettafel tijdens Charlie's nogal vrouwonvriendelijke monoloog. Bizar einde overigens. Een volwassen man die zijn kleine nicht niet kan overmeesteren? Misschien niet heel verrassend als je beseft dat ze werd geholpen door de Hays Code.

Wederom een geslaagde Hitchcock en voor mij persoonlijk toch één van zijn betere werken als ik het al niet als één van zijn beste films beschouw. Het uitgangspunt van deze thriller is erg fijn uitgewerkt met een charmante aimabele wolf in schaapskleren die iedereen rond zijn vinger draait me zijn innemend karakter.

Iedereen is dolblij als oom Charlie op bezoek komt, maar het gelijknamige nichtje ervaart na enkele dagen rare dingen aan haar oom en stilaan beginnen de puzzelstukjes in elkaar te vallen. Een zeer vreemd gegeven alvast in het vredige rustige stadje waar niets gebeurt en iedereen een modelgezin blijkt. Het contrast tussen de suikeroom enerzijds en de moordenaar anderzijds kon niet groter zijn. Hoewel de film vrij langzaam op gang komt, behoudt Hitchcock toch een bepaalde spanning en schwung in de film.

Joseph Cotten Doet het uitstekend en moet zeker niet onderdoen voor pakweg Cary Grant of James Stewart. Ook Teresa Wright doet het goed. Leuk is ook om een komische luchtige noot terug te vinden in de film met de vader en diens vriend die fantaseren over een moord. Mooie ontdekking alvast en een dikke 4,0* waard!

Jaren geleden dat ik deze voor het eerst gezien heb. Wat me nog was bijgebleven, was het charisma van Joseph Cotten, de charme van een Amerikaans stadje en de garagescene. De herziening heeft me allesbehalve ontgoocheld, no shadow of a doubt about it (ja deze kan ik natuurlijk niet laten liggen).

De openingsscene met Joseph Cotten is meteen goed raak. Prachtig gefilmd kat-en-muisspel met twee mysterieuze vreemdelingen. Van het pension in New Jersey verplaatst de actie zich vervolgens naar Santa Rosa, Californië, toen nog een slaperig stadje maar vandaag toch middelgroot te noemen. Heel mooi aan deze productie is toch wel het filmen op locatie, wat in die tijd zeker nog niet zo gebruikelijk was. Santa Rosa als doorsnee Amerikaans stadje waar zich het leven afspeelt van een doorsnee middenklasse gezin. Behalve de fantastische Joseph Cotten heeft deze film veel te danken aan de aanwezigheid van Teresa Wright, die als onschuldige tiener het perfecte tegenwicht vormt voor haar dubbelzinnige oom Cotten. 
De film weet van minuut 1 tot het einde te boeien, zonder dooie momenten, wat natuurlijk bewijst dat er een sterk script achterzit. Behalve een bovengemiddelde dosis suspense bevat deze film ook enkele snuifjes humor onder de vorm van de komische dialogen tussen Henry Travers en Hume Cronyn, op die typisch Hitchcockiaanse wijze. Heerlijk.
Dit alles wordt op een perfecte manier in beeld gebracht door de meester en zijn handlanger, cameraman Joseph A. Valentine. Noir en het Duitse expressionisme (Hitchcock leerde het vak onder meer in Duitsland) zijn daarbij nooit ver weg wat geweldig mooie plaatjes oplevert. 
Een belangrijke rol is eveneens weggelegd voor de score van Dmitri Tiomkin die in zijn - grandeur uitstralende - muziek een stukje wals van 'Die Lustige Witwe' verwerkte, als het belangrijkste leidmotief in de film. Experimentele zet om daarboven meerdere malen beelden van dansende koppels te monteren, wat op mij een bevreemdend effect had, en in die zin toch aansluitend bij de vreemde gebeurtenissen in de film.

Naar verluidt was dit de favoriete film van de meester zelf. Wat mij betreft is dit zeker top 10 binnen zijn oeuvre, en mogelijk top 5. Wat dan weer veelzeggend is over de sterke concurrentie! Niettemin kan ik hier zonder schroom de hoogste score aan geven

Daar waar het herkijken van The Maltese Falcon voor een opwaardering zorgde, was deze toch net iets minder dan in mijn herinnering. Niet dermate dat ik hem een lager cijfer zou geven, maar vooral Cotton vond ik deze keer net dat tikkeltje zwakker, ik had zijn personage graag iets meer in de grijze zone tussen goed en kwaad gezien, tegen 't einde valt alle nuance daar weg. Wright blijft het grootste pluspunt van de film, van onschuldige spring-in-'t-veld naar getormenteerde detective. Ook de rest van de familie zorgt voor de nodige dynamiek.

Aardig familie drama metwat spannende momentjes maar geen echte nagelbijter.

Geen idee wat dit was, maar vond er geen klap aan. Snap het stemgemiddelde ook niet zo, het lijkt wel of ik een andere film heb gezien dan de meesten hier.

De gezinstafereeltjes zijn uiterst irritant, met die overdreven opgewekte moeder en dochter. Zelfs voor die tijd lijkt het wel een soort creepy parodie op het gezinsleven in Amerika.

Vervolgens is heel het plot met uncle Charlie saai, totaal niet mysterieus want het staat redelijk vast dat hij gezocht wordt voor iets en het ook gedaan heeft, en de rest van de film kabbelt alleen maar voort en wordt echt op geen enkel moment spannend, je hoeft niet na te denken, je wordt niet op het verkeerde been gezet, gewoon niks.

Ik was in het begin ook wat verward over de band tussen Charlie en uncle Charlie, het lijkt wel een soort verliefd stel. De latere scènes tussen hen twee en vooral de moordpogingen zijn uiterst knullig, en doen je echt 0,0. Heb op geen enkel moment gemerkt dat ik zat te kijken naar een film van ‘the master of suspense’.

1,5*

Een van de minderen van Alfred Hitchcock. Wel aardig om een keer te kijken, maar het verhaal is niet heel bijzonder. Misschien voor die tijd, maar nu niet meer.

Tot het einde spannend, lange tijd vraag je je af of Uncle Charlie inderdaad de moordenaar is en of het hem lukt om Young Charlie te doden.

Zoals ik al bij Rope zei, Hitchcock zou de spanning in latere films veel verder opvoeren. Grappig is het onderonsje tussen de vader van Charlie en diens vriend. Lijkt al te hinten op Rope, want hoe pleeg je de perfecte moord?

Ook een mooi inkijkje in de jaren 40 vaag de vorige eeuw. Mannen in pak, etiquette van die tijd en normen en waarden.

Hitchcock filmde zowaar het grootste deel van deze suspensethriller op locatie in een "typisch Amerikaans dorp" en verzamelde een perfecte cast voor de hoofdrollen. Teresa Wright is ultieme All American Girl Charlie die zich maar verveelt en dolblij is dat haar favoriete oom (en haar moeders oogappeltje) Charlie [Joseph Cotton] aankondigt enige tijd bij hun door te brengen. Wij weten dan al dat oom Charlie een moordenaar is die het heeft gemunt op weduwes en de spanning stijgt wanneer eerst Charlies zusje [Edna May Wonacott] begint door te krijgen dat haar oom niet geheel te vertrouwen is. De situatie wordt nog meer gespannen wanneer Emma [Patricia Collinge] aankondigt dat het gezin is uitgekozen voor een reportage over een 'typisch Amerikaans gezin'. Schetst een vlijmscherp beeld van een gewoon Amerikaans gezin met goed uitgewerkte karakters, een aangename dosis zwartgallige humor en een uitstekende Cotton als de afwisselend charmante en sinistere oom. Hitchcock beschouwde dit als zijn beste film.

Redelijk maar niet de beste Hitchcock, zeker niet. Er zit wel een soort onderhuidse spanning in. Het moet best onaangenaam zijn om met een moordenaar in huis te leven. Hoe ze blijft zwijgen is bewonderenswaardig, de vraag is echter of het slim is want ze laat bijna 2x zelf het leven. 2 sluwe moordtechnieken om het op een ongeval te doen lijken. Het verhaal is simpel wat wel vaker het geval is bij Hitchcock. Less is more is soms gewoon beter. Van een mysterie is in feite nooit echt sprake. Er wordt ook geen poging gedaan om het mysterieus te houden. Dat is ook wel apart. Van de acteurs kende ik eigenlijk niemand, maar heb ook niet bepaald veel films uit deze tijden gezien.

Heerlijke Hitchcock. Scherp, spannend maar vooral ontspannend om te kijken. Los van het complot van het verhaal, wordt een ambiguïteit vertelt, wat zich in aantal vormen vertelt wordt. Als eerst de familie Newton het 'typisch amerikaans gezin, het portrait heeft iets cynisch, wat het cynisme helder maakt is Charlie haar klasgenootje tegenkomt, in wie 2 baantjes heeft gehad in 3 weken, maar ook de vriend van vader Newton, wie aansluiting zoekt bij het gezin, maar niemand geeft hem erkenning, Niemand in het gezin lijkt gelukkig en missen allemaal iets. Een tweede vorm ambiguïteit zien we terug in de relatie tussen Oom charlie en de moeder, de haast trieste en onbegrijpelijke blindheid en naiviteit van de moeder, In hun zo schijnbaar diepe band komen we het dezelfde cynische portrait van uiterlijke schijn en oppervlakkigheid terug. Te gelijk kan deze band ook uitgelegd worden als een zus die begrijpt wat er gebeurt en ondansk alles haar broetje het hand boven het hoofd houudt. Als laatst zien ew deze elementen terug in de relatie tussen Charlie en Charlie waar het thriller plot zich om het leren kennen van wie oom Charlie werkelijk is. De stad, de mensen en atmosfeer wat opgewekt oogt, is vooral een decor van oppervlakkigheid, zoals ik al aan haalde: het mmeisje uit haar klas, maar ook het voorbeeld van de kerken wie niet gevuld raken, het nieuws wat Vader en zijn collega bespreken is altijd negatief en afstandelijk. Ook hierin zien we die oppervlakkige schijnbaar sereniteit wat te gelijk een stad in verval lijkt te zijn. Hitckcock brnegt deze elementen zeer subtiel naar voren, maar helpt gigantisch bij de opbuw van de suspence.

Al met al een zeer leuke hitchkock.

Heb deze film voor de 2e keer bekeken en een aantal zaken vallen mij toch wel op. OK, de film is meer dan 70 jaar oud maar de stijl van acteren is nogal vreemd en laat zich het best omschrijven als 'BAM - in your face'. Het verhaal en de acteerstijl laten heel weinig aan de verbeelding over en er kan nauwelijks van een thriller of mysterie gesproken worden en ik ben het niet eens dat het hier om suspense gaat. Dit is juist vrijwel geheel afwezig. Het is een klassieker en wellicht daarom moet je hem een keer gezien hebben. Bij de rating hou ik ook wat rekening met de ouderdom, dus 3.5 ster.

Tot mijn grote plezier vorige week tijdens een uitgebreide kringloopronde zowaar weer vier Hitchcock films gevonden waaronder deze Shadow Of A Doubt en daarom klassiekerzondag maar weer even in ere hersteld.

Sterk is de opening rond hoofdpersoon Charlie waar de spanning en sfeer van meet af aan afdruipt, behalve dat het alle kenmerken van noir heeft wordt er ook alvast subtiel een beginnend mysterie gekweekt. De interesse is onmiddellijk gewekt rond boefje en charmeur Charlie die de benen lijkt te nemen, toch kon het contrast niet groter met het vervolg binnen het gezin Newton met twee veel te luidruchtige, betweterig, zeg maar gerust irritante kinderen in de vorm van Louisa en Roger en is de spanning weldra te zoeken. Goed, dat hoort ten dele bij de film waar het rustige leventje van de Newtons wordt verstoord. Het heeft een doel toch is die eerste fase waarin Uncle Charlie arriveert en zijn pad zoekt binnen de Newtons net wat te gezapig. Maar dan toch wordt er subtiel met dingetjes gewerkt zoals de krant, en de ring met de initialen, die van alles kunnen betekenen maar vooral het mysterie opwarmen en het nichtje Charlie argwanend maken. Want wat heeft Uncle Charlie te verbergen?

Sterk is Joseph Cotton als charmeur met een duister randje, ook lang niet misselijk is Teresa Wright als het pittige nichtje die niet op haar achterhoofd is gevallen. Interessant blijft het mysterie dat bol staat van de verdenkingen, waar ook het nodige aan argumenten voor zijn, maar het blijven aannames. Uncle Charlie heeft wellicht iets op het geweten maar wat blijft de vraag. Grappig te benoemen is een kop van een krantenartikel die rept over Tojo, een Japans militair en politicus uit de Tweede Wereldoorlog, die het tijdsbeeld in dit zin compleet maakt. Daarna zou je de kritiek kunnen uiten dat het allemaal een beetje aan de brave kant blijft maar dat moet toch vooral ook in het tijdsbeeld van 1943 gezien worden, het is wel zo dat de film daardoor niet heel erg spannend is maar wel goed doordacht, goed opgebouwd en met het nodige aan humor.

Shadow Of A Doubt is niet Hitchcock's beste werk, maar een uitermate en degelijke film is het wel zeker vooral gezien zijn leeftijd. Het eindoordeel is dan ook dat dit een prima film betreft.

Derde kijkbeurt. Blijft een heel goede film. Deze keer heb ik me nog wat meer verdiept in het maken van de film. Blijkbaar is het één van de meest persoonlijke films van Hitch. De moederfiguur Emma is één en al zachtheid - uitzonderlijk in zijn oeuvre - en heeft de voornaam van de echte moeder van Hitch die ziek was en tijdens de opnames gestorven is. Verder wordt de persona van Joseph Cotton gezien als een biografische vorm van Hitch zelf, waarbij de speech van Cotton aan tafel over de nutteloze vrouwen key is. En dit komt redelijk misogyne over. Misschien de reden dat ik Patricia, dochter van Hitch, in een interview bij de making of docu hoor beweren dat het ‘allemaal verbeelding’ is van haar vader en dat zijn films ‘geen autobiografische elementen’ bevatten. Wat me per definitie vrij onmogelijk lijkt omdat je als creatieveling niet anders kan dan ideeën laten borrelen vanuit je eigen context. Waarmee ik niet per se wil gezegd hebben dat Cotton de dark side of Hitchcock vertegenwoordigt. We kunnen het hem ook niet meer vragen.

Visueel en narratief blijft het een parel, deze film over een slaperig stadje waar het kwade onder de vorm van de schijnbaar charmante Joseph Cotton binnendringt. Wat me nu ook nog opviel aan de film was de rol van de intuïtie van Theresa Wright. In het verhaal gaat het over telepathie. Een nog vrij jong domein van de psyche dat ook samenvalt met de interesse voor nieuwe soorten psychologie in die tijd (Jung, Freud, psycho-analsye, …). Dus dan duikt het ook op in deze jaren veertig film en tal van andere films (waaronder zeker de film noir) van toen.

De muziek van Tiomkin kwam me deze keer wel wat pompeus over. Tiomkin had bakken talent maar hij kan toch niet tippen aan wat Bernard Herrmann nadien zou gaan betekenen voor het oeuvre van Hitchcock.

Bij mijn vorige herziening gaf ik nog de volle score maar ik wil er een halfje afdoen. Het is een heel goede film en daar wil ik het bij houden.

hitchcock challenge # 21