Four
Li four (sicrît eto foûre), c' est del yebe k' a stî "fåtcheye" (on dit eto "soyeye"), pu k' a fené sol tchamp.
Divinltins, on l' soyive al få. Adonpwis, on-z a yeu les fåtcheuses.
Li såjhon k' on soye å four si lome li fenåjhe. El Walonreye, li fenåjhe si fwait e moes d' djun, k' on lome, dabôrd, li fenåmoes.
Li deujhinme soyaedje, e moes d' setimbe el Walonreye, va dner les waeyéns.
Dins les payis la k' i ploût beacôp, li four a stî bråmint replaecî pa des essilaedjes.
Disrôlmint del fenåjhe
[candjî | candjî l’ côde wiki]Cwand l' fenåmoes arivéve, on rbateut les fås avou l' mårtea et l' egloumea et on rawijhive les lames di raezete.
Sacwants djoûs après l' fåtchaedje, on dveut rtourner l' four. On li spårdeut al fotche, pu, pus tård avou ene feneuse, lomêye ossu piteuse.
Pu, cwand l' four esteut setch assez, on l’ rahougnive an lignes dreûtes ou bin après, avou li ratô fane, ki rahougneût so l’ longueûr.
Pu on è fjheut dès hopeas ou des gades.
On côp bén fené, li four serè rintré el gregne.
Li fenåjhe el Walonreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins l' tins, cwand on-z atakéve a fåtchî e l' Årdene, c' esteut lontins ki les bons fåtcheus estint evoye si louwer après l' payis d' Heve, k' esteut bråmint pus avancî k' nozôtes. Et li såjhon fineye låvå, i rivnént fé ene deujhinme campagne e l' Årdene.
les sôres di four
[candjî | candjî l’ côde wiki]- li four di pré : målåjhey a fåtchî, paski c' est des pus finès yebes. On djheut ki ça fjheut do novea sonk ås vatches. Mins, pa côps, gn a veut des coltchikes divins.
- li four di trimblene : pout esse metou a souwé e boshale. Come li ci d' fiole.