Isav
Isav (qadimgi ivrit: עֵשָׂו Esav — tukli; grekcha: Ἡσαῦ — qarang. Bit. 25:25) — Ishoq va Revekkaning oʻgʻli, egizak Yoqubdan katta.
Injilda
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ibtido kitobida Ishoqning sevikli oʻgʻli Isav mohir ovchi, „dala odami“ sifatida tasvirlangan, aksincha, Revekkaning sevimlisi, kamtar Yoqub „chodirlarda yashaydi“ (Bit..); uning xotinlari kanʼonlik ayollar Ada va Olivem va Ismoilning qizi Basemafa edi (26:34).
U oʻzining tugʻma toʻngʻichlik huquqini Yaqub akaga yasmiq pishirigʻiga sotdi. Qovurilgan qizil yasmiq unga Edom, yaʼni qizil degan yangi nom qoʻydi: „I skazal Isav Iakovu: day mne poest krasnogo, krasnogo etogo, ibo ya ustal. Ot sego dano emu prozvanie: Yedom.“
Revekkaning ayyorligi tufayli u otasining duosidan mahrum boʻldi (27). Shundan soʻng u akasini yomonlik bilan taʼqib qilib, Penuel yaqinida uchrashib, yarashishdi (33). Isav Edomliklarning otasidir (Edumeliklarga; 36:1—8).
Isav nomi baʼzan Edom xalqi va mamlakati nomi sifatida ishlatiladi (masalan, Ier. 49:10; Avd. 6); Shuningdek, biz „Isav togʻlari“, „Isav uyi“ (Avd. 8).
Yoqub va Isav oʻrtasidagi munosabatlarni solishtirish uchun Bit. 25:23; Mal. 1:2; Rim. 9:10-13 va boshqalarga qarang.
Oila
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ibtido kitobiga koʻra:
- „Isav … xetlik Berning qizi Yuditni va xetlik Elonning qizi Basematni xotinlikga oldi“.
- „Men oʻzim uchun boshqa xotinlaridan ustun boʻlgan, Ibrohimning oʻgʻli, Navyoʻtning singlisi Ismoilning qizi Mahalafgani xotin qilib oldim“.
- „U oʻziga Kanʼon qizlaridan xotinlar oldi: Xetlik Elonning qizi Ada va Xivlik Zivonning oʻgʻli Ananing qizi Olivem va Naboyotning singlisi Ismoilning qizi Basemat“.
- „Ada Isavga Elifazni, Basemat Ruilni, Olivemadan Yohus, Yeglom va Korahni dunyoga keltirdi“
Yahudiy anʼanalarida
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aggadada Isavga katta eʼtibor qaratiladi, u yerda u Ishoqni hurmat qilgani va otasining duosi uchun toʻkilgan koʻz yoshlarining samimiyligini taʼkidlaydi (Midrash Dvarim Rabba 1:14; Мидраш Танхума[en], sek. Kdoshim 15).
Madaniyatda
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Isav“ nomi Meir Shalevning (1981) romani va unga asoslangan filmga tegishli.
- Na tilida „Isav“ „Polsha“ degan maʼnoni anglatadi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Isav — statya iz Elektronnoy evreyskoy ensiklopedii
- Isav // Pravoslavnaya ensiklopediya. — M., 2011. — T. XXVII: „Isaak Sirin — Istoricheskie knigi“. — 752 s. — 39 000 ekz. — ISBN 978-5-89572-050-9.