SpaceX Crew-5
.jpg) Endurance, Crew-5 mürettebatıyla birlikte ISS'ye fırlatılırken. | |
| İsimler | USCV-5 |
|---|---|
| Görev türü | ISS'ye mürettebat taşımacılığı |
| Uygulayıcı | SpaceX |
| COSPAR kimliği | 2022-124A  |
| SATCAT no. | 53963 |
| Görev süresi | 157 gün, 10 saat, 1 dakika[1] |
| Uzay aracı özellikleri | |
| Uzay aracı | Crew Dragon Endurance |
| Uzay aracı tipi | Crew Dragon |
| Üretici | SpaceX |
| Fırlatma ağırlığı | 12.519 kg (27.600 lb) |
| Boş ağırlık | 9.616 kg (21.200 lb) |
| Mürettebat | |
| Mürettebat sayısı | 4 |
| Üyeler | |
| Sefer | Expedition 68 |
| Görev başlangıcı | |
| Fırlatma tarihi | 5 Ekim 2022, 16:00:57 UTC (12:00:57 pm EDT)[3] |
| Roket | Falcon 9 Block 5 (B1077.1), Flight 178 |
| Fırlatma yeri | Kennedy, LC-39A |
| Görev sonu | |
| Kurtaran | MV Shannon |
| İniş tarihi | 12 Mart 2023, 02:02 UTC (9:02 pm EST)[4] |
| İniş yeri | Meksika Körfezi, Clearwater, Florida yakınları |
| Yörünge parametreleri | |
| Referans sistemi | Yer merkezli yörünge |
| Rejim | Alçak Dünya yörüngesi |
| Eğiklik | 51,68° |
| ISS ile kenetlenme | |
| Kenetlenme noktası | Harmony ön |
| Kenetlenme tarihi | 6 Ekim 2022, 21:01 UTC |
| Ayrılma tarihi | 11 Mart 2023, 07:20 UTC |
| Kenetlenme süresi | 155 gün, 10 saat, 19 dakika |
 Görev peçi  Soldan sağa: Kikina, Cassada, Mann ve Wakata | |
SpaceX Crew-5, NASA'nın Ticari Mürettebat Programı (Commercial Crew Program) kapsamında gerçekleştirilen beşinci operasyonel Crew Dragon uzay aracı uçuşu ve toplamda sekizinci insanlı yörünge uçuşuydu. Görev, dört mürettebat üyesini Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) taşımak amacıyla 5 Ekim 2022'de başarıyla fırlatıldı. Crew Dragon uzay aracı, 6 Ekim 2022 saat 21:01 UTC'de ISS'ye kenetlendi.
Bu görevde iki NASA astronotu, bir JAXA astronotu ve bir Rus kozmonottan oluşan mürettebat yer aldı. Mürettebat üyelerinden üçü, Boeing'in Starliner programındaki gecikmeler nedeniyle bu göreve atandı. Komutan Nicole Mann Boeing'in Boe-CFT görevinden, pilot Josh Cassada ve görev uzmanı Koichi Wakata ise Boeing Starliner-1'den bu göreve devredildi.[5][6] Anna Kikina ise Soyuz MS-22'den bu göreve atandı.
Mürettebat üyelerinden üçü ilk uzay uçuşunu gerçekleştirirken, görev uzmanı Koichi Wakata daha önce dört uzay uçuşuna katılmış deneyimli bir astronottu.
Mürettebat
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu görev, bir Rus kozmonotu Anna Kikina'nın, ilk kez bir Crew Dragon uzay aracıyla uçması nedeniyle önemli bir dönüm noktasıydı. Temmuz 2022'de Kikina, Soyuz-Dragon mürettebat değişim sistemi kapsamında bu göreve katılmak üzere seçildi. Bu sistem, her mürettebat rotasyon görevinde en az bir NASA astronotu ve bir Roscosmos kozmonotunun bulunmasını sağlayarak, her iki ülkenin de Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) varlığını sürdürmesine ve Soyuz veya ticari mürettebat araçlarından birinin uzun süreli olarak yerde kalması durumunda kendi sistemlerini sürdürme yeteneğine sahip olmasını sağlamaktadır.[7]
Kikina'nın Crew Dragon görevinde yer alması, hem NASA'nın hem de Roscosmos'un ISS'de temsil edilmeye devam etmesini sağladı. Ayrıca bu görev, Nikolai Budarin'in uçtuğu STS-113'ten bu yana bir Rus kozmonotunun bir ABD uzay aracında uçtuğu ilk sefer oldu. Aynı zamanda bir Rus kozmonotunun bir ABD uzay kapsülüyle fırlatıldığı ilk seferdi.[2]
Rus yetkililer Haziran 2022'de Amerikalı ve Rus astronotlar arasındaki koltuk değişimini onaylayarak iki uzay ajansı arasında bu tarihi işbirliğinin gerçekleşmesine olanak sağlamışlardır.[8]
| Mevki | Astronot | |
|---|---|---|
| Komutan |  Nicole Aunapu Mann, NASAExpedition 68 İlk uzay uçuşu | |
| Pilot | Josh A. Cassada, NASA Expedition 68 İlk ve son uzay uçuşu | |
| 1. Görev Uzmanı |  Koichi Wakata, JAXAExpedition 68 Beşinci ve son uzay uçuşu | |
| 2. Görev Uzmanı |  Anna Kikina, RoscosmosExpedition 68 İlk uzay uçuşu | |
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Crew-5 astronotları fırlatmadan önce -
Crew-5'in fırlatılışı -
Crew-5, ISS'ye yaklaşıyor. -
Crew-5'in atmosfere girişi ve iniş sonrası kurtarılması
.jpg)
.jpeg)
.jpg)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "SpaceX F9 / Crew Dragon : Crew-5 : KSC LC-39A : NET 5 Ekim 2022 (16:00:57 UTC)". 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ a b @RussianSpaceWeb (20 Mayıs 2022). "Roscosmos head hinted yesterday that crossover flights to #ISS, including launch of Russian cosmonaut Anna Kikina on the US Crew Dragon, would proceed as scheduled" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Clark, Stephen (28 Eylül 2022). "SpaceX, ULA postpone launches as Hurricane Ian moves toward Florida". Spaceflight Now. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
- ^ "NASA's SpaceX Crew-5 Splash Down Near Florida Coast, Safe on Earth". NASA (Basın açıklaması). 11 Mart 2023. 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
- ^ "NASA Announces Astronaut Changes for Upcoming Commercial Crew Missions" (Basın açıklaması). NASA. 6 Ekim 2021. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2021.
Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ @jaxa_wdc (12 Ekim 2021). "JAXA has announced their WAKATA Koichi @Astro_Wakata is headed for the International Space Station aboard SpaceX's…" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Foust, Jeff (26 Ekim 2021). "Rogozin says Crew Dragon safe for Russian cosmonauts". SpaceNews. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "Распоряжение Правительства Российской Федерации от 10.06.2022 № 1532-р ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации" [10 Haziran 2022 tarihli ve 1532-r sayılı Rusya Federasyonu Hükümeti Kararı ∙ Yasal düzenlemelerin resmi yayını ∙ Yasal bilgilerin resmi internet portalı]. publication.pravo.gov.ru (Rusça). 10 Haziran 2022. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.