Kahverengi cüceler listesi
Kahverengi cüceler, ilk kez 1995 yılında keşfedilen, ne yıldız ne de gezegen kategorisine konabilen gök cisimleri. Ancak son yıllarda bazı gök bilimciler kütlelerinin büyüklüğüne ve buna bağlı olarak sıcaklıklarına ve buna da bağlı olarak renklerine göre O, B, A, F, G, K ve M olarak sıralanan geleneksel yıldız kategorilerine kahverengi cüceleri de T ve Y sınıfları olarak eklemektedir.[1]
Kahverengi cüceler yıldızlararası gaz bulutlarının çökmesiyle oluşurlar, fakat gökcismini yıldız yapacak nükleer tepkimelerin başlayamayacağı kadar hafiftirler. 80 Jüpiter kütlelik sınıra ulaşamadıkları için yeteri kadar ısınamayıp sönerler.
İlk keşfedilen kahverengi cüceler Gliese 229 A ve Gliese 229 B. Gliese B diğerine göre daha solgundur. Bu iki sönmüş yıldızın yaşları yaklaşık 10 milyon olarak tahmin ediliyor. Dünyamızdan yaklaşık olarak 1400 ışık yılı uzaklıkta, Büyük Orion Bulutsusunda yer alıyor ve birbirlerinin çevresinde dönüyorlar. Bunların dışında Ülker Takımyıldızındaki çiftlerden biri de Kahverengi Cücedir ve adı Teide 1'dir. Yüksek miktarda Lityum içerir.
Doğrulanmış kahverengi cüceler
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki listede doğrulanmış 36 kahverengi cüce bulunmaktadır. Liste tamamlanmamıştır.
Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.
Yıldız | Takımyıldız | Sağ açıklık |
Dik açıklık | Gör. par. |
Uzaklık (Iy) | Tayf türü |
Kahverengi cüce | Kütle (MJ) |
Yarıçap (RJ) |
Yörünge süresi (g) |
Yarı-büyük eksen (AU) |
Yörünge dış merkezi |
Eğiklik (°) |
Keşif yılı |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
HD 8673 | Andromeda | 01sa 26d 09s | +34° 34′ 47″ | 6.31 | 124.75 | F7V | b | 14 | 639 | 1.58 | 2005 | |||
HD 13189 | Üçgen | 02sa 09d 40s | +32° 18′ 59″ | 7.57 | 603.4 | K2II | b | 14 | 471.6 | 1.85 | 0.28 | 2005 | ||
HD 18445 | Ocak | 02sa 57d 13s | –24° 58′ 30″ | 7.78 | 83.92 | K2V | b | 39 | 554.67 | 0.9 | 0.54 | 1991 | ||
BD-04°782 | Irmak | 04sa 15d 10s | –04° 25′ 06″ | 9.39 | 66.6 | K5V | b | 21 | 240.92 | 0.7 | 0.28 | 1996 | ||
HD 283750 | Boğa | 04sa 36d 48s | +27° 08′ 00″ | 8.42 | 53.81 | K2V | b | 50 | 1.79 | 0.025 | 0.02 | 1996 | ||
HD 29587 | Kahraman | 04sa 41d 34s | +42° 07′ 25″ | 7.29 | 146.77 | G2V | b | 40 | 1471.7 | 2.5 | 0.37 | 1996 | ||
HD 38529 A | Avcı | 05sa 46d 34s | +01° 10′ 05″ | 5.94 | 138 | G4IV | c | 37 | 2174.3 | 3.68 | 0.36 | 160 | 2002 | |
HD 41004 B | Ressam | 05sa 59d 50s | –48° 14′ 23″ | 12.33 | 139 | M2 | b | 18.4 | 1.3283 | 0.0177 | 0.081 | 2004 | ||
Gliese 229 | Tavşan | 06sa 10d 35s | –21° 51′ 42″ | 8.14 | 19 | M1V | B | 40 | 200 y | 40 | 1995 | |||
HD 43848 | Güvercin | 06sa 16d 31s | −40° 31′ 55″ | 8.65 | 120.84 | G0V | b | >25 | 2371 | 3.4 | 0.69 | 2008 | ||
AB Pictoris | Ressam | 06sa 19d 12s | –58° 03′ 15″ | 9.16 | 149 | K2V | b | 13.5 | 275 | 2005 | ||||
Tau Geminorum | İkizler | 07sa 11d 08s | +30° 14′ 43″ | 4.40 | 302 | K2III | b | 18.1 | 305 | 2004 | ||||
G 196-3 | Büyük Ayı | 10sa 04d 22s | +50° 23′ 23″ | 11.77 | 50.2 | M2.5 | b | 25 | 300 | 1998 | ||||
HD 89707 | Suyılanı | 10sa 20d 50s | –15° 28′ 48″ | 7.19 | 81.54 | G1V | b | 54 | 298.25 | 0.95 | 1991 | |||
CT Chamaeleontis | Bukalemun | 11sa 04d 09s | –76° 27′ 19″ | 12.36 | 538 | K7 | b | 17 | 2.2 | 440 | 2008 | |||
ChaHα8 | Bukalemun | 11sa 07d 48s | −77° 40′ 08″ | 20.1 | 522 | M6.5 | b | 18 | 1590.9 | 1 | 0.49 | 2007 | ||
HD 98230 | Büyük Ayı | 11sa 18d 12s | +31° 32′ 15″ | 4.73 | 25.11 | F8.5V | b | 37 | 3.98 | 0.06 | 0 | 1931 | ||
CD-33°7795 | Suyılanı | 11sa 31d 55s | –34° 36′ 17″ | 11.37 | 163.08 | M1 | b | 20 | 100 | 1998 | ||||
NGC 4349-127 | Güneyhaçı | 12sa 24d 08s | −61° 52′ 18″ | 7.4 | 7097 | MIII? | b | 19.8 | 677.8 | 2.38 | 0.19 | 2007 | ||
HD 110833 | Av Köpekleri | 12sa 44d 16s | +51° 45′ 40″ | 7.04 | 55.44 | K3V | b | 17 | 270.04 | 0.8 | 0.69 | 1996 | ||
HW Virginis | Başak | 12sa 44d 20s | −08° 40′ 17″ | 10.9 | 590 | sdB+M | b | 19.23 | 5786 | 5.30 | 0.46 | 2008 | ||
HD 112758 | Başak | 12sa 59d 03s | –09° 50′ 03″ | 7.56 | 53.81 | K0V | b | 35 | 103.22 | 0.35 | 0.16 | 1996 | ||
HD 131664 | Cennetkuşu | 15sa 00d 06s | −73° 32′ 07″ | 8.13 | 180.8 | G3V | b | 18.15 | 1951 | 3.17 | 0.638 | 2008 | ||
HD 140913 | Kuzeytacı | 15sa 45d 07s | +28° 28′ 12″ | 8.07 | 156.42 | G0V | b | 46 | 147.94 | 0.54 | 0.61 | 1996 | ||
GQ Lupi | Kurt | 15sa 49d 12s | –35° 39′ 03″ | 11.4 | 400 | K7eV | b | 1-42 | 1.8 | 103 | 2005 | |||
UScoCTIO 108 | Akrep | 16sa 05d 54s | –18° 18′ 43″ | 473 | M7 | b | 14 | 670 | 2007 | |||||
HD 162020 | Akrep | 17sa 50d 38s | –40° 19′ 06″ | 9.18 | 101.95 | K2V | b | 13.73 | 8.428198 | 0.072 | 0.277 | 2000 | ||
Nu Ophiuchi | Yılancı | 17sa 59d 01s | −09° 46′ 25″ | 3.33 | 152.8 | K0III | b | 21.9 | 536 | 2004 | ||||
HD 164427 | Dürbün | 18sa 04d 43s | −59° 12′ 35″ | 6.89 | 127.52 | G4IV | b | 46 | 108.55 | 0.46 | 0.55 | 2000 | ||
HD 168443 | Yılan | 18sa 20d 04s | –09° 35′ 34″ | 6.92 | 123.5 | G5 | c | 34 | 1739.5 | 2.87 | 0.228 | 150 | 2001 | |
SCR 1845-6357 | Tavus | 18sa 45d 07s | −63° 57′ 43″ | 17.4 | 12.57 | M8.5V | B | 9-65 | 4.5 | 2006 | ||||
COROT-Exo-3 | Kartal | 19sa 28d 13s | +00° 07′ 19″ | 13.3 | 2220 | G0V | b | 21.66 | 1.01 | 4.2568 | 0.057 | 0 | 85.9 | 2008 |
15 Sagittae | Okçuk | 20sa 04d 06s | +17° 04′ 13″ | 5.80 | 57.7 | G1V | B | 65 | 14 | 2002 | ||||
HD 202206 | Oğlak | 21sa 14d 58s | –20° 47′ 20″ | 8.08 | 151.14 | G6V | b | 17.4 | 255.87 | 0.83 | 0.435 | 2000 | ||
Epsilon Indi | Indus | 22sa 03d 22s | –56° 47′ 09″ | 4.69 | 11.8 | K5V | Bb | 28 | 15 y | 2.65 | 2003 | |||
Epsilon Indi | Indus | 22sa 03d 22s | –56° 47′ 09″ | 4.69 | 11.8 | K5V | Ba | 47 | 1459 y | 2003 | ||||
HD 217580 | Kova | 23sa 01d 52s | –03° 50′ 55″ | 7.46 | 58.7 | K4V | b | 60 | 454.66 | 1 | 0.52 | 1994 |
Doğrulanmamış kahverengi cüceler
[değiştir | kaynağı değiştir]Burada 6 doğrulanmamış kahverengi cüce listelenmeiştir. Liste henüz tamamlanmamıştır.
Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.
Yıldız | Takımyıldız | Sağ açıklık |
Dik açıklık | Gör. par. |
Uzaklık (Iy) | Tayf türü |
Kahverengi cüce | Kütle (MJ) |
Yarıçap (RJ) |
Yörünge süresi (g) |
Yarı-büyük eksen (AU) |
Yörünge dış merkezi |
Eğiklik (°) |
Keşif yılı |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gliese 22 B | Kraliçe | 00sa 32d 27s | +67° 14′ 09″ | 10.38 | 326 | M2.5V | b | 16 | ~5500 | 0 | 2008 | |||
HD 3346 | Andromeda | 00sa 36d 46s | +44° 29′ 19″ | 5.16 | 655.58 | K5III | c | 60 | 650 | 2.5 | 1996 | |||
OGLE-TR-109 | Karina | 10sa 53d 41s | –61° 25′ 15″ | 15.8 | 8450 | b | <14 | 0.9 | 0.589128 | 0.016 | 77 | 2002 | ||
HD 100546 | Sinek | 11sa 33d 25s | –70° 11′ 41″ | 6.70 | 337.25 | B9Vne | b | 20 | 6.5? | 2005 | ||||
HD 104304 | Başak | 12sa 00d 44s | −10° 26′ 46″ | 5.54 | 42.1 | G9 | b | 17.2 | 2752 | 0.38 | 2007 | |||
CM Draconis | Ejderha | 16sa 34d 27s | +57° 09′ 00″ | 12.90 | 48 | M4 | b | 64 | 73 | 0.27 | 1998 |
Kahverengi cüce alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]3 kahverengi cüce alanı listelenmiştir. Liste tamamlanmamıştır.
Ana yıldızın Sağ açıklıkna göre sıralanmıştır.
Kahverengi cüce | Takımyıldız | Sağ açıklık |
Dik açıklık | Gör. par. |
Uzaklık (Iy) | Tayf türü |
Kütle (MJ) |
Yarıçap (RJ) |
Discovery year |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Teide 1 | Boğa | 03sa 47d 18s | +24° 22′ 31″ | 380 | M8 | 55 | 1995 | ||
Cha 110913-773444 | Bukalemun | 11sa 09d 14s | –77° 34′ 45″ | 21.59 | 163 | L | 8 | 1.8 | 2005 |
OTS 44 | Bukalemun | 11sa 10d 12s | –76° 32′ 13″ | 554 | M9.5V | 15 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Bilim ve Teknik, Ekim 2007, s. 19" (PDF). 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Extrasolar Visions: Brown dwarfs, 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 25 Temmuz 2007
- Interactive Extrasolar-Planets Catalogue, 27 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 25 Temmuz 2007