Edith Evans

Dame Edith Evans
DBE
Dame Edith Evans ; DBE
Doğum	Edith Mary Evans; 8 Şubat 1888; Londra, İngiltere
Ölüm	14 Ekim 1976 (88 yaşında); Cranbrook, İngiltere
Meslek	Aktris
Etkin yıllar	1910–1976
Evlilik	George Booth (1925-1935)

Dame Edith Mary Evans, DBE (d. 8 Şubat 1888 - ö. 14 Ekim 1976) İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusudur.^[1] Özellikle İngiltere'deki sahne performansları ile tanınmaktadır. Bunun yanı sıra pek çok filmde rol almış, üç kez Akademi Ödülleri'nde aday gösterilmiş ve birer kez BAFTA ve Altın Küre Ödülleri'nin sahibi olmuştur.

Evans, kibirli aristokrat bayanlar canlandırmakta tanınmaktadır. The Importance of Being Earnest 'deki (hem sahnede canlandırdığı, hem de 1952 tarihli filmdeki rolüyle) Lady Bracknell ve 1963 tarihli film olan Tom Jones 'daki Miss Western rolleri Evens'ın canlandırdığı en bilinen iki karakterdir ve bu tanıma uyar. Buna tamamen zıt olarak, 1967 yılı filmi The Whisperers 'da, sanatçının en çok beğenilen rollerinden birinde, yoksulluğun hüküm sürdüğü yaşlı bir kadını canlandırdı.^[2]

Tiyatro

Edith Evans, Londra'da, bir memur olan Edward Evans ve eşi Caroline Ellen Foster'in kızı olarak doğdu. Önce Pimlico'daki St Michael Kilisesi Okulu'nda eğitim gördü, daha sonra 1903 yılında 15 yaşında iken bir şapkacıya çırak olarak girdi.

İlk sahne deneyimi Ekim 1910'da Twelfth Night adlı oyundaki Viola rolü ile "Miss Massey's Shakespeare Players" tiyatro topluluğunda oldu. 1912'de dönemin önemli bir yapımcısı olan William Poel tarafından keşfedildi ve ilk profesyonel rolünü Poel'den aynı yıl Ağustos ayında 6. yüzyıl Hint klasiği olan Sakuntala 'da aldı. Ancak asıl popülerliğini önce Londra'da daha sonra Stratford-upon-Avon'da oynadığı Troilus ve Cressida adlı oyundaki Cressida rolü ile kazandı.

60 yıla yayılan kariyeri boyunca 150 civarında farklı rolde oynadı. Bu roller arasında Shakespeare, Congreve, Ibsen, Wycherley, Wilde ile birlikte sanatçının döneminin önemli yazarları arasında yer alan George Bernard Shaw, Enid Bagnold, Christopher Fry ve Noël Coward'ın oyunları yer almaktadır. Shaw'ın altı karakterini canlandırdı: 1923'te Back to Methuselah oyununda Serpent, Oracle, She-Ancient, Serpent'in hayaleti ile; 1929 yılında The Apple Cart oyununda Orinthia ile ve 1040'ta The Millionairess oyununda Epifania rolüyle sahneye çıktı. Diğer dikkat çekici performansları arasında ise 1924 yılında The Way of the World oyununda Millamant rolü, 1926 ve 1936 yıllarında As You Like It oyununda Rosalind rolü, 1932-35 ve 1961 yıllarında Romeo and Juliet oyunundaki hemşire karakteri sayılabilir. Ancak belki de en önemli rolü 1939 yılındaki The Importance of Being Earnest oyunundaki Lady Bracknell karakteri kabul edilebilir. 1964'te ise ünlü Noël Coward oyunu Hay Fever 'da Judith Bliss rolünü canlandırdı.

Sinema

Edith Evans, sinema kariyerine 1915 yılında başladı. Ancak uzun süre genel olarak sahne çalışmaları ile tanındı. 1949 yılında oynadığı filmler The Queen of Spades ve The Last Days of Dolwyn ile sinemada popüler bir oyuncu haline geldi. 1970'te Scrooge'in müzikal versiyonundan Albert Finney ile birlikte oynadı. Edith Evans, 1961 yılında Christopher Plummer ile oynadığı Jean Anouilh'in komedi dizisi Time Remembered da oynayarak ile kez televizyon dizisinde oynadı. 1964'te Tom Jones ve 1965'te The Chalk Garden filmlerindeki rolleriyle En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında, 1968'de ise The Whisperers'daki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar'a aday gösterildi.

1925 yılında Edith Evans, George (Guy) Booth ile evlendi, ancak eşi on yıl sonra beyin tümörü sonucu öldü.

Kaynakça

^ Obituary Variety, 20 Ekim 1976, s. 205.
^ "Imdb.com - The Whisperers sayfası". 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.

Dış bağlantılar

IMDb'de Edith Evans
IBDB profil 15 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
screenonline.org.uk profili 14 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Performances by Edith Evans listed in The Theatre Collection, University of Bristol 3 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Obituary Variety, 20 Ekim 1976, s. 205.

[2] "Imdb.com - The Whisperers sayfası". 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.

[1]

[2]

g t d National Board of Review En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1945–1975	Joan Crawford (1945) Anna Magnani (1946) Celia Johnson (1947) Olivia de Havilland (1948) Gloria Swanson (1950) Jan Sterling (1951) Shirley Booth (1952) Jean Simmons (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Dorothy McGuire (1956) Joanne Woodward (1957) Ingrid Bergman (1958) Simone Signoret (1959) Greer Garson (1960) Geraldine Page (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Kim Stanley (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Edith Evans (1967) Liv Ullmann (1968) Geraldine Page (1969) Glenda Jackson (1970) İrini Papas (1971) Cicely Tyson (1972) Liv Ullmann (1973) Gena Rowlands (1974) Isabelle Adjani (1975)
1976–2000	Liv Ullmann (1976) Anne Bancroft (1977) Ingrid Bergman (1978) Sally Field (1979) Sissy Spacek (1980) Glenda Jackson (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Peggy Ashcroft (1984) Whoopi Goldberg (1985) Kathleen Turner (1986) Lillian Gish / Holly Hunter (1987) Jodie Foster (1988) Michelle Pfeiffer (1989) Mia Farrow (1990) Geena Davis / Susan Sarandon (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Miranda Richardson (1994) Emma Thompson (1995) Frances McDormand (1996) Helena Bonham Carter (1997) Fernanda Montenegro (1998) Janet McTeer (1999) Julia Roberts (2000)
2001–günümüz	Halle Berry (2001) Julianne Moore (2002) Diane Keaton (2003) Annette Bening (2004) Felicity Huffman (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Anne Hathaway (2008) Carey Mulligan (2009) Lesley Manville (2010) Tilda Swinton (2011) Jessica Chastain (2012) Emma Thompson (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Amy Adams (2016) Meryl Streep (2017) Lady Gaga (2018) Renée Zellweger (2019) Carey Mulligan (2020) Rachel Zegler (2021) Michelle Yeoh (2022) Lily Gladstone (2023)

g t d National Board of Review En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü
1954–1975	Nina Foch (1954) Marjorie Rambeau (1955) Debbie Reynolds (1956) Sybil Thorndike (1957) Kay Walsh (1958) Edith Evans (1959) Shirley Jones (1960) Ruby Dee (1961) Angela Lansbury (1962) Margaret Rutherford (1963) Edith Evans (1964) Joan Blondell (1965) Vivien Merchant (1966) Marjorie Rhodes (1967) Virginia Maskell (1968) Pamela Franklin (1969) Karen Black (1970) Cloris Leachman (1971) Marisa Berenson (1972) Sylvia Sidney (1973) Valerie Perrine (1974) Ronee Blakley (1975)
1976–2000	Talia Shire (1976) Diane Keaton (1977) Angela Lansbury (1978) Meryl Streep (1979) Eva Le Gallienne (1980) Mona Washbourne (1981) Glenn Close (1982) Linda Hunt (1983) Sabine Azéma (1984) Anjelica Huston (1985) Dianne Wiest (1986) Olympia Dukakis (1987) Frances McDormand (1988) Mary Stuart Masterson (1989) Winona Ryder (1990) Kate Nelligan (1991) Judy Davis (1992) Winona Ryder (1993) Rosemary Harris (1994) Mira Sorvino (1995) Juliette Binoche / Kristin Scott Thomas (1996) Anne Heche (1997) Christina Ricci (1998) Julianne Moore (1999) Lupe Ontiveros (2000)
2001–günümüz	Cate Blanchett (2001) Kathy Bates (2002) Patricia Clarkson (2003) Laura Linney (2004) Gong Li (2005) Catherine O'Hara (2006) Amy Ryan (2007) Penélope Cruz (2008) Anna Kendrick (2009) Jacki Weaver (2010) Shailene Woodley (2011) Ann Dowd (2012) Octavia Spencer (2013) Jessica Chastain (2014) Jennifer Jason Leigh (2015) Naomie Harris (2016) Laurie Metcalf (2017) Regina King (2018) Kathy Bates (2019) Youn Yuh-jung (2020) Aunjanue Ellis (2021) Janelle Monáe (2022) Da'Vine Joy Randolph (2023)

g t d En İyi Kadın Oyuncu New York Sinema Eleştirmenleri Birliği Ödülü sahipleri
1935–1940	Greta Garbo (1935) Luise Rainer (1936) Greta Garbo (1937) Margaret Sullavan (1938) Vivien Leigh (1939) Katharine Hepburn (1940)
1941–1960	Joan Fontaine (1941) Agnes Moorehead (1942) Ida Lupino (1943) Tallulah Bankhead (1944) Ingrid Bergman (1945) Celia Johnson (1946) Deborah Kerr (1947) Olivia de Havilland (1948) Olivia de Havilland (1949) Bette Davis (1950) Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Deborah Kerr (1957) Susan Hayward (1958) Audrey Hepburn (1959) Deborah Kerr (1960)
1961–1980	Sophia Loren (1961) No Award (1962) Patricia Neal (1963) Kim Stanley (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor/Lynn Redgrave (1966) Edith Evans (1967) Joanne Woodward (1968) Jane Fonda (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liv Ullmann (1972) Joanne Woodward (1973) Liv Ullmann (1974) Isabelle Adjani (1975) Liv Ullmann (1976) Diane Keaton (1977) Ingrid Bergman (1978) Sally Field (1979) Sissy Spacek (1980)
1981–2000	Glenda Jackson (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Peggy Ashcroft (1984) Norma Aleandro (1985) Sissy Spacek (1986) Holly Hunter (1987) Meryl Streep (1988) Michelle Pfeiffer (1989) Joanne Woodward (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Linda Fiorentino (1994) Jennifer Jason Leigh (1995) Emily Watson (1996) Julie Christie (1997) Cameron Diaz (1998) Hilary Swank (1999) Laura Linney (2000)
2001–2020	Sissy Spacek (2001) Diane Lane (2002) Hope Davis (2003) Imelda Staunton (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Sally Hawkins (2008) Meryl Streep (2009) Annette Bening (2010) Meryl Streep (2011) Rachel Weisz (2012) Cate Blanchett (2013) Marion Cotillard (2014) Saoirse Ronan (2015) Isabelle Huppert (2016) Saoirse Ronan (2017) Regina Hall (2018) Lupita Nyong'o (2019) Sidney Flanigan (2020) Lady Gaga (2021) Cate Blanchett (2022) Lily Gladstone (2023)

g t d Gümüş Ayı En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1956–1975	Elsa Martinelli (1956) Yvonne Mitchell (1957) Anna Magnani (1958) Shirley MacLaine (1959) Juliette Mayniel (1960) Anna Karina (1961) Rita Gam / Viveca Lindfors (1962) Bibi Andersson (1963) Sachiko Hidari (1964) Madhur Jaffrey (1965) Lola Albright (1966) Edith Evans (1967) Stéphane Audran (1968) Shirley MacLaine / Simone Signoret (1971) Elizabeth Taylor (1972) Kinuyo Tanaka (1975)
1976–2000	Jadwiga Barańska (1976) Lily Tomlin (1977) Gena Rowlands (1978) Hanna Schygulla (1979) Renate Krößner (1980) Barbara Grabowska (1981) Katrin Saß (1982) Yevgeniya Glushenko (1983) Inna Churikova (1984) Jo Kennedy (1985) Marcélia Cartaxo / Charlotte Valandrey (1986) Ana Beatriz Nogueira (1987) Holly Hunter (1988) Isabelle Adjani (1989) Victoria Abril (1991) Maggie Cheung (1992) Michelle Pfeiffer (1993) Crissy Rock (1994) Josephine Siao (1995) Anouk Grinberg (1996) Juliette Binoche (1997) Fernanda Montenegro (1998) Juliane Köhler / Maria Schrader (1999) Bibiana Beglau / Nadja Uhl (2000)
2001–2020	Kerry Fox (2001) Halle Berry (2002) Nicole Kidman / Julianne Moore / Meryl Streep (2003) Catalina Sandino Moreno / Charlize Theron (2004) Julia Jentsch (2005) Sandra Hüller (2006) Nina Hoss (2007) Sally Hawkins (2008) Birgit Minichmayr (2009) Shinobu Terajima (2010) Sareh Bayat / Sarina Farhadi / Leila Hatami / Kimia Hosseini (2011) Rachel Mwanza (2012) Paulina García (2013) Haru Kuroki (2014) Charlotte Rampling (2015) Trine Dyrholm (2016) Kim Min-hee (2017) Ana Brun (2018) Yong Mei (2019) Paula Beer (2020)
2021–günümüz	Maren Eggert (2021) Meltem Kaptan (2022)