İçeriğe atla

ESO 137-001

Koordinat:Sky map 16sa 13d 27,3s; -60º 45' 51″
Vikipedi, özgür ansiklopedi
ESO 137-001
HUT tarafından elde edilen ESO 137-001 fotoğrafı[1]
Gözlem verisi (Dönem J2000[2])
TakımyıldızGüney Üçgeni[3]
Sağ açıklık (α)16sa 13d 27,3s[4]
Dik açıklık (δ)-60° 45′ 51″[4]
Galaksi sınıfıSBc:[4]
Görünür büyüklük (B)14,6[4]
Boyut100.000 ly[5]
Görünür boyut (V)1,3 x 0,6[4]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)0,014880 ± 0,000153[4]
Helyo dikey hız ()(4461 ± 46) km/s[4]
Mesafe202,54 MIy (62,1 Mpc)[4]
Dikkate değer özelliklergaz izi, toz şeridi[4]
Keşif
Ming Sun (2005)
Katalog belirtmeleri
ESO 137-001 • ESO 137-1 • ESO-LV 137-0010 • LEDA 57532 • PGC 57532
Güney Üçgeni takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

ESO 137-001, Güney Üçgeni takımyıldızında yaklaşık olarak 202,54 MIy (62,1 Mpc) uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Gaökadanın saatte milyonlarca kilometrelik yüksek bir hızla (1900 km/s)[6] içinden geçtiği Cetvel Kümesi'nin (Abell 3627) bir parçasıdır.[7] 2005 yılında Chandra X-ışını Gözlemevi ve XMM-Newton tarafından yapılan gözlemler kullanılarak Dr. Ming Sun tarafından keşfedildi.[8]

ESO 137-001, Hubble Uzay Teleskobu tarafından ultraviyole bantta ve Chandra Uzay Teleskobu tarafından X-ışınlarında incelendi ve galaksiler arası uzayda yaklaşık 260.000 ışık yılı uzunluğa dağılmış devasa bir izin (kuyruğun) varlığını güçlendiren görüntüler elde edildi. İz, yüksek sıcaklıklara ulaşan (yaklaşık 100 milyon kelvin) gazla sarılı bir dizi genç yıldızdan oluşur ve çarpma basıncı soyulması (İngilizce: Ram pressure) adı verilen bir olayla gökadadan uzaklaşmaktadır.[5][7] Bu olay, bir gökadanın gazları ile bir kümenin galaksiler arası uzayda bulunan gazları arasındaki çarpışmanın sonucudur.

Abell 3627'nin çekim alanı; yıldızları, gazı ve tozu, ESO 137-001'in çevre bölgelerinden uzaklaştırır, fakat galaktik çekirdekte bulunan madde kısmen korunur. Zamanla toz ve gazın çoğu sürüklenecek ve sonunda ESO 137-001 yeni yıldızlar oluşturmak için gereken malzemeden yoksun kalacak.

ESO 137-001, bir denizanası gökadası'nın tipik bir örneği olarak kabul edilir ve James Webb Uzay Teleskobu'nun MIRI cihazı ile kızılötesi ışıkta garanti süre gözlemleri (GTO) kapsamında 4 Eylül 2023 tarihinde derinlemesine incelenecek.[9] Bu inceleme, kuyruğun farklı noktalarındaki yıldız oluşumu bölgelerini, soyulma sürecinin zaman içinde nasıl evrildiğini ve bu sürecin yeni yıldızların oluşumunu nasıl etkilediğini gözlemlemeyi amaçlamaktadır.[10]

  • ALMA/VLT[11]
    ALMA/VLT[11]
  • NASA/ESA/CHANDRA
    NASA/ESA/CHANDRA
  • 3D video

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Spiral galaxy spills blood and guts". ESA / HUBBLE. 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2014. 
  2. ^ "ESO 137-1 -- Galaxy". SIMBAD. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2010. 
  3. ^ "PGC 57532". WikiSky. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2010. 
  4. ^ a b c d e f g h i "NED results for object ESO 137-???001". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  5. ^ a b "Chandra.Harvard". 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2018. 
  6. ^ "APOD Stripping ESO 137-001". 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2018. 
  7. ^ a b "Galaxy Cluster Has Two 'Tails' to Tell". NASA. 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2010. 
  8. ^ Jim Steele (11 Kasım 2014). The University of Alabama in Huntsville (Ed.). "UAH professor watching galaxy he discovered collide with cluster". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  9. ^ "GTO 1178 - Ram Pressure Stripping in ESO 137-001". stsci.edu. Space Telescope Science Institute. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  10. ^ "A "Jellyfish" Galaxy Swims Into View of NASA's Upcoming Webb Telescope". nasa.gov. 17 Nisan 2019. 18 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  11. ^ "ALMA explores a Cosmic Jellyfish". www.eso.org (İngilizce). 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=ESO_137-001&oldid=34013815" sayfasından alınmıştır