Cevizlik, Yusufeli
| Cevizlik | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Cevizlik Cevizlik'in Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1347 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 167 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Cevizlik, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Cevizlik köyünün eski adı Çilçim veya Cilcim'dir. Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği Tao bölgesinde yer alan köyün bu adı, Gürcüce Çimçimi'den (ჭიმჭიმი) Türkçeye girmiş olabilir.[4] 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Cilcim (جلجم) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çilçim (چلچم) biçiminde yazılmıştır.[5][6]
Çimçimi, Orta Çağ'da Gürcü devletlerin yönetimindeki Tao bölgesinin bir köyüdür. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki Bedazori Kalesi de buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. 11-12. yüzyıllarda yaşamış olan Yeni Platoncu Gürcü filozof İoane Petritsi'nin "Çimçimeli" lakabından dolayı bu köyden olduğu kabul edilmektedir.[7][8]
Çimçimi, 1835 Osmanlı Müslim nüfus defterinde "Cilcim" adıyla Çıldır Eyaleti'ne bağlı Livane-i Ulya sancağının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin vergi ve askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte köyde 57 hanede 158 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 316 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bugün Kayabaşı adıyla Cevizlik köyünün bir mahallesi olan Keda, bu nüfus tespiti sırasında ayrı bir köydü ve Keda'daki 8 hanede 23 erkek tespit edilmişti. Gürcücede "tepe" anlamına gelen Keda köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 46 kişiden oluştuğu söylenebilir.[9]
Çimçimi, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan Sancağı'na bağlı Livana kazasının bir köyüydü. Köyün nüfusu 42 hanede yaşayan 190 kişi olarak kaydedilmiştir.[10] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise, Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. 1935 nüfusu sayımında "Cilcim" olarak kaydedilmiş olan köy, Yusufeli kazasının bir köyü olarak Erzurum vilyetine bağlanmıştı. Bu tarihte köyün nüfusu 497 kişiden oluluyordu.[11]
Türkçe kaynaklarda Çilçim ve Cilcim olarak geçem Çimçimi adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Cevizlik olarak değiştirilmiştir.[12] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Cevizlik (Cilcim)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanılmıştır.[13]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Cevizlik köyü, Artvin il merkezine 52 km, Yusufeli ilçe merkezine 53 km uzaklıktadır.[14]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 167[2] |
| 2019 | 177[2] |
| 2018 | 285[2] |
| 2017 | 151[2] |
| 2016 | 168[2] |
| 2015 | 174[2] |
| 2014 | 179[2] |
| 2013 | 228[2] |
| 2012 | 210[2] |
| 2011 | 231[2] |
| 2010 | 252[2] |
| 2009 | 282[2] |
| 2008 | 315[2] |
| 2007 | 330[2] |
| 2000 | 419[14] |
| 1990 | 514[14] |
| 1985 | 528[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Cevizlik, Turkey Page". Fallingrain.com. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Yusufeli Cevizlik Köy Nüfusu". Nufusune.com. 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 52 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 356, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 52. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ "İoane Petritsi (Çimçimeli, 12. Yüzyıl)" (Gürcüce), Ambioni
- ^ Buket Şahin, 1835 tarihli Çıldır Eyaletine Bağlı Livane-i Ulya Sancağı 2768 numaralı Nüfus Defterinin Değerlendirilmesi, Erzurum, 2019, s. 28, 170. 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 357, ISBN 9789157871117.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 378" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 629". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ a b c d "Cevizlik Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.