1995

**Çeşitli takvimlerde 1995**
Miladi	1995 ; MCMXCV
Ab urbe condita	2748
Asur	6745
Bahâî	151 – 152
Bengal	1402
Berberi	2945
Birmanya	1357
Bizans	7503 – 7504
Budist	2539
Discordian	3161
Ermeni	1444 ; ԹՎ ՌՆԽԴ
Etiyopya	1987 – 1988
Fransız cumhuriyetçi	203 – 204
Hicrî	1415 – 1416
Hint
- Kali Yuga	5096 – 5097
- Shaka Samvat	1917 – 1918
- Vikram Samvat	2051 – 2052
Holosen takvimi	11995
İbrani	5755 – 5756
İran	1373 – 1 BP – MÖ 1374 BP
Juche	84
Kıpti	1711 – 1712
Kore	4328
Tayland güneş	2538
Unix zaman	788918400 – 820454399
	g; t; d;

Binyıllar:	2. binyıl
Yüzyıllar:	19. yüzyıl; 20. yüzyıl; 21. yüzyıl;
Onyıllar:	1970'ler; 1980'ler; 1990'lar; 2000'ler; 2010'lar;
Yıllar:	1992; 1993; 1994; 1995; 1996; 1997; 1998;

1995 (MCMXCV) pazar günü başlayan yıl. 20. yüzyılın ve 2. milenyumun 95. yılı.

Olaylar

Ocak

1 Ocak
- Dünya Ticaret Örgütü kuruldu.
- İsveç, Avusturya ve Finlandiya; Avrupa Birliği üyeliğine kabul edildi.
9 Ocak - Rus kozmonot Valeri Polyakov Mir uzay istasyonunda 366 gün kalarak uzayda kalma rekorunu kırdı.^[1]
17 Ocak - Japonya'nın Kobe şehrinde meydana gelen 7.3 şiddetindeki deprem sonucu 6.433 kişi öldü.

Şubat

6 Şubat - Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliği antlaşması imzalandı.
18 Şubat - Cumhuriyet Halk Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti, CHP çatısı altında birleşti. Hikmet Çetin genel başkanlığa getirildi.

Mart

20 Mart - Türk Silahlı Kuvvetleri, Kıbrıs Harekâtı'ndan (1974) sonraki en kapsamlı harekâtı başlatarak 35.000 askerle Irak'a girdi. Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Irak'ta 2245 PKK'lı öldürülürdü.
- Tokyo Metrosu'nda Aum Shinrikyo tarikatı üyeleri tarafından sarin gazı kullanılarak gerçekleştirilen terör saldırısında 12 kişi hayatını kaybetti, 4000'den fazla kişi yaralandı.

Nisan

11 Nisan - Güneydoğu Anadolu Projesinin bir parçası olan Şanlıurfa - Harran su kanallarına, ilk su verildi.

Mayıs

1 Mayıs - Hırvatistan Ordusu, Batı Slavonya'yı geri almak için Bljesak Operasyonu başlattı.
17 Mayıs - Nasuh Mahruki Everest'in zirvesine ulaşarak dünyanın en yüksek zirvesine ulaşan ilk Türk oldu.

Haziran

6 Haziran - Yalova, Karabük ve Kilis il oldu.
16 Haziran - Michael Jackson çift diskten oluşan albümünü HIStory'u çıkardı. Ayrıca bu albüm dünyanın en çok satan çift diskli albümüdür.

Temmuz

11 Temmuz - Bosna Soykırımı: Ratko Mladiç komutasındaki Bosna Sırp ordusu, Bosna-Hersek'teki Srebrenitza Bölgesi'nde, toplamda yaklaşık 8.000 Bosnalı'ın öldürüldüğü Srebrenitsa Katliamı'na başladı.
13 Temmuz - Isparta'nın Senirkent ilçesinde meydana gelen sel felaketinde 74 kişi öldü.
25 Temmuz - İstanbul Altın Borsası açıldı.

Ağustos

4 - 7 Ağustos - Hırvatlar, Bosna-Hersek ordusunun 5. kolordusu ve NATO'yla işbirliği içinde Krayina Sırp Cumhuriyeti ve Batı Bosna Cumhuriyeti'ne karşı Fırtına Harekâtı olarak adlandırılan geniş çaplı bir operasyon düzenleyerek 250.00 Sırp ve Müslüman özerkçiye evlerini terk ettirdiler.
24 Ağustos - Microsoft, yeni Windows sürümü Windows 95'i satışa sundu.
30 Ağustos - NATO, Markale Katliamı üzerine, Bosnalı Sırplara karşı hava harekatı başlattı.

Eylül

11 Eylül - Sümerbank, 103 milyon dolara Hayyam Garipoğlu grubuna satılarak özelleştirildi.

Ekim

1 Ekim - 1995 Dinar Depremi: Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesinde meydana gelen 6.0 şiddetindeki depremde 90 kişi öldü, 212 kişi yaralandı.
2 Ekim - Heavy Metal albümü Iron Maiden onuncu albümü The X Factor'ı yayınladı.

Kasım

13 Kasım - Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bomba yüklü araçlarla gerçekleştirilen saldırıda 7 kişi öldü.
8 Aralık
- Eralp Akkoyunlu (d 1933), 1987 yılında çıktığı dünya seyahatini tamamlayarak bunu gerçekleştiren 5. Türk oldu. 6 yıl 7 ay süren bu yolculukta Akkoyunlu, 302 gün seyir yaparak dünyayı dolaşmıştır.
- KESK, memur sendikaları konfederasyonu kuruldu.
13 Aralık - Avrupa Parlamentosu, 149 ret oyuna karşılık 343 oyla Türkiye ile yapılan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.
14 Aralık - Paris'te Sırp, Bosnalı ve Hırvatlar arasında imzalanan Dayton Barış Antlaşması'yla 3.5 yıldır devam eden Bosna Savaşı sona erdi.

Ay veya günü bilinmeyenler

NBA basketbol liginde Toronto Raptors takımı kuruldu.

Dünya Nüfusu

Dünya nüfusu

1995

1990

2000

Dünya

5,674,380,000

5,263,593,000

410,787,000

6,070,581,000

396,201,000

Afrika

707,462,000

622,443,000

85,019,000

795,671,000

88,209,000

Asya

3,430,052,000

3,167,807,000

262,245,000

3,679,737,000

249,685,000

Avrupa

825,405,000

721,582,000

5,823,000

830,986,000

581,000

	Latin Amerika/ Adalar

481,099,000

441,525,000

39,574,000

520,229,000

39,130,000

	Kuzey Amerika

299,438,000

283,549,000

15,889,000

315,915,000

16,477,000

Okyanusya

28,924,000

26,687,000

2,237,000

31,043,000

2,119,000

Doğumlar

Ocak

1 Ocak
- Rachel Amanda, Endonezyalı oyuncu ve şarkıcı
- Beykan Şimşek, Türk futbolcu.
- Gökhan Akkan, Türk kaleci.
- Nuri Fatih Aydın, Türk futbolcu.
- Recep Niyaz, Türk futbolcu.
- Turhan Alper Turgut, Türk futbolcu.
2 Ocak - Antonio José, İspanyol şarkıcı.
3 Ocak
- Muhammed Demirci, Türk futbolcu.
- Kim Seolhyun, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu.
- Jisoo (şarkıcı), Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu
30 Ocak
- Eldar Seferov, Azeri artistik jimnastikçi
- Viktoriya Komova, Rus artistik jimnastik sporcusu

Şubat

8 Şubat
- Joshua Kimmich, Alman futbolcu
- Jordan Todosey, Sinema oyuncusu
- Mijat Gaćinović, Sırp futbolcu
11 Şubat - Milan Škriniar, Slovak futbolcu
27 Şubat - Burak Beldek, Türk ragbi oyuncusu

Mart

4 Mart - Chlöe Howl, İngiliz şarkıcı ve şarkı yazarı
6 Mart - Annelies Törös, Belçikalı manken
8 Mart - Marko Gudurić Sırp basketbolcu
15 Mart - Guillermo Martínez Ayala, Meksikalı futbolcu
17 Mart - Anastasia Martiusheva, Buz patenci
22 Mart - Hasan Ayaroğlu, Türk futbolcu

Nisan

1 Nisan - Maxence Perrin, Fransız oyuncu
2 Nisan - Sergey Revyakin, Rus futbolcu
6 Nisan - Metecan Birsen, Basketbolcu
7 Nisan - Valeria Zenkova, Buz Patenci
8 Nisan - Anne Murielle Ravina, Mauritiuslu manken
14 Nisan - Yukiko Fujisawa, Buz patenci
22 Nisan - Mustafa Etoğlu, Türk futbolcu
26 Nisan - Tilbe Şenyürek, Türk basketbolcu
29 Nisan - Behruz Samedov, Azeri siyaset bilimci, aktivist

Mayıs

2 Mayıs - Hazal Subaşı, Türk oyuncu ve manken
3 Mayıs - Celeste Buckingham, Slovak şarkıcı
6 Mayıs - Adi Osmanović, Boşnak voleybolcu
12 Mayıs
- Luke Benward, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
- Sawyer Sweeten, Amerikalı çocuk oyuncu (ö. 2015)
15 Mayıs - Ksenia Sitnik, şarkıcı
22 Mayıs - Nazlıcan Ölçek, Türk basketbolcu
26 Mayıs - Kenan Sipahi, Türk basketbolcu

Haziran

3 Haziran - Abdullah el-Arraf, Suudi Arabistanlı profesyonel futbolcu
4 Haziran - María Isabel, İspanyol şarkıcı
6 Haziran - Daria Varlamova, Avustralyalı-Rus manken
12 Haziran - Ezgi Dilik, Türk voleybolcu
19 Haziran - Deniz Aygül, Türk basketbolcu

Temmuz

5 Temmuz - Akira Hamashita, Japon futbolcu
7 Temmuz - Nika Turković, Hırvat şarkıcı
9 Temmuz - Georgie Henley, Şarkıcı
10 Temmuz - Nicolas Ganopoulos, Yunan şarkıcı
12 Temmuz
- Yohio, İsveçli şarkıcı ve söz yazarı
- Luke Shaw, İngiliz futbolcu
17 Temmuz - Jessy Gálvez López, Belçikalı futbolcu
18 Temmuz - Sui Wenjing, Buz Patenci
28 Temmuz - Polina Shelepen, Buz Patenci

Ağustos

8 Ağustos - Malin Reitan, Norveçli şarkıcı.
15 Ağustos - Ümit Karaal, Türk futbolcu.
17 Ağustos - Gracie Gold, Amerikalı buz patenci.
20 Ağustos - Mehmet Yılmaz, Türk futbolcu.
29 Ağustos
- Kartal Özmızrak, Türk basketbolcu.
- Oğuz Berkay Fidan, Türk şarkıcı.

Eylül

7 Eylül
- Luisa Niemesch, Alman güreşçi
- George Williams, Galli futbolcu
- Yota Shimokawa, Japon futbolcu
- Jailson, Brezilyalı futbolcu
8 Eylül
- Ellie Black, Kanadalı artistik jimnastikçi
- Kimberley Woods, İngiliz slalom kanocu
- Nicolai Hvilshøj Reedtz, Danimarkalı Counter-Strike: Global Offensive profesyonel oyuncu
- Hayao Kawabe, Japon hentbolcu
- Julian Weigl, Alman millî futbolcu
10 Eylül
- Samed Kaya, Türk oyuncu
- Jack Grealish, İngiliz milli futbolcu
15 Eylül - Sam Gallagher, İngiliz futbolcu
22 Eylül-Nayeon,Güney Koreli şarkıcı

Ekim

1 Ekim - Zhaneta Byberi, Arnavut model
4 Ekim - Ralf Mackenbach, Hollandalı müzisyen.
7 Ekim - Carlos Ibargüen, Kolombiyalı futbolcu
9 Ekim - Mariam Kakhelishvili, Gürcü sanatçı ve söz yazarı.
13 Ekim - Jimin (1995 doğumlu şarkıcı) Güney Koreli şarkıcı
15 Ekim - Billy Unger, Amerikalı aktör.

Kasım

2 Kasım - Brandon Soo Hoo, Sinema ve Dizi Oyuncusu.
6 Kasım - Doğukan Tezel, Türk basketbolcu
9 Kasım - Daniel Naroditsky, Amerikalı satranç büyükustası
11 Kasım - Noah Gray-Cabey, Amerikalı aktör
16 Kasım
- Dilara Uralp, Türk rüzgâr sörfçüsü
- Aslı Bekiroğlu, Türk oyuncu
23 Kasım - Brittany Broben, Avustralyalı atlama sporcusu
27 Kasım - Iris, Belçikalı şarkıcı

Aralık

1 Aralık - Eva Boto, Sloven şarkıcı.
5 Aralık - Levy Rozman, Amerikalı Uluslararası Satranç Ustası, yayıncı ve satranç yorumcusu
20 Aralık - Feliks Zemdegs, Avustralyalı Rubik Küpü şampiyonu.
29 Aralık - Ross Lynch, Amerikalı aktör, şarkıcı, çalgıcı ve dansçı
30 Aralık- V (şarkıcı) Güney Koreli şarkıcı ve söz yazarı

Ölümler

Ocak

1 Ocak
- Eugene Wigner, Macar Amerikan fizikçi ve matematikçi.
- Mehmet Muhtar, Türk sinema yönetmeni ve senaristi.
2 Ocak - Siad Barre
6 Ocak - Muharrem Ergin, Türk yazar ve türkolog.
9 Ocak - Alaettin Eriş, Türk siyasetçi.
11 Ocak
- Onat Kutlar, Türk şair, yazar, düşünce adamı.
- Theodor Wisch
17 Ocak - Miguel Torga, Portekizli şair ve yazar.
18 Ocak - Adolf Butenandt, Alman biyokimyacı (d. 1903)
20 Ocak - Mehdi Bazergan, İranlı eğitimci, akademisyen, aktivist ve siyasetçi.
25 Ocak - William Sylvester, Amerikalı film ve dizi oyuncusu.

Şubat

2 Şubat
- Donald Pleasence, İngiliz aktör.
- Fred Perry, İngiliz tenisçi.
4 Şubat - Patricia Highsmith, Amerikalı polisiye yazarı.
6 Şubat - Mehmet Nebil Oktay, Türk siyasetçi.
21 Şubat - István Bárány, Macar yüzücü.

Mart

1 Mart
- César Rodríguez Álvarez, İspanyol eski millî futbolcu.
- Georges J. F. Köhler, Alman biyolog.
- Vladislav Listyev, Rus televizyon habercisi.
3 Mart - Mustafa Irgat, Türk şair ve sinema yazarı.
4 Mart - Eden Ahbez
6 Mart - Nehar Tüblek, Karikatürcü ve mizahçı.
14 Mart - William Alfred Fowler, Amerikalı astrofizikçi.
15 Mart - Mustafa Necati Karaer
17 Mart - Ruşen Cevadov, Azerbaycanlı siyasetçi, asker.
18 Mart - Sadri Alışık, oyuncu (d. 1925).
19 Mart - Max Braithwaite, Kanadalı yazar.
20 Mart - James "Bud" Walton
26 Mart
- Belgin Doruk, oyuncu (d. 1936).
- Eazy-E, Amerikalı rapçi ve prodüktör.
- Ko Takamoro, Eski Japon futbol oyuncusu.
27 Mart - Seyfi Kurtbek, Türk siyasetçi, askerci.
29 Mart - Baltimora, Kuzey İrlandalı şarkıcı.
31 Mart - Selena, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı öldürüldü (d. 1971)

Nisan

6 Nisan - Yannis Alevras, Yunan Siyasetçi ve Yunanistan Cumhuriyeti'nin Eski Meclis Başkanı ve Cumhurbaşkanı Vekili.
10 Nisan - Morarji Desai, Hindistan'ın 6. başbakanı.
13 Nisan - Josef Hügi, İsviçreli futbolcu.
14 Nisan - Brian Coffey, İrlandalı şair ve yayıncı.
18 Nisan - Max Wünsche
20 Nisan - Milovan Đilas
25 Nisan - Ginger Rogers, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu, şarkıcı ve dansçı.
27 Nisan - Kemal Sarıibrahimoğlu, Türk siyasetçi.

Mayıs

2 Mayıs - Osman Kavrakoğlu, Türk siyasetçi ve futbol adamı.
5 Mayıs
- Mihail Botvinnik, Altıncı dünya satranç şampiyonu.
- Ömer Lütfi Erzurumluoğlu, Türk siyasetçi.
10 Mayıs - Belkıs Dilligil tiyatro ve sinema oyuncusu
11 Mayıs - Mia Martini, İtalyan şarkıcı.
12 Mayıs
- Giorgio Belladonna
- Ştefan Kovács
14 Mayıs - Christian Anfinsen, Amerikalı biyokimyacı.
16 Mayıs - Lütfi Suyolcu, Kuşadası Belediyesi eski Başkanı.
18 Mayıs - Elizabeth Montgomery, Amerikalı film ve televizyon oyuncusu.
24 Mayıs - Harold Wilson, İngiliz siyasetçi, başbakan.
25 Mayıs - Dany Robin, Fransız oyuncu.
26 Mayıs - Doğan Kasaroğlu, Türk gazeteci ve siyasetçi.
29 Mayıs - Glen Selbo, Amerikalı basketbolcu.
30 Mayıs - Ted Drake, İngiliz futbol adamı.

Haziran

9 Haziran - Sibel Yalçın, DHKP-C militanı.
14 Haziran - Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar.
20 Haziran - Emil Cioran, Rumen yazar.
22 Haziran - Yves Congar - Dominikan, Kardinal, 20. yüzyılın en önemli Roma Katolik ilahiyatçılarından biridir (d. 1904)
23 Haziran - Jonas Salk
29 Haziran - Lana Turner, Amerikalı oyuncu, akrist. (d. 1921)

Temmuz

4 Temmuz- Bob Ross Ressam (d.1942).
5 Temmuz - Aziz Nesin, mizah yazarı (d. 1915).
10 Temmuz - Mehmet Ali Aybar, Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) eski lideri ve Sosyalist Devrim Partisi'nin (SDP) kurucu genel başkanı. (ö.1995)
13 Temmuz - Bilge Karasu, Türk yazar.
15 Temmuz - Haluk Çulha, Türk bürokrat.
17 Temmuz
- Efraim Evron, İsrailli diplomat.
- Juan Manuel Fangio
20 Temmuz - Ernest Mandel
24 Temmuz
- Halid Bekdaş, Suriyeli siyaset adamı.
- Sadık Ahmet
27 Temmuz - Melih Esenbel, Türk diplomat.

Ağustos

3 Ağustos - Ida Lupino, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen ve senarist.
5 Ağustos - İzet Naniç, Yugoslav savaşı sırasında tugay komutanı (d. 1965)
7 Ağustos - Muharrem Gülergin
9 Ağustos - Jerry Garcia
12 Ağustos - Vasfi Gerger, Türk siyasetçi.
21 Ağustos - Guri Richter, Danimarkalı oyuncu (d. 1917)
23 Ağustos - Sylvester Stadler
24 Ağustos - Alfred Eisenstaedt, Amerikalı fotoğrafçı.
29 Ağustos - Frank Perry, Amerikan oyun ve film yönetmeni.
30 Ağustos
- Adam Wiśniewski-Snerg, Polonyalı bilimkurgu yazarı.
- Fischer Black, Amerikalı ekonomist.

Eylül

9 Eylül - Keith Wayne, Amerikalı oyuncu.
10 Eylül - Oral Sander, Türk akademisyen.
11 Eylül - Jimmy Ryce, Amerikalı erkek çocuğu.
12 Eylül - Jeremy Brett, İngiliz aktör.
15 Eylül - Gunnar Nordahl, İsveçli golcü futbolcu.
27 Eylül - Baha Akşit, Türk siyasetçi, doktor, eski milletvekili ve senatör.

Ekim

4 Ekim - Gilles Deleuze
5 Ekim - Abdurehim Ötkür, Yazar ve şair.
9 Ekim - Alec Douglas-Home, İngiliz siyasetçi.
10 Ekim - Kadir Savun, oyuncu (d. 1926).
11 Ekim - Şemsi Belli, Türk şair, yazar, gazeteci, siyasetçi.
13 Ekim - Tevfik Koraltan, Türk siyasetçi.
18 Ekim - Claudio Brook, Meksikalı sinema oyuncusu.
22 Ekim - Mehmet Ali Güngör, Türk oyuncu (d. 1928)

Kasım

3 Kasım - Jean Droze
4 Kasım - İzak Rabin
8 Kasım - Mükerrem Sarol, Türk siyasetçi.
9 Kasım - Yılmaz Zafer, oyuncu (d. 1956).
10 Kasım
- Ken Saro-Wiwa, Nijeryalı yazar, televizyon yapımcısı ve çevreci.
- René Wellek
20 Kasım - Sergey Grinkov, Rus buz patenci.
21 Kasım - Victoria Hazan, Yahudi asıllı Türk şarkıcı, udi ve besteci.
23 Kasım - Louis Malle, Fransız film yönetmeni, senarist ve yapımcısı.
25 Kasım - Nesim Malki, Türkiye Yahudisi iş insanı ve tefeci.
27 Kasım - Abdullah Yüce, Türk müziği sanatçısı, şair, oyuncu.
28 Kasım - Rakım Çalapala, Türk yazar.

Aralık

2 Aralık
- Kemal Sülker, Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı yazar.
- Robertson Davies, Kanadalı oyun yazarı ve romancı.
7 Aralık - Masashi Watanabe, Japon futbol oyuncusu.
17 Aralık - İsa Yusuf Alptekin, Uygur siyasetçisi ve Doğu Türkistan Cumhuriyetinin genel sekreteri.
18 Aralık - Konrad Zuse
19 Aralık - Kamil Tuğrul Coşkunoğlu, Türk siyasetçi.
23 Aralık - James Meade, İngiliz iktisatçısı.
25 Aralık - Dean Martin, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı.
26 Aralık - Hüsamettin Böke, Türk futbolcu.
30 Aralık
- Doris Grau, Amerikalı senaryo danışmanı, oyuncu ve ses sanatçısı.
- Orhan Öztrak, Türk siyasetçi.

Ayı ve günü bilinmeyenler

Arif Nusret Say (d. 1933, Gaziantep), Uluslararası Halter Federasyonu Denetleme Kurulu üyesi.
Ali el-Verdi, Iraklı sosyal bilimci (d. 1913)

Kaynakça

^ A. W. Jones (1999). Innovations in Astronomy. ABC-CLIO. s. 70. ISBN 978-1-57607-114-4.

[1] A. W. Jones (1999). Innovations in Astronomy. ABC-CLIO. s. 70. ISBN 978-1-57607-114-4.

[1]