Pandemya ng trangkaso ng 2009
Nangangailangan ang artikulo o seksiyon na ito ng pagwawasto sa balarila, estilo, pagkakaisa, tono o baybay. (Nobyembre 2011) |
Sakit | Influenza |
---|---|
Uri ng birus | Pandemya ng H1N1/09 virus |
Lokasyon | Buong mundo |
Unang kaso | Hilagang Amerika[1][2] |
Petsa ng pagdating | Enero 2009 – 10 Agosto 2010[3][4] |
Pinagmulan | Veracruz, Veracruz, Mehiko[1][5] |
Kumpirmadong kaso | 491,382 (lab-confirmed)[6] |
Pinaghihinalaang kaso‡ | 700 milyon to 1.4 bilyon (estimation)[7] |
Patay | lab-confirmed deaths reported to WHO: 18,449[8] (flu patients were generally not tested)[9] |
‡ Ang mga pinaghihinalaang kaso ay hindi pa nakumpirma sa ngayon dahil sa strain na ito na sinusubukan sa laboratoryo, bagaman may ilang ibang strain na hindi na pinaghihinalaan. |
Ang pandemyang Influenza A (H1N1) ay isang epidemya ng isang flu virus na natuklasan lamang noong Abril 2009, kilala ito bilang "trangkasong baboy (swine flu)". Ang pinagmulan ng pagkalat nito sa mga tao ay hindi pa rin nalalaman. Ang mga kasong unang natuklasan sa E.U. at ang mga opisyales ay nagsuspetya na may kaugnayan ang pangyayaring ito sa mga naunang pagsilakbo ng sakit na katulad ng trangkaso sa Mehiko. Ilang araw ang lumipas at daang-daang kaso ang naitala sa Mehiko, ilan sa mga kasong ito ay malala, pati na rin ang E.U. ay nakapagtala ng mga kaso at ilang pang mga bansa sa hilagang kalahati ng mundo. Hindi nagtagal mula noon, ang S.P.K. ng U.N., kasama ang C.D.C ng E.U. ay nagpahayag na ang A(H1N1) ay maaring maging pandaigdigang sakit, at ang S.P.K. ay itinaas na sa "Ika-5 Antas" na hanggang anim ang kahandaan para sa naturing na sakit, bilang "signal that a pandemic is at the imminent level".
Kahit na ang mga virologists ang nagsasabing ang sakuna ay malumanay at mas malubha ang mga naunang sakuna kaysa dito[10], may ilang opisyales para sa kalusugan, kabilang ang direktor ng C.D.C. na si Richard Besser, ay nag-aalala sa maaring mangyari sa mga susunod na taon, na nagsasabing "we are not seeing any sign of this petering out. We are still on the upswing of the epidemic curve. The number of cases is expected to rise as the new flu spreads across the country."[11] Kung susuriin pa, maraming eksperto ay nababahala dahil ang bagong bayrus ay maaring lumala at mag-bago sa mga darating na buwan, na maaring magdulot ng mas delikado at mas malawakang pagsilakbo ng bayrus sa mga susunod na taon.
Ang bagong sakit ay nag-mimistulang magkahalo ng apat na klase ng Bayrus trangkaso A subtipo H1N1.[12] Ang mga pagsusuri sa C.D.C. ay kinilala ang apat na magkakaibang uri ng bayrus bilang isa sa trangkasong pantao, isa sa trangkasong pang-ibon, at dalawa sa trangkasong ng baboy.[12] Pero, ang ibang siyentipiko ay nagsabi na ang pagkakasuri sa mga kaurian ng trangkasong ng baboy ng 2009 (A/H1N1) ang nagpapatunay na lahat ng bahagi ng RNA ay mula sa pinagmumulan ng trangkaso ng baboy,[13] at "this preliminary analysis suggests at least two swine ancestors to the current H1N1, one of them related to the triple reassortant viruses isolated in North America in 1998."[14] May trangkaso ng baboy na mula sa mga ninuno ay laganap sa Estados Unidos, at yung isa sa Euro-Asya.[12]
Kasaysayan ng konteksto
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang taunang pagkakaroon ng trangkaso ay tinatayang nakakaapekto ng 5–15% ng populasyon sa daigdig, na nagreresulta ng malalalang sakit sa 3-5 milyong tao at nagdudulot ng pagkamatay ng 250,000–500,000 katao sa mundo. Sa mga industrialisadong bansa nagkakaroon lang ng malalang sakit at kamatayan dulot ng trangkaso sa mga matataong lugar at higit na naapektohan ang mga sanggol, matatanda, at mga sakiting tao.[15]
Bukod sa mga taunang epidemya ito, ang bayrus na Influenza A ay nagdulot ng pandaigdigang pagkalat ng sakit noong ika-20 na siglo: Ang trangkasong Hispano noong 1918, trangkaso sa Asya noong 1957 at ang trangkasong Hongkong noong 1968-69. Ang mga sakit na ito ay mula sa bayrus na Influenza A na sumailalim sa malaking prosesong pagbabago na pang-genetiko, dahil sa hindi pagkakaroon ng immunidad sa bayrus.[15][16] Ang kabuuan ng mga detalye sa mga sakunang ito ay nakabuod sa ibaba.
20th century Flu pandemics | ||||||
Panademya | Taon | A (H1N1) subtipo |
Taong naiimpektohan (tinataya) |
Namamatay (tinataya) |
Namamatay ayon sa pursyento | |
---|---|---|---|---|---|---|
Panademya ng 1918 | 1918–19 | H1N1[17] | 1 bilyon | 50 - 60 milyon[18] | >2.5%[19] | |
Panademya ng 2009 | 2009 | H1N1 | 302,000 | Humigit sa 788 (simula ng Hunyo ng 2009) | 0.4% tinataya (mga nasa 0.3%-1.5%)[20] | |
Trangkaso ng Asya | 1957 | H2N2[17] | 2 milyon[18] | <0.1%[19] | ||
Trangkaso ng Hongkong | 1968–69 | H3N2[17] | 1 milyon[18] | <0.1%[19] | ||
Taunang trangkaso | Bawat taon | Karaniwan ang mga A/H3N2, A/H1N1, at B | 5-15% (340 milyon - 1 bilyon)[21] | 250,000-500,000[21] | <0.05% |
- Hindi isang panademya
Ang bayrus ng trangkaso ay nagdulot na rin ng banta sa mga nakaraang siglo, na kinabibilangan ng pseudo-pandemic ng 1947, ang pagsilakbo ng trangkasong ng baboy ng 1976 at ang trangkasong Rasya ng 1977, na dinulot ng isang uri ng H1N1.[16] Ang mundo ay naging mas alerto simula ng similakbo ang SARS sa Timog-silangang Asya (ito ay idinulot ng SARS coronavirus).[22] Ang pagiging alerto ay mas pinalawak pa at nasustinahan dahil sa pagdating ng pagsilakbo trangkaso ng ibon (H5N1) dahil sa mataas na nakamamatay na uri ng H5N1, kahit ang sakit ay karaniwan at limitado ang hawaang tao sa tao.[17][23]
Pagkalat ayon sa mga bansa
[baguhin | baguhin ang wikitext]Pagsilakbo sa E.U. at Mehiko
[baguhin | baguhin ang wikitext]- E.U.
Ang lugar at ang hayop na pinagmulan ng sakit ay hindi pa rin natutuklasan.[25][26] Inimumungkahi ng mga pagsusuri ang sakunang H1N1 na responsable sa naturing na pagsilakbo ay unang lumala noong Septiyembre 2008 ay lumaganap na masa ng ilang buwan bago maitala ang unang kaso.[25][27][28]
Ang bagong sakuna ay unang nadiskubre nang suriin ang dalawang bata ng C.D.C., una noong ika-14 ng Abril sa Kondehan ng San Diego, California at ilang araw ang nakalipas sa kalapit na Kondehan ng Imperial, Kalipornya.[29] Wala man lang kahit isa sa mga bata ay may direktang kaugnayan sa baboy.[29]
Mehiko
Ang unang kaso ay naitala sa Lungsod ng Mehiko, kung saan ang mga kamerang nagmamanman ay nakapansin ng sakit na katulad ng trangkaso (o I.L.I.) na nagsimula noong ika-18 ng Marso.[30] Ang pagsilakbo ay inakala lamang bilang "late-season flu" ng mga aworidad na Mehikano (at nagkataon nga naman na ikinalito ito sa bayrus pang-trangkaso B)[31] hanggang ika-21 ng Abril,[32][33] nang ang Centers for Disease Control and Prevention ng E.U. ay naalerto at nabahala sa dalawang kaso ng trangkaso ng baboy na iniulat sa midya.[34] Ang ilang mga muwestra ay ipinadala sa kampong C.D.C. ng E.U. noong ika-18 ng Abril.[35] Ang mga kaso sa Mehiko ay nakumpirma ng C.D.C. at ng Samahan ng Pandaigdigang Kalusugan bilang bagong sakuna ng H1N1.[30][36]
May mga kaso rin ang naitala sa mga estado ng San Luis Potosí, Hidalgo, Querétaro at Estado ng México.[37] Ang Ministro sa Kalusogan ng Mehiko na si José Ángel Córdova ay nagsabi na "We’re dealing with a new flu virus that constitutes a respiratory epidemic that so far is controllable."[37]
Sitwasyon sa mga piling bansa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Mehiko
Noong ika-21 ng Mayo, may lathain ang Associated Press na nagsasabing ang sekretarya ng kagawaran ng kalusugan sa Mehiko ay nagsabi na walang na-ospital na may karamdaman sa baga sa mga nakaraang tatlong araw, at walang kaso ng trangkaso na naitala simula noong ika-14 ng Mayo. "We are seeing a 96.1 percent drop in cases, and that's why we are dropping the alert level to green today", sabi ni Ahued.[38]
- Estados Unidos
Ang sakit ay kumalat sa 47 mga estado at sa Distrito ng Kolumbya; gayunpaman, sa humigit 5,000 katao o maaring maging kaso ng 20 Mayo, siyam lang ang namatay.[39] Sa pagtatagubilin noong ika-30 ng Mayo, si Dr. Daniel Jernigan ng C.D.C. ay nagsasabing 247 ang naospital dahil sa trangkaso ng baboy, humigit sa 70% ay may iba pang talamak na kondisyon—pagbubuntis, hika, at may karamdaman sa puso.[40]
- Lungsod ng Bagong York
Noong ika-21 ng Mayo, ang New York State Department of Health ay nagsasabi na 333 sa mga nakumpirmado ng laboratoryo na may kaso sa estado, 227 ay mula sa Lungsod ng Bagong York.[41]
- Houston
Ang Houston Chronicle ay may lathaing nilikha noong ika-21 ng Mayo na nagsasabing: "Houston's largest concentration of swine flu cases has grown by one to 25 at Travis Elementary, although the city's health department said the latest case actually was part of the cluster of illnesses that caused the school to shut down last week. . . . As of Wednesday there had been 121 confirmed cases of the disease in the Houston area, according to the city."[42]
- Britanya
May lathain ang AP na nilikha noong ika-21 ng Mayo na nagsasabing: "British health authorities have confirmed three new cases of swine flu, bringing the country's total to 112. The Health Protection Agency said Thursday May 21 2009 that the new cases are all children living in the West Midlands. The children had all recently returned from an affected area in the U.S."[43]
- Hapon
May lathain ang Time/CNN na nilikha noong ika-21 ng Mayo na nagsasabing: "The Japanese government on Wednesday confirmed the first two cases of the disease in Tokyo, the world's most populous metropolitan area. Meanwhile, the number of Japanese who have contracted the new flu has more than doubled since May 18 from 130 to 279, a rate of increase that is "without a doubt" the highest in Asia, says Peter Cordingley, regional spokesman for the World Health Organization."[44] Ayon kay Asahi Shinbun, ang pinaka-apektadong rehiyon ay ang mga prepektura ng Hyogo at ng Osaka.
- Pilipinas
Ang panademya ng trangkasong baboy sa Pilipinas ay nag-umpisa ng ika-21 ng Mayo nang ang Pilipinang batang babae ay nahawaan ng A (H1N1) noong nasa Estados Unidos. Sa mga sumunod na araw, nagkaroon ng ilang lokal na kaso sa Zambales nang may dalawang babaeng Taywanis na sumipot sa kasalan at nanghawa ng ilang katao. Sabi ni Duque na "The DOH confirms today the first case of A(H1N1) in the Philippines. She is a female traveler who arrived in the country on May 18 from the United States, whose throat specimen tested positive based on results from the Research Institute for Tropical Medicine."[45]
Pandaigdigang pag-tugon
[baguhin | baguhin ang wikitext]WHO pandemic influenza phases (2009)[46] | |
---|---|
Mga antas | Paglalarawan |
Unang antas | Ang mga trangkasong pang-hayop na kumakalat ay hindi nakakaapekto sa mga tao. |
Ika-2 antas | |
Ika-3 antas | An animal or human-animal influenza reassortant virus has caused sporadic cases or small clusters of disease in people, but has not resulted in human-to-human transmission sufficient to sustain community-level outbreaks. |
Ika-4 na antas | Human to human transmission of an animal or human-animal influenza reassortant virus able to sustain community-level outbreaks has been verified. |
Ika-5 antas | The same identified virus has caused sustained community level outbreaks in two or more countries in one WHO region. |
Ika-6 na antas | In addition to the criteria defined in Phase 5, the same virus has caused sustained community level outbreaks in at least one other country in another WHO region. |
Pagkatapos ng ika-6 na antas | Levels of pandemic influenza in most countries with adequate surveillance have dropped below peak levels. |
Pagkatapos ng panademya | Levels of influenza activity have returned to the levels seen for seasonal influenza in most countries with adequate surveillance. |
Wastong petsa ng pagsilakbo
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang pagsilakbo ay nagkaroon ng patuloy na pansin ng mga midya. Ang mga epidemiyolohiya ay nagbabala na ang mga naunang kaso ay pwedeng mapanlinlang dahil sa mga pinaghininalaang pinangalingan, ilan sa mga pagpipilian ay ang inklinasyon, inklinasyong midya, at ang mga maling ulat ng pamahalaan.[47] Ang mga pangyayaring ito ay pwede rin dinulot ng mga awtoridad sa iba't ibang bansa na ang ginagawang panumbas ay ang mga kaibahan ng populasyon, na ang karamihan ay mahirap, na pwede na rin ipaliwanag ang mataas na bilang ng nasasawi sa bansa tulad ng Mehiko.[47]
Sipian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ 1.0 1.1 "Outbreak of Swine-Origin Influenza A (H1N1) Virus Infection: Mexico, March–April 2009". The Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 30 Abril 2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 20 Marso 2020. Nakuha noong 20 Marso 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Perez-Padilla R, de la Rosa-Zamboni D, Ponce de Leon S, Hernandez M, Quiñones-Falconi F, Bautista E, atbp. (Agosto 2009). "Pneumonia and respiratory failure from swine-origin influenza A (H1N1) in Mexico". The New England Journal of Medicine. 361 (7): 680–89. doi:10.1056/NEJMoa0904252. PMID 19564631.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangReuters6-11
); $2 - ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangWHO declares H1N1 Pandemic over
); $2 - ↑ "Origin of 2009 H1N1 Flu (Swine Flu): Questions and Answers". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 25 Nobyembre 2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Marso 2020. Nakuha noong 20 Marso 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Weekly Virological Update on 05 August 2010". World Health Organization (WHO). 5 Agosto 2010. Nakuha noong 8 Abril 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Roos, Robert (8 Agosto 2011). "Study puts global 2009 H1N1 infection rate at 11% to 21%" (sa wikang Ingles). Center for Infectious Disease Research and Policy.
{{cite web}}
: Unknown parameter|name-list-format=
ignored (|name-list-style=
suggested) (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link) - ↑ "Pandemic (H1N1) 2009". World Health Organization (WHO). 6 Agosto 2010. Nakuha noong 8 Abril 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "CDC H1N1 Flu | Influenza Diagnostic Testing During the 2009–2010 Flu Season". www.cdc.gov. Nakuha noong 4 Abril 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Kaplan, Karen; Alan Zarembo (30). "Scientists see this flu strain as relatively mild" (sa wikang Ingles). latimes.com. p. 2. Nakuha noong 2009-05-15.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); More than one of|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ DeNoon, Daniel (7). "Swine Flu Spreads, Fall Flu Season Looms" (sa wikang Ingles). webmd.com. p. 2. Nakuha noong 2009-05-15.
{{cite web}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ 12.0 12.1 12.2 MacKenzie, Debora (28). "Deadly new flu virus in US and Mexico may go pandemic" (sa wikang Ingles). webcitation.org. p. 1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-05-07. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ Rabadan, Raul (28). "INFLUENZA A (H1N1) "SWINE FLU": WORLDWIDE (04)" (sa wikang Ingles). promedmail.org. p. 1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-05-05. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); More than one of|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) Naka-arkibo 2009-05-05 sa Wayback Machine. - ↑ V. Trifonov, H. Khiabanian, B. Greenbaum, R. Rabadan (30). "The origin of the recent swine influenza A(H1N1) virus infecting humans" (sa wikang Ingles). promedmail.org. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong)CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - ↑ 15.0 15.1 Samahan ng Pandaigdigang Kalusugan (2003). "Influenza" (sa wikang Ingles). S.P.K. p. 1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-05-05. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Unknown parameter|month=
ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 16.0 16.1 Kilbourne, Edwin (2006). "Influenza Pandemics of the 20th Century" (sa wikang Ingles). cdc.gov. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: More than one of|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 17.0 17.1 17.2 17.3 Hsieh, Yu-Chia; atbp. (Enero 2006). "Influenza pandemics: past present and future" (PDF). Journal of the Formosan Medical Association. 105 (1): 1–6. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2009-05-21. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite journal}}
: Explicit use of et al. in:|author2=
(tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2009-05-21 sa Wayback Machine. - ↑ 18.0 18.1 18.2 "Ten things you need to know about pandemic influenza". World Health Organization. 14 Oktubre 2005. Inarkibo mula sa orihinal noong 16 Oktubre 2005. Nakuha noong 16 Mayo 2009.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 19.0 19.1 19.2 Taubenberger JK; Morens DM (Enero 2006). "1918 influenza: the mother of all pandemics". Emerging Infectious Diseases. Centers for Disease Control and Prevention. 12 (1).
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Fraser, Christophe; atbp. (Mayo 2009). "Pandemic Potential of a Strain of Influenza A (H1N1)" (PDF). Science.
{{cite journal}}
: Explicit use of et al. in:|author2=
(tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 21.0 21.1 "WHO Europe - Influenza". World Health Organization. Hunyo 2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-06-17. Nakuha noong 2009-06-12.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Brown, David (30). "System Set Up After SARS Epidemic Was Slow to Alert Global Authorities" (sa wikang Ingles). washingtonpost.com. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ "Avian Influenza A (H5N1) infection in humans" (sa wikang Ingles). nejm.org. 29. p. 1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2010-07-22. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ S.P.K. "Situation updates - Influenza A(H1N1)" (sa wikang Ingles). https://www.who.int. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: External link in
(tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)|publisher=
- ↑ 25.0 25.1 Butler, Declan (5). "How severe will the flu outbreak be?" (sa wikang Ingles). nature.com. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); More than one of|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ "113 Confirmed Cases" (sa wikang Ingles). msnbc.msn.com. p. 1. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-10-07. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Cohen and Enserink (1). "As Swine Flu Circles Globe, Scientists Grapple With Basic Questions" (sa wikang Ingles). sciencemag.org. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ Racaniello, Vincent (30). "Swine influenza A/Mexico/2009 (H1N1) update" (sa wikang Ingles). virology.ws. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); More than one of|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ 29.0 29.1 "Swine Influenza A (H1N1) Infection in Two Children --- Southern California, March--April 2009" (sa wikang Ingles). cdc.gov. p. 1. Nakuha noong 2009-05-16.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 30.0 30.1 BBC News. "Q&A: Swine flu" (sa wikang Ingles). BBC News. p. 1. Nakuha noong 5-17-09.
Infection control experts are scrambling to respond to outbreaks of swine flu in Mexico and the US, and suspected cases elsewhere.
{{cite news}}
: Check date values in:|accessdate=
(tulong) - ↑ DONALD G. McNEIL Jr. "Flu Outbreak Raises a Set of Questions" (sa wikang Ingles). Lungsod ng Bagong York: nytimes.com. p. 1. Nakuha noong 5-17-09.
{{cite news}}
: Check date values in:|accessdate=
(tulong)> - ↑ STEVENSON, MARK. "U.S., Mexico battle deadly flu outbreak" (sa wikang Ingles). Seatle page= 1: komonews. Inarkibo mula sa orihinal (HTML) noong 2009-04-27. Nakuha noong 2009-05-18.
{{cite news}}
: Missing pipe in:|location=
(tulong); More than one of|author=
at|last=
specified (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: location (link) Naka-arkibo 2009-04-27 sa Wayback Machine. - ↑ Brown, David (2009-04-26). "U.S. Slow to Learn of Mexico Flu" (HTML) (sa wikang Ingles). Washington: washingtonpost.com. Nakuha noong 2009-05-18.
Canadian Officials Knew of Rare Strain Before Americans Did
{{cite news}}
: Check|authorlink=
value (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
|author=
at|last=
specified (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Stobbe, Mike. "Officials alert doctors after 2 California children infected with unusual swine flu". startribune.com. Nakuha noong 2009-05-18.
{{cite news}}
: More than one of|author=
at|last=
specified (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Désolé, nous n'avons pas trouvé cette page" (HTML) (sa wikang Pranses). yahoo.com. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-04-29. Nakuha noong 2009-08-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Influenza-like illness in the United States and Mexico" (HTML) (sa wikang Ingles). Samahan ng Pandaigdigang Kalusugan. 24. p. 1. Nakuha noong 05-19-2009.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
,|date=
, at|year=
/|date=
mismatch (tulong); More than one of|pages=
at|page=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong) - ↑ 37.0 37.1 Lacey;McNeil, Marc;Donald. "Fighting Deadly Flu, Mexico Shuts Schools". nytimes.com. Nakuha noong 2009-05-15.
{{cite web}}
: Check|authorlink=
value (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
|author=
at|last=
specified (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - ↑ PACHECO, ISTRA (2009-05-22). "Mexico City ends swine flu alert, no cases in week". AP. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-06-07. Nakuha noong 2009-05-23.
{{cite news}}
: More than one of|author=
at|last=
specified (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ C.D.C. (Ika-22 ng Mayo, 2009). "Novel H1N1 Flu Situation Update". C.D.C. Nakuha noong 2009-05-23.
{{cite news}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
(tulong); External link in
(tulong)|authorlink=
- ↑ C.D.C. (Ika-20 ng Mayo, 2009). "CDC Telebriefing on Investigation of Human Cases of H1N1 Flu". C.D.C. Nakuha noong 2009-05-23.
{{cite news}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
(tulong); External link in
(tulong)|authorlink=
- ↑ health.state.ny.us (Ika-20 ng Mayo, 2009). "H1N1 Flu (Swine Flu)". health.state.ny.us. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-05-24. Nakuha noong 2009-05-23.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(tulong) Naka-arkibo 2009-05-24 sa Wayback Machine. - ↑ Houston Chronicles (Ika-21 ng Mayo, 2009). "Houston elementary's swine flu count grows by 1 to 25". Houston Chronicle. Nakuha noong 2009-05-24.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(tulong) - ↑ MARIA CHENG (Ika-21 ng Mayo, 2009). "Experts call Britain's attempts to stop swine flu flawed, say there may be a larger outbreak". the33tv.com. p. 1-2. Nakuha noong 2009-05-24.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(tulong); More than one of|pages=
at|page=
specified (tulong)[patay na link] - ↑ Coco Masters / Tokyo (Ika-21 ng Mayo, 2009). "In Japan, Swine Flu Spreading Quickly". Time/CNN. Nakuha noong 2009-05-26.
{{cite news}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
(tulong); External link in
(tulong)[patay na link]|authorlink=
- ↑ "First swine flu virus case in RP". Swine flu, Health. Cebu Daily News. 05-22-2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-05-25. Nakuha noong 2009-06-13.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(tulong) Naka-arkibo 2009-05-25 sa Wayback Machine. - ↑ "WHO Pandemic Influenza Phases". World Health Organization. Inarkibo mula sa orihinal noong 2005-11-24. Nakuha noong 2009-04-27.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 47.0 47.1 ALTMAN, LAWRENCE (27). "Sound the Alarm? A Swine Flu Bind" (HTML) (sa wikang Ingles). New York: New York Times. p. 1. Nakuha noong 2009-05-31.
https://www.nytimes.com/2009/04/28/health/28docs.html?_r=1&hpw
{{cite web}}
: Check|authorlink=
value (tulong); Check date values in:|date=
at|year=
/|date=
mismatch (tulong); External link in
(tulong); More than one of|authorlink=
at|quote=
|author=
at|last=
specified (tulong); Unknown parameter|month=
ignored (tulong)