అమెరికా ఆదిమ వాసులు
 | ఈ వ్యాసం లేదా వ్యాసభాగాన్ని విస్తరించవలసి ఉంది. సముచితమైన సమాచారంతో వ్యాసాన్ని విస్తరించండి. విస్తరణ పూర్తయిన తర్వాత, ఈ నోటీసును తీసివేయండి. |
 | |
| Total population | |
|---|---|
| Approximately 60.5 million | |
| ముఖ్యమైన జనాభా కలిగిన ప్రాంతాలు | |
 Mexico | 14.7 million[1][2] |
 Peru | 13.8 million[3] |
 Bolivia | 6.0 million[4] |
 Guatemala | 5.8 million[5] |
 Ecuador | 3.4 million |
 United States | 2.9 - 5 million[6] |
 Chile | 1.8 million[7] |
 Colombia | 1.4 million[8] |
 Canada | 1.4 million[9] |
 Argentina | 955,032[10] |
 Brazil | 817,963[11] |
 Venezuela | 524,000[12] |
 Honduras | 520,000[13] |
 Nicaragua | 443,847[14] |
 Panama | 204,000[15] |
 Paraguay | 95,235[16] |
 El Salvador | ~70,000[17] |
 Costa Rica | ~114,000[18] |
 Guyana | ~60,000[19] |
 Greenland | ~51,000[20] |
 Belize | ~24,501 (Maya)[21] |
 French Guiana | ~19,000[22] |
 Suriname | ~12,000–24,000 |
| భాషలు | |
| Indigenous languages of the Americas, English, Spanish, Portuguese, French, Dutch | |
| మతం | |
| Inuit religion Native American religion Christianity | |
అమెరికా ఖండాన్ని కొలంబస్ కనుగొనడానికి పూర్వమే అక్కడ అనేక తెగల ఆదిమ వాసులు నివసించే వారు. భారత దేశాన్ని చేరడం కోసం యూరోపు నుండి కొత్తగా పశ్చిమ ప్రయాణం మొదలుపెట్టిన కొలంబస్ ఈ భూమినే ఇండియా అనుకొని, ఈ తెగలవారిని 'ఇండియన్స్' అని పిలిచాడు. అందువల్ల వీరిని ఎర్ర భారతీయులు (రెడ్ ఇండియన్స్) అని కూడా వ్యవహరించేవారు.
వీరిలో అనేకులు ఐరోపా దేశస్థుల సాంగత్యం వలన, వారి నుంచి సోకిన కొత్త వ్యాధుల వలన చనిపోయారు. కొన్ని తెగలు యుద్ధంలో దాదాపు పూర్తిగా నశించాయి. మరి కొందరు యుద్ధాలలో ఓడి బానిసలుగా ఐరోపా వారి దగ్గర లొంగిపోయారు. కుదిరినప్పుడు యుద్ధాలు, లేనప్పుడు ఒప్పందాల మూలంగా ఐరోపా దేశస్థులు (ముఖ్యంగా ఆంగ్లేయులు, ఫ్రెంచి వారు, స్పెయిన్ వారు) ఈ జాతులను తెగలను, క్రమంగా మొత్తం అమెరికా ఖండ భూభాగాన్నంతా సా.శ. 15 వ శతాబ్దం నుండి 19వ శతాబ్దం లోపల పూర్తిగా ఆక్రమించు కున్నారు.
ప్రస్తుత అంచనాల ప్రకారం, అమెరికా, కెనడా లలో కలిపి మొత్తం దాదాపు 30 లక్షల మంది ఆదిమ వాసుల అను వంశీకులుంటారు. వీరి పూర్వీకులు, కొన్ని వేల సంవత్సరాల క్రితం ఆసియా నుండి అమెరికాకు వచ్చి చేరారని (బహుశా అలాస్కా ఆసియాతో కలిసి ఒకే భూ భాగంగా ఉండేటప్పుడు ), మానవ శాస్త్ర పరిశోధనల్లో తేలింది.
ఆదిమ ఉత్తర అమెరికన్లలో కొన్ని ముఖ్య తెగలు = చెరోకీ, మాయా/యుకాటెక్, అజ్ టెక్, నవాజో, స్యూ మొదలయినవి. ఈ తెగల పేర్లే భాషలకి కూడా వర్తిస్తూంటారు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ https://www.inegi.gob.mx/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/censos/poblacion/2010/princi_result/cpv2010_principales_resultadosVI.pdf
- ↑ https://www.somosprimos.com/schmal/schmal.htm
- ↑ "CIA, The World Factbook Peru". Archived from the original (PDF) on 5 నవంబరు 2016. Retrieved 12 July 2011.
- ↑ "CIA - The World Factbook". Cia.gov. Archived from the original on 25 డిసెంబరు 2018. Retrieved 23 February 2011.
- ↑ https://www.ine.gob.gt/sistema/uploads/2014/02/26/L5pNHMXzxy5FFWmk9NHCrK9x7E5Qqvvy.pdf
- ↑ United States Census Bureau. The American Indian and Alaska Native Population: 2010
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2013-07-18. Retrieved 2015-11-19.
- ↑ DANE 2005 National Census
- ↑ Canada 2011 Census [1]
- ↑ "Población indígena o descendiente de pueblos indígenas u originarios en viviendas particulares por sexo, según edad en años simples y grupos quinquenales de edad" (xls). INDEC (in Spanish). 2010. Retrieved 2 May 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "2010 Census graphics of Brazil government". IBGE(Brazilian Institute of Geograph and Statistic. 2015-02-09. Archived from the original on 2020-05-13. Retrieved 2015-11-19.
- ↑ "About this Collection" (PDF). The Library of Congress. Retrieved 29 July 2015.
- ↑ "CIA - The World Factbook - Honduras". Cia.gov. Archived from the original on 2020-05-15. Retrieved 2013-12-03.
- ↑ 2005 Census
- ↑ "CIA - The World Factbook". Cia.gov. Archived from the original on 25 డిసెంబరు 2018. Retrieved 23 February 2011.
- ↑ "8 LIZCANO" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2013-06-26. Retrieved 2014-05-22.
- ↑ "Una comunidad indígena salvadoreña pide su reconocimiento constitucional en el país". soitu.es. Archived from the original on 5 నవంబరు 2015. Retrieved 23 February 2011.
- ↑ "Costa Rica: Ethnic groups". Cia.gov. Archived from the original on 7 జనవరి 2019. Retrieved 21 December 2010.
- ↑ Lector de Google Drive. Docs.google.com. Retrieved 12 July 2013.
- ↑ The World Factbook Archived 2020-05-09 at the Wayback Machine. Cia.gov. Retrieved 12 July 2013.
- ↑ Redatam::CELADE, ECLAC - United Nations Archived 2008-12-20 at the Wayback Machine. Celade.cepal.org. Retrieved 12 July 2013.
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2011-08-20. Retrieved 2015-11-19.