Sultanat Fadli
| |||||||||||||||||||||||||||
Sultanat Fadli (arapski: لسلطنة الفضلية) bio je vazalna feudalna država Britanskog Carstva koja je postojala od 1886. do 1967. godine na jugu Arapskog poluotoka istočno od luke Aden. Danas je teritorij ovog bivšeg sultanata dio jemenske Muhafaze Abjan.
Prva prijestolnica ovog sultanata bila je Sukhra, potom je premješten u Zindžibar (60 km istočno od Adena) kad je i sultanat ujedinjen sa Abjanom.
Sultani iz dinastije Fadli vladali su jednim uskim pojasom uz Indijski ocean od 17. st.. Nakon što je Britanija zauzela luku Aden 1839 godine, ona im je postala predstraža i odskočna daska za širenja britanskog utjecaja na Južnu Arabiju i Rog Afrike. To se odrazilo i na neposredno zaleđe luke Aden, pa tako i na Sultanat Fadli. Tako je on bio jedan od izvornih Devet kantona, koji je među prvima potpisao ugovor o zaštiti s Britanijom 1895 godine[1] i postao dio Protektorata Aden 1890.[1]
Sultanat Fadli se 1959. godine pridružio novoosnovanoj britanskoj kolonijalnoj tvorevini Federaciji Arapskih Emirata Juga, te potom 1963 i Južnoarapskoj Federaciji. Posljednji sultan ove feudalne države bio je: Naser ibn Abd Alah al-Fadli , koji je razvlašćen 1967[1] kad je ukinut Sultanat Fadli, te osnovana Narodna Republika Južni Jemen, koja se ujedinila s Sjevernim Jemenom 22. maja 1990 u današnju državu Republiku Jemen.
Britanci su 1944 godine odabrali Zindžibar kao povoljnije regionalno administrativno sjedište za Sultanat Fadhli, ali tadašnji sultan Abd Alah ibn Uthman al-Fadli nije preselio svoj dvor, već je ostao u staroj prijestolnici Sukhri. Tek njegov nasljednik je od 1962 boravio u Zindžibaru iz čisto praktičnih razloga, iako je njegova palača koja mu je ostala službena rezidencija, ostala u Sukhri.
- Uthman,-16.. - 1670.
- al-Fadl ibn Uthman,-1670. - 1700.
- Ahmed ibn al-Fadl,-1700. - 1730.
- Abd Alah ibn Ahmed al-Fadli,-1730. - 1760.
- Ahmed ibn Abd Alah al-Fadli,-1760. - 1789.
- Abd Alah,-1789. - 1805.
- Ahmed ibn Abd Alah al-Fadli,-1805 - 1819
- Abd Alah ibn Ahmed al-Fadli,-1819 - 1828
- Ahmed ibn Abd Alah al-Fadli,-1828. - 3. februar 1870.
- Hajdara ibn Ahmed al-Fadli,-februar 1870. - 23. august 1877.
- al-Husein ibn Ahmed al-Fadli,-1877
- (britanski protektorat)
- Ahmed ibn al-Husein al-Fadli,-1877. - mart 1907.
- al-Husein ibn Ahmed al-Fadli,-1907. - 1924.
- Abd al-Kadir ibn Ahmed al-Fadli,-1924. - 31. mart 1927.
- Abd Alah ibn al-Husein al-Fadli,-1927. - 1929
- al-Fadl ibn al-Husein al-Fadli,-21. maj 1929. - 1933.
- Abd al-Karim al-Fadli,-1933. - 1936.
- Salih ibn al-Fadl al-Fadli,-1936. - 1941.
- Abd Alah ibn Uthman al-Fadli,-1941. - 21. decembar 1962.
- Ahmed ibn Abd Alah al-Fadli,-21. decembar 1962. - 9. jul 1964.
- Naser ibn Abd Alah al-Fadli,-10. jul 1964. - 29. novembar 1967.[1]
- R.J. Gavin: Aden Under British Rule: 1839-1967. London: C. Hurst & Company, 1975. (en)
- WorldStatesmen - Države Protektorata Aden (en)
