Prijeđi na sadržaj

Starost svemira

Izvor: Wikipedija
Fizikalna kozmologija
Fizikalna kozmologija

Svemir · Veliki prasak
Starost svemira
Kronologija Velikog praska...
Konačna sudbina Svemira

Rani svemir

Inflacija svemira · Nukleosinteza
Kozmički gravitacijski valovi
Kozmičko mikrovalno zračenje

Šireći svemir

Crveni pomak · Hubbleov zakon
Metričko širenje prostora
Friedmannove jednadžbe · FLRW metrika

Oblikovanje strukture

Oblik svemira
Formiranje strukture
Formiranje galaktike
Struktura velikih razmjera

Komponente

Lambda-CDM model
Tamna energija · Tamna tvar

Historija

Kronologija kozmologije...

Eksperimenti u kozmologiji

Opservacijska kozmologija
2dF · SDSS
CoBE · BOOMERanG · WMAP

Znanstvenici

Einstein · Friedman · Lemaître
Hubble · Penzias · Wilson
Gamow · Dicke · Zel'dovich
Mather · Smoot · drugi

Ova kutijica: pogledaj  razgovor  uredi

U fizičkoj kosmologiji, starost svemira je vremeproteklo od Velikog praska. Trenutna merenja daju starost od 13,798±0,037 milijardi godina u okviru Lambda-CDM modela. Sigurnost do na 37 miliona godina dobijena je kao rezultat vise istrazivačkih projekata kao sto su merenja kosmičkog pozadinskog zračenja od strane satelita Plank i mnogih drugih. Merenja kosmičkog pozadinskog zračenja daju vreme hlađenja univerzuma proteklo od Velikog praska[1], a merenja brzine širenja univerzuma nam omogućavaju da izračunamo približnu starost univerzuma posmatranjem tog procesa u obrnutom smeru.

Objašnjenje

[uredi | uredi kod]

Lambda-CMD model opisuje evoluciju univerzuma od veoma uniformnog, vrelog i gustog početnog stanja pa sve do danas, nekih 13.8 milijadi godina kasnije. Ovaj model je veoma dobro razrađen u teoriji i snažno zasnovan u praksi skorašnjim visoko preciznim astronomskim posmatranjima kao sto je WMAP. Međutim, teorije o poreklu početnog stanja ostaju na nivou spekulacija. Ukolio bi u Lambda-CDM modelu iz top početnog stanja pokušali da izvedemo neko prethodno stanje, veoma brzo (u deliću sekunde) bi došli do stanja singulariteta zvanog i "singularitet Velikog praska".

Iako bi univerzum, u teoriji, mogao da ima i dužu istoriju , Međunarodna astronomska unija[2] trenutno koristi "starost univerzuma" u značenju trajanje Lambda-CDM ekspanzije, ili vreme proteklo od Velikog praska u vidljivom univerzumu.

Ograničenja koja možemo dobiti posmatranjima

[uredi | uredi kod]

Pošto univerzum mora biti star bar koliko i najstarija stvar u njemu, postoje brojnja posmatranja koja daju donju granicu starosti univerzuma. U okviru njih imamo temperature najhladnijih belih patuljaka, koji se postepeno hlade kako stare.

Povezano

[uredi | uredi kod]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. Bennett, C.L. (2013). „Nine-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Final Maps and Results”. arXiv:1212.5225 [astro-ph.CO]. 
  2. Chang, K. (9. 03. 2008). „Gauging Age of Universe Becomes More Precise”. The New York Times.