Rt dobre nade
Rt dobre nade
Cabo da Boa Esperança | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 34°21′S 18°28′E / 34.350°S 18.467°E | |
| Država |  Južna Afrika
|
| Provincija | Western Cape |
| Karta | |
  Rt dobre nade | |
Rt dobre nade (holandski: Kaap De Goede Hoop, afrikaans: Kaap die Goeie Hoop, engleski: Cape of Good Hope, portugalski: Cabo da Boa Esperança) je stjenoviti rt na južnom kraju Poluotoka Kejp u južnoafričkoj provinciji Western Cape. Ime Rt dobre nade od 17. do 20. vijeka koristilo se i za istoimenu nizozemsko-britansku koloniju na tom području.[1]
Rt dobre nade je visoka strma litica, koja poput jezičca ulazi 20 km u more. Nalazi se oko 45 km južno od Kaapstada, grada koji je po rtu dobio ime. Rt nije najjužnija točka Afrike, već je to 150 km udaljeni Aguljaski rt, jer tek od njega afrička obala skreće prema istoku i Indijskom oceanu. No, bez obzira na to što nije najužniji, Rt dobre nade ima posebno mjesto u svijetu pomoraca i toliko je slavan da ga jednostavno zovu samo Kejp (rt).
Rt je praktički gola stijena, obrasla rijetkom travom i grmljem, koja se nastavlja i ispod vode i zalazi duboko u ocean sa brojnim stijenama koje leže samo 50 cm do 3 metra ispod površine vode, koji put im se za jake oseke vide vršci, ali najčešće ne. Zbog toga, kao i zbog jakih morskih struja i olujnih vjetrova, Rt dobre nade je u vrijeme jedrenjaka bilo izuzetno teško oploviti tako da su se brojni brodovi nasukali na njegove šiljate stijene i potonuli. Računa se da na dnu oko rta leži oko 3000 brodskih olupina.
Do Rta dobre nade prvi je doplovio i otkrio ga portugalski pomorac Bartolomeu Dias u aprilu 1488. godine, i to tek pri povratku u Portugal, nakon što je doplovio do kraja Afrike.[2] Kad je plovio na jug, oplovio ga je u velikom luku, tako da ga nije ni vidio, ali kad se vraćao plovio je uz obalu i jasno ga uočio. On ga je navodno nazvao Cabo das Tormentas (dosl. Olujni rt), a tek mu je portugalski kralj João I. Portugalski, dao ime Cabo da Boa Esperança (Rt dobre nade) jer mu je to otkriće bilo dobar znak da se do Indije može doći morskim putem iz Evrope.[2] Neki današnji historičari sumnjaju u vjerodostojnost tih tvrdnji i misle da ga je sam Dias nazvao Rtom dobre nade.[2]
Rt dobre nade poznat je među mornarima po olujnim nevremenima i jakim morskim strujama jer se tu sudaraju topla Aguljaska struja iz Mozambika i hladna Benguelska struja iz Antarktika.[2] Na poluotoku postoji svjetionik, ali ne na Rtu dobre nade već na nešto istočnijem Rtu Point udaljenom oko 2 km. Od 1939. područje rta (jug poluotoka Kejp) je nacionalni park (Nature Reserve).[2] U parku živi oko 250 vrsta ptica, 1100 vrsta biljaka, od kojih su mnoge endemske vrste. More je bogato kitovima, pingvinima, tuljanima i delfinima.
- ↑ „Cape of Good Hope Land Grants and related histories” (engleski). South African coins. Pristupljeno 28. 1. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Cape of Good Hope” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 28. 1. 2012.
