1500

**1500. po kalendarima**
Gregorijanski	1500. (MD)
Ab urbe condita	2253.
Islamski	905–906.
Iranski	878–879.
Hebrejski	5260–5261.
Bizantski	7008–7009.
Koptski	1216–1217.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1555–1556.
• Shaka Samvat	1422–1423.
• Kali Yuga	4601–4602.
	Kineski
• Kontinualno	4136–4137.
• 60 godina	Yang Metal Majmun; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11500.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	14. vijek – 15. vijek – 16. vijek
Decenija:	1470-e 1480-e 1490-e – 1500-e – 1510-e 1520-e 1530-e
Godine:	1497 1498 1499 – 1500 – 1501 1502 1503

Ovo je članak o godini 1500.

Godina 1500 (MD) bila je prijestupna godina koja počinje u srijedu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Zbog izraza "време и времена и по времена" tj. "jedno vrijeme i dva vremena i polovicu vremena" (Knjiga Otkrivenja 12:14), mnogi hrišćani su smatrali da ova godina donosi smak sveta.

Događaji

26. 1. - Vicente Yáñez Pinzón se iskrcao na brazilskoj obali, koju ne može prisvojiti za Španiju zbog Sporazuma iz Tordesiljasa; takođe je otkrio estuar Amazona (Río Santa María del Mar Dulce kako ga je on nazvao).

5. 2. - Ludovico Sforza se uz pomoć Švajcaraca vratio u Milano.
17. 2. - Bitka kod Hemmingstedta, danska vojska ne uspeva pokoriti tamošnju seljačku republiku.
februar - Đurađ Crnojević došao u Crnu Goru, javio se skadarskom Feriz-begu^[1].

9. 3. - Pedro Álvares Cabral krenuo sa 13 brodova druge Indijske armade (jedan brod izgubljen kod Zelenortskih ostrva).
17. 3. - Đurađ Crnojević na Porti, sultan Bajazit II mu daje jednu oblast u Anadoliji^[1].

10. 4. - Kako bi se izbeglo međusobno ubijanje Švajcaraca, Sforcini plaćenici predaju Novaru francuskoj strani; pokušali da prokrijumčare i svog poslodavca ali jedan od njih ga izdao - "Novarska izdaja" - ostalih osam godina života će provesti u francuskom lagumu.
22. 4. - Cabralova flota videla obalu Brazila, Nicolau Coelho sutradan razmenio šešir sa Indijancima (ostaju u Brazilu do 3. 5., jedan brod se vraća u Lisabon da obavesti o otkriću).

svibanj - Petar Gereb, gospodar Valpova u Slavoniji, novi je ugarski palatin.
29. 5. - U oluji kod Rta dobre nade stradala četiri Cabralova broda, poginuo Bartolomeu Dias.

14. 7. - Bitka na Vjedroši, odlučujuća moskovska pobeda nad Litvancima i Poljacima.

10. 8. - Diogo Dias, zalutali pripadnik Cabralove flote, otkrio Madagaskar.
avgust - Otomansko-mletački rat (1499–1503): Bitka kod Modona, turski admiral Kemal Reis opet porazio mletačku flotu, nakon čega osvaja Modon i Koron, "dva oka Republike".
18. 8. - Ubijen Alfonsko Aragonski, muž Lucrezie Borgie.
23. 8. - Na Hispaniolu stigao Francisco de Bobadilla, novi guverner španskih poseda umesto smenjenog Kolumba, koji će na jesen biti u lancima poslan u Španiju.

13. 9. - Cabralova flota stigla u Kalikut.

25. 10. - Slavonski sabor u Križevcima, pripreme za rat sa Turcima, koji u ratu sa Mlečanima u Dalmaciji (okolica Nina, Zadra, Trogira i Splita) često upadaju i na ugarsko-hrvatske posjede.
30. 10. - Portugalski kralj Manuel I se oženio španskom princezom Marijom.

11. 11. - Granadski ugovor: Luj XII i Ferdinand II Aragonski se dogovorili da podele Napuljsko kraljevstvo.
16. 11. - Go-Kashiwabara (Katsuhito) novi je japanski car (do 1526).

17. 12. - Masakr u Kalikutu: arapski trgovci izazvali nerede u kojima je ubijeno preko 50 Portugalaca, Cabral na to odgovara 18 - 22. 12. pljačkanjem arapskih brodova i ubijanjem posada, kao i bombardovanjem Kalikuta (~600 mrtvih).
24. 12. - Špansko-mletačka vojska posle opsade uzela od Turaka tvrđavu sv. Đorđa na Kefaloniji.

Tokom/tijekom godine

Poljički vojvoda Žarko Dražojević uzvraća na turske upade u Dalmaciju provalama u Bosnu i Hercegovinu.
Po definiciji odštampane poslednje inkunabule.
Ismail I, lider sufijskog reda Safaviyya, započinje borbu u iranskom Azerbejdžanu.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1500.

6. 1. - Ivan Avilski, katolički svetac i Doktor crkve († 1569)
24. 2. - Karlo V., car Svetog Rimskog Carstva († 1558)
12. 3. - Reginald Pole, poslednji katolički kenterberijski nadbiskup († 1558)
5. 7. - Paris Bordone, venecijanski slikar († 1571)
3. 11. - Benvenuto Cellini, italijanski umetnik († 1571)
Mikša Pelegrinović, hrvatski pjesnik i plemić († 1562)
ca. Rustem-paša Hrvat, veliki vezir († 1561)
ca. Ljudevit Pasković, pjesnik iz Kotora († 1551)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1500.

29. 5. - Bartolomeu Dias, portugalski moreplovac (* ca. 1450)
10. 4. - Mihail Marulos, grčki učenjak (* ca. 1458)
21. 10. - Go-Tsuchimikado, japanski car (* 1442)

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 V. Ćorović, Pad Crne Gore, rastko.rs

Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)

[padcg-1] 1,0 ^1,1 V. Ćorović, Pad Crne Gore, rastko.rs

[1]