1452.
(Preusmjereno sa stranice 1452)
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 14. vijek – 15. vijek – 16. vijek |
| Decenija: | 1420-e 1430-e 1440-e – 1450-e – 1460-e 1470-e 1480-e |
| Godine: | 1449 1450 1451 – 1452 – 1453 1454 1455 |
| Gregorijanski | 1452.. (MCDLII) |
| Ab urbe condita | 2205. |
| Islamski | 855–856. |
| Iranski | 830–831. |
| Hebrejski | 5212–5213. |
| Bizantski | 6960–6961. |
| Koptski | 1168–1169. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1507–1508. |
| • Shaka Samvat | 1374–1375. |
| • Kali Yuga | 4553–4554. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4088–4089. |
| • 60 godina | Yang Voda Majmun (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11452. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1452 (MCDLII) bila je prijestupna godina koja počinje u subotu (1. 1. po julijanskom kalendaru).
- Januar/Siječanj
- januar - Sultanov izaslanik posreduje između Dubrovnika i Stjepana Vukčića Kosače - Stjepan pristao na povratak Konavala Dubrovniku, ali borbe se nastavljaju.
- Februar/Veljača
- februar - Stefanica Crnojević se u Kotoru zakleo na vernost Mletačkoj Republici za šta je proglašen vojvodom.
- Luštica, Bogdašići i Lješevići priznali mletačku vlast 9. 2.
- Stefanica sa svojim vojnicima i kotorskim Vlasima opustošio Grbalj, tridesetorica pokretača pobune iz 1448. obešena u Kotoru, njihovi sinovi i drugi osuđeni 3. 3. na trajno izgnanstvo.
- I Paštrovići se povinovali mletačkoj vlasti.
- Altoman, vojvoda Despota Đurđa, stiže u Zetu - Stefanica mu razbio vojsku (ipak ostao bez Žabljaka).
- Mart/Ožujak
- 5. 3. - Sabor Ladislavljevih zemalja u Beču traži da on bude otpušten iz starateljstva cara Fridriha III. - on to odbija uz papinu podršku.
- mart - Fridrih III, car Svetog rimskog carstva je poslednji krunisan u Rimu.
- + Odmetnuti Stjepanov sin Vladislav osvaja veći deo Huma uz pomoć saveznika (Dubrovnik, Ivaniš Vlatković, Petar Vojsalić) - zauzeo i glavni očev grad Blagaj.
- April/Travanj
- 27. 4. - Jirži Podjebradski izabran za gubernatora češkog kraljevstva do punoletstva kralja Ladislava.
- Maj/Svibanj
- 18. 5. - Borso d'Este potvrđen od cara Fridriha za vojvodu Ferrare.
- Jun/Lipanj
- lipanj - Pogubljeni bizantski poslanici sultanu[1].
- 18. 6. - Papa Nikola V. izdao bulu Dum Diversas kojom daje portugalskom kralju Afonsu V pravo da porobljava "Saracene i pagane".
- Jul/Srpanj
- jul - Mlečani skršili otpor u Luštici zbog rušenja solana, neki beže u Konavle.
- 22. 7. - Po predanju, braća Morišići na hridi u Risanskom zalivu pronašli sliku Gospe; na tom mestu će Peraštani sagraditi hram Gospa od Škrpjela (prvobitno pravoslavna crkva).
- srpanj, krajem - Ulrih II Celjski i Ulrik Eizinger započinju rat protiv Fridriha opsadom "Orta na Moravskom polju"[2].
- Avgust/Kolovoz
- 28. 8. - Dva Ulriha napali Bečko Novo Mjesto u kome se nalazi Fridrih III.
- 31. 8. - Sultan Mehmed II izgradio utvrđenje Rumelihisar u pripremi za Opsadu Carigrada[3].
- Septembar/Rujan
- 4. 9. - Fridrih predao mladog Ladislava Ulrihu Celjskom koji ga dovodi u Beč 13. 9..
- 14. 9. - Stefanica Crnojević razbio vojsku despotovog šuraka Tome Kantakuzina u kojoj je bilo i turskih odreda - Crnojević zatim pod mletačkom zastavom osvaja Gornju Zetu.
- Oktobar/Listopad
- oktobar - Tesalski namesnik Turahan-beg po četvri put upao na Peloponez, kako vladari Morejske Despotovine ne bi mogli pomoći bratu.
- + Stogodišnji rat: Džon Talbot, prvi erl od Šruzberija ("Engleski Ahil") se iskrcao u Akvitaniji i nakratko je povratio Engleskoj.
- oktobar, krajem - Stjepan Vukčić pustio Ivana Crnojevića, Stefanovog sina, u Veneciju (oslobađanje sina je važan razlog pristajanja starijeg Crnojevića uz Mletke).
- Novembar/Studeni
- 25. 11. - Mletački brod potopljen paljbom sa Rumelihisara, posada zarobljena (dva broda uspela proći do Carigrada 10. 11.)[3].
- Decembar/Prosinac
- 12. 12. - Neredi u Carigradu nakon sporazuma o uniji latinske i pravoslavne crkve i zajedničke službe u Aja Sofiji[3].
- decembar - Turski odred dolazi u pomoć Stjepanu Vukčiću - napadnut Vladislavljev grad Novi kod Gorice, borbe traju do februara.
- prosinac '52 ili siječanj '53 - Janoš Hunjadi postaje vrhovnim kapetanom Ugarske, umjesto gubernatorom.
- Gutenberg počinje sa štampanjem Biblije.
- Portugalski moreplovac Diogo de Teive otkrio zapadna azorska ostrva Flores i Corvo (nazvao ih je "Cvetna ostrva").
- Nastavlja se sukob burgundskog vojvode Filipa Dobrog i grada Genta.
- Albertijeva De Re Aedificatoria ("O umetnosti gradnje").
- Prvi put spomenut Ljubuški.
- Kosača predao Makarsku Mlečanima.
- U manastiru Prečista Krajinska na Skadarskom jezeru nalazi se unijatski prelat grčkog porekla Sava.
- 14. 2. - Pandolfo Petrucci, vladar Sijene († 1512)
- 10. 3. - Ferdinand II. Aragonski († 1516)
- 15. 4. - Leonardo Da Vinci, umetnik i pronalazač († 1519)
- 27. 7. - Ludovico Sforza, milanski vojvoda († 1508)
- 21. 9. - Girolamo Savonarola, verski reformator († 1498)
- 2. 10. - Richard III, kralj Engleske († 1485)
- 10. 12. - Johannes Stöffler, matematičar, astronom itd. († 1531)
- ? - Nikola Radakov, zlatar iz Bara
- 10. 2. - Švitrigaila, veliki knez Litvanije (* ca. 1370)
- Li Changqi, kineski pisac (* 1376)
- Ciriaco Pizzecolli, italijanski humanist (* 1391)
- ? Pleton, grčki neoplatoničar (* ca. 1355)
- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio drugi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Druga knjiga: Od gubitka Dalmacije do Matije Korvina (1409-1457) (archive.org)
- Vladimir Ćorović, Historija Bosne
- Grupa autora, Istorija Crne Gore