1966
| Сыллар |
|---|
| 1962 1963 1964 1965 — 1966 — 1967 1968 1969 1970 |
| Уоннуу сыллар |
| 1930-с 1940-с 1950-с — 1960-с — 1970-с 1980-с 1990-с |
| Үйэлэр |
| XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1966 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Күнэ-дьыла чопчуланыахтаах
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Саха АССР обкуомун бастакы сэкиритээринэн Гавриил Чиряев буолбут.
Тохсунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 8 — Саха норуодунай суруйааччыта диэн ытык аат аан бастаан Амма Аччыгыйыгар иҥэриллибит (норуодунай бэйиэт диэн аат Эллэйгэ 1964 сыллаахха иҥэриллибитэ).
- Тохсунньу 19 — 1947-1964 сылларга дойдуну салайбыт Ииндийэ бастакы премьер-миниистирин Джавахарлал Неру кыыһа Индира Ганди бэйэтэ премьер-миниистир буолбут. Кини бу солоҕо олорон Ииндийэни 1966-1977 уонна 1980-1984 сылларга салайбыта.
Олунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Олунньу 3 — Сэбиэскэй «Луна-9» хараабыл Ыйга ситиһиилээхтик түспүт бастакы хараабылынан буолбут, Ый ньуурун бастакынан хаартыскаҕа түһэрэн ыыппыта.
Кулун тутар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 1 — Сэбиэскэй "Венера-3" хараабыл Чолбоҥҥо сууллубут, онон атын планетаҕа түспүт бастакы хараабыл буолбут.
- Кулун тутар 22 — Усуйаана оройуонун «Усуйаана» сопхуоһун кыыл иитээччитэ Матрена Аммосова (12.03.1930 төр.), Бүлүү оройуонун Степан Аржаков аатынан колхуос ньирэй көрөөччүтэ Петр Протопопов, уонна Сунтаар оройуонун «Элгээйи» сопхуос биригэдьиирэ Дмитрий Андреев (27.10.1912 төр.) Социалистыы Үлэ Дьоруойа буолбуттар.
Муус устар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Муус устар 2 — «Луна-10» диэн сэбиэскэй спутник аан дойдуга бастакынан Ыйы эргийбит.
- Муус устар 3 — сэбиэскэй Луна-10 станция аан дойдуга бастакынан Ый тула орбитаҕа тахсыбыт.
- Муус устар 8 — Леонид Брежнев ССКП Киин кэмитиэтин генеральнай сэкиритээринэн талыллыбыт.
- Муус устар 26 — Ташкент куоракка 8 бааллаах сир хамсааһына буолбут.
- Муус устар 30 — Өлүөхүмэ Кыыллааҕыттан сылдьар Матрена Корнилова Социалистыы Үлэ Дьоруойун аатын ылбыт.
Ыам ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 16 — Кытай компартиятын Киин кэмитиэтин Политбюротун мунньаҕар Кытайга «култуура өрөбөлүүссүйэтэ» саҕаламмыт. 1966-1976 сылларга контрреволюцияны утарар туһугар элбэх буруйа суох киһи репрессияҕа түбэспитэ, былыргы үйэлэртэн хаалбыт култуура пааматынньыктара, кинигэлэр, храмнар урусхалламмыттара.
Бэс ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Бэс ыйын 1 — Кытай араадьыйатыгар буржуазияны утарар дацзыбао ааҕыллыбыт, интеллигенцияны репрессиялыыр хампаанньа саҕаламмыт.
Алтынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Алтынньы 7 — Кытай устудьуоннарын түөрэлэрин ССРС-тан дойдуларыгар ыыппыттар.
Ахсынньы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ахсынньы 3 — Москубаҕа Кириэмил эркинин анныгар Биллибэт саллаат уҥуоҕа көмүллүбүт.
- Ахсынньы 16 — Пекиҥҥэ «Мао Цзэдун цитаталара» диэн кинигэ бэчээттэнэн тахсыбыт. Бу кинигэ уопсайа олус улахан тиражтаах буолбут, итэҕэл кинигэлэрин (Библия, Коран уо.д.а.) тиражтарыгар чугаһаабыт.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Олунньу 21 — Иван Гаврильев — саха түмэтин диэйэтэлэ, «Кыым» хаһыат сүрүн эрэдээктэрэ.
- Ыам ыйын 16 — Майаҕа Нерюнгритааҕы актер уонна куукула тыйаатырын артыыһа Саргылаана Адамова.
- Ыам ыйын 19 — Романова Лидия Николаевна — филология билимин кандидата.
- Атырдьах ыйын 7 — Дьимми Уэйлс, Бикипиэдьийэ тэрийсээччитэ.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 14 — Сергей Королёв — сэбиэскэй учуонай, ракета, космос техникатын уонна ракеталаах сэрии тэриллэрин тутааччыта, космонавтика төрүттээччитэ. Икки төгүллээх Социалистыы Үлэ Дьоруойа, Ленин бириэмийэтин лауреата, ССРС Билим академиятын академига.
- Атырдьах ыйын 21 — Лукин Михаил Васильевич (01.12.1929—21.08.1966) — саха живописеһа
- Алтынньы 9 — Прокопий Добрынин — Саха сириттэн төрүттээх бастакы идэтийбит скульптор.