Anton Czechow
Wygląd
Anton Czechow (1860–1904) – rosyjski prozaik i dramaturg.
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
B
[edytuj]- Bez próżnowania nie ma prawdziwego szczęścia.
- Истинное счастье невозможно без праздности. (ros.)
- Źródło: List do Lidii Mizinowej (27 marca 1894)
- Zobacz też: próżnowanie, szczęście
- Bez znajomości języków obcych człowiek czuje się gorzej niż bez paszportu.
- Без знания языков чувствуешь себя, как без паспорта. (ros.)
- Źródło: list z Moskwy z 15 stycznia 1889, cyt. za: Полное собрание сочинений и писем: В 30 т. Письма: В 12 т., wyd. Наука, 1976, tom 3, s. 286.
- Zobacz też: język, język obcy, paszport
- Być łajdakiem i jednocześnie nie chcieć sobie z tego zdać sprawy – to straszna cecha rosyjskiego łajdaka.
- Zobacz też: łajdak
- Boże, nie daj mi osądzać tego lub mówić o tym, czego nie wiem i nie rozumiem.
C
[edytuj]- Człowiek lubi rozmawiać o swych chorobach, a to przecież rzecz najmniej ciekawa w jego życiu.
- Człowiek w futerale.
- Человек в футляре. (ros.)
- Opis: ktoś obawiający się zmian.
- Źródło: tytuł opowiadania z 1898
- Zobacz też: futerał
D
[edytuj]- Dobre wychowanie polega nie na tym, że nie oblejesz obrusa sosem, lecz na tym, że nie zauważysz, kiedy to zrobi ktoś inny.
- Zobacz też: obrus, plama, savoir-vivre, sos
J
[edytuj]- Jak się nie ma prawdziwego życia, żyje się mirażami.
- Źródło: „Didaskalia. Gazeta teatralna”, wydania 65–70, Krakowskie Stow. Teatralne, 2005, s. 125.
- Zobacz też: miraż
- Jeśli chcesz być optymistą i rozumieć życie, to przestań wierzyć w to, co się mówi i pisze, a obserwuj sam i sam wnikaj w istotę rzeczy.
- Zobacz też: obserwacja, optymista
- Jeśli chcesz mieć mało czasu, nie rób nic.
- Zobacz też: czas
- Jeśli się boisz samotności – nie żeń się!
- Если боитесь одиночества, то не женитесь.
- Źródło: Сочинения, wyd. Наука, 1987, tom 17, s. 85.
- Zobacz też: małżeństwo, samotność
- Jeśli w pierwszym akcie powiesiłeś strzelbę na ścianie, to w kolejnym musi wystrzelić. W przeciwnym razie nie umieszczaj jej tam.
- Źródło: strzelba czechowa
- Jeśli zaczniesz coś robić, przekonasz się, jak mało jest porządnych i uczciwych ludzi.
- Zobacz też: uczciwość
K
[edytuj]- Każdy człowiek ukrywa coś w sobie.
- Zobacz też: tajemnica
- Kłamstwo jest jak alkoholizm. Kłamcy kłamią nawet w obliczu śmierci.
- Zobacz też: alkoholizm, kłamca, kłamstwo, śmierć
- Kobieta staje się przyjacielem mężczyzny według następującej kolejności: najpierw kompani, później kochankowie, a następnie tylko przyjaciele.
- Kobiety bez towarzystwa mężczyzn więdną, a mężczyźni bez kobiet głupieją.
- Женщины без мужского общества блекнут, а мужчины без женского глупеют. (ros.)
- Źródło: Ze skarbca kultury, tomy 43–45, 1986, s. 239.
- Zobacz też: głupota
- Kogo interesuje moje czy twoje życie? Ludziom musisz dawać ludzi, a nie siebie samego.
- Źródło: „Przekrój”, wydania 14–26, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1998, s. 28.
- Kto ma świadomość winy, zawsze szuka usprawiedliwienia w okolicznościach zewnętrznych.
- Źródło: Przykazania etyki prawniczej. Księga myśli, norm i rycin, wyb. Roman Tokarczyk, wyd. Wolters Kluwer Polska, s. 185.
- Zobacz też: usprawiedliwienie, wina
L
[edytuj]- Lepiej narazić się na zarzuty apolityczności i nadmiernego sentymentalizmu, niż pozwolić sobie na ryzyko okrucieństwa.
- Zobacz też: okrucieństwo, sentymentalizm
- Ludzie śmieją się tylko z tego, co śmieszne, albo z tego, czego nie rozumieją.
- Zobacz też: śmiech
Ł
[edytuj]- Łatwo być uczciwym, kiedy się umie nienawidzić diabła, którego się nie zna;
kochać Boga, w którego wątpić nie starcza rozumu.
- Łatwo głosić czystość temu, kto ani razu nie spał z kobietą.
- Zobacz też: czystość, dziewictwo
M
[edytuj]- Medycyna uczy, że starzy kawalerowie umierają w obłędzie, żonaci zaś umierają, nie zdążywszy zwariować.
- Zobacz też: medycyna, obłęd, stary kawaler, wariat
- Mężczyzna bez kobiety jest jak parowóz bez pary.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
- Zobacz też: parowóz
- Miłość to albo pozostałość po czymś, co kiedyś było wielkie, albo cząstka tego, co kiedyś rozwinie się w coś wielkiego, ale w obecnej swej postaci nie daje nam zadowolenia, daje znacznie mniej, niż się oczekuje.
- Zobacz też: miłość
N
[edytuj]- Najbardziej przeraża codzienność, przed którą nikt nie może się ukryć.
- Zobacz też: codzienność
- Najwyższym i najświętszym prawem królów jest prawo łaski. Toteż zawsze czułem się jak król, bo bez ograniczeń stosowałem owo prawo.
- Nie cierpię dwunogich bogów, zwłaszcza gdy się ich wymyśla.
- Nie istnieje nauka narodowa, podobnie jak nie istnieje narodowa tabliczka mnożenia.
- Źródło: „Kwartalnik historii nauki i techniki”, tomy 9–10, Warszawa 1964, PWN, s. 426.
- Zobacz też: nauka
- Nie można mówić o miłości, piorąc kogoś po pysku.
- Nie ma nic bardziej groźnego, ubliżającego człowiekowi i męczącego niż pospolitość.
- Źródło: Jan Zygmunt Jakubowski, Kunszt Czechowa-nowelisty, „Przegląd humanistyczny”, tom 5, wydania 2–6, Warszawa 1961, PWN, s. 11.
- Nie ma nic nudniejszego niż nudna sztuka.
- Nie ma takiego Quasimodo, który by nie był głęboko przekonany, że pasuje do niego tylko bardzo piękna kobieta.
- Nie należy nigdy myśleć o mądrych materiach; wszystko, co mądre a uczone, odbiera zawsze apetyt.
- Nie ten jest lekarzem, kto wszystkie recepty zna na pamięć, lecz ten, kto w odpowiedniej chwili umie do książki zajrzeć.
- Niebo zsyła nam przyjaźń po to, żebyśmy mogli się wypowiedzieć i pozbyć tajemnic, które nas gnębią.
- Źródło: Strach
- Zobacz też: niebo
- Niezadowolenie jest jedną z zasadniczych cech każdego prawdziwego talentu.
- Zobacz też: talent
- Niech Bóg nas broni poświęcać teraźniejszość przyszłości.
- Źródło: „Przekrój”, wydania 27–38, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1998, s. 28.
- Zobacz też: teraźniejszość
O
[edytuj]- Obojętność to paraliż duszy, przedwczesna śmierć.
- Равнодушие – это паралич души, преждевременная смерть. (ros.)
- Źródło: Скучная история [w:] Полное собрание сочинений и писем: В 30 т. Сочинения: В 18 т., Мocква: Наука, 1977, Т.7. [Рассказы. Повести], 1888–1891, s. 306.
- Zobacz też: obojętność
- Opowiadanie bez kobiety jest jak maszyna bez pary.
- Zobacz też: maszyna, opowiadanie
- Ożenić się bez miłości jest rzeczą tak samo podłą i niegodną człowieka, jak odprawić mszę bez wiary w Boga.
P
[edytuj]- Poetyzując miłość, zakładamy z góry istnienie u tych, których kochamy, zalet, jakich oni częstokroć nie posiadają, a to stanowi dla nas źródło nieustannych pomyłek i cierpień.
- Zobacz też: cierpienie, pomyłka, zaleta
- Prawdziwe szczęście jest niemożliwe bez samotności.
- Pracować trzeba, do diabła z resztą!
- Źródło: Ósme życie
- Przed zwierzęciem obroni cię strzelba albo jaka inna broń, a przed złym człowiekiem nie ma żadnego ratunku.
R
[edytuj]- Rdza niszczy żelazo, a kłamstwo duszę.
- Rozum błyszczy mocniej niż łysina.
- Zobacz też: łysina
S
[edytuj]- Są ludzie, których zdemoralizować może nawet literatura dziecięca, którzy z rozkoszą odszukują pikantne powiedzonka w psałterzu i przypowieściach salomonowych, ale są też tacy, którzy im głębiej poznają życiowe błoto, tym stają się czystsi.
- Zobacz też: przypowieść, psałterz
- Są ludzie, którzy przez całe życie spoglądają na zegarek, a mimo to zawsze się spóźniają.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, op. cit.
- Zobacz też: spóźnienie, zegarek
U
[edytuj]- Uniwersytet rozwija wszystkie zdolności, między innymi głupotę.
- Университет развивает все способности, в том числе – глупость. (ros.)
- Źródło: Leksykon złotych myśli, op. cit.
- Zobacz też: szkoła, uniwersytet
W
[edytuj]- W człowieku wszystko powinno być piękne; i twarz, i ubranie, i dusza, i myśli.
- Źródło: Wujaszek Wania (1897), akt II, tłum. Artur Sandauer
- Zobacz też: twarz, ubranie
- W nieugiętym proteście przeciw złu kryje się cała sól życia.
- Zobacz też: protest
- Wszystko wiedzą i wszystko rozumieją tylko głupcy i blagierzy.
Z
[edytuj]- Zdolny człowiek lubi się uczyć, a głupi – nauczać
- Умный любит учится а дурак – учить.
- Źródło: Bułat Okudżawa, Антон Палыч Чехов однажды заметил…
- Zwięzłość jest siostrą talentu.
- Źródło: René Śliwowski, Antoni Czechow, Wiedza Powszechna, 1965, s. 112.
- Zobacz też: zwięzłość
Ż
[edytuj]- Żadna połajanka nie ubliża i nie poniża tak, jak płytkość sądów.
- Zobacz też: sąd
- Życie to honorarium, które otrzymują nie autorzy, lecz ich dzieła.
- Zobacz też: dzieło, honorarium
O Czechowie
[edytuj]- Czechowowski świat jest piekielnie intrygujący, i to z wielu powodów. To jest świat pełen absurdów, o którym autor opowiada w sposób bardzo okrutny.
- Autor: Andrzej Domalik
- Źródło: „Dziennik Polski”, 19 września 2005
- Zobacz też: absurd, literatura
- Czechow mawiał, że sztuka pisania to sztuka skracania i, moim zdaniem, miał absolutną rację.