Wylewy Narwi

Wylewy Narwi

Rozlewiska podczas zachodu słońca
Położenie
Państwo	Polska
Lokalizacja	Podlaskie
Miejscowości nadbrzeżne	Wizna, Witkowo, Grądy-Woniecko
Region	Ziemia wiska, Dolina Dolnej Narwi
Wyspy	brak
Morfometria
Powierzchnia	2,86 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	2,56 km 1,08 km
Długość linii brzegowej	5,86 km
Hydrologia
Rzeki zasilające	Narew
brak współrzędnych

Wylewy Narwi – rozlewisko rzeki Narew, położone pomiędzy Wizną a Grądami-Woniecko.

Położenie

Znajdują się na Nizinie Środkowopolskiej, na Kurpiach. Ostoja obejmuje 16 km odcinek rzeki Narwi między miejscowościami Wizna i Bronowo oraz jej bogato urzeźbioną strefę krawędziową. Dolina rzeki zwęża się na tym odcinku do około 1,5 do 2,0 km szerokości. Narew płynie na tym odcinku nieuregulowanym korytem, tworząc liczne meandry, starorzecza i rozgałęzienia. Największe skupisko starorzeczy znajduje się pomiędzy Łomżą a Kalinowem. O charakterze terenu i bogatej roślinności decydują coroczne wylewy Narwi.

Fauna i flora

Szata roślinna jest bardzo urozmaicona. Występuje tu zarówno roślinność związana z terenami podmokłymi, jak również skrajnie suche murawy napiaskowe i kserotermiczne. Wyraźna jest specyficzna strefowość roślinności w poprzek doliny charakterystyczna dla dużych naturalnych rzek nizinnych. We wschodniej części obszaru spotyka się płaty olsów i łęgów. Na stokach doliny występują miejscami świetliste dąbrowy oraz płaty grądów. Ogółem na terenie obszaru stwierdzono występowanie 8 rodzajów siedlisk cennych dla ochrony europejskiej przyrody. Największą powierzchnię z nich zajmują priorytetowe lasy łęgowe (4%). Obszar ten stanowi ostoję ptasią o randze europejskiej. Występuje tu 40 gatunków ptaków cennych dla ochrony przyrody w Europie oraz 20 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Do szczególnie cennych ptaków odbywających tu lęgi należą: batalion, wodniczka oraz dubelt. Obszar jest również ważnym miejscem odpoczynku dla migrujących ptaków w okresie wiosennym. W czasie wędrówek przebywa tu powyżej 5000 osobników batalionów. W okresie lęgowym obszar zasiedlają również: rybitwa białoskrzydła, rybitwa czarna, krwawodziób i sowa błotna. W 1993 r. na obszarze ostoi gnieździł się jeszcze kulon, którego gniazdowanie nie zostało później potwierdzone. Wody stanowią ważne schronienie dla ryb, w tym 4 gatunków cennych dla ochrony przyrody w Europie: minoga ukraińskiego, różanki, bolenia i piskorza. Na terenie ostoi znajduje się również stanowisko żółwia błotnego.

Powstawanie

Rozlewiska są w rzeczywistości jeziorem okresowym. Wczesną wiosną, gdy roztapia się zimowy śnieg i późną jesienią podczas ulewnych deszczy, rzeka wylewa z koryta zalewając ogromne połacie pastwisk. Na narwiańskich pastwiskach występuje wiele naturalnych zagłębień, dołków i rowów, które rzeka przeistacza w jeziorka, stawy czy niewielkie oczka wodne. Są one zarazem naturalnymi zbiornikami retencyjnymi, które skutecznie chronią przed powodzią miejscowości położone w dolnym biegu rzeki. Często widoczne wyspy, to w rzeczywistości niezalany dotychczas teren.

Morfometria

Wylewy mają powierzchnie 2,86 km². Maksymalna i minimalna długość w rzeczywistości nie są możliwe do zmierzenia, ponieważ rzeka w zależności od zimowych roztopów, opadów deszczu i innych czynników. Średnio obie te wartości wynoszą 2,56 km (długość) i 1,08 km (szerokość). Brzeg ma długość ok. 5,86 km.

Hydrologia

Rozlewy są zasilane Narwią, która po przekroczeniu pewnego stanu wylewa na okoliczne bagna, zamieniając je w jezioro.

Zagrożenie

Rozlewiska zagrożone są ocieplaniem się klimatu. Ze względu na zmniejszone opady śniegu, przez co mniejszymi roztopami powierzchnia z roku na rok zmniejsza się. Z tego powodu obszary są objęte programem Natura 2000.