Wojownik zbrojny
| Polemaetus bellicosus[1] | |||
| (Daudin, 1800) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
wojownik zbrojny | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Wojownik zbrojny[6] (Polemaetus bellicosus) – gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Największy z orłów Afryki. Jest zagrożony wyginięciem.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Wojownik zbrojny jest jedynym przedstawicielem rodzaju Polemaetus[6][7]. Przez niektórych autorów był umieszczany w rodzaju Hieraaetus[3][8]. Nie wyróżnia się podgatunków[3][7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]_in_flight.jpg)
- Wygląd
Dorosły ptak z wierzchu ciemnobrązowy, od spodu biały z ciemnymi plamami. Osobniki obu płci posiadają charakterystyczny czub na głowie. Samice są większe od samców[9].
- Wymiary[9]
- Długość ciała: 78–96 cm
- Rozpiętość skrzydeł: 188–260 cm
- Masa ciała: 3,1–6,2 kg
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Środowisko
[edytuj | edytuj kod]Otwarte tereny Afryki Subsaharyjskiej – łąki z dużymi drzewami, porośnięte krzewami obszary karoo, zadrzewione sawanny lub nadrzeczne lasy na obszarach suchych. Budowa słupów energetycznych umożliwiła rozprzestrzenienie się tego gatunku na niektóre obszary pozbawione drzew[8].
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]Wielkie gniazdo budowane na dużych drzewach; niekiedy na klifie lub na słupie energetycznym[8]. Samica składa 1 jajo (rzadko 2[8]), które wysiaduje 47 dni. Te orły rozmnażają się zwykle co 2–3 lata.
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Potrafi upolować impalę, ale zwykle łapie mniejszą zdobycz: frankoliny, mangusty, małe antylopy, również młode strusie padają jego ofiarą. Czasami żywi się zwierzętami gospodarskimi: drobiem, jagniętami czy koźlętami, co jest przyczyną jego prześladowań ze strony rolników[9].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2020 roku uznaje wojownika zbrojnego za gatunek zagrożony (EN – Endangered); wcześniej, od 2013 roku miał on status gatunku narażonego (VU – vulnerable), od 1988 roku – najmniejszej troski (LC – least concern), a od 2009 roku – „bliski zagrożenia” (NT – near threatened). Liczebność populacji nie została dokładnie oszacowana; według informacji z 2001 roku gatunek liczył dziesiątki tysięcy osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Do głównych zagrożeń dla gatunku należą: prześladowania ze strony rolników (odstrzał, chwytanie w pułapki), pośrednie zatrucia, porażenia prądem elektrycznym na drutach linii energetycznych, a także zmienianie i degradacja przez człowieka jego siedlisk[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polemaetus bellicosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Polemaetus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-09] (ang.).
- ↑ a b c Martial Eagle (Polemaetus bellicosus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b Wojownik zbrojny (Polemaetus bellicosus) (Daudin, 1800). Avibase. [dostęp 2011-01-09]. (ang.).
- ↑ a b Polemaetus bellicosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-18].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d Species account: Martial Eagle Polemaetus bellicosus. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c Overholt, W.: Polemaetus bellicosus. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2011. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).