Szymon Kurz
Szymon Kurz (ur. 20 maja 1868 we wsi Jaworze, zm. 1940 w ZSRR) – tytularny generał brygady Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Szymon Kurz urodził się 20 maja 1868 we wsi Jaworze[1], w powiecie pilzneńskim[2][3]. W latach 1878–1884 uczył się w czteroklasowym gimnazjum rządowym w Tarnowie, a następnie w prywatnym, dwuklasowym gimnazjum w Jaśle. W 1888 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii. Od 1902 pełnił ją w służbie rachunkowości. W tym roku był przydzielony do Węgierskiego pułku piechoty nr 72 w Wiedniu[4], a w 1908 do Galicyjskiego pułku piechoty nr 90 w Jarosławiu[5]. W 1909 został przeniesiony do pułku armat polowych nr 30 w Przemyślu[6]. W latach 1913–1918 jego oddziałem macierzystym był Śląski pułk piechoty Cesarza nr 1 w Krakowie[7][8]. Awansował na kolejne stopnie: rachmistrza porucznika (starszeństwo z 1 listopada 1902)[9], rachmistrza nadporucznika (starszeństwo z 1 maja 1908)[10] i rachmistrza kapitana (1 listopada 1914)[11]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach, a później uczestniczył w I wojnie światowej.
23 stycznia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego „z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana rachunkowego ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1914”[12] i z dniem 15 listopada 1918 przydzielony do Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych[13]. W czasie wojny polsko-bolszewickiej zarządzał centralnymi magazynami wojskowymi. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów administracyjnych, dział gospodarczy. W 1923 pełnił służbę w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisku kierownika Referatu Emerytalnego, pozostając w ewidencji Okręgowego Zakładu Gospodarczego Nr I[14]. 31 marca 1924 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 1. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział gospodarczy[15].
17 lipca 1925 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski nadał mu stopień generała brygady „wyłącznie z prawem do tytułu” z dniem 31 sierpnia 1925[16]. 31 sierpnia 1925 został przeniesiony w stan spoczynku[17]. Na emeryturze zamieszkał w Warszawie[18][19][20].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 ewakuował się z Warszawy do rodziny do Lwowa. W listopadzie 1939 został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu „Brygidki”. Zamordowany wiosną 1940 na terytorium ówczesnej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Figuruje na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej[21]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925)[22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Złoty Krzyż Zasługi z Koroną na wstążce Medalu Waleczności (Austro-Węgry)
- Odznaka za Służbę Wojskową 2 klasy dla szeregowców (Austro-Węgry)
- Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry)
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austro-Węgry)
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 (Austro-Węgry)[23]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej
- kampania wrześniowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szymon Kurz. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 186, autor nie wskazał, czy chodzi o Jaworze Dolne, czy też Jaworze Górne.
- ↑ Kubacki 2007 ↓, s. 59, wg autora urodził się w Pilźnie.
- ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 541.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 631.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 921.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 381.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 436.
- ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 1120.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 1226.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1753.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919, s. 227.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 11 z 1 lutego 1919, s. 290.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 22, 1277, 1315.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 22, 1159, 1196.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 24 lipca 1925 roku, s. 412.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 87 z 28 sierpnia 1925 roku, s. 472.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 881.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 322.
- ↑ W 1939 roku mieszkał przy ul. Czarnieckiego 17 na Żoliborzu Oficerskim, por. Spis abonentów sieci telefonicznej m.st. Warszawy P.A.S.T. i warszawskiej sieci P.P.T.T. 1939/1940, str. 208.
- ↑ Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska: Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć, Warszawa 2010, str. 550. ISBN 978-83-247-2036-1. Por. Kurc Siemion, syn Mariana, ur. 1868, lista 55/1-99, [w:] Listy katyńskiej ciąg dalszy. Straceni na Ukrainie, Zeszyty Katyńskie (nr 4), Warszawa 1994, str. 50.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 „za zasługi na polu administracji armji.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 436, 1753.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Grzegorz Kubacki. Generał brygady Szymon Kurz (1868–1940). „Zeszty metodyczne Samorządowego Centrum Edukacji w Tarnowie”. 63 Generałowie Wojska Polskiego synowie Ziemi Tarnowskiej (1918–1945). Materiały pomocnicze do nauczania historii Polski XIX i XX wieku oraz historii regionalnej, 2007. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. ISSN 1731-9765.
- Ludzie związani z Warszawą
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Oficerowie administracji II Rzeczypospolitej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie Brygidek (1939–1941)
- Polacy odznaczeni Krzyżem Jubileuszowym Wojskowym
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913
- Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Cywilnej
- Polacy odznaczeni Medalem Jubileuszowym Pamiątkowym dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Tytularni generałowie brygady II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1868
- Zmarli w 1940
- Generałowie Wojska Polskiego – ofiary zbrodni katyńskiej