Ludwik Gościński

Ludwik Gościński

Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1890 Krościenko Niżne
Data i miejsce śmierci	31 lipca 1969 Rzeszów
Poseł do Krajowej Rady Narodowej
Okres	od 29 grudnia 1945 do 19 stycznia 1947
Przynależność polityczna	PPR
Prezydent Przemyśla
Okres	od 1948 do 1950
Odznaczenia

Ludwik Gościński (w „Ludomił Ziemicki”, „L. Ziemicki”, ”Polanin”, „Przedpełk”; ur. 19 grudnia 1890 w Krościenku Niżnym, zm. 31 lipca 1969 w Rzeszowie) – polski działacz samorządowy, prezydent Przemyśla, poseł do Krajowej Rady Narodowej, były duchowny katolicki. Działacz ruchu „Zadruga”, pamiętnikarz.

Życiorys

Był synem Józefa (krawca). Studiował na wydziale filozoficznym Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, potem w Szwajcarii; ukończył seminarium duchowne w Krakowie i przyjął święcenia kapłańskie. Obronił doktorat z filozofii.

Pracował jako duchowny w Warszawie, od 1923 r. w Poznaniu, a następnie we Lwowie, gdzie od 1927 był sekretarzem polskiej prowincji zakonnej franciszkanów. W 1931 został mianowany wizytatorem apostolskim Zgromadzenia ss. Niepokalanek. W okresie od końca 1931 do 1933 był opiekunem polskich emigrantów zarobkowych w Danii mieszkając w Nykobing (wyspa Falster). Od 1933 był przełożonym klasztoru franciszkańskiego i kościoła w Kaliszu. Na zlecenie zakonu napisał biografię św. Antoniego Padewskiego (jako o. Rajner Gościński „Św. Antoni Padewski. (Żywot)” Lwów 1931).

Po powrocie do kraju osiadł w Kaliszu, gdzie był przełożonym klasztoru. Opuścił stan duchowny w listopadzie 1934 i podjął pracę kierownika biura Stowarzyszenia Uczestników Walki o Szkołę Polską. Po ukazaniu się nr 1 pisma „Zadruga” (XI 1937) zgłosił się do redakcji i podjął z nią stałą współpracę jako „Ludomił Ziemicki”. Używał też pseudonimu „Polanin” oraz imienia zadrużnego „Przedpełk”. Jego autorstwa był tekst „Światopogląd na eksport” („Zadruga” nr 1/1939 – streszczenie tez M. E. Ravage), który spowodował sporządzenie aktu oskarżenia przeciw Józefowi Grzance jako red. odpowiedzialnemu (proces nie odbył się z powodu wybuchu wojny).

Okupację niemiecką początkowo spędza w Warszawie. Uczestniczy jako wykładowca historii w spotkaniach dyskusyjno-samokształceniowych organizowanych przez „Zadrugę” (wokół nich wykrystalizowało się środowisko „kosynierów”). Współpracował też z jednym z oddziałów Rady Głównej Opiekuńczej. Był członkiem ChOW „Racławice” a po jej scaleniu z AK żołnierzem AK jako referent Referatu BIiP przy Komendzie AK Inspektoratu Krosno (1943–1944?).

Po II wojnie światowym działał w administracji państwowej w Krośnie. Od października 1944 był członkiem PPR (potem PZPR), wchodził w skład egzekutywy Komitetu Powiatowego oraz uczestniczył w I Zjeździe PPR; był także instruktorem propagandy w Komitecie Centralnym PPR. W latach 1944–1945 i 1947–1948 pełnił funkcję wicestarosty krośnieńskiego, a 1948–1950 prezydenta Przemyśla. Od kwietnia 1946 sprawował mandat poselski w Krajowej Radzie Narodowej.

W 1950 przerwał na kilka miesięcy aktywność zawodową z powodu choroby serca. Jesienią 1950 sekcja VII wydziału V WUBP w Rzeszowie prowadziła sprawę ewidencyjną, w ramach której zbierano informacje o nim. Było to być związane ze śledztwem w sprawie Zadrugi i zapewne przyczyniło się do zakończenia jego kariery w administracji. Później działał w Związku Zawodowym Pracowników Łączności, pracował w delegaturze powiatowej Przedsiębiorstwa Upowszechniania Prasy i Książki „Ruch” w Krośnie. Był instruktorem Komitetu Powiatowego PZPR w Krośnie, od 1961 instruktorem Wojewódzkiego Ośrodka Propagandy Partyjnej w Rzeszowie. Przeszedł na emeryturę w 1968. Był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, który otrzymał w 1949 roku za zasługi położone na polu zwalczania drożyzny i stabilizacji cen na wniosek Ministra Przemysłu i Handlu.

W wydanych po jego śmierci wspomnieniach „Rozstanie z Kościołem” możemy prześledzić ewolucję jego światopoglądu, od fideizmu do racjonalizmu i materializmu. Nie wspomina nic o swojej działalności w Zadrudze.

Bibliografia

• Gościński Ludwik, Rozstanie z kościołem, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1972, II wyd. 1974
• Krosno i powiat krośnieński w latach 1944–1956, pr. zb., red. K. Karczmarski, M. Krzysztofiński, Cz. Nowak; Rzeszów – Krosno 2009
• Kazimierz Stecko, Ludwik Gościński, w: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego (pod redakcją Feliksa Tycha), tom II: E–J, Książka i Wiedza, Warszawa 1987

Linki zewnętrzne

• Biografia na stronie Sejmu RP
• Ludwik Gościński – biografia