Kościół Trójcy Przenajświętszej w Iszkołdzi

Kościół Trójcy Przenajświętszej
w Iszkołdzi
	nr rej. 112Г000057
	; Kościół Trójcy Przenajświętszej w Iszkołdzi
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Iszkołdź
Typ budynku	kościół
Styl architektoniczny	gotycki
Inwestor	Mikołaj Niemirowicz
Rozpoczęcie budowy	przed 1471
	Położenie na mapie obwodu brzeskiego Kościół Trójcy Przenajświętszej; w Iszkołdzi
	Położenie na mapie Białorusi Kościół Trójcy Przenajświętszej; w Iszkołdzi
	53°20′05″N 26°21′55″E/53,334722 26,365278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Trójcy Przenajświętszej w Iszkołdzi znajduje się we wsi Iszkołdź na terenie obecnej Białorusi w rejonie baranowickim obwodu brzeskiego i jest obecnie najstarszym kościołem rzymskokatolickim na terenie tego kraju.

Historia

Kościół (krótka hala nakryta w prezbiterium sklepieniem kryształowym) wzniesiony został z fundacji starosty witebskiego i smoleńskiego Mikołaja Niemirowicza^[1] (Mikołaja Niemiry^[2]) około roku 1472 w stylu gotyckim. Położony na niewielkim wzniesieniu. W połowie XVI wieku kolejny właściciel majątku Mikołaj Czarny Radziwiłł zamienił kościół katolicki na zbór kalwiński. W tym okresie zniszczeniu uległ mur cmentarny otaczający kościół^[1]. W 1641 znów zaczął pełnić funkcję kościoła przywrócony do tej funkcji przez Radziwiłłów.

W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667 kościół został zniszczony. Od 1793 na terenie Imperium Rosyjskiego. W wyniku represji po powstaniu styczniowym w roku 1866 władze carskie zakazały odprawiania mszy, a w 1868 kościół został zamieniony na cerkiew i przebudowany.

W 1918 po odzyskaniu niepodległości przez Polskę zwrócony katolikom. Od 1945 znalazł się na terytorium ZSRR. Władze radzieckie zamknęły kościół w 1969, jednak dzięki postawie ludności nie został on zdewastowany^[3]. Po roku 1991, już w granicach niepodległej Białorusi, został zwrócony wiernym i wyremontowany.

Pomnik

W pobliżu kościoła znajduje się symboliczny grób Wincentego Łotarewicza, proboszcza parafii katolickiej w Iszkołdzi. Został on aresztowany w 1919 roku przez bolszewików, uwięziony w Mirze, rozstrzelany 19 marca tego samego roku i pochowany w nieznanym miejscu. Symboliczną mogiłę parafianie wznieśli na początku lat 20. XX wieku. Nagrobek ma formę czarnego granitowego kamienia zwieńczonego krzyżem łacińskim. Znajduje się na nim napis: Ksiądz Wincenty Łotarewicz/Żył lat 38. Zamordowany przez wrogów Kościoła 19 marca 1919 roku w zamku Mirskim^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b Iszkołdź w Rzeczpospolita wirtualna. [dostęp 2013-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-27)].
↑ Ziemia Lidzka
↑ Tu serca mówią cały czas po polsku.. tchr.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. List Rady Fundacji im. Kard. Augusta Hlonda nr 3/2003 (kopia z Internet Archive)
↑ Ronny Heidenreich: Zachodniaja Biełaruś. Bresckaja wobłasć. W: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. s. 132.

Bibliografia

Pod red. Anny Kaminsky: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. Lipsk: Fundacja Badań nad Dyktaturą SED, 2011, s. 278. [dostęp 2011-07-26]. (biał.).

Linki zewnętrzne

Strona parafialna. chrystusowiec.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-27)].
Archiwalne widoki kościoła w bibliotece Polona

[Rzecz-1] Iszkołdź w Rzeczpospolita wirtualna. [dostęp 2013-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-27)].

[2] Ziemia Lidzka

[3] Tu serca mówią cały czas po polsku.. tchr.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. List Rady Fundacji im. Kard. Augusta Hlonda nr 3/2003 (kopia z Internet Archive)

[4] Ronny Heidenreich: Zachodniaja Biełaruś. Bresckaja wobłasć. W: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. s. 132.

[1]

[2]

[3]

[4]