I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej
I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej (II Kurs Wojenny Szkoły Sztabu Generalnego) – kurs Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie.
Na podstawie przeprowadzonego w 1919 roku egzaminu wstępnego z wiedzy ogólnej i taktyki, na I rok studiów przyjęto 53 oficerów, w tym:
- 37 (41)[1] z Legionów Polskich,
- 9 (10) z cesarskiej i królewskiej armii[2],
- 4 (4) z Armii Imperium Rosyjskiego,
- 3 (3) z Armii Cesarstwa Niemieckiego[3].
2 stycznia 1920 roku rozpoczęto naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego[4]. Był to II Kurs Wojenny.
27 marca 1920 zastępca dowódcy Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego płk. Stefan Witkowski przesłał do Adiutantury Generalnej Naczelnego Dowództwa WP „Wykaz słuchaczy II Kursu”, zawierający informacje o 59 słuchaczach (znajomość języka rosyjskiego i ukraińskiego, „w jakim dziale dotychczas pracował” oraz „w jakim dziale zamierza pracować”)[5]. W wykazie umieszczono kpt. Ignacego Sadowskiego*, który został zwolniony ze Szkoły z powodu choroby i odkomenderowany do zorganizowania szkoły podoficerskiej w Biedrusku[6] oraz trzech oficerów, którzy zostali przyjęci na podstawie dodatkowego egzaminu wstępnego (por. Witold Rodys, por. Gustaw Wodziński* i por. Stanisław Trembiński)[5]. Na wykazie nie ma por. Juliana Bonmerta, który także został zwolniony[7].
W połowie kwietnia przerwano studia, a słuchaczy skierowano na praktyki sztabowe[4]. 16 kwietnia odbyła się pożegnalna kolacja słuchaczy, wykładowców i asystentów[6]. Część słuchaczy pełniła służbę w dowództwach wielkich jednostek piechoty i jazdy oraz sztabach armii i frontów biorąc udział w wojnie z bolszewikami. Pozostali służyli w naczelnych władzach wojskowych.
W czasie wojny zginęło dwóch słuchaczy:
- mjr kaw. Edward Wolf* z 27 pułku piechoty, zmarł z ran 3 września 1920 w szpitalu polowym nr 404[8],
- kpt. Mieczysław Rudzki* z dowództwa VIII Brygady Piechoty, poległ 14 lipca 1920 pod m. Koczanowicze, pośmiertnie awansowany na majora.
Naukę wznowiono na początku stycznia 1921. Na drugim roku dołączyli między innymi:
- ppłk Mieczysław Boruta-Spiechowicz, ppłk Erwin Więckowski, kpt. Wiktor Czopp i kpt. Józef Różniecki z Legionów Polskich,
- mjr Roman Borzęcki z armii rosyjskiej,
- rtm. Witold Dzierżykraj-Morawski z armii niemieckiej,
- kpt. Władysław Chmura, kpt. Konrad Pokorny-Ruszczyc i rtm. Aleksander Radwan-Pragłowski z armii austro-węgierskiej,
a, ubyli do École Superieure de Guerre w Paryżu: mjr Józef Jaklicz* i kpt. Eugeniusza Pieczonka*[9]. 8 stycznia 1921 na własną prośbę odeszli z kursu kpt. Stefan Pomarański* i kpt. Władysław Kowalski*[9]. Nauki nie ukończył także por. Gustaw Wodziński*, powołany na kurs z Sekcji Dyplomatycznej Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP.
Kurs zakończył się 6 września 1921[9]. Minister spraw wojskowych na wniosek szefa Sztabu Generalnego przyznał „pełne kwalifikacje do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” 56 absolwentom[10]. Czterem słuchaczom „pełne kwalifikacje ...” przyznano później (mjr Bolesław Pikusa*, kpt. Konrad Pokorny-Ruszczyc i kpt. Stanisława IV Rutkowskiego* – 16 września 1922[11] oraz por. Stanisław Trembiński*).
Wykaz absolwentów I Kursu Normalnego WSWoj. (II Kurs Wojenny Szkoły Sztabu Generalnego) 1920-1921. Wykaz sporządzono w następującym układzie: liczba porządkowa, stopień wojskowy w chwili ukończenia kursu, imię i nazwisko słuchacza, przydział służbowy po ukończeniu kursu, najwyższy stopień wojskowy uzyskany w Wojsku Polskim i najwyższe stanowisko osiągnięte w czasie służby w WP.
Lp. | Stopień | Imię i nazwisko[12] | Przydział na stanowisko | Najwyższy stopień i najwyższe stanowisko osiągnięte w czasie służby w WP |
---|---|---|---|---|
1. | ppłk SG | Marian Bolesławicz* | szef Sztabu DOK I | honorowy gen. bryg. 1962 |
2. | ppłk SG | Mieczysław Boruta-Spiechowicz | szef Sztabu 8 DP | gen. bryg. 1936 |
3. | ppłk SG | Erwin Emil Juliusz Więckowski | szef Sztabu 25 DP | płk dypl. |
4. | ppłk SG | Mieczysław Więckowski* | zastępca szefa Sztabu DOK II Lublin | |
5. | ppłk SG | Kordian Józef Zamorski* | zastępca szefa Sztabu GO „Bieniakonie” | gen. dyw. 1966 |
6. | mjr SG | Zenon Adamowicz* | szef sztabu 7 DP | ppłk dypl., szef sztabu 50 DP |
7. | mjr SG | Adam Brzechwa-Ajdukiewicz* | szef Oddziału III Sztabu DOK VI | gen. bryg. |
8. | mjr SG | Jan Prot vel Jan Berlinerblau* | odkomenderowany na studia | 1 II 1925 przeniesiony do rezerwy |
9. | mjr SG | Włodzimierz Bochenek* | Oddział I SG WP | |
10. | mjr SG | Roman Borzęcki | DOK I Warszawa | |
11. | mjr SG | Józef Ćwiertniak* | Oddział III SG WP | płk dypl., dowódca 13 DP |
12. | mjr SG | Mieczysław Czaderski* | szef sztabu 16 DP | |
13. | mjr SG | Bohdan Hulewicz* | Oddział IIIa BŚRW | płk dypl., pomocnik dowódcy OK III |
14. | mjr SG | Jan Hyc* | asystent w Szkole SG | płk dypl., kwatermistrz DOK I |
15. | mjr SG | Wacław Jędrzejewicz* | Oddział II SG | płk dypl. |
16. | mjr SG | Bronisław Prugar-Ketling* | szef sztabu 2 DG | gen. dyw., |
17. | mjr SG | Leon Koc* | szef sztabu 1 DP Leg. | płk dypl. |
18. | mjr SG | Stanisław Künstler* | szef sztabu 5 DP | gen. bryg. |
19. | mjr SG | Zbigniew Brochwicz-Lewiński* | Inspektorat Jazdy przy IA Nr 2[13] | płk dypl., oficer sztabowy do prac przy GISZ |
20. | mjr SG | Mieczysław Mozdyniewicz* | szef sztabu 28 DP | płk dypl., dowódca 17 DP |
21. | mjr SG | Mieczysław Rawicz-Mysłowski* | szef sztabu 26 DP | płk dypl., dowódca 4 DP |
22. | mjr SG | Józef Papeć* | DOK X | ppłk dypl., 31 X 1931 stan spoczynku |
23. | mjr SG | Tadeusz Parafiński* | zastępca szefa Sztabu DOK IV | płk dypl., dowódca PD 26 DP |
24. | mjr SG | Karol Płoszajski* | zastępca szefa Sztabu DOK VIII | dyrektor w Ożarowskiej Fabryce Kabli |
25. | mjr SG | Marian Porwit* | Oddział III SG WP | płk dypl., WSWoj. |
26. | mjr SG | Bronisław Regulski* | Oddział IV SG WP | gen. dyw. |
27. | mjr SG | Tadeusz Alf-Tarczyński* | szef sztabu 11 DP | płk dypl., szef Sztabu DOK II |
28. | mjr SG | Tadeusz Frank-Wiszniewski* | Oddział IIIa BŚRW | ppłk SG, szef sztabu 3 DP Leg. |
29. | mjr SG | Stefan Trzaska-Zabielski* | Oddział IIIa BŚRW | ppłk dypl. kaw., stan spoczynku od 31 października 1931 |
30. | mjr SG | Bolesław Zawadzki* | Oddział III SG WP | mjr dypl., 31 III 1930 stan spoczynku, †1940 Charków |
31. | mjr SG | Tadeusz Kalina-Zieleniewski* | asystent w Szkole SG | płk dypl., dowódca 33 DP |
32. | kpt. SG | Leon Bulowski* | Oddział IV SG WP | mjr dypl. piech., 31 VIII 1931 stan spoczynku |
33. | kpt. SG | Jan Ciałowicz* | szef sztabu 9 DP | płk dypl. dr, dowódca AD 5 DP |
34. | kpt. SG | Władysław Chmura | Oddział IV SG WP | mjr dypl. art., 1935 stan spoczynku |
35. | kpt. SG | Wiktor Czopp | Inspektorat Armii Nr 2 | ppłk dypl. art., dowódca 5 pac |
36. | kpt. SG | Rudolf Dreszer* | Inspektorat Jazdy przy dowództwie 2 Armii | gen. bryg., dowódca Grupy Operacyjnej |
37. | kpt. SG | Wojciech Fyda* | Inspektorat Armii Nr 5 | płk dypl. art., dowódca 6 pac, †7 V 1944 KL Mauthausen |
38. | kpt. SG | Jan Stanisław Jastrzębski* | Inspektorat Armii Nr 3 | mjr dypl. art., †1940 Charków |
39. | kpt. SG | Stanisław Marian Krzysik* | Oddział IV SG | † 1 II 1930 Kołomyja |
40. | kpt. SG | Feliks Kwiatek* | Oddział I SG WP | ppłk dypl., szef Oddziału I Sztabu Dowództwa Obrony Warszawy |
41. | kpt. SG | Włodzimierz Ludwig* | Oddział IIIa BŚRW | płk dypl., dowódca OPL Kraju |
42. | kpt. SG | Artur Maruszewski* | Oddział I SG | |
43. | kpt. SG | Witold Dzierżykraj-Morawski | Inspektorat Armii Nr 2 | pośm. gen. bryg., szef sztabu Armii „Karpaty” |
44. | kpt. SG | Leopold Stanisław Müller* | Oddział I SG | ppłk dypl. |
45. | kpt. SG | Tadeusz Münnich* | DOK I | płk dypl., główny adiutant NW |
46. | kpt. SG | Karol Piórecki* | szef sztabu 20 DP | 31 VIII 1929 stan spoczynku, †28 II 1942 KL Auschwitz |
47. | kpt. SG | Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński* | Departament Lotnictwa M.S.Wojsk. | ppłk. dypl., zastępca dowódcy 1 pułku lotniczego |
48. | kpt. SG | Aleksander Pragłowski | asystent w Szkole SG | gen. bryg., szef sztabu Armii „Łódź” |
49. | kpt. SG | Józef Różniecki | DOK VI | mjr dypl., szef Oddziału Wyszkolenia DOK V |
50. | kpt. SG | Mieczysław Starzyński* | DOK V | ppłk dypl. |
51. | kpt. SG | Roman Starzyński* | Oddział I SG WP | ppłk dypl. st. sp., dyrektor Polskiego Radia |
52. | kpt. SG | Jan Swarzeński-Rychlik* | Oddział III SG WP | |
53. | kpt. SG | Marian Steifer* | szef sztabu 17 DP | płk dypl. |
54. | kpt. SG | Józef Wiatr* | Oddział IV SG | gen. bryg., dowódca Dowództwo JWŚW |
55. | kpt. SG | Paweł Żółtowski* | Generalny Inspektorat Jazdy | mjr dypl. kaw., szef sztabu 3 DK, od 31 VIII 1925 w rezerwie |
56. | por. SG | Witold Rodys* | asystent w Szkole SG |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
- Polscy absolwenci francuskich wyższych szkół wojskowych
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W nawiasach umieszczono liczby słuchaczy podane przez Jana Ciałowicza w: W sprawie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego ....
- ↑ Do grupy oficerów byłej cesarskiej i królewskiej Armii należał mjr kaw. Edward Wolf.
- ↑ Do grupy oficerów byłej Armii Cesarstwa Niemieckiego należał kpt. Mieczysław Rudzki.
- ↑ a b Stawecki 1997 ↓, s. 16.
- ↑ a b Witkowski 1920 ↓, s. 415-418.
- ↑ a b Wszendyrówny 2016 ↓, s. 90.
- ↑ Wszendyrówny 2016 ↓, s. 89, wg autora por. Julian Bonmert został zwolniony na początku kwietnia 1920.
- ↑ 31 sierpnia 1920 pod Józefowem poległ major Juliusz Wolf z 11 Pułku Piechoty.
- ↑ a b c Wszendyrówny 2016 ↓, s. 107.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 8 października 1921, s. 1434-1435.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922 roku, s. 720-721.
- ↑ Gwiazdką przy nazwisku oznaczono absolwentów umieszczonych w „Wykazie słuchaczy II. Kursu” przesłanym 27 marca 1920 przez zastępcę dowódcy Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego płk. Stefana Witkowskiego do Adiutantury Generalnej Naczelnego Dowództwa WP.
- ↑ Inspektorat Armii Nr 2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Julian Bugajski: Wojenna Szkoła Sztabu Generalnego – pierwsza wyższa uczelnia wojskowa II Rzeczypospolitej, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1 (41) z 1967 r.
- Jan Ciałowicz: W sprawie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego. Wyjaśnienia, uzupełnienia i sprostowania, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (44) z 1967 r.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Marian Porwit: Spojrzenia poprzez moje życie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1986. ISBN 83-07-01535-9.
- Piotr Stawecki: Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997. ISBN 83-04-04390-4.
- Piotr Stawecki: Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997. ISBN 83-04-04390-4.
- Piotr Stawecki. Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (202), s. 107-138, 2004. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Stefan Witkowski: Pismo l.dz. 137T/p. [w:] sygn. 701/2/8 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1920-03-27. [dostęp 2021-11-19].
- Andrzej Wszendyrówny. II kurs Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w budowaniu bezpieczeństwa państwa (1920–1921). „Bellona”. 4 (687), 2016. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej. ISSN 1897-7065.