Gubin (Niemcy)
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Prawa miejskie |
1235 | ||||
Burmistrz |
Fred Mahro | ||||
Powierzchnia |
44 km² | ||||
Wysokość |
45 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2013) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
03561 | ||||
Kod pocztowy |
03172 | ||||
Tablice rejestracyjne |
SPN, FOR, GUB, SPB | ||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
Położenie na mapie Brandenburgii | |||||
51°57′N 14°43′E/51,950000 14,716667 | |||||
Strona internetowa |
Gubin[1] (niem. Guben, dolnołuż. Gubin, w latach 1961–1990 Wilhelm-Pieck-Stadt Guben) – miasto w niemieckiej części Łużyc Dolnych, znajdujące się na lewym brzegu Nysy Łużyckiej, w kraju związkowym Brandenburgia. Leży na granicy z Polską. W 1945 r. Gubin został podzielony na zachodnią – niemiecką (Guben), oraz polską część wschodnią – Gubin, obecnie samodzielne miasto. Do 21 grudnia 2007 r. zlokalizowane były tutaj drogowe i kolejowe przejścia graniczne z Polską.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy wzmiankowane w pocz. XIII w. (1211) w dokumencie Henryka Brodatego zwalniającym z opłat celnych sól importowaną z Gubina i podającym, że posiadał prawo składu. W 1235 nadano przywilej lokacyjny i magdeburskie prawa miejskie, a w 1311 prawo do bicia własnej monety. Od 1367 miasto znajdowało się w granicach Korony Czeskiej, od 1469 Węgier, od 1490 ponownie Czech, a w 1635 wraz z Dolnymi Łużycami weszło w skład Elektoratu Saksonii, w latach 1697–1763 połączonego unią personalną z Polską. W rezultacie w 1749 przez Gubin poprowadzony został trakt pocztowy łączący Warszawę i Drezno[2].
Po klęsce Napoleona i wspierającej go Saksonii, na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego w 1815 miasto zostało częścią Prus, z którym w 1871 zostało częścią Rzeszy Niemieckiej. Od 1884 roku należało do rejencji rejencji frankfurckiej w prowincji Brandenburgia.
17 listopada 2006 w Gubinie otwarto tzw. Plastinarium kontrowersyjnego niemieckiego artysty Gunthera von Hagensa.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Od II poł. XIX wieku miasto notowało dynamiczny rozwój demograficzny – w 1860 miasto liczyło ok. 15 tys. mieszkańców, by w 1939 posiadać ich 45,8 tys. (z czego ok. 28 tys. w części prawobrzeżnej).
Obecnie Gubin liczy 17 655 mieszkańców[3]. Wraz z polskim Gubinem tworzy aglomerację transgraniczną liczącą 34 691 mieszkańców.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Słup dystansowy poczty polsko-saskiej z herbami Polski i Saksonii z 1736 (rekonstrukcja z 1989)
- Kościół Dobrego Pasterza, ewangelicki, wybudowany w latach 1902–1903 w stylu secesyjnym
- Willa fabrykanta Ludwiga Meyera, wybudowana w 1898 roku w stylu neorenesansowym, w której od 1996 mieści się Niemiecko-Słowiańskie Centrum Kultury (niem. Deutsch-Slawische Kulturzentrum)
- Dworzec kolejowy
- Kamienice przy ulicach Frankfurckiej (Frankfurter Straße) i Berlińskiej (Berliner Straße)
Nieopodal dworca kolejowego znajduje się charakterystyczny, półokrągły budynek tzw. Zielonej Poczty przy Berliner Straße, otwartej w 1928 roku[4].
-
Pocztowy słup dystansowy
-
Kościół Dobrego Pasterza
-
Willa Ludwiga Meyera
-
Kamienice przy Berliner Straße
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Miasto miało „od zawsze” handlowy charakter, ze względu na swoje dogodne położenie – pogranicze słowiańsko-germańskie, ważne szlaki handlowe z północy na południe z Pomorza Zachodniego do Czech (wzdłuż Odry i Nysy Łużyckiej) oraz z zachodu na wschód z Łużyc do Wielkopolski. Handlowano wołami i zbożem z kupcami szkockimi, węgierskimi i polskimi. Ponadto uprawiano tu winorośl i wytwarzano wino, z którego swego czasu miasto słynęło. Zajmowano się również żeglugą na Nysie i Odrze.
W XIX w. założono na lewobrzeżnych, zachodnich przedmieściach Gubina pierwszą na Łużycach mechaniczną przędzalnię wełny. Od tego czasu miasto stało się znanym ośrodkiem włókienniczym.
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajduje się stacja kolejowa. Od roku 1904 w Gubinie natomiast kursowały tramwaje.
Współpraca międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]Współpraca krajowa
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 206. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ Szkice z historii poczty [online], www.pocztowokurierski.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-15] (pol.).
- ↑ www.statistik-berlin-brandenburg.de. statistik-berlin-brandenburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)]..
- ↑ Samorząd na granicy, czyli niemiecko-polska obrona poczty w Guben.